Przemieszczenie zakupionych w Polsce materiałów budowlanych w celu wykonania usługi w innym kraju unijnym – rozliczenie VAT

W myśl art. 13 ust. 3 ustawy o VAT za WDT uznaje się również przemieszczenie przez podatnika (lub na jego rzecz) towarów należących do jego przedsiębiorstwa z terytorium Polski na terytorium innego państwa UE, które to towary zostały przez podatnika na terytorium Polski – w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa – wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym w ramach WNT, albo importowane – jeżeli mają służyć działalności gospodarczej podatnika. Jest to tzw. nietransakcyjna WDT.

Przemieszczenie zakupionych w Polsce (przez spółkę występującą jako polski podatnik VAT) materiałów budowlanych na teren Czech w celu wykonania tam usług budowlanych spełnia warunki określone w tym przepisie dla nietransakcyjnej WDT. Ponadto z pytania nie wynika, by zachodziły wyłączenia przewidziane w art. 13 ust. 4 ustawy o VAT (zgodnie z tym przepisem nie jest nietransakcyjną WDT m.in. czasowy wywóz w celu wykonania usługi towarów, które po jej wykonaniu mają być z powrotem przywiezione do Polski, ani tzw. dostawa z montażem).

W związku ze świadczeniem usługi budowlanej w Czechach, spółka w deklaracji VAT powinna zatem wykazać nietransakcyjną WDT (która po spełnieniu ustawowych warunków podlega opodatkowaniu zerową stawką VAT). Jednocześnie ma obowiązek zarejestrować się do VAT w Czechach i wykazać tam nietransakcyjne WNT, naliczając czeski podatek od wartości dodanej według właściwej stawki (posiadanie numeru identyfikacji nadanego przez państwo członkowskie inne niż Polska jest jednym z warunków zastosowania zerowej stawki VAT w Polsce).

Ponadto w składanej w kraju deklaracji VAT spółka powinna wykazać usługę budowlaną opodatkowaną VAT poza terytorium Polski.

Takie stanowisko podzielają organy podatkowe (por. np. interpretacje KIS z 9.01.2023 r., 0114-KDIP1-2.4012.565.2022.1.RM, 20.09.2022 r., 0111-KDIB3-3.4012.272.2022.4.PJ, 15.10.2020 r., 0114-KDIP1-1.4012.422.2020.1.IZ, 24.05.2019 r., 0111-KDIB3-3. 4012.97.2019.2.MS, i 21.03.2017 r., 2461-IBPP1.4512.58.2017.2.JN). Było ono co prawda kwestionowane w orzecznictwie WSA (por. wyroki WSA we Wrocławiu z 28.01.2020 r., I SA/Wr 773/19, i w Gliwicach z 2.07.2020 r., I SA/Gl 1063/19). Sądy I instancji uznały, że towary są przemieszczane w związku z wykonaniem kompleksowego świadczenia w postaci usługi budowlanej), więc nie ma konieczności wykazywania WDT.

Przywołane orzeczenia zostały jednak uchylone przez NSA. W wyrokach z 2.06.2023 r. (I FSK 832/20) i 22.05.2024 r. (I FSK 1409/20) sąd ten potwierdził, że czynność przemieszczenia towarów, o której mowa w art. 13 ust. 3 (…), zrównana z WDT, musi być rozpoznana odrębnie od usługi wykonanej przez podatnika na rzecz kontrahenta na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju. Powołał się przy tym na wyrok TSUE z 6.03.2014 r. (w sprawach połączonych C-606/12 oraz C-607/12), z którego tezy wynika a contrario, że Trybunał za WDT uznaje taką sytuację, gdy przemieszczenie towaru do innego państwa członkowskiego następuje w celu ostatecznej konsumpcji tego towaru w tym państwie członkowskim.

Na temat dokumentowania nietransakcyjnej WNT piszemy w „Rachunkowości” 2025, nr 5