Estoński CIT w nowej odsłonie (cz. III) – zagadnienia księgowe i podatkowe związane z przejściem na ryczałt i powrotem do zasad ogólnych
Mateusz Kaczmarek
Jak już o tym była mowa w cz. I artykułu(1), spółka może przejść na ryczałt od dochodów spółek (dalej ryczałt lub estoński CIT – EC):
- od początku nowego roku podatkowego,
- przed upływem przyjętego roku podatkowego, od pierwszego dnia dowolnie wybranego miesiąca.
Przejście na ryczałt w trakcie roku podatkowego powoduje jego zakończenie – miesiąc poprzedzający pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem stanowi ostatni miesiąc roku podatkowego. Pierwszym rokiem opodatkowania ryczałtem(2) jest zaś okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca miesiąca przyjętego przez podatnika roku obrotowego(3).
Wybór ryczałtu oznacza, że dla celów podatkowych przychody i koszty spółki będą ustalane nie zgodnie z przepisami updop, a na podstawie uor. To z kolei powoduje konieczność odpowiedniego dostosowania ksiąg i dokonania tzw. wstępnej korekty przychodów i kosztów.
(1) Zob. „Rachunkowość” nr 6/2022.
(2) Rokiem podatkowym podatnika objętego ryczałtem jest rok obrotowy w rozumieniu przepisów o rachunkowości, tj. rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do celów podatkowych. Rok obrotowy bądź jego zmiany określa statut lub umowa, na podstawie której utworzono jednostkę. Jeżeli jednostka rozpoczęła działalność w II połowie przyjętego roku obrotowego, to księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres można połączyć z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny. W przypadku zmiany roku obrotowego pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien być dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy
(3) Art. 8 ust. 6a, art. 28e ust. 2 updop.
Jak już o tym była mowa w cz. I artykułu(1), spółka może przejść na ryczałt od dochodów spółek (dalej ryczałt lub estoński CIT – EC):
- od początku nowego roku podatkowego,
- przed upływem przyjętego roku podatkowego, od pierwszego dnia dowolnie wybranego miesiąca.
Przejście na ryczałt w trakcie roku podatkowego powoduje jego zakończenie – miesiąc poprzedzający pierwszy miesiąc opodatkowania ryczałtem stanowi ostatni miesiąc roku podatkowego. Pierwszym rokiem opodatkowania ryczałtem(2) jest zaś okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca miesiąca przyjętego przez podatnika roku obrotowego(3).
Wybór ryczałtu oznacza, że dla celów podatkowych przychody i koszty spółki nie będą ustalane zgodnie z przepisami updop, a na podstawie uor. To z kolei powoduje konieczność odpowiedniego dostosowania ksiąg i dokonania tzw. wstępnej korekty przychodów i kosztów.
Dostosowanie ksiąg, korekta przychodów i kosztów
(4) Art. 7aa ust. 1 pkt 2 lit. a i b, ust. 7 updop.
(5) Por. pkt 2.5.27 objaśnień podatkowych MF z 23.12.2021 r. „Przewodnik do ryczałtu od dochodów spółek”, wydanych na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 Op (dalej objaśnienia MF).
Na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego pierwszy rok opodatkowania ryczałtem spółka ma obowiązek wyodrębnić w kapitale własnym:
- kwotę zysków niepodzielonych,
- kwotę zysków podzielonych odniesionych na kapitały,
- kwotę niepokrytych strat
i wykazywać je w sprawozdaniach finansowych w okresie od roku, w którym dokonała tego wyodrębnienia, do roku, w którym te zyski zostały wypłacone lub straty pokryte(4).
Czemu służy ten zabieg? Zgodnie z wyjaśnieniami MF(5) opodatkowaniu ryczałtem podlega dochód odpowiadający wysokości zysku netto wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej zysk ten został uchwałą o podziale lub pokryciu wyniku finansowego netto przeznaczony do wypłaty wspólnikom bądź na pokrycie strat powstałych w okresie poprzedzającym okres opodatkowania ryczałtem, oraz – w przypadku podatnika, który zakończył opodatkowanie ryczałtem – dochód odpowiadający sumie zysków netto osiągniętych w każdym roku podatkowym stosowania opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej te zyski nie były zyskami podzielonymi lub nie zostały przeznaczone na pokrycie straty.
