Podkreślić należy, że praktycznie każda zmiana przepisów, która weszła w życie z końcem 2019 i początkiem 2020 r., wprowadza lub zwiększa odpowiedzialność karną skarbową osób prowadzących księgi i rozliczenia podatkowe. Na skutek tego księgowi coraz bardziej odczuwają ryzyko wykonywania zawodu. Rośnie też stres związany z odpowiedzialnością materialną, która może ich dotknąć.

Należałoby tu odróżnić dwa zdarzenia – zakup surowca gorszej jakości (co wyszło na jaw dopiero na etapie produkcji z tego surowca) i obniżenie z tego powodu ceny zakupu oraz zwrot utraconych korzyści ze sprzedaży towaru.

Zapewnienie pracownikom noclegów w miejscu wykonywania przez nich pracy oraz zorganizowanie dojazdu z miejsca zakwaterowania do miejsca wykonywania pracy – z wyłączeniem podróży służbowej – skutkuje powstaniem przychodu ze stosunku pracy, od którego płatnik ma obowiązek pobrać zaliczkę na PIT – wyrok NSA z 16.01.2020 r. (II FSK 524/18).

Biura rachunkowe zwykle zawierają z klientami umowy długoterminowe. Umowa określa obowiązki biura i klienta, cenę za usługi oraz termin ich rozliczenia. Wynika z niej także okres, na jaki została zawarta oraz termin i sposób wypowiedzenia.

Prawo do odliczenia przysługuje, co do zasady, w zakresie, w jakim towary i usługi nabywane przez podatników są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Dla istnienia prawa do odliczenia nie jest przy tym konieczny bezpośredni związek między zakupami a wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi. Może to być również związek pośredni, o ile zakupy związane są bezpośrednio z działalnością opodatkowaną (wyrok NSA z 15.12.2015, I FSK 1630/14).

Poniżej przedstawiamy przegląd interpretacji KIS, w których organ ten ustosunkował się do licznych wątpliwości wynikających ze stosowania – od 1.11.2019 – art. 108a ust. 1a ustawy o VAT dotyczącego MPP, a także obowiązującego od tej samej daty art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, wprowadzającego obowiązek oznaczania niektórych faktur wyrazami „mechanizm podzielonej płatności”.

Mechanizm zryczałtowanego zwrotu podatku dla rolników ryczałtowych (o którym mowa w art. 115–118 ustawy o VAT) polega z jednej strony na obciążeniu nabywcy produktów rolnych, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, obowiązkiem naliczenia i wypłaty kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku według stawki 7%, a z drugiej na przyznaniu mu prawa do odliczenia wypłaconej kwoty podatku. Z założenia więc mechanizm rozliczenia VAT – stworzony w ramach procedury szczególnej przewidzianej dla rolników ryczałtowych – jest neutralny dla podatnika, będącego nabywcą towarów i usług dostarczonych przez rolnika ryczałtowego.

Chodzi o obowiązujące od 1.08.2019 zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 updof, określane jako „ulga dla młodych”.

Jak wynika z art. 15 ust. 4a updop, koszty prac rozwojowych mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów:

Moim zdaniem postępowanie firmy jest prawidłowe. Z jej punktu widzenia bowiem koszt, którym obciążany jest kontrahent (nabywca towaru), nie stanowi ani elementu wynagrodzenia za WDT, ani wynagrodzenia za usługę (nie mamy tu do czynienia z refakturowaniem kosztu usługi transportowej).

ZAW-NR składane do Szefa KAS na podstawie art. 117ba § 3 Op pozwala utrzymać możliwość zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów mimo zapłaty za transakcję o wartości ponad 15 tys. zł na rachunek spoza wykazu podatników VAT (tzw. biała lista). Umożliwia też uniknięcie odpowiedzialności solidarnej w podatku VAT (określonej w art. 117ba § 1 i 2 Op).

Przemieszczenie przez podatnika do Polski towaru, w tym samochodu, zaimportowanego do innego państwa UE (np. do Niemiec), stanowi najczęściej tzw. nietransakcyjne WNT, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o VAT (interpretacja KIS z 2.01.2018, 0111-KDIB3-3.4012.141.2017.1.JS).

Zostały opublikowane w rozporządzeniu MF z 9.04.2020 (DzU poz. 677), zmieniającym rozporządzenie z 14.11.2019 w sprawie określenia wzorów deklaracji, zeznania, oświadczenia oraz informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (DzU poz. 2337).

Dostawa towarów oraz świadczenie usług na rzecz:

• osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz
• rolników ryczałtowych

Regulacje te weszły w życie 1.01.2019 i od początku budziły wiele wątpliwości. W liczących 33 strony objaśnieniach „Wykorzystywanie samochodu osobowego w prowadzonej działalności – zmiany w podatkach dochodowych od 2019 roku” odniesiono się m.in. do kwestii limitowania kosztów ubezpieczenia samochodów osobowych.

Punkt wyjścia prac nad zamknięciem ksiąg rachunkowych oraz sporządzeniem na ich podstawie rocznego sprawozdania finansowego (sf) stanowi decyzja kierownika (zarządu) jednostki o zamiarze i zdolności kontynuowania przez nią działalności co najmniej przez rok obrotowy następujący po dniu bilansowym. Jej podstawą powinna być ocena sytuacji wyjściowej i prognoza działalności jednostki w kolejnym roku (warunki, rentowność, płynność). Sama wiara, że jakoś to będzie, nie wystarczy.

1.03.2020 r., na podstawie ustawy z 19.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (dalej nowelizacja) znowelizowane zostały przepisy Ksh regulujące m.in. zasady przekształcania spółek handlowych, w tym odnoszące się do badania planu przekształcenia przez biegłego rewidenta.

W ostatnich latach wartość nieruchomości (głównie gruntów, budynków i budowli) wciąż się zwiększa, zarówno ze względu na liczbę oddawanych do użytku nieruchomości, jak i wzrost cen; rosną stawki czynszów lokali mieszkalnych. Względnie stabilny poziom wykazują natomiast stawki czynszów nieruchomości komercyjnych (biurowców, centrów handlowych, zaplecza magazynowego itp.).

Rzeczywiście, zgodnie z art. 47 znowelizowanej uobr warunkiem wykonania przez firmy audytorskie zarówno usług pokrewnych, jak i atestacyjnych (ale innych niż badanie sprawozdania finansowego, bo ta usługa od zawsze może być wykonywana wyłącznie przez biegłego rewidenta działającego z ramienia firmy audytorskiej) jest ich świadczenie w sposób zgodny z krajowymi standardami wykonywania zawodu.

Przed 31.03.2020 bezwzględnie konieczne było wydawanie konsumentowi papierowej postaci paragonu fiskalnego. Od tego dnia obowiązuje nowe brzmienie art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT, który umożliwia wydawanie nabywcy e-paragonów – ale wyłącznie za jego zgodą i w sposób z nim uzgodniony (zob. art. 111 ust. 3a pkt 1 lit. b ustawy o VAT oraz § 19a rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących).

Otrzymanie z FGŚP – w ramach tzw. tarczy antykryzysowej – środków na dofinansowanie wynagrodzeń i opłacenie należnych od tego składek na ubezpieczenia społeczne pracowników powoduje w księgach rachunkowych zapis:

Sposób ujęcia w księgach oraz wykazania w rachunku zysków i strat wyposażenia obcej produkcji, wchodzącego w skład wytworzonych przez Czytelnika wyrobów, zależy – naszym zdaniem – od konstrukcji katalogu (cennika) wyrobów oraz przyjętych zasad fakturowania.

Rozpatrując kwestię zamiany nieruchomości między jednostkami budżetowymi (państwową i samorządową) z uwagi na zasady rachunkowości, należy uwzględnić przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami[1] (dalej ugn). W jej dziale II „Gospodarowanie nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa oraz własność jednostki samorządu terytorialnego” jest mowa o tym, że przepisy dotyczące czynności cywilnoprawnych, dokonywanych między Skarbem Państwa a jednostkami samorządu terytorialnego (jst), stosuje się odpowiednio do czynności cywilnoprawnych dokonywanych między tymi jednostkami.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 11 uor przez „zasady (politykę) rachunkowości” rozumie się wybrane i stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone uor, w tym określone w MSR, zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych (sf).

Jednostki powinny stosować przyjęte przez siebie zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy (art. 4 ust. 1 uor).

Zasady działania i tworzenia instytucji kultury zostały uregulowane w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Działalność kulturalna – w myśl tej ustawy – polega na tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury, a formami organizacyjnymi prowadzenia działalności kulturalnej są w szczególności: teatry, opery, operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, muzea, biblioteki i domy kultury.

Przede wszystkim rozpatrzmy podstawową kwestię, tj. czy biegły rewident przeprowadzający ustawowe badanie sf ma obowiązek lub prawo oceny prawidłowości już dokonanego i/lub zamierzonego podziału wyniku finansowego. Art. 83 ust. 3 pkt 9 i ust. 6 pkt 9 uobr jednoznacznie wskazują, że sprawozdanie z badania powinno obligatoryjnie zawierać m.in. opinię biegłego rewidenta o tym, czy badane sf jest zgodne co do formy i treści z przepisami prawa, statutem lub umową oraz informację o stwierdzonym podczas badania istotnym naruszeniu prawa, statutu lub umowy spółki mającym wpływ na sf.

Na podstawie art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT istnieje możliwość wystawiania faktur bez wielu danych wymaganych dla „zwykłych” faktur (tzw. faktury uproszczone). Takie faktury można wystawiać, jeżeli kwota należności ogółem nie przekracza 450 zł (albo 100 euro, jeżeli kwota ta określona jest w euro). Z wyjaśnień Ministerstwa Finansów wynika, że w świetle tego przepisu paragony z NIP nabywcy wystawiane na kwoty nieprzekraczające 450 zł (albo 100 euro) stanowią faktury uproszczone (zob. też interpretacja KIS z 27.04.2020, 0114-KDIP1-3.4012.161.2020.1.ISK).

Przepisy wydane w celu przeciwdziałania COVID-19 nie wpłynęły na razie na obowiązki pracodawców związane z zfśs (poza podniesieniem kwot świadczeń zwolnionych z podatku, przyznanych w latach 2020 i 2021), choć jest w planie ich zmodyfikowanie. Do 31.05.2020 r. muszą oni wpłacić na rachunek zfśs pierwszą ratę (minimum 75% całości) odpisów na 2020 r., a do 30.09.2020 r. – pozostałą część (25% lub mniej), jeśli w tym okresie nowe regulacje nie zaczną obowiązywać lub pracodawca nie będzie w stanie z nich skorzystać.

Nie można objąć przestojem zatrudnionego, który korzysta z urlopu wypoczynkowego. Najpierw należy go odwołać z urlopu, co jest uzasadnione postępującą epidemią, a potem ew. skierować do przestoju.

• ZUS może żądać zwrotu zasiłku od płatnika
• Oskładkowanie świadczeń z tytułu zakwaterowania
• Stypendium sportowe to nie wynagrodzenie
• Dorozumiana umowa z członkiem zarządu
• „Dyscyplinarka” za wywiezienie towaru z firmy

Podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego przysługującego pracownicy w związku z urodzeniem dziecka w maju 2020 nie należy ustalać ponownie, bo w pobieraniu zasiłków nie było przerwy przekraczającej 3 mies. kalendarzowe.

Za miesiąc, w którym nastąpiło przekroczenie limitu prognozowanego wynagrodzenia na dany rok, należy obliczyć sumę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe – od kwoty ponad ten limit, oraz składki na ubezpieczenie chorobowe – od pełnego miesięcznego przychodu. Trzeba także zwrócić uwagę, czy w miesiącu przekroczenia limitu pracownik przepracował pełny miesiąc, czy tylko jego część – z powodu nieobecności usprawiedliwionej, np. choroby, opieki.

Podstawowy system czasu pracy nie do końca sprawdza się w biurach rachunkowych. Zakłada bowiem, że norma dobowa wynosi 8 godz., a średniotygodniowa – 40 godz. w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, nie dłuższym niż 4 mies. (art. 129 § 1 Kp). Tymczasem w biurach gros zadań jest realizowana między 5. a 25. (lub 20.) dniem miesiąca, co wynika z terminów rozliczeń składkowo-podatkowych. Dyspozycyjność pracowników jest najbardziej potrzebna właśnie w tym okresie, zaś w pozostałym spada do poziomu umiarkowanego lub bardzo niskiego (np. do bieżącej obsługi telefonicznej i poradniczej klientów).

Jeśli u pracodawcy nie działają związki zawodowe, to zastosowanie znajdzie art. 15g ust. 11 pkt 4 ustawy z 2.03.2020 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (DzU poz. 374, 567, 568, 695, tzw. specustawa).

Należy zsumować wynagrodzenie za pracę z wynagrodzeniem za urlop wypoczynkowy, ew. kwotę tę uzupełnić – o ile występują niżej podane okoliczności.