Zagrożenia etyczne i sposoby zabezpieczenia przed nimi – na przykładzie biegłych rewidentów regionu gdańskiego
Pierwsze lata trzeciego tysiąclecia mogą przejść do historii jako dekada skandali księgowych i biznesowych. Ujawniono wówczas wiele nieprawidłowości związanych ze sprawozdawczością finansową w takich korporacjach, jak Enron, HealthSouth, WorldCom, Countrywide Financial, Barclays Bank i SNC-Lavalin, co spowodowało spadek zaufania do sprawozdań finansowych (sf) badanych przez znane firmy audytorskie.
Rynek firm audytorskich – trendy w 2021 r.
Publikacja na ten temat ukazała się pod koniec kwietnia 2022 r. na stronie internetowej PANA. Dzięki niej biegli rewidenci i firmy audytorskie (FA) mogą uzyskać szerszy obraz zmian działalności tego rynku w latach 2020 i 2021.
Zakres kontroli jakości usług świadczonych przez firmę audytorską
Na wstępie warto przypomnieć, jakie rodzaje usług – w świetle przepisów prawa i regulacji zawodowych – mogą świadczyć firmy audytorskie (znaczącą część z nich wykonują biegli rewidenci w imieniu firmy audytorskiej).
Zgodnie z art. 47 uobr:
Uprawnienia biegłego rewidenta seniora
W myśl art. 19 uobr biegły rewident, który osiągnął wiek emerytalny i na swój wniosek wystąpił z samorządu biegłych rewidentów, może się posługiwać tytułem „biegły rewident senior”.
Badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego – wybrane zagadnienia (cz. II)
Jak już o tym była mowa w cz. I artykułu, badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego (ssf) można podzielić na...
Audyt wewnętrzny – od audytu tradycyjnego do nowoczesnego na przykładzie organizacji i wdrożenia audytów zwinnych (cz. III)
Niniejszy artykuł pokazuje trendy w zakresie nowoczesnych metod prowadzenia zadań, tj. przejścia od audytu tradycyjnego do nowoczesnego na przykładzie organizacji i wdrożenia tzw. audytów zwinnych (Agile Audits). Pozwoli to biegłym rewidentom lepiej zrozumieć działanie tego obszaru w organizacji oraz zachodzące zmiany.
Badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego – wybrane zagadnienia (cz. I)
Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe (ssf) grupy kapitałowej podlega obowiązkowo badaniu przez biegłego rewidenta. Powinno być ono przeprowadzone tak, jak badanie jednostkowych sprawozdań finansowych (sf), zgodnie z uor (rozdz. 7) i uobr, a także krajowymi standardami badania (KSB), przez które rozumie się międzynarodowe standardy badania (MSB) przyjęte przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów (KRBR).
Audyt wewnętrzny – tradycyjne metody działania (cz. II)
Standardy wyznaczają ramowe zasady wykonywania i upowszechniania zakresu usług audytu wewnętrznego oraz dostarczają audytorom wewnętrznym wskazówek, jak korzystać z obowiązkowych elementów standardów. Działanie audytu wewnętrznego polega na systematycznej, dokonywanej w uporządkowany sposób ocenie zarządzania ryzykiem, kontroli ładu organizacyjnego w jednostce, przyczyniając się do ich poprawy.
Przekroczenie daty sporządzenia sprawozdania finansowego – skutki dla sprawozdania z badania
Czy w sprawozdaniu z badania należy się odnieść do terminu podpisania sprawozdania finansowego? Jeżeli tak, to co trzeba zrobić w opisanej sytuacji?
Data sporządzenia sf (na dzień bilansowy (zgodnie z przepisami art. 12 ust. 2 oraz art. 45 ust. 1 uor)) powinna przypadać w ciągu 3-miesięcznego przedziału czasowego, licząc od dnia bilansowego, co powinno zostać zapewnione przez kierownika jednostki (art. 52 ust. 1 uor). Oznacza to, iż w przypadku roku obrotowego równego kalendarzowemu data sporządzenia powinna przypadać na dzień nie późniejszy niż 31 marca kolejnego roku obrotowego.
Okres współpracy z firmą audytorską przy ustawowym badaniu sprawozdań finansowych
Z kolei w myśl art. 134 ust. 2 i 3 uobr kluczowy biegły rewident nie może przeprowadzać ustawowego badania sf w tej samej jzp przez okres dłuższy niż 5 lat. Może ponownie wykonać ustawowe badanie sf tej jzp po upływie co najmniej 3 lat od zakończenia ostatniego badania ustawowego. Ponadto, zgodnie z art. 17 ust. 1 rozporządzenia UE nr 537/2014 (również dotyczy wyłącznie jzp), ani pierwsze zlecenie otrzymane przez danego biegłego lub firmę audytorską, ani pierwsze zlecenie łącznie z wszelkimi odnowionymi zleceniami nie może – w zasadzie – trwać dłużej niż 10 lat. Przepisy nakazujące rotację biegłego rewidenta oraz firmy audytorskiej nie dotyczą jednostek niebędących jzp.
Audyt wewnętrzny – geneza, podstawy działania i organizacja (cz. I)
Dobre Praktyki 2021 (zawarte w nich zasady) dzielą się na sześć grup, przy czym grupę trzecią poświęcono tzw. systemom i funkcjom wewnętrznym spółki jako nieodzownym narzędziom sprawowania nad nią nadzoru. Składają się na nie głównie kontrola wewnętrzna, zarządzanie ryzykiem, nadzór zgodności działalności z prawem (compliance), a także skuteczna funkcja audytu wewnętrznego. Oczywiście systemy te i funkcje powinny być dostosowane do wielkości spółki oraz rodzaju i skali działalności. Za ich działanie odpowiada zarząd. Natomiast rada nadzorcza monitoruje ich skuteczność, m.in. na podstawie dostarczanych okresowo sprawozdań, przygotowanych przez osoby odpowiedzialne za te systemy i funkcje oraz przez zarząd spółki. Monitorowanie może być powierzone komitetowi audytu wyodrębnionemu w ramach rady nadzorczej. Nie zwalnia to jednak rady nadzorczej od dorocznej oceny skuteczności funkcjonowania tych systemów i funkcji.
Korekta stanu kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny
Na moje pytanie, dlaczego różnice z wyceny odpisano na wynik finansowy, a nie na kapitał zapasowy, kierow‑ nictwo spółki odpowiedziało, że gdyby w spółce niezaginął wykaz różnic z aktualizacji wyceny środków trwałych, wówczas różnice dotyczące rozchodowanych środków trwałych, nie w pełni odpisanych na dzień rozchodu, trafiłyby na stronę Ma konta 76-1 (Wn konto 81-3). Dokonany na 31.12.2020 r. zbiorczy odpis tylko kumuluje poszczególne, zaniechane w momencie rozchodu środków trwałych odpisy, służące pokryciu różnicy między wyższą wartością początkową (po przecenie) a niższą wartością amortyzacji (także po przecenie) na dzień likwidacji lub sprzedaży obiektu. Następuje zatem sprostowanie uprzednio popełnionego błędu.
Kierownictwo poinformowało mnie również, że bieg‑ li rewidenci poprzednio badający spółkę nie kwestionowali braku przeniesienia różnic z aktualizacji wyceny rozchodowanych środków trwałych, z konta 81-3 na konto 81-1 „Kapitał zapasowy”, gdyż salda obu tych kont zalicza się do kapitału własnego. Przeniesienie części różnic z konta 81-3 na konto 81-1 niczego by nie zmieniło.
Powstaje pytanie, czy spółka była uprawniona do zmiany salda konta 81-3, a jeżeli tak, to czy odniesienie na wynik finansowy różnic z aktualizacji jest w opisanej sytuacji poprawne? Czy twierdzenie o jedności kapitału własnego, bez wglądu na rodzaj kapitału, jest prawdziwe?
Wykryte w księgach rachunkowych i/lub sprawozdaniu finansowym (sf) błędy, bez względu na to, jakiego okresu dotyczą, wymagają sprostowania, aby rachunkowość jednostki rzetelnie, a więc zgodnie z prawdą i stosownie do uor przedstawiła obraz jej sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku działalności (art. 4 ust. 1 uor).
Korekty błędów popełnionych w latach poprzednich, wpływających na obraz sytuacji jednostki przekazywany przez już zatwierdzone sf, odnosi się – zależnie od istotności (znaczenia) zniekształcenia spowodowanego błędem – na:
- kapitał własny – jeżeli jest istotne,
- pozostałe przychody i koszty operacyjne – jeżeli jest nieistotne.
Dopuszczalność badania śródrocznych sprawozdań finansowych
Czy śródroczne sf może podlegać badaniu, czy wyłącznie przeglądom? Czy sprawozdanie z takiego badania musi mieć formę elektroniczną?
Obowiązujące przepisy (uor, uobr) w zasadzie nie zawierają „ostrej” definicji badania sprawozdania finansowego (sf). Pośrednio badanie sf można określić jako ogół przewidzianych w standardach (wzorcach) badania czynności, wymagających wykonania przez biegłego rewidenta w celu wydania opinii o tym, czy sf przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego badanej jednostki zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami dotyczącymi rachunkowości i sprawozdawczości finansowej, a także przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości.
Zdalne wykonywanie czynności rewizyjnych – dziś i w przyszłości
Mimo pandemii, wywołanych nią utrudnień i ograniczeń wymagania dotyczące badania sprawozdań finansowych (sf) nie uległy zmianie. Ani zakres jednostek zobowiązanych poddać roczne sf badaniu, ani odpowiedzialność biegłego rewidenta za przeprowadzenie badania zgodnie ze standardami wykonywania zawodu nie zostały ograniczone.
Jednocześnie znacznie ograniczono dostęp do pomieszczeń i personelu zarówno badanych jednostek, jak i przeprowadzających badanie firm audytorskich. Zmusiło je to do działania w trybie zdalnym i korzystania z technologii cyfrowych – niezależnie od tego, czy były do tego przygotowane, czy nie.
Wyniki i zalecenia kontroli przeprowadzonych przez PANA
Nie wymaga dowodu, że odpowiednią jakość badania sf powinny zapewniać FA dzięki stałemu podnoszeniu kwalifikacji swojego personelu, zwiększeniu i lepszemu wykorzystaniu jego wyposażenia w nowoczesne narzędzia wspomagające badanie oraz skuteczną, bieżącą kontrolę jakości wykonywanych zleceń. Rolą nadzoru publicznego jest natomiast nadzorowanie odpowiedniego wykonywania tych zadań przez FA i wskazywanie popełnianych błędów, co ułatwia ich eliminowanie. Służą temu zwłaszcza kontrole przeprowadzane przez PANA, które są w efekcie jednym z ważniejszych narzędzi wspomagających wzrost jakości badań i działania systemu kontroli jakości.
Udostępnianie informacji następcy biegłego rewidenta
Ich stosowania wymagają od tamtejszych biegłych rewidentów przepisy prawa, w tym ustawa z 2006 r. o spółkach i ustawa z 2016 r. o biegłych rewidentach. Stanowią one, że ten, kto przestaje pełnić funkcję biegłego rewidenta danego podmiotu, udostępnia swojemu następcy na tym stanowisku „wszystkie istotne informacje”, które posiada w wyniku przeprowadzonych przez siebie badań.
Nieważność podziału zysku netto w przypadku odstąpienia przez biegłego rewidenta od wyrażenia opinii
Jakie działania powinna podjąć spółka w zaistniałej sytuacji? Czy powinna uzyskać ponowną opinię biegłego rewidenta, eliminując przyczyny odmowy wyrażenia opinii pierwotnej? Jeżeli tak, to czy zgłosić zmienione dokumenty do KRS (zmiana opinii i wydanie nowej z datą bieżącego roku, wycofanie uchwały o podziale wyniku)?
Czy jeśli spółka nie zdecyduje się na ponowne zbadanie sprawozdania finansowego za 2019 r., a kolejne – za 2020 r. – zakończy się wydaniem opinii bez zastrzeżeń, będzie mogła dokonać podziału wyniku finansowego również za 2019 r.?
Spółka powinna przede wszystkim skonsultować z ekspertem bieżący stan faktyczno-prawny, w tym m.in. dokonać oceny prawnej działań podjętych przez jej organy (tj. zgromadzenie wspólników, zarząd) i ich wpływu na inne kwestie niż rachunkowe, np. wynikające z Ksh, umowy spółki lub innych wiążących ją przepisów prawa lub regulacji (np. korporacyjnych).
Sprawozdanie z badania spółki akcyjnej przekształcanej w spółkę jawną
1. Czy sprawozdanie finansowe (sf) spółki przekształcanej (akcyjnej) sporządzone na 31.12.2020 r. podlega obowiązkowemu (ustawowemu) badaniu przez biegłego rewidenta, czy też badanie jest dobrowolne?
2. Do kogo biegły rewident adresuje sprawozdanie z badania – do akcjonariuszy i rady nadzorczej spółki akcyjnej przekształcanej (S.A. na 31.12.2020) w spółkę z o.o., czy też do udziałowców spółki z o.o. (stan na dzień wydania sprawozdania), która na 31.12.2020 r. funkcjonowała jako spółka akcyjna?
3. Czy identyfikując jednostkę, której sf sporządzone na 31.12.2020 r. podlega badaniu, należy podać w sprawozdaniu biegłego rewidenta dane spółki przekształcanej (S.A.) – nazwę, formę prawną i numer KRS, czy dane spółki przekształconej (spółki z o.o.)? W szczególności chodzi o numer KRS – numer właściwy dla spółki przekształcanej już nie funkcjonuje w KRS, a właściwy dla spółki przekształconej nie był jeszcze nadany w okresie, którego sf dotyczy. Obawiam się problemów ze złożeniem e-sprawozdania.
1. Zgodnie z art. 64 ust. 1 pkt 3 uor badaniu podlegają w każdym przypadku roczne skonsolidowane sf grup kapitałowych oraz roczne sf – kontynuujących działalność – spółek akcyjnych (bez względu na ich wielkość), z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji.
Uor nakłada zatem obowiązek (ustawowy) badania jednostkowych sf spółek – tu spółki akcyjnej – w przypadku kontynuacji przez nie działalności.
Wykrywanie za pomocą prawa Benforda zniekształceń spowodowanych potencjalnym oszustwem
Przedmiotem badania sprawozdania finansowego (sf), obok informacji opisowych (jakościowych), są zapisy ksiąg rachunkowych (zbiory danych liczbowych). Badanie polega zwykle na wykonaniu czynności rewizyjnych, głównie wyrywkowo, odpowiednich do przedmiotu i racjonalnie poczynionych szacunków ryzyka badania, a to z uwagi na fakt, że badanie pełne na ogół nie jest celowe ze względu na czaso- i kosztochłonność.
Wpływ pandemii COVID-19 na badanie i inne usługi atestacyjne
Biegły rewident badający sprawozdanie finansowe (sf) i wydający o nim opinię ma obowiązek rozpoznać i ocenić ryzyko istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem, które może wystąpić zarówno na poziomie sf, jak i stwierdzeń. Rozpoznanie to następuje drogą poznania jednostki, w tym systemu kontroli wewnętrznej i jej otoczenia. Jest to punkt wyjścia do zaprojektowania i wykonania procedur badania będących odpowiedzią na oszacowane ryzyko istotnego zniekształcenia.
Rozwiązanie umowy o badanie dobrowolne – kiedy jest możliwe
Czy w tej sytuacji można się zgodzić na rozwiązanie umowy? Co z wynagrodzeniem za czas pracy zarezerwowany na badanie?
Zgodnie z art. 66 ust. 7 i 8 uor rozwiązanie umowy o badanie sprawozdania finansowego (sf) jest możliwe jedynie w razie zaistnienia uzasadnionej podstawy, przy czym za uzasadnioną podstawę uznaje się w szczególności:
- wystąpienie zdarzeń uniemożliwiających spełnienie wymagań określonych: przepisami prawa dotyczącymi przeprowadzania badania, zasadami etyki zawodowej, w tym niezależności, krajowymi standardami wykonywania zawodu,
- (...)
Podpis elektroniczny biegłego rewidenta – jakie dane powinien zawierać
Jakie dane powinien zawierać elektroniczny podpis biegłego rewidenta pod:
-sprawozdaniem z badania,
-sprawozdaniem finansowym sporządzonym w ramach usługowego prowadzenia ksiąg?
Czy tylko imię i nazwisko oraz tytuł zawodowy, czy także inne elementy, np. nazwę firmy, wykształcenie?
Zgodnie z art. 86 uobr sprawozdanie biegłego rewidenta z badania sprawozdania finansowego (niezależnie, czy ustawowego, czy dobrowolnego) jednostki sporządza się wyłącznie w postaci elektronicznej oraz opatruje elektronicznym podpisem kwalifikowanym biegłego. Uobr nie zawiera natomiast postanowień dotyczących postaci sprawozdania z wykonanych przez biegłego rewidenta pozostałych usług atestacyjnych (innych niż badanie), a także pokrewnych. Również krajowe standardy wykonywania zawodu nie zawierają wskazań co do postaci sprawozdań z wykonania tych usług (papierowej, elektronicznej).
Kontynuacja działalności w czasie kryzysu
W celu zapewnienia obecnym i potencjalnym inwestorom oraz finansującym bezpieczeństwa ulokowanych w jednostce środków pieniężnych jej kierownik ma obowiązek zadeklarowania w rocznym sprawozdaniu finansowym (sf) chęci i możliwości kontynuowania działalności przez jednostkę w dającej się przewidzieć przyszłości.
Weryfikacja poprawności formatu i struktury e-sprawozdania finansowego
• identyfikacja tych podpisów, a jeżeli tak, to co wchodzi w jej zakres (i co w przypadku braku podpisu jednego z członków zarządu badanej jednostki),
• weryfikacja zgodności podlegającego badaniu sprawozdania finansowego z wymaganym formatem i strukturą czy też można poprzestać na weryfikacji zakresu informacyjnego wynikającego z załączników do uor?
Zgodnie z art. 52 ust. 2 uor sprawozdanie finansowe (sf) podpisywane jest, wraz z podaniem daty, przez osobę, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, oraz przez kierownika jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez wszystkich członków tego organu. Ew. odmowa podpisu wymaga pisemnego uzasadnienia dołączonego do sf. Podpisy na sf mogą mieć postać tylko kwalifikowanego podpisu elektronicznego, podpisu zaufanego (uprzednio nazywanego podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP) lub podpisu osobistego.
Odpisy aktualizujące papiery wartościowe
Czy utratę wartości dwóch różnych papierów wartościowych, ale wyemitowanych przez tę samą spółkę, można ocenić w różny sposób?
Uor nie wskazuje, aby w opisanej sytuacji wycena różnych papierów wartościowych wyemitowanych przez tego samego emitenta musiała następować według jednakowych zasad. W zdecydowanej większości przypadków wycena zapewne następuje według takich samych zasad, co nie jest jednak regułą.
Odniesienie się w sprawozdaniu z badania do braku zagrożenia kontynuacji działalności
Czy w opisanej sytuacji, w tym szczególnym okresie istnieje konieczność odniesienia się do kwestii (w tym wypadku braku) zagrożenia kontynuacji działalności w sprawozdaniu z badania? A jeśli nie, to czy jest taka możliwość?
W myśl uobr (art. 83 ust. 3 pkt 14) biegły rewident zamieszcza w sprawozdaniu z badania oświadczenie o przypadkach istotnej niepewności w odniesieniu do zdarzeń lub uwarunkowań, które mogą rodzić zasadnicze wątpliwości pod względem zdolności jednostki do kontynuowania działalności. Jak widać, uobr wymaga jedynie wskazania w sprawozdaniu z badania na istotną niepewność co do możliwości kontynuowania działalności przez jednostkę. Jeżeli okoliczności takie nie zachodzą, oświadczenie jest zbędne. Szczegółowym kwestiom badania zasadności założenia kontynuacji działalności poświęcony jest KSB 570 (Z) w brzmieniu MSB 570 (zmienionego) Kontynuacja działalności. Zgodnie z jego treścią (pkt 21–23), jeśli sprawozdanie finansowe (sf) badanej jednostki:
Z działalności Polskiej Izby Biegłych Rewidentów
Wobec zatwierdzenia przez Radę PANA w życie weszła uchwała KRBR nr 1107/15a/2020 dotycząca przyjęcia KSB 540 (zmienionego) – Badanie szacunków księgowych i powiązanych ujawnień oraz zmian w innych standardach. Zmieniony standard zastępujący dotychczasowy KSB 540 ustanawia bardziej rozbudowane wymogi i odpowiednio uszczegółowione wytyczne, dotyczące zwłaszcza „elementów” szacunków, tj. metod (w tym modeli), założeń i danych oraz określania ryzyka nieodłącznego, które mogą spowodować na poziomie stwierdzeń ryzyko istotnego zniekształcenia szacunków księgowych i powiązanych ujawnień. Zawiera także 2 załączniki dotyczące czynników ryzyka nieodłącznego i ich wzajemnych relacji oraz komunikowania się z osobami sprawującymi nadzór.
Badanie prawidłowości prowadzenia ksiąg rachunkowych za pomocą systemu informatycznego – artykuł dyskusyjny (cz. II)
Poprawność opisu zasad (polityki) rachunkowości należy sprawdzić dla każdego zidentyfikowanego elementu (podsystemu) składającego się na księgi zgodnie z art. 10 ust. 1 uor. Trzeba się liczyć z tym, że niekiedy opis będzie niepełny, spłycony lub nieaktualny.
Sprawozdanie biegłego rewidenta z badania
Wraz z wejściem w życie 21.06.2017 r. uobr dotychczasową opinię razem z raportem z badania zastąpiło sprawozdanie z badania (szb). Sprawozdaniu temu poświęcone są przede wszystkim art. 83–87 uobr, a także – w przypadku jzp – art. 10 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z 16.04.2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylające decyzję Komisji 2005/909/WE (dalej rozporządzenie nr 537/2014). Sposób sporządzania szb określają:
Błędne zasady (polityka) rachunkowości – opinia biegłego rewidenta
Konkretny przypadek, o który chciałbym zapytać, to badanie sprawozdania finansowego sp. z o.o. za 2019 r., której prezesowi zgłaszałem kilkakrotnie (w formie pisemnej) uwagi do dokumentacji zasad (polityki) rachunkowości, proponując konkretne rozwiązania – odnosząc je do zapisów poszczególnych artykułów uor. Nawet dopisanie przeze mnie klauzuli w Oświadczeniu kierownika badanej jednostki, składanym przed zakończeniem badania, o treści „Zobowiązuję się do dopracowania i uzupełnienia dokumentacji zasad (polityki) rachunkowości”, potwierdzonej podpisem prezesa spółki, nie dało żadnego efektu. W spółce nie powołano rady nadzorczej, a jej prezes jest jednocześnie większościowym udziałowcem.
Czy w takiej sytuacji możliwe jest wydanie opinii bez zastrzeżeń? Jak postąpić, gdy spółka stosuje co prawda dopuszczone prawem podejście, jednak w jej przypadku nie jest ono – moim zdaniem – racjonalne?
Na wstępie przypomnijmy, że kwestie związane z wyborem rodzaju wydawanej przez biegłego rewidenta opinii z badania sprawozdania finansowego (sf) w konkretnych uwarunkowaniach regulują krajowe standardy wykonywania zawodu, uchwalone przez KRBR, po zatwierdzeniu przez PANA. Stąd też, aby otrzymać wiążącą interpretację, należałoby się zwrócić do PIBR. Nie chcąc jednak pozostawiać pytania bez odpowiedzi, poniżej prezentujemy nasz pogląd w poruszonej sprawie.
Wygórowana cena za usługi doradcze
Umowę zawarto w 2019 r. (rok badany przeze mnie), a na jej podstawie spółka otrzymała faktury, które zostały uregulowane. Zweryfikowałem dowody wykonania prac doradczych w ramach umowy (ekspertyzy, wymiana korespondencji e-mailowej) i potwierdzały one wykonanie prac.
Spółka nie jest jzp ani nie jest nadzorowana w sposób szczególny przez jakikolwiek urząd. Ma radę nadzorczą.
W rozmowie z prezesem zarządu poruszyłem kwestię tej umowy. Wyjaśnił, że świadomie wybrał tego doradcę, bo – jego zdaniem – jest wart swojej ceny. Przejrzałem inne umowy o usługi niematerialne, podpisane przez spółkę w 2019 r. lub wcześniej, które obowiązywały w badanym przeze mnie okresie. Wyłącznie umowa o doradztwo podatkowe nie była oparta na stawkach rynkowych.
Czy powinienem opisać tę kwestię w sprawozdaniu z badania? A może powiadomić organy ścigania o podejrzeniu działania na szkodę spółki lub popełnieniu oszustwa?
Zgodnie z § 3 KSB 200 w brzmieniu MSB 200 – Ogólne cele niezależnego biegłego rewidenta oraz przeprowadzanie badania zgodnie z międzynarodowymi standardami badania celem badania jest zwiększenie poziomu zaufania przyszłych użytkowników do sprawozdania finansowego (sf). Osiąga się to dzięki wyrażeniu przez biegłego rewidenta opinii o tym, czy sf zostało – we wszystkich istotnych aspektach – sporządzone zgodnie z ramowymi założeniami sprawozdawczości finansowej, zaś sama opinia dotyczy tego, czy sf prezentuje rzetelnie we wszystkich istotnych aspektach lub przekazuje rzetelny i jasny obraz zgodnie z ramowymi założeniami.
Udział biegłego rewidenta w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy
Czy moim obowiązkiem – jako kluczowego biegłego rewidenta – jest udział w tym zgromadzeniu? Umowa o badanie nic na ten temat nie mówi. Jeżeli tak, to czy podczas referowania wyników badania na walnym zgromadzeniu mam obowiązek przedstawienia sytuacji spółki, w tym wypowiedzenia się nt. możliwości kontynuowania działalności w roku następującym po roku sprawozdawczym, na dzień bieżący, tj. daty zgromadzenia, bądź na dzień wydania sprawozdania z badania?
Przepisy prawa (Ksh, uor, uobr) nie nakładają na firmę audytorską lub działającego w jej imieniu kluczowego biegłego rewidenta obowiązku uczestniczenia w walnym zgromadzeniu właścicieli spółki, poświęconym zatwierdzeniu zbadanego sprawozdania. To, że biegli rewidenci biorą udział w walnych zgromadzeniach spółek, jest spowodowane ich funkcją – niezależnego fachowca, osoby zaufania publicznego oceniającej kondycję spółki – oraz odpowiedzialnością za sprawozdanie z badania i zawarte w nim stwierdzenia. Wynika to z utartej dobrej praktyki, gdyż właściciele chcą usłyszeć o sytuacji i działalności spółki od osoby obiektywnej, niepowiązanej, jaką jest biegły rewident (i mieć możliwość zadawać jej pytania).
Z działalności Polskiej Izby Biegłych Rewidentów - listopad 2020
Podobnie jak w I półroczu, także w II kwartale 2020 r. pandemia koronawirusa wywierała duży wpływ na działalność samorządu. Podsumowanie prac podejmowanych przez PIBR zawiera list Barbary Misterskiej-Dragan, prezes KRBR, do biegłych rewidentów. Jak podkreśliła, choć dynamika wydarzeń spowodowanych pandemią zmniejszyła się w porównaniu z marcem, to nadal COVID1-19 wyznaczał, w sposób pośredni, kierunki działania samorządu, starającego się m.in. dostarczać biegłym rewidentom informacji o nowych przepisach wprowadzanych przez ustawodawcę.