Innymi słowy zyski wypracowane przez spółkę przed przejściem na ryczałt podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych niezależnie od tego, kiedy je rozdysponowano. Analogicznie zyski wypracowane w czasie opodatkowania EC podlegają opodatkowaniu ryczałtem, niezalenie do momentu zadysponowania nimi. Precyzyjne wyodrębnienie zysków i strat sprzed przejścia na ryczałt jest zatem konieczne do ich prawidłowego opodatkowania przy przyszłej wypłacie czy pokryciu strat.
Podatnik sporządza ponadto odrębne informacje o przychodach i kosztach (korekta wstępna). W tej pierwszej wykazuje przychody podatkowe w kwocie odpowiadającej:
- przychodom bilansowym uwzględnionym w wyniku finansowym netto, lecz niezaliczonym dotychczas do przychodów podatkowych, oraz
- kosztom zaliczonym do kosztów uzyskania przychodów, lecz nieuwzględnionym dotychczas w wyniku finansowym netto zgodnie z przepisami o rachunkowości.
Z kolei w informacji o kosztach spółka wykazuje koszty podatkowe w kwocie odpowiadającej:
- przychodom podatkowym nieuwzględnionym dotychczas bilansowo oraz
- kosztom uwzględnionym bilansowo i niezaliczonym dotychczas do kosztów podatkowych.
(6) Art. 7aa ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1 i 2, ust. 3 updop.
(7) Por. pkt 2.2.11 objaśnień MF.
We wskazanych informacjach nie uwzględnia się przychodów, które trwale nie stanowią przychodów podatkowych, oraz kosztów trwale niestanowiących podatkowych kosztów uzyskania przychodów(6).
Zabiegi te mają na celu ujednolicenie rozliczeń podatkowych i rachunkowych podatnika. Po przejściu na EC przychody i koszty podatnika będą bowiem ustalane wyłącznie na podstawie prawa bilansowego. W ten sposób ustawodawca wyeliminował możliwość podwójnego opodatkowania tych samych przychodów, nieuwzględnienia w rozliczeniu podatkowym określonych przychodów, podwójnego odliczenia tych samych kosztów i nieuwzględnienia w rozliczeniu podatkowym określonych kosztów(7).
Spółka X przeszła na EC od 1.07.2022 r. W I połowie 2022 r. zaliczyła do przychodów bilansowych naliczone odsetki od udzielonej pożyczki, które nie zostały dotychczas wypłacone ani skapitalizowane, a tym samym nie stanowiły przychodu podatkowego. Ponadto ujęła już w księgach rachunkowych wynagrodzenia należne zleceniobiorcom za czerwiec 2022 r., ale jeszcze niewypłacone i w konsekwencji nieuwzględnione w rachunku podatkowym. Spółka X nabyła też w latach ubiegłych podlegający amortyzacji podatkowej i bilansowej środek trwały, którego wartość w 100% została sfinansowana dotacją, w związku z czym odpis amortyzacyjny od tego środka trwałego naliczony za okres styczeń–czerwiec 2022 r. w całości stanowił koszt bilansowy, ale nie podatkowy.
Sporządzając informacje o przychodach i kosztach na moment przejścia na ryczałt, spółka X zaliczyła naliczone odsetki do przychodów podatkowych, a naliczone wynagrodzenia – do kosztów uzyskania przychodów. Gdyby nie ten zabieg, przejście na EC byłoby równoznaczne z tym, że ani odsetki, ani wynagrodzenia nie zostałyby uwzględnione w rachunku podatkowym. Natomiast odpisy amortyzacyjne od środka trwałego nie zostały przez nią ujęte w korekcie wstępnej, ponieważ wyłączenie ich z kosztów uzyskania przychodów na mocy przepisów podatkowych ma charakter trwały(8). Jednak odpisy dokonane po przejściu na ryczałt będą już stanowiły koszt spółki X, gdyż jako podatnik EC, ustalając przychody i koszty, stosuje ona przepisy prawa bilansowego zamiast updop.
(8) Analogicznie będzie w przypadku amortyzacji nieruchomości mieszkalnych, które Polski Ład wyłączył spod amortyzacji podatkowej.
(9) Nie ma jeszcze formularza służącego rozliczeniu za 2022 r., ale jego nazwa powinna ulec korekcie z uwagi na zmianę nazwy podatku na „ryczałt od dochodów spółek”.
(10) Art. 7aa ust. 4 pkt 1 updop.
Przychody i koszty z powyższych informacji spółka wykazuje szczegółowo na formularzu CIT/KW „Informacja o przychodach, kosztach, dochodzie z przekształcenia oraz podatku należnym w związku z wyborem opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych”(9) będącym załącznikiem do zeznania CIT-8 za rok poprzedzający rozpoczęcie opodatkowania ryczałtem. Dodatnia różnica między tymi przychodami i kosztami stanowi dochód podlegający opodatkowaniu stawką 19% (nie ma możliwości zastosowania stawki 9%)(10) i podlega wykazaniu w zeznaniu CIT-8 w części K „Inne zobowiązania podatkowe” (poz. 311).
Różnica ujemna (strata) nie podlega natomiast wykazaniu w poz. 311. Strata z korekty wstępnej nie ma więc wpływu na rozliczenia podatkowe spółki, a w szczególności nie obniża jej dochodu do opodatkowania. Jak wyjaśnił MF w odpowiedzi z 29.03.2022 r. na zapytanie prasowe(11), w stanie prawnym obowiązującym od 1.01.2022 r. podatnik wykazuje przychody i koszty z korekty wstępnej oraz ustala podatek należny od dochodu stanowiącego różnicę między nimi. Jednak koszty te i przychody nie podlegają połączeniu (zsumowaniu) z normalnymi przychodami i kosztami podatnika, a ew. dochód wynikający z korekty wstępnej jest odrębną kategorią dochodu do opodatkowania. Natomiast w przypadku wystąpienia straty na korekcie wstępnej podatnik nie jest uprawniony do jej rozliczenia z dochodem bądź stratą wykazywaną w zeznaniu CIT-8 za rok poprzedzający przejście na ryczałt, gdyż takiego uprawnienia nie przewiduje art. 7aa updop w brzmieniu obowiązującym od 1.01.2022 r.
(12) Art. 7aa ust. 5 pkt 1 updop.
(13) Pkt 2.2.16 objaśnień MF.
(14) Art. 7aa ust. 8 i 9 updop.
Podatek od dochodu z korekty wstępnej jest jednak należny tylko wówczas, gdy spółka korzysta z EC krócej niż przez 4 lata podatkowe. Termin jego zapłaty upływa z końcem pierwszego miesiąca następującego po ostatnim roku korzystania z ryczałtu. Natomiast jeśli spółka będzie korzystać z EC nieprzerwanie przez okres przekraczający 4 lata podatkowe, zobowiązanie podatkowe wygaśnie w całości z mocy prawa(12). Ustawodawca pominął sytuację, gdy opodatkowanie EC trwa dokładnie 4 lata. W objaśnieniach MF wskazano jednak, że jeżeli podatnik stosował to opodatkowanie 4 lata podatkowe lub dłużej, w sposób nieprzerwany, zobowiązanie podatkowe z tego tytułu wygasa w całości(13).
Powyższe zasady dotyczące wstępnej korekty przychodów i kosztów stosuje się odpowiednio także do podatnika utworzonego z przekształcenia w spółkę(14):
- przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną albo
- spółki niebędącej podatnikiem CIT.
(15) Art. 7aa ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 3 updop.
(16) Art. 7aa ust. 6 updop.
Ustalanie dochodu z przekształcenia
Na spółkach utworzonych w wyniku przekształcenia, których pierwszy rok podatkowy po przekształceniu jest jednocześnie pierwszym rokiem opodatkowania ryczałtem, spoczywa dodatkowy obowiązek, stanowiący dopełnienie korekty przychodów i kosztów. Na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego pierwszy rok opodatkowania ryczałtem są zobowiązane sporządzić informację o dochodzie z przekształcenia, tj. o sumie nadwyżek wartości poszczególnych składników majątku, ustalonych dla wyniku finansowego netto zgodnie z przepisami o rachunkowości, na dzień przekształcenia, ponad ich wartość podatkową ustaloną na ten dzień(15). Dane te należy pokazać na formularzu CIT/KW będącym załącznikiem do zeznania CIT-8 za rok poprzedzający rozpoczęcie opodatkowania ryczałtem.
Wartość podatkową składnika majątku zdefiniowano jako wartość niezaliczoną uprzednio w jakiejkolwiek formie do podatkowych kosztów uzyskania przychodów, jaka zostałaby przyjęta przez podatnika za taki koszt, gdyby składnik ten został przez niego odpłatnie zbyty(16).
Ustawodawcy chodzi zasadniczo o to, aby podatnicy nie wykorzystywali przekształcenia i ryczałtu do przeszacowywania wartości księgowej swoich składników majątkowych do ich wartości rynkowej, gdyż umożliwiłoby to im – przy sprzedaży lub amortyzacji – zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów większych kwot niż faktycznie poniesiony koszt ich nabycia bądź wytworzenia. Dochód z przekształcenia wystąpi zatem tylko wówczas, gdy wartość składników majątku odnoszona do wyniku finansowego netto będzie wyższa od wartości podatkowej.
Spółka X jest właścicielem budynku. Na dzień przekształcenia jego wartość podatkowa wynosi 400 tys. zł (500 tys. zł – cena zakupu, 100 tys. zł – dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne). Wartość rynkowa budynku wynosi 1 mln zł, ale spółka X będzie kontynuować dotychczasowe zasady amortyzacji. Dochód z przekształcenia nie wystąpi, gdyż wartość bilansowa budynku (wartość początkowa minus amortyzacja) pozostaje równa jego wartości podatkowej.
18.02.2022 r. spółka X została przekształcona i na ten dzień wystąpiła nadwyżka wartości bilansowej składników majątku nad ich wartością podatkową. Spółka X przeszła na opodatkowanie EC dopiero 1.06.2022 r. Dochód z przekształcenia nie wystąpi, ponieważ pierwszy rok podatkowy po przekształceniu, trwający od 18 lutego do 31 maja, nie będzie jednocześnie pierwszym rokiem opodatkowania ryczałtem.
(17) Art. 7aa ust. 4 pkt 2 updop.
(18) Art. 7aa ust. 5 pkt 2 updop.
(19) Art. 7aa ust. 8 i 9 updop.
Dochód z przekształcenia należy wykazać w zeznaniu (CIT-8) za rok poprzedzający pierwszy rok opodatkowania ryczałtem(17), w części K „Inne zobowiązania podatkowe” (poz. 310). Stawka podatku wynosi 19% (nie ma możliwości zastosowania stawki 9%). Podatek jest płatny w terminie właściwym dla składanego zeznania albo w częściach – w okresie nie dłuższym niż 2 lata, licząc od końca pierwszego roku opodatkowania ryczałtem. O sposobie przyjętego rozliczenia podatnik informuje w ww. zeznaniu(18).
Powyższe zasady dotyczące dochodu z przekształcenia stosuje się odpowiednio także do podatnika utworzonego z przekształcenia w spółkę przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną albo spółki niebędącej podatnikiem CIT(19).
(20) Art. 7 ust. 7 pkt 2 updop.
(21) Art. 7 ust. 7 pkt 1 updop.
Rozliczenie straty poniesionej przed przejściem na ryczałt
W okresie opodatkowania EC nie ma możliwości rozliczania strat poniesionych przed przyjęciem tej formy opodatkowania(20). Ustawodawca zadbał jednak, aby nie zniechęcało to przedsiębiorców do EC, i postanowił, że podatnik, który w latach podatkowych poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem poniósł stratę ze źródła przychodów i nabył prawo do jej odliczenia, może obniżyć o wysokość tej nieodliczonej straty dochód ze źródła przychodów uzyskany w 2 latach podatkowych bezpośrednio poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem(21).
(22) Por. art. 8 ust. 6 i 6a updop.
Rok podatkowy spółki X pokrywa się z rokiem kalendarzowym. 18.02.2022 r. spółka X została przekształcona (z sp.k. w spółkę z o.o.). 1.06.2022 r. spółka X przeszła na opodatkowanie ryczałtem. Od 1 stycznia do 17 lutego osiągnęła zysk, a od 18 lutego do 31 maja poniosła stratę.
Każdy ze wskazanych okresów jest rokiem podatkowym(22), a oba należą do 2 lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających pierwszy rok opodatkowania EC. O stratę z okresu od 18 lutego do 31 maja spółka X może zatem pomniejszyć dochód z okresu od 1 stycznia do 17 lutego. Wraz ze złożeniem zeznania CIT-8 za okres od 18 lutego do 31 maja spółka X będzie mogła złożyć korektę zeznania CIT-8 za okres od 1 stycznia do 17 lutego, pomniejszającą zadeklarowany wcześniej dochód o stratę z okresu od 18 lutego do 31 maja, wykazując tym samym nadpłatę podatku.
(23) Pkt 2.1.7 objaśnień MF.
(24) Art. 7 ust. 7 pkt 1, ust. 8 updop.
Wskazane rozwiązanie nie sprawdzi się lub nie sprawdzi się w pełni w przypadkach, gdy w ostatnich 2 latach bezpośrednio poprzedzających przejście na ryczałt podatnik nie osiągnął dochodów lub osiągnięte dochody nie wystarczają na pełne pokrycie strat. Skorzystanie z EC w takiej sytuacji oznacza bezpowrotną utratę możliwości rozliczenia całości lub części straty. Prawodawca posłużył się bowiem określeniem: traci prawo do tego odliczenia, począwszy od pierwszego roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek. MF w objaśnieniach wskazał, że nie jest możliwe odliczenie straty od dochodów osiąganych począwszy od pierwszego roku opodatkowania ryczałtem oraz w okresie następującym po zakończeniu opodatkowania ryczałtem(23).
Należy podkreślić, że możliwość odliczenia straty za 2 lata podatkowe poprzedzające przejście na ryczałt obwarowana została warunkiem stosowania EC przez co najmniej 4 lata podatkowe. W przypadku niedotrzymania tego wymogu spółka traci prawo do rozliczenia tej straty z mocą wsteczną, tj. od dnia, w którym z niego skorzystała, co skutkuje obowiązkiem sporządzenia odpowiednich korekt oraz dopłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę(24).
Powrót z ryczałtu do zasad ogólnych
Chociaż EC niewątpliwe jest bardzo korzystną formą opodatkowania, trzeba liczyć się z tym, że spółka będzie chciała w pewnym momencie z niej zrezygnować. Powodów ku temu może być wiele. Przepisy regulujące EC mogą ulec niekorzystnym zmianom, udziałowiec spółki opodatkowanej ryczałtem może mieć potrzebę założenia fundacji, której będzie beneficjentem, lub wejścia w relacje biznesowe o charakterze powierniczym. Sam podatnik EC może też chcieć rozszerzyć działalność, inwestując w inne podmioty przez nabywanie ich udziałów, podejmując wspólne przedsięwzięcia w formie spółek osobowych bądź lokując nadwyżki finansowe w funduszach inwestycyjnych.
Wyjście z EC jest w dużej mierze neutralne podatkowo, ale niecałkowicie. Na przykład rezygnacja z ryczałtu przed upływem 4 lat podatkowych wyłącza możliwość niezapłacenia podatku od dochodu powstałego na skutek dokonania wyżej opisanej korekty wstępnej. Powrót do ogólnych zasad opodatkowania może się też wiązać z dodatkowym nakładem pracy księgowej.
(25) Art. 28t ust. 2 w zw. z art. 28m ust. 1 pkt 5 updop.
(26) Por. art. 28c pkt 5 updop.
(27) Por. art. 28t ust. 1 pkt 2 updop.
(28) Art. 28r ust. 3 updop.
(29) Art. 28t ust. 3 updop.
Zysk netto wypracowany w czasie opodatkowania ryczałtem, ale niepodzielony w tym okresie
Spółka, która zakończyła opodatkowanie EC, ma w odniesieniu do takiego zysku dwie możliwości:
- zapłacić podatek (ryczałt) jednorazowo od całej kwoty tego zysku, do końca 3. miesiąca roku podatkowego następującego po ostatnim roku opodatkowania ryczałtem(25),
- odroczyć moment zapłaty podatku do czasu rozdysponowania tego zysku, np. przeznaczenia do wypłaty wspólnikom lub na podwyższenie kapitału zakładowego(26) – w takim przypadku podatek jest płatny do 20. dnia następnego miesiąca, ale nie później niż do 20. dnia 7. miesiąca roku podatkowego, w którym dokonano tej dyspozycji(27).
W tych samych terminach spółka jest zobowiązana złożyć elektronicznie deklarację CIT-8E w odniesieniu do rozdysponowanego dochodu(28).
Wynika z tego, że nie podlega opodatkowaniu zysk osiągnięty w okresie opodatkowania ryczałtem, który nie został podzielony w tym okresie ani rozdysponowany po jego upływie, a podatnik nie skorzystał z możliwości jednorazowego zapłacenia podatku.
Należy zauważyć, że w przypadku gdy podatnik będzie postawiony w stan likwidacji albo upadłości, zostanie przejęty przez inny podmiot lub zaprzestanie prowadzenia działalności z jakiejkolwiek innej przyczyny albo znacznie ograniczy jej zakres, termin zapłaty ryczałtu upływa z dniem poprzedzającym dzień zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń(29).
(30) Art. 12 ust. 1 pkt 4e updop.
(31) Art. 12 ust. 1 pkt 5a updop.
(32) Art. 12 ust. 1 pkt 12 updop.
(33) Art. 12 ust. 4 pkt 28 updop.
(34) Art. 16 ust. 1 pkt 48c updop.
(35) Art. 15 ust. 1hc updop.
(36) Art. 15 ust. 1ze updop.
(37) Art. 16g ust. 22, art. 16h ust. 3e pkt 1 updop.
(38) Art. 16h ust. 3e pkt 2 updop.
Niektóre koszty, przychody i zasady amortyzacji
Po zakończeniu opodatkowania ryczałtem spółka ma obowiązek zaliczyć do przychodów podatkowych równowartość odpisów aktualizujących wartość należności uwzględnionych w wyniku finansowym w okresie opodatkowania ryczałtem – w przypadku ustania przyczyn, dla których dokonano tych odpisów(30). Tak samo powinna postąpić w przypadku rozwiązania lub zmniejszenia rezerw, które były uwzględnione w wyniku finansowym w okresie opodatkowania ryczałtem(31).
Do przychodów spółka zalicza także te przychody, które powstały w okresie opodatkowania ryczałtem, a zgodnie z przepisami o rachunkowości nie zostały uwzględnione w wyniku finansowym netto za dowolny rok tego okresu(32). Jednocześnie przychody uzyskane w okresie opodatkowania ryczałtem, które zostały uwzględnione w wyniku finansowym netto za dowolny rok tego okresu zgodnie z przepisami o rachunkowości, nie są przychodami podatkowymi po zakończeniu opodatkowania ryczałtem, nawet jeśli zostaną faktycznie otrzymane już po powrocie na ogólne zasady opodatkowania(33). Analogicznie nