Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju według standardów ESRS (cz. V)

Logowanie do za pomocą e-maila

Na wskazany adres wysłaliśmy e-mail z linkiem umożliwiającym zalogowanie do serwisu.

Link będzie aktywny przez 60 minut i służy do zalogowania się na jednym urządzeniu.

Błąd.

Nie możemy wysłać wiadomości na wskazany adres ponieważ serwer docelowy orzuca nasze wiadomości.

Prosimy o kontakt e-mailowy: pren@rachunkowosc.com.pl lub telefoniczny: 228265651

Błąd.

Nie możemy wysłać wiadomości na wskazany adres ponieważ serwer docelowy orzuca nasze wiadomości.

Prosimy o kontakt e-mailowy: pren@rachunkowosc.com.pl lub telefoniczny: 228265651

Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju według standardów ESRS (cz. V) – standardy środowiskowe E2–E5

Paweł Szalacha Dr nauk ekon., biegły rewident, dyrektor finansowy PORR S.A., ORCID: 0000-0001-8386-6093

W artykule zaprezentowano istotę, strukturę oraz zakres ujawnień wymaganych przez standardy środowiskowe „Zanieczyszczenie”, „Woda i zasoby morskie”, „Różnorodność biologiczna i ekosystemy” oraz „Gospodarka o obiegu zamkniętym i odpady”.

Ryzyka fizyczne (związane z przyrodą) są bezpośrednim wynikiem zależności jednostki od przyrody, w tym stabilnego klimatu i usług ekosystemowych, np. dostarczania biomasy (surowców). Powstają, gdy systemy naturalne są zagrożone na skutek oddziaływania zjawisk klimatycznych (np. ekstremalnych warunków pogodowych), zdarzeń geologicznych (np. zjawisk sejsmicznych) lub zmian w równowadze ekosystemów (np. jakość gleby, ekologia morska). Wpływ ten może mieć charakter ostry, długotrwały bądź obu rodzajów. Ryzyka te są zazwyczaj specyficzne dla danego terenu.

Ryzyka transformacji (tzw. ryzyka przejścia) wynikają z niedostosowania strategii i zarządzania jednostki do zmieniającego się otoczenia prawnego, politycznego lub społecznego, w którym jest prowadzona działalność. Mogą być spowodowane działaniami mającymi na celu powstrzymanie lub odwrócenie szkód w przyrodzie (np. środki rządowe, przełomowe technologie, zmiany rynkowe, spory sądowe, zmiana preferencji konsumentów).

Ryzyka systemowe wynikają z awarii całego systemu, a nie jego poszczególnych części. Charakteryzują się punktami krytycznymi o niskim poziomie, które sumują się i pośrednio powodują duże awarie obejmujące kaskadowe interakcje ryzyk fizycznych i ryzyk transformacji (efekt domina) – utrata jednego elementu uruchamia łańcuch innych, a systemy nie są w stanie odzyskać równowagi po wstrząsie.

Zamknij

Skróty w artykułach

akty prawne, standardy i interpretacje:

dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)

rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)

upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)

pozostałe skróty:

CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
FP – Fundusz Pracy
FS – Fundusz Solidarnościowy
IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
IS – izba skarbowa
KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
KSB – Krajowe Standardy Badania

MF – Minister Finansów
MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
PPK – pracownicze plany kapitałowe
RM – Rada Ministrów
SA – sąd apelacyjny

sf – sprawozdanie finansowe
skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
SN – Sąd Najwyższy
SO – sąd okręgowy
TK – Trybunał Konstytucyjny
TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
UCS – urząd celno-skarbowy
UE – Unia Europejska
US – urząd skarbowy
WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
WSA – wojewódzki sąd administracyjny
zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych

Wyświetlono 2% treści artykułu

Zaloguj się

Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament

Kup dostęp do tego artykułu

Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 9,90

✖

Zakup dostępu do artykułu

„”

Możesz kupić dostęp do pełnej treści tego arykułu za 9,90

Dostęp do artykułu zostanie odblokowany automatycznie po opłaceniu zamówienia:

na tym urządzeniu bez dodatkowego logowania,
na każdym innym urządzeniu po zalogowaniu adresem e-mail wskazanym w zamówieniu,
dostęp do pełnej treści nie jest ograniczony czasowo,

Listę arykułów, do których masz odblokowany dostęp, znajdziesz na stronie Ustawienia.

⇒Kup teraz⇐

Możesz mieć dostęp do pełnej treści tego artykułu jeżeli:

masz abonament on-line

miesiąc - 59,00
kwartał - 140,00
pół roku - 235,00
rok - 340,00

⇒ Więcej informacji

jesteś prenumeratorem miesięcznika „Rachunkowość”

⇒ Więcej informacji

Pomoc

telefon: 22 826 56 21
email: ⇒ pren@rachunkowosc.com.pl

Stowarzyszenie
Księgowych w Polsce

Najbliższe szkolenia on-line

21.11.2024	Bilans 2024 – Podatki - przegląd najważniejszych wprowadzonych zmian oraz aktualne problemy w rozliczaniu podatków	SKwP Warszawa
21.11.2024	JPK_KR_PD i JPK_ST_KR – czy tylko zwiększenie zakresu informacyjnego, czy zmiana sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych i ewidencji	SKwP Warszawa
21.11.2024	Lista płac od podstaw z uwzględnieniem zmian przepisów ustawy o PIT, stanowisk ZUS, interpretacji KIS oraz zmian w Kodeksie Pracy	SKwP Warszawa
21.11.2024	Podatek VAT w 2025 roku – zmiany i bieżące problemy	SKwP Warszawa
21.11.2024	Refakturowanie – VAT i podatki dochodowe	SKwP Warszawa
21.11.2024	Sprawozdawczość finansowa dla niefinansistów – jak czytać i analizować dane finansowe przedsiębiorstw	SKwP Legnica, SKwP Radom, SKwP Zielona Góra
21.11.2024	Badania sprawozdania finansowego – jak się do niego przygotować?	SKwP Warszawa

Kursy dla księgowych

Przetwarzanie i przechowywanie danych księgowych w chmurze

W artykule udzielono odpowiedzi na pytania, czym jest „chmura”, jakie są korzyści z jej stosowania, jakie zagrożenia wiążą się z wykorzystaniem rozwiązań chmurowych oraz jak weryfikować bezpieczeństwo usług oferowanych przez dostawców tych rozwiązań.

W dobie cyfryzacji procesów ekonomicznych powszechne jest wykorzystywanie technologii informatycznych. Po doświadczeniach związanych z pandemią COVID-19 praca w trybie zdalnym stała się bardziej powszechna, co spowodowało konieczność zapewnienia dostępu do systemów finansowo-księgowych za pośrednictwem internetu. W efekcie popularność zyskują rozwiązania oparte na przechowywaniu i przetwarzaniu danych księgowych w chmurze obliczeniowej (cloud accounting).

⇒ czytaj dalej ⇐

Sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju według standardów ESRS (cz. IV) – standard środowiskowy ESRS E1 Zmiana klimatu

Jednym z podstawowych aspektów zrównoważonej gospodarki jest zapobieganie zmianie klimatu. Raportowanie według ESRS E1 Zmiana klimatu ma pozwolić zrozumieć, jak jednostka wpływa na klimat, jakie ryzyka i szanse wiążą się z tym dla niej, a także jakie działania podejmuje w celu ograniczenia globalnego ocieplenia i przystosowania się do niego. W artykule opisano szczegółowo ujawnienia wymagane przez ten standard.

Porozumienie paryskie zawiera plan działań, którego celem jest:

ograniczenie globalnego ocieplenia znacznie poniżej 2°C, a docelowo do 1,5°C względem epoki przedprzemysłowej w celu ograniczenia ryzyk i szkód wywołanych przez zmiany klimatu,
adaptacja i ograniczenie skutków zmian klimatu oraz wzmocnienie odporności i niskoemisyjnego rozwoju,
zapewnienie zgodności działań sektora finansowego z celami klimatycznymi.

Omawiając wymagane ujawnienia w zakresie zmiany klimatu, należy wyjaśnić używane w ESRS E1 pojęcia, takie jak:

„neutralność emisyjna (klimatyczna)” – docelowy stan równowagi między emisjami gazów cieplarnianych a pochłanianiem ich z atmosfery; oznacza radykalne ograniczenie obecnego poziomu emisji gazów cieplarnianych; celem działań UE jest osiągnięcie neutralności klimatycznej w 2050 r.;

⇒ czytaj dalej ⇐

Obowiązki członka zarządu w przypadku niewypłacalności spółki z o.o.

Niewypłacalność spółki z o.o. wymaga szczególnych działań jej zarządu. Warto poznać przesłanki i zasady składania wniosku o ogłoszenie upadłości, a także odpowiedzialność ciążącą na członkach zarządu, którzy nie wywiązali się z tej powinności.

Wydarzenia polityczno-ekonomiczne XXI w. (światowy kryzys finansowy w latach 2008–2011, opuszczenie UE przez Wielką Brytanię, pandemia COVID-19, napaść Rosji na Ukrainę, wojna w Izraelu) miały i nadal mają wpływ na światową i polską gospodarkę oraz kondycję finansową polskich przedsiębiorstw. W konsekwencji sytuacji kryzysowych coraz więcej przedsiębiorców jest narażonych na wystąpienie niewypłacalności oraz wszczęcie postępowania upadłościowego, którego procedurę reguluje ustawa z 28.02.2003 r. – Prawo upadłościowe (tekst jedn. DzU z 2022 r. poz. 1520, dalej Pu). Jej przepisy dotyczą przedsiębiorców w rozumieniu Kc, w tym spółek z o.o., także tych nieprowadzących działalności gospodarczej (art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1 Pu).

Trzeba podkreślić, że postępowanie w sprawie wniosku o ogłoszenie upadłości służy ocenie wystąpienia stanu niewypłacalności spółki, natomiast właściwe postępowanie upadłościowe ma na celu likwidację przedsiębiorstwa oraz zaspokojenie wierzycieli w jak największym stopniu.

⇒ czytaj dalej ⇐

Rozliczenie delegacji (cz. IV) – czas pracy w podróży służbowej

Rozliczanie czasu pracy w trakcie delegacji to spore wyzwanie, bo zdarza się, że odbywa się ona w dniach wolnych, w innych – w związku ze specyfiką zadania służbowego – godzinach pracy, a czas wykonywania obowiązków wykracza poza zwykłe godziny pracy.

Czas podróży służbowej wykraczający poza rozkładowe godziny czasu pracy wlicza się do czasu pracy pracownika jedynie w zakresie, w którym jest poświęcony bezpośrednio na pracę (realizację zleconego przez pracodawcę zadania służbowego). Czas przejazdu poza godzinami pracy zwykle więc nie będzie do niego wliczany, chyba że w konkretnej sytuacji sam przejazd zostanie połączony z wykonywaniem pracy.

Jak wskazał SN w ...

⇒ czytaj dalej ⇐

Rozliczenie księgowe ubezpieczenia OC po sprzedaży samochodu

W marcu 2024 r. sprzedaliśmy samochód ciężarowy, który był środkiem trwałym. Nie wiemy, jak postąpić z ubezpieczeniem, które było zapłacone do końca lipca 2024 r. Zostało ujęte w księgach rachunkowych jako czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów (rozliczane w czasie w księgach rachunkowych). Ubezpieczyciel nie chce nam zwrócić składki OC za okres od kwietnia do lipca.
Czy składkę opłaconą za ten okres należy zaliczyć do kosztów bilansowych jednorazowo, czy nadal rozliczać w czasie?

Zgodnie z art. 31 ustawy z 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 2500) w momencie sprzedaży samochodu na nabywcę przechodzą również prawa i obowiązki wynikające z umowy ubezpieczenia OC.

⇒ czytaj dalej ⇐

Przeznaczenie zysku na kapitał rezerwowy w celach inwestycyjnych – skutki księgowe i podatkowe

Spółka z o.o. osiągnęła za 2023 r. zysk netto w wysokości 261 tys. zł. Część tego zysku chcielibyśmy przeznaczyć na kapitał rezerwowy w celu zakupu środka trwałego (windy). Nie zamierzamy wypłacać udziałowcom dywidendy, bo mogłoby to spowodować utratę płynności finansowej spółki. Pozostałą część zysku zatrzymamy na kapitale zapasowym.
Jak zaksięgować zakup ww. środka trwałego i jak powinny być ustalane odpisy amortyzacyjne? Czy będą one kosztem uzyskania przychodów w CIT? Czy odpisy te nie powinny pomniejszać kapitału rezerwowego?

Zgodnie z uchwałą zgromadzenia wspólników o podziale zysku można go przeznaczyć na kapitał rezerwowy lub zapasowy. Ogólne zasady ujmowania kapitałów własnych określa art. 36 uor.

⇒ czytaj dalej ⇐

Ewidencja naliczonych kar umownych

Naliczyliśmy naszemu dostawcy karę umowną za niewywiązane się z umowy, co zostało udokumentowane notą obciążeniową. W internecie spotkaliśmy się z różnymi propozycjami ewidencji – np. jako pozostałe przychody operacyjne, rozliczenia międzyokresowe przychodów lub też ujmowanie kary w ewidencji pozabilansowej do czasu jej otrzymania. Jaka jest prawidłowa ewidencja naliczonych kar umownych?

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. g uor kary umowne zalicza się do pozostałych przychodów operacyjnych. Naliczenie kar na podstawie noty księgowej (obciążeniowej) trzeba by więc ująć następująco:

Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami” lub konto 24 „Pozostałe rozrachunki”,

Ma konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne”.

⇒ czytaj dalej ⇐

Wyznaczenie okresów amortyzacji środków trwałych w spółce powołanej na oznaczony czas – opinia z badania

W ramach badania sprawozdania finansowego klienta zauważyłem, że okresy amortyzacji bilansowej środków trwałych nie uwzględniają okresu ich przewidywanej użyteczności ekonomicznej. Są zdecydowanie krótsze, tj. kończą się za 2 lata. Spółka została powołana do tej daty, a później ma być przejęta przez inny podmiot (planowane połączenie drogą nabycia). Sprawa jest o tyle problematyczna, że mamy do czynienia ze spółką produkcyjną (wytwórnia słodyczy), w której środki trwałe stanowią istotną część aktywów (ponad 70%). Innych znaczących nieprawidłowości podczas badania nie zidentyfikowałem.
Czy w tej sytuacji mogę wydać opinię bez zastrzeżeń?

Zgodnie z art. 32 ust. 1–4 uor odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania, a jej zakończenie – nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego bądź przeznaczenia go do likwidacji...

⇒ czytaj dalej ⇐

Przejęcie przez podatnika estońskiego CIT spółki rozliczającej się na zasadach ogólnych

Spółka z o.o. płaci podatek dochodowy w formie estońskiego CIT. Planowane jest jej połączenie z inną spółką – rozliczającą się z CIT na zasadach ogólnych – w trybie art. 492 § 1 pkt 1 Ksh (przez przejęcie rozliczane metodą nabycia udziałów).
Czy przejęcie innej spółki (której wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne) będzie skutkować utratą prawa do estońskiego CIT? Jeśli nie, to jakie skutki na gruncie tego podatku wiążą się z taką transakcją? Czy trzeba będzie rozliczyć podatek od dochodu z przekształcenia?

Inaczej byłoby w przypadku połączenia spółek przez utworzenie nowej spółki. Nowo powstała spółka nie byłaby uprawniona do ...

⇒ czytaj dalej ⇐