Zamówienie-Koszyk
Dokończ - Edytuj - Anuluj

Droga Użytkowniczko, Drogi Użytkowniku, klikając AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrazisz zgodę na to aby Rachunkowość Sp. z o.o. oraz Zaufani Partnerzy przetwarzali Twoje dane osobowe takie jak identyfikatory plików cookie, adresy IP, otwierane adresy url, dane geolokalizacyjne, informacje o urządzeniu z jakiego korzystasz. Informacje gromadzone będą w celu technicznego dostosowanie treści, badania zainteresowań tematami, dostosowania niektórych treści do lokalizacji z której jest odczytywana oraz wyświetlania reklam we własnym serwisie oraz w wykupionych przez nas przestrzeniach reklamowych w Internecie. Wyrażenie zgody jest dobrowolne.

Klikając w przycisk AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrażasz zgodę na zapisanie i przechowywanie na Twoim urządzeniu plików cookie. W każdej chwili możesz skasować pliki cookie oraz ograniczyć możliwość zapisywania nowych za pomocą ustawień przeglądarki.

Wyrażając zgodę, pozwalasz nam na wyświetlanie spersonalizowanych treści m.in. indywidualne rabaty, informacje o wykupionych przez Ciebie usługach, pomiar reklam i treści.

AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU
account_circle
dehaze

Logowanie

e-mail:

hasło:

 

 

Logowanie za pomocą e-maila

Jeżeli nie pamiętasz hasła albo nie masz konta, to wyślemy na Twój e-mail wiadomość weryfikującą. Po kliknięciu w link z e-maila będziesz zalogowany na urządzeniu do chwili wylogowania.

e-mail:

Klikając w poniższy link, zgadzasz się na zapisanie podanych w formularzu danych i wykorzystywanie ich zgodnie z polityką przetwarzania danych dostępną w dokumencie ⇒Polityka przetwarzania danych osobowych (RODO)⇐

 

Logowanie do za pomocą e-maila

Sprawdzanie danych....

Audytor
Audytor

Zagrożenia etyczne i sposoby zabezpieczenia przed nimi – na przykładzie biegłych rewidentów regionu gdańskiego

Artykuł jest głosem w dyskusji o znaczeniu etyki w zawodzie biegłego rewidenta, próbą identyfikacji zagrożeń etycznych, na jakie narażeni są polscy biegli rewidenci, a także wskazania sposobów im przeciwdziałania.

Pierwsze lata trzeciego tysiąclecia mogą przejść do historii jako dekada skandali księgowych i biznesowych. Ujawniono wówczas wiele nieprawidłowości związanych ze sprawozdawczością finansową w takich korporacjach, jak Enron, HealthSouth, WorldCom, Countrywide Financial, Barclays Bank i SNC-Lavalin, co spowodowało spadek zaufania do sprawozdań finansowych (sf) badanych przez znane firmy audytorskie.

Audytor

Rynek firm audytorskich – trendy w 2021 r.

Po analizie danych elektronicznych sprawozdań rocznych firm audytorskich za ubiegły rok PANA poinformowała o głównych trendach na rynku usług rewizji finansowej.

Publikacja na ten temat ukazała się pod koniec kwietnia 2022 r. na stronie internetowej PANA. Dzięki niej biegli rewidenci i firmy audytorskie (FA) mogą uzyskać szerszy obraz zmian działalności tego rynku w latach 2020 i 2021.

Audytor

Zakres kontroli jakości usług świadczonych przez firmę audytorską

Uobr posługuje się pojęciami typu „usługi atestacyjne”, „czynności rewizji finansowej”, „badanie sprawozdania finansowego”.
Czy są to synonimy, czy też pojęcia te się różnią, a jeżeli tak, to na czym polegają różnice? Czy wszystkie usługi atestacyjne należy objąć systemem wewnętrznej kontroli jakości firmy audytorskiej? Od jakich przychodów nalicza się opłatę z tytułu nadzoru? 

Na wstępie warto przypomnieć, jakie rodzaje usług – w świetle przepisów prawa i regulacji zawodowych – mogą świadczyć firmy audytorskie (znaczącą część z nich wykonują biegli rewidenci w imieniu firmy audytorskiej).

Zgodnie z art. 47 uobr:

Audytor

Uprawnienia biegłego rewidenta seniora

W 2021 r. wykreśliłem się z rejestru biegłych rewidentów i uzyskałem status biegłego rewidenta seniora. Zastanawiam się nad częściowym powrotem do zawodu.
Czy jako biegły rewident senior mogę przeprowadzać badania sprawozdań finansowych?

W myśl art. 19 uobr biegły rewident, który osiągnął wiek emerytalny i na swój wniosek wystąpił z samorządu biegłych rewidentów, może się posługiwać tytułem „biegły rewident senior”.

Audytor

Badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego – wybrane zagadnienia (cz. II)

Artykuł omawia poszczególne etapy badania przez biegłego rewidenta skonsolidowanego sprawozdania finansowego, w tym dodatkową dokumentację z badania, w szczególności dotyczącą weryfikacji dokonanych korekt i wyłączeń konsolidacyjnych.

Jak już o tym była mowa w cz. I artykułu, badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego (ssf) można podzielić na...

Audytor

Audyt wewnętrzny – od audytu tradycyjnego do nowoczesnego na przykładzie organizacji i wdrożenia audytów zwinnych (cz. III)

W kolejnym artykule z cyklu poświęconego zrozumieniu pracy komórek audytu wewnętrznego przedstawiono zastosowanie metodyk Agile, nastawionych na szybkie reagowanie na zmiany i współpracę z klientem.

Niniejszy artykuł pokazuje trendy w zakresie nowoczesnych metod prowadzenia zadań, tj. przejścia od audytu tradycyjnego do nowoczesnego na przykładzie organizacji i wdrożenia tzw. audytów zwinnych (Agile Audits). Pozwoli to biegłym rewidentom lepiej zrozumieć działanie tego obszaru w organizacji oraz zachodzące zmiany.

Audytor

Badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego – wybrane zagadnienia (cz. I)

W artykule omówiono poszczególne etapy badania przez biegłego rewidenta skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe (ssf) grupy kapitałowej podlega obowiązkowo badaniu przez biegłego rewidenta. Powinno być ono przeprowadzone tak, jak badanie jednostkowych sprawozdań finansowych (sf), zgodnie z uor (rozdz. 7) i uobr, a także krajowymi standardami badania (KSB), przez które rozumie się międzynarodowe standardy badania (MSB) przyjęte przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów (KRBR).

Audytor

Audyt wewnętrzny – tradycyjne metody działania (cz. II)

W kolejnym artykule z cyklu poświęconego zrozumieniu pracy komórek audytu wewnętrznego pokazano – w syntetycznym ujęciu – standaryzowany (tradycyjny) sposób podejścia do przeprowadzania audytów wewnętrznych, według międzynarodowych standardów praktyki zawodowej audytu wewnętrznego.

Standardy wyznaczają ramowe zasady wykonywania i upowszechniania zakresu usług audytu wewnętrznego oraz dostarczają audytorom wewnętrznym wskazówek, jak korzystać z obowiązkowych elementów standardów. Działanie audytu wewnętrznego polega na systematycznej, dokonywanej w uporządkowany sposób ocenie zarządzania ryzykiem, kontroli ładu organizacyjnego w jednostce, przyczyniając się do ich poprawy.

Audytor

Przekroczenie daty sporządzenia sprawozdania finansowego – skutki dla sprawozdania z badania

Badam roczne sprawozdanie finansowe noszące datę sporządzenia (datę podpisu osoby, której powierzono prowadzenie ksiąg) kilka dni po terminie wynikającym z art. 52 ust. 1 i 2 uor.
Czy w sprawozdaniu z badania należy się odnieść do terminu podpisania sprawozdania finansowego? Jeżeli tak, to co trzeba zrobić w opisanej sytuacji?

Data sporządzenia sf (na dzień bilansowy (zgodnie z przepisami art. 12 ust. 2 oraz art. 45 ust. 1 uor)) powinna przypadać w ciągu 3-miesięcznego przedziału czasowego, licząc od dnia bilansowego, co powinno zostać zapewnione przez kierownika jednostki (art. 52 ust. 1 uor). Oznacza to, iż w przypadku roku obrotowego równego kalendarzowemu data sporządzenia powinna przypadać na dzień nie późniejszy niż 31 marca kolejnego roku obrotowego.

Audytor

Okres współpracy z firmą audytorską przy ustawowym badaniu sprawozdań finansowych

Czy w świetle obowiązujących przepisów jest możliwe podpisanie z klientem (niebędącym jzp) umowy o ustawowe badanie sprawozdania finansowego na okres inny niż 2 lata, tj. zarówno krótszy (rok), jak i dłuższy (np. 3 lata)? Czy regulujące te kwestie przepisy różnią się w odniesieniu do jzp i pozostałych jednostek? 

Z kolei w myśl art. 134 ust. 2 i 3 uobr kluczowy biegły rewident nie może przeprowadzać ustawowego badania sf w tej samej jzp przez okres dłuższy niż 5 lat. Może ponownie wykonać ustawowe badanie sf tej jzp po upływie co najmniej 3 lat od zakończenia ostatniego badania ustawowego. Ponadto, zgodnie z art. 17 ust. 1 rozporządzenia UE nr 537/2014 (również dotyczy wyłącznie jzp), ani pierwsze zlecenie otrzymane przez danego biegłego lub firmę audytorską, ani pierwsze zlecenie łącznie z wszelkimi odnowionymi zleceniami nie może – w zasadzie – trwać dłużej niż 10 lat. Przepisy nakazujące rotację biegłego rewidenta oraz firmy audytorskiej nie dotyczą jednostek niebędących jzp.

Audyt wewnętrzny – geneza, podstawy działania i organizacja (cz. I)

Rosnąca rola audytu wewnętrznego w ostatnich latach sprawia, że warto przyjrzeć się bliżej tej funkcji i jej organizacji w podmiocie (przedsiębiorstwie, jednostce sektora publicznego).

Dobre Praktyki 2021 (zawarte w nich zasady) dzielą się na sześć grup, przy czym grupę trzecią poświęcono tzw. systemom i funkcjom wewnętrznym spółki jako nieodzownym narzędziom sprawowania nad nią nadzoru. Składają się na nie głównie kontrola wewnętrzna, zarządzanie ryzykiem, nadzór zgodności działalności z prawem (compliance), a także skuteczna funkcja audytu wewnętrznego. Oczywiście systemy te i funkcje powinny być dostosowane do wielkości spółki oraz rodzaju i skali działalności. Za ich działanie odpowiada zarząd. Natomiast rada nadzorcza monitoruje ich skuteczność, m.in. na podstawie dostarczanych okresowo sprawozdań, przygotowanych przez osoby odpowiedzialne za te systemy i funkcje oraz przez zarząd spółki. Monitorowanie może być powierzone komitetowi audytu wyodrębnionemu w ramach rady nadzorczej. Nie zwalnia to jednak rady nadzorczej od dorocznej oceny skuteczności funkcjonowania tych systemów i funkcji.

Audytor

Korekta stanu kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny

Badając po raz pierwszy spółkę z o.o., powstałą drogą przekształcenia (prywatyzacji) przedsiębiorstwa państwowego, napotkałam nietypowe księgowania. Spółka wykazuje w księgach i sprawozdaniu finansowym kapitał z aktualizacji wyceny (konto 81-3), powstały podczas ogólnopolskiej aktualizacji wartości netto środków trwałych, przeprowadzonej przez przedsiębiorstwo państwowe na 1.01.1995 r. W toku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w spółkę z o.o. (1998) zaginął wykaz różnic z aktualizacji wartości netto środków trwałych, stanowiący podbudowę salda konta 81-3. Na skutek tego saldo konta 81-3 przez lata (do 2019) pozostawało niezmienione, mimo rozchodu środków trwałych, objętych aktualizacją wyceny. W 2020 r. odnalazł się wykaz różnic z aktualizacji wyceny poszczególnych środków trwałych. Na jego podstawie spółka ustaliła sumę różnic z aktualizacji wyceny, dotyczących nadal użytkowanych środków trwałych (nieruchomości). Następnie odpisała różnicę między saldem figurującym na koncie 81-3 a nowym saldem tego konta, ustalonym na dzień bilansowy (31.12.2020), na stronę Ma konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne”, co spowodowało znaczną poprawę wyniku finansowego za 2020 r.
Na moje pytanie, dlaczego różnice z wyceny odpisano na wynik finansowy, a nie na kapitał zapasowy, kierow‑ nictwo spółki odpowiedziało, że gdyby w spółce niezaginął wykaz różnic z aktualizacji wyceny środków trwałych, wówczas różnice dotyczące rozchodowanych środków trwałych, nie w pełni odpisanych na dzień rozchodu, trafiłyby na stronę Ma konta 76-1 (Wn konto 81-3). Dokonany na 31.12.2020 r. zbiorczy odpis tylko kumuluje poszczególne, zaniechane w momencie rozchodu środków trwałych odpisy, służące pokryciu różnicy między wyższą wartością początkową (po przecenie) a niższą wartością amortyzacji (także po przecenie) na dzień likwidacji lub sprzedaży obiektu. Następuje zatem sprostowanie uprzednio popełnionego błędu.
Kierownictwo poinformowało mnie również, że bieg‑ li rewidenci poprzednio badający spółkę nie kwestionowali braku przeniesienia różnic z aktualizacji wyceny rozchodowanych środków trwałych, z konta 81-3 na konto 81-1 „Kapitał zapasowy”, gdyż salda obu tych kont zalicza się do kapitału własnego. Przeniesienie części różnic z konta 81-3 na konto 81-1 niczego by nie zmieniło.
Powstaje pytanie, czy spółka była uprawniona do zmiany salda konta 81-3, a jeżeli tak, to czy odniesienie na wynik finansowy różnic z aktualizacji jest w opisanej sytuacji poprawne? Czy twierdzenie o jedności kapitału własnego, bez wglądu na rodzaj kapitału, jest prawdziwe?

Wykryte w księgach rachunkowych i/lub sprawozdaniu finansowym (sf) błędy, bez względu na to, jakiego okresu dotyczą, wymagają sprostowania, aby rachunkowość jednostki rzetelnie, a więc zgodnie z prawdą i stosownie do uor przedstawiła obraz jej sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku działalności (art. 4 ust. 1 uor).

Korekty błędów popełnionych w latach poprzednich, wpływających na obraz sytuacji jednostki przekazywany przez już zatwierdzone sf, odnosi się – zależnie od istotności (znaczenia) zniekształcenia spowodowanego błędem – na:

  • kapitał własny – jeżeli jest istotne,
  • pozostałe przychody i koszty operacyjne – jeżeli jest nieistotne.
Audutor

Dopuszczalność badania śródrocznych sprawozdań finansowych

Do naszej firmy audytorskiej zwróciła się spółka z o.o. z ofertą zbadania (badanie dobrowolne) jej śródrocznego sprawozdania finansowego. Potencjalny inwestor, zainteresowany objęciem udziałów w podwyższonym kapitale spółki, wymaga zbadania jej sprawozdania finansowego za okres krótszy niż rok obrotowy, bo podwyższenie kapitału nastąpi prawdopodobnie jeszcze przed jego końcem.
Czy śródroczne sf może podlegać badaniu, czy wyłącznie przeglądom? Czy sprawozdanie z takiego badania musi mieć formę elektroniczną?

Obowiązujące przepisy (uor, uobr) w zasadzie nie zawierają „ostrej” definicji badania sprawozdania finansowego (sf). Pośrednio badanie sf można określić jako ogół przewidzianych w standardach (wzorcach) badania czynności, wymagających wykonania przez biegłego rewidenta w celu wydania opinii o tym, czy sf przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego badanej jednostki zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami dotyczącymi rachunkowości i sprawozdawczości finansowej, a także przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości.

Audytor

Zdalne wykonywanie czynności rewizyjnych – dziś i w przyszłości

Pandemia koronawirusa spowodowała konieczność zmiany formy pracy firm audytorskich. „Wirtualne” badania sprawozdań finansowych i szersze wykorzystanie zaawansowanych technologii rodzą nowe wyzwania.

Mimo pandemii, wywołanych nią utrudnień i ograniczeń wymagania dotyczące badania sprawozdań finansowych (sf) nie uległy zmianie. Ani zakres jednostek zobowiązanych poddać roczne sf badaniu, ani odpowiedzialność biegłego rewidenta za przeprowadzenie badania zgodnie ze standardami wykonywania zawodu nie zostały ograniczone.

Jednocześnie znacznie ograniczono dostęp do pomieszczeń i personelu zarówno badanych jednostek, jak i przeprowadzających badanie firm audytorskich. Zmusiło je to do działania w trybie zdalnym i korzystania z technologii cyfrowych ­­­– niezależnie od tego, czy były do tego przygotowane, czy nie.

Audytor

Wyniki i zalecenia kontroli przeprowadzonych przez PANA

Niepełne rozpoznanie ryzyk istotnego zniekształcenia sprawozdania finansowego oraz niewystraczające udokumentowanie wyrażanej opinii to najczęstsze mankamenty badań sprawozdań finansowych, ujawnione przez Polską Agencję Nadzoru Audytowego (PANA) podczas kontroli dokumentacji tych badań.

Nie wymaga dowodu, że odpowiednią jakość badania sf powinny zapewniać FA dzięki stałemu podnoszeniu kwalifikacji swojego personelu, zwiększeniu i lepszemu wykorzystaniu jego wyposażenia w nowoczesne narzędzia wspomagające badanie oraz skuteczną, bieżącą kontrolę jakości wykonywanych zleceń. Rolą nadzoru publicznego jest natomiast nadzorowanie odpowiedniego wykonywania tych zadań przez FA i wskazywanie popełnianych błędów, co ułatwia ich eliminowanie. Służą temu zwłaszcza kontrole przeprowadzane przez PANA, które są w efekcie jednym z ważniejszych narzędzi wspomagających wzrost jakości badań i działania systemu kontroli jakości.

Audytor

Udostępnianie informacji następcy biegłego rewidenta

Artykuł przedstawia obowiązujące w Wielkiej Brytanii zasady udostępniania informacji następcy biegłego rewidenta dotychczas badającego podmiot.

Ich stosowania wymagają od tamtejszych biegłych rewidentów przepisy prawa, w tym ustawa z 2006 r. o spółkach i ustawa z 2016 r. o biegłych rewidentach. Stanowią one, że ten, kto przestaje pełnić funkcję biegłego rewidenta danego podmiotu, udostępnia swojemu następcy na tym stanowisku „wszystkie istotne informacje”, które posiada w wyniku przeprowadzonych przez siebie badań.

Audytor

Nieważność podziału zysku netto w przypadku odstąpienia przez biegłego rewidenta od wyrażenia opinii

Organ zatwierdzający spółki z o.o. podzielił wynik finansowy za rok obrotowy 2019, przeznaczając go w całości na zwiększenie kapitału rezerwowego. Nastąpiło to z naruszeniem przepisów. Sprawozdanie zostało poddane obowiązkowemu badaniu, jednak biegły rewident odstąpił od wyrażenia opinii. W tej sytuacji dokonany przez spółkę podział wyniku jest nieważny z mocy prawa (art. 53 ust. 3 uor).
Jakie działania powinna podjąć spółka w zaistniałej sytuacji? Czy powinna uzyskać ponowną opinię biegłego rewidenta, eliminując przyczyny odmowy wyrażenia opinii pierwotnej? Jeżeli tak, to czy zgłosić zmienione dokumenty do KRS (zmiana opinii i wydanie nowej z datą bieżącego roku, wycofanie uchwały o podziale wyniku)?
Czy jeśli spółka nie zdecyduje się na ponowne zbadanie sprawozdania finansowego za 2019 r., a kolejne – za 2020 r. – zakończy się wydaniem opinii bez zastrzeżeń, będzie mogła dokonać podziału wyniku finansowego również za 2019 r.?

Spółka powinna przede wszystkim skonsultować z ekspertem bieżący stan faktyczno-prawny, w tym m.in. dokonać oceny prawnej działań podjętych przez jej organy (tj. zgromadzenie wspólników, zarząd) i ich wpływu na inne kwestie niż rachunkowe, np. wynikające z Ksh, umowy spółki lub innych wiążących ją przepisów prawa lub regulacji (np. korporacyjnych).

Audytor

Sprawozdanie z badania spółki akcyjnej przekształcanej w spółkę jawną

Badam spółkę akcyjną, która na 31.12.2020 r. była jednostką mikro (art. 3 ust. 1a uor), a w 2021 r. została przekształcona w spółkę z o.o. Wpis do KRS nastąpił 10.03.2021 r. W związku z tym mam następujące pytania:
1. Czy sprawozdanie finansowe (sf) spółki przekształcanej (akcyjnej) sporządzone na 31.12.2020 r. podlega obowiązkowemu (ustawowemu) badaniu przez biegłego rewidenta, czy też badanie jest dobrowolne?
2. Do kogo biegły rewident adresuje sprawozdanie z badania – do akcjonariuszy i rady nadzorczej spółki akcyjnej przekształcanej (S.A. na 31.12.2020) w spółkę z o.o., czy też do udziałowców spółki z o.o. (stan na dzień wydania sprawozdania), która na 31.12.2020 r. funkcjonowała jako spółka akcyjna?
3. Czy identyfikując jednostkę, której sf sporządzone na 31.12.2020 r. podlega badaniu, należy podać w sprawozdaniu biegłego rewidenta dane spółki przekształcanej (S.A.) – nazwę, formę prawną i numer KRS, czy dane spółki przekształconej (spółki z o.o.)? W szczególności chodzi o numer KRS – numer właściwy dla spółki przekształcanej już nie funkcjonuje w KRS, a właściwy dla spółki przekształconej nie był jeszcze nadany w okresie, którego sf dotyczy. Obawiam się problemów ze złożeniem e-sprawozdania.

1. Zgodnie z art. 64 ust. 1 pkt 3 uor badaniu podlegają w każdym przypadku roczne skonsolidowane sf grup kapitałowych oraz roczne sf – kontynuujących działalność – spółek akcyjnych (bez względu na ich wielkość), z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji.

Uor nakłada zatem obowiązek (ustawowy) badania jednostkowych sf spółek – tu spółki akcyjnej – w przypadku kontynuacji przez nie działalności.

Audytor

Wykrywanie za pomocą prawa Benforda zniekształceń spowodowanych potencjalnym oszustwem

Artykuł przedstawia sposób wspomaganego komputerowo (Excel) badania wiarygodności dowodów księgowych przy wykorzystaniu prawdopodobieństwa rozkładu cyfr opracowanego przez Benforda.

Przedmiotem badania sprawozdania finansowego (sf), obok informacji opisowych (jakościowych), są zapisy ksiąg rachunkowych (zbiory danych liczbowych). Badanie polega zwykle na wykonaniu czynności rewizyjnych, głównie wyrywkowo, odpowiednich do przedmiotu i racjonalnie poczynionych szacunków ryzyka badania, a to z uwagi na fakt, że badanie pełne na ogół nie jest celowe ze względu na czaso- i kosztochłonność.

Audytor

Wpływ pandemii COVID-19 na badanie i inne usługi atestacyjne

Badanie sprawozdania finansowego w okresie pandemii stanowi spore wyzwanie, pojawiają się nowe ryzyka, badania często są przeprowadzane zdalnie – tym kwestiom poświęcony jest poniższy artykuł[1].

Biegły rewident badający sprawozdanie finansowe (sf) i wydający o nim opinię ma obowiązek rozpoznać i ocenić ryzyko istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem, które może wystąpić zarówno na poziomie sf, jak i stwierdzeń. Rozpoznanie to następuje drogą poznania jednostki, w tym systemu kontroli wewnętrznej i jej otoczenia. Jest to punkt wyjścia do zaprojektowania i wykonania procedur badania będących odpowiedzią na oszacowane ryzyko istotnego zniekształcenia.

Audytor

Rozwiązanie umowy o badanie dobrowolne – kiedy jest możliwe

Moja firma audytorska zawarła umowę o fakultatywne (nieobowiązkowe) badanie sprawozdania finansowego spółki z o.o. Kiedy chciałem przystąpić do badania, prezes zarządu spółki poinformował mnie o zamiarze rozwiązania umowy ze względu na zarzucone rozmowy ws. dofinansowania, z bankiem, który wymagał badania.
Czy w tej sytuacji można się zgodzić na rozwiązanie umowy? Co z wynagrodzeniem za czas pracy zarezerwowany na badanie?

Zgodnie z art. 66 ust. 7 i 8 uor rozwiązanie umowy o badanie sprawozdania finansowego (sf) jest możliwe jedynie w razie zaistnienia uzasadnionej podstawy, przy czym za uzasadnioną podstawę uznaje się w szczególności:

  • wystąpienie zdarzeń uniemożliwiających spełnienie wymagań określonych: przepisami prawa dotyczącymi przeprowadzania badania, zasadami etyki zawodowej, w tym niezależności, krajowymi standardami wykonywania zawodu,
  • (...)
Audytor

Podpis elektroniczny biegłego rewidenta – jakie dane powinien zawierać

Jakie dane powinien zawierać elektroniczny podpis biegłego rewidenta pod:
-sprawozdaniem z badania,
-sprawozdaniem finansowym sporządzonym w ramach usługowego prowadzenia ksiąg?
Czy tylko imię i nazwisko oraz tytuł zawodowy, czy także inne elementy, np. nazwę firmy, wykształcenie?

Zgodnie z art. 86 uobr sprawozdanie biegłego rewidenta z badania sprawozdania finansowego (niezależnie, czy ustawowego, czy dobrowolnego) jednostki sporządza się wyłącznie w postaci elektronicznej oraz opatruje elektronicznym podpisem kwalifikowanym biegłego. Uobr nie zawiera natomiast postanowień dotyczących postaci sprawozdania z wykonanych przez biegłego rewidenta pozostałych usług atestacyjnych (innych niż badanie), a także pokrewnych. Również krajowe standardy wykonywania zawodu nie zawierają wskazań co do postaci sprawozdań z wykonania tych usług (papierowej, elektronicznej).

Audytor

Kontynuacja działalności w czasie kryzysu

W artykule zostały poruszone trzy tematy: warunki przyjęcia przez jednostkę założenia kontynuacji działalności, badanie zasadności tego założenia przez biegłego rewidenta, wykorzystanie do badania analizy ekonomicznej.

W celu zapewnienia obecnym i potencjalnym inwestorom oraz finansującym bezpieczeństwa ulokowanych w jednostce środków pieniężnych jej kierownik ma obowiązek zadeklarowania w rocznym sprawozdaniu finansowym (sf) chęci i możliwości kontynuowania działalności przez jednostkę w dającej się przewidzieć przyszłości.

Audytor

Weryfikacja poprawności formatu i struktury e-sprawozdania finansowego

Czy w przypadku badania e-sprawozdania finansowego opatrzonego podpisem elektronicznym przez kierownika jednostki i osobę, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, do obowiązków biegłego rewidenta należy:
• identyfikacja tych podpisów, a jeżeli tak, to co wchodzi w jej zakres (i co w przypadku braku podpisu jednego z członków zarządu badanej jednostki),
• weryfikacja zgodności podlegającego badaniu sprawozdania finansowego z wymaganym formatem i strukturą czy też można poprzestać na weryfikacji zakresu informacyjnego wynikającego z załączników do uor?

Zgodnie z art. 52 ust. 2 uor sprawozdanie finansowe (sf) podpisywane jest, wraz z podaniem daty, przez osobę, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, oraz przez kierownika jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez wszystkich członków tego organu. Ew. odmowa podpisu wymaga pisemnego uzasadnienia dołączonego do sf. Podpisy na sf mogą mieć postać tylko kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego (uprzednio nazywanego podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP) lub podpisu osobistego.

Audytor

Odpisy aktualizujące papiery wartościowe

Podczas badania sprawozdania finansowego okazało się, że w aktywach bilansu figurują zarówno udziały, jak i obligacje tej samej spółki. Problem polega na tym, że od udziałów dokonano odpisu aktualizującego z tytułu trwałej utraty wartości w wysokości 99%, a od obligacji – odpisu w wysokości 50% ich wartości księgowej. Klient twierdzi, że spółka, której papiery wartościowe posiada, jest od ponad roku w złej kondycji ekonomicznej (ujemne aktywa netto) i stąd prawie pełny odpis wartości udziałów (99%). Jednak w przypadku obligacji termin ich wykupu jeszcze nie upłynął, a klient uznał, że widzi 50% szans na ich wykup (przewidziany za 6 mies.).
Czy utratę wartości dwóch różnych papierów wartościowych, ale wyemitowanych przez tę samą spółkę, można ocenić w różny sposób?

Uor nie wskazuje, aby w opisanej sytuacji wycena różnych papierów wartościowych wyemitowanych przez tego samego emitenta musiała następować według jednakowych zasad. W zdecydowanej większości przypadków wycena zapewne następuje według takich samych zasad, co nie jest jednak regułą. 

Audytor

Odniesienie się w sprawozdaniu z badania do braku zagrożenia kontynuacji działalności

Kończę badanie sprawozdania finansowego jednego z moich klientów, który prowadzi sprzedaż przez internet. Nie tylko nie został dotknięty negatywnymi konsekwencjami pandemii COVID-19, ale poprawił wyniki w stosunku do ubiegłego roku. Zweryfikowałem zagrożenia kontynuacji działalności i jestem zdania, że spółka nie ma z tym problemu. Kierownik jednostki zwrócił się do mnie z prośbą o zawarcie w sprawozdaniu z badania stwierdzenia, że zdolność jednostki do kontynuowania działalności nie budzi wątpliwości. Prośbę uzasadnia tym, że w okresie pandemii i wywołanego przez nią kryzysu gospodarczego takie stwierdzenie umocni prestiż i pozycję firmy na rynku.
Czy w opisanej sytuacji, w tym szczególnym okresie istnieje konieczność odniesienia się do kwestii (w tym wypadku braku) zagrożenia kontynuacji działalności w sprawozdaniu z badania? A jeśli nie, to czy jest taka możliwość?

W myśl uobr (art. 83 ust. 3 pkt 14) biegły rewident zamieszcza w sprawozdaniu z badania oświadczenie o przypadkach istotnej niepewności w odniesieniu do zdarzeń lub uwarunkowań, które mogą rodzić zasadnicze wątpliwości pod względem zdolności jednostki do kontynuowania działalności. Jak widać, uobr wymaga jedynie wskazania w sprawozdaniu z badania na istotną niepewność co do możliwości kontynuowania działalności przez jednostkę. Jeżeli okoliczności takie nie zachodzą, oświadczenie jest zbędne. Szczegółowym kwestiom badania zasadności założenia kontynuacji działalności poświęcony jest KSB 570 (Z) w brzmieniu MSB 570 (zmienionego) Kontynuacja działalności. Zgodnie z jego treścią (pkt 21–23), jeśli sprawozdanie finansowe (sf) badanej jednostki:

Audytor

Z działalności Polskiej Izby Biegłych Rewidentów

Wobec zatwierdzenia przez Radę PANA w życie weszła uchwała KRBR nr 1107/15a/2020 dotycząca przyjęcia KSB 540 (zmienionego) – Badanie szacunków księgowych i powiązanych ujawnień oraz zmian w innych standardach. Zmieniony standard zastępujący dotychczasowy KSB 540 ustanawia bardziej rozbudowane wymogi i odpowiednio uszczegółowione wytyczne, dotyczące zwłaszcza „elementów” szacunków, tj. metod (w tym modeli), założeń i danych oraz określania ryzyka nieodłącznego, które mogą spowodować na poziomie stwierdzeń ryzyko istotnego zniekształcenia szacunków księgowych i powiązanych ujawnień. Zawiera także 2 załączniki dotyczące czynników ryzyka nieodłącznego i ich wzajemnych relacji oraz komunikowania się z osobami sprawującymi nadzór.

Audytor

Badanie prawidłowości prowadzenia ksiąg rachunkowych za pomocą systemu informatycznego – artykuł dyskusyjny (cz. II)

Po sporządzeniu własnego opisu systemu informatycznego[1], w części służącej prowadzeniu ksiąg, biegły rewident konfrontuje go z opisem przyjętych przez jednostkę zasad (polityki) rachunkowości i ocenia, czy system ten odpowiada jego ustaleniom, na ile jest kompletny i aktualny, czy jest zabezpieczony przed nieuprawnionymi modyfikacjami.

Poprawność opisu zasad (polityki) rachunkowości należy sprawdzić dla każdego zidentyfikowanego elementu (podsystemu) składającego się na księgi zgodnie z art. 10 ust. 1 uor. Trzeba się liczyć z tym, że niekiedy opis będzie niepełny, spłycony lub nieaktualny.

Audytor

Sprawozdanie biegłego rewidenta z badania

Opracowanie zawiera odpowiedzi na najczęściej zgłaszane wątpliwości dotyczące sprawozdania biegłego rewidenta z badania sprawozdania finansowego.

Wraz z wejściem w życie 21.06.2017 r. uobr dotychczasową opinię razem z raportem z badania zastąpiło sprawozdanie z badania (szb). Sprawozdaniu temu poświęcone są przede wszystkim art. 83–87 uobr, a także – w przypadku jzp – art. 10 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z 16.04.2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylające decyzję Komisji 2005/909/WE (dalej rozporządzenie nr 537/2014). Sposób sporządzania szb określają:

Audytor

Błędne zasady (polityka) rachunkowości – opinia biegłego rewidenta

Badając sprawozdania finansowe spółek z o.o., których udziałowcami są osoby fizyczne, ocenie poddaję m.in. przyjęte zasady (politykę) rachunkowości (i ich opis) w zestawieniu z rozwiązaniami faktycznie stosowanymi przez daną jednostkę. Z mojego doświadczenia wynika, że często dokumentacja ta znacząco odbiega od wymogów uor, w szczególności jej art. 10 ust. 1 pkt 3 i 4.
Konkretny przypadek, o który chciałbym zapytać, to badanie sprawozdania finansowego sp. z o.o. za 2019 r., której prezesowi zgłaszałem kilkakrotnie (w formie pisemnej) uwagi do dokumentacji zasad (polityki) rachunkowości, proponując konkretne rozwiązania – odnosząc je do zapisów poszczególnych artykułów uor. Nawet dopisanie przeze mnie klauzuli w Oświadczeniu kierownika badanej jednostki, składanym przed zakończeniem badania, o treści „Zobowiązuję się do dopracowania i uzupełnienia dokumentacji zasad (polityki) rachunkowości”, potwierdzonej podpisem prezesa spółki, nie dało żadnego efektu. W spółce nie powołano rady nadzorczej, a jej prezes jest jednocześnie większościowym udziałowcem.
Czy w takiej sytuacji możliwe jest wydanie opinii bez zastrzeżeń? Jak postąpić, gdy spółka stosuje co prawda dopuszczone prawem podejście, jednak w jej przypadku nie jest ono – moim zdaniem – racjonalne?

Na wstępie przypomnijmy, że kwestie związane z wyborem rodzaju wydawanej przez biegłego rewidenta opinii z badania sprawozdania finansowego (sf) w konkretnych uwarunkowaniach regulują krajowe standardy wykonywania zawodu, uchwalone przez KRBR, po zatwierdzeniu przez PANA. Stąd też, aby otrzymać wiążącą interpretację, należałoby się zwrócić do PIBR. Nie chcąc jednak pozostawiać pytania bez odpowiedzi, poniżej prezentujemy nasz pogląd w poruszonej sprawie.

Audytor

Wygórowana cena za usługi doradcze

Podczas badania spółki z o.o. sporządzającej sprawozdanie finansowe według zał. nr 5 do uor natrafiłem na umowę o świadczenie usług doradczych (doradztwo podatkowe), w której ustalono stawkę godzinową znacząco przewyższającą (ponad 3-krotnie) stawki za tego typu usługi.
Umowę zawarto w 2019 r. (rok badany przeze mnie), a na jej podstawie spółka otrzymała faktury, które zostały uregulowane. Zweryfikowałem dowody wykonania prac doradczych w ramach umowy (ekspertyzy, wymiana korespondencji e-mailowej) i potwierdzały one wykonanie prac.
Spółka nie jest jzp ani nie jest nadzorowana w sposób szczególny przez jakikolwiek urząd. Ma radę nadzorczą.
W rozmowie z prezesem zarządu poruszyłem kwestię tej umowy. Wyjaśnił, że świadomie wybrał tego doradcę, bo – jego zdaniem – jest wart swojej ceny. Przejrzałem inne umowy o usługi niematerialne, podpisane przez spółkę w 2019 r. lub wcześniej, które obowiązywały w badanym przeze mnie okresie. Wyłącznie umowa o doradztwo podatkowe nie była oparta na stawkach rynkowych.
Czy powinienem opisać tę kwestię w sprawozdaniu z badania? A może powiadomić organy ścigania o podejrzeniu działania na szkodę spółki lub popełnieniu oszustwa?

Zgodnie z § 3 KSB 200 w brzmieniu MSB 200 – Ogólne cele niezależnego biegłego rewidenta oraz przeprowadzanie badania zgodnie z międzynarodowymi standardami badania celem badania jest zwiększenie poziomu zaufania przyszłych użytkowników do sprawozdania finansowego (sf). Osiąga się to dzięki wyrażeniu przez biegłego rewidenta opinii o tym, czy sf zostało – we wszystkich istotnych aspektach – sporządzone zgodnie z ramowymi założeniami sprawozdawczości finansowej, zaś sama opinia dotyczy tego, czy sf prezentuje rzetelnie we wszystkich istotnych aspektach lub przekazuje rzetelny i jasny obraz zgodnie z ramowymi założeniami.

Aydytor

Udział biegłego rewidenta w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy

Jestem biegłym rewidentem. Mój klient (spółka akcyjna), którego sprawozdanie finansowe (za 2019 r.) badałem po raz pierwszy, zaprosił mnie do udziału w zwyczajnym walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, poświęconym zatwierdzaniu sprawozdań oraz podziałowi zysku.
Czy moim obowiązkiem – jako kluczowego biegłego rewidenta – jest udział w tym zgromadzeniu? Umowa o badanie nic na ten temat nie mówi. Jeżeli tak, to czy podczas referowania wyników badania na walnym zgromadzeniu mam obowiązek przedstawienia sytuacji spółki, w tym wypowiedzenia się nt. możliwości kontynuowania działalności w roku następującym po roku sprawozdawczym, na dzień bieżący, tj. daty zgromadzenia, bądź na dzień wydania sprawozdania z badania?

Przepisy prawa (Ksh, uor, uobr) nie nakładają na firmę audytorską lub działającego w jej imieniu kluczowego biegłego rewidenta obowiązku uczestniczenia w walnym zgromadzeniu właścicieli spółki, poświęconym zatwierdzeniu zbadanego sprawozdania. To, że biegli rewidenci biorą udział w walnych zgromadzeniach spółek, jest spowodowane ich funkcją – niezależnego fachowca, osoby zaufania publicznego oceniającej kondycję spółki – oraz odpowiedzialnością za sprawozdanie z badania i zawarte w nim stwierdzenia. Wynika to z utartej dobrej praktyki, gdyż właściciele chcą usłyszeć o sytuacji i działalności spółki od osoby obiektywnej, niepowiązanej, jaką jest biegły rewident (i mieć możliwość zadawać jej pytania).

Audytor

Z działalności Polskiej Izby Biegłych Rewidentów - listopad 2020

Podobnie jak w I półroczu, także w II kwartale 2020 r. pandemia koronawirusa wywierała duży wpływ na działalność samorządu. Podsumowanie prac podejmowanych przez PIBR zawiera list Barbary Misterskiej-Dragan, prezes KRBR, do biegłych rewidentów. Jak podkreśliła, choć dynamika wydarzeń spowodowanych pandemią zmniejszyła się w porównaniu z marcem, to nadal COVID1-19 wyznaczał, w sposób pośredni, kierunki działania samorządu, starającego się m.in. dostarczać biegłym rewidentom informacji o nowych przepisach wprowadzanych przez ustawodawcę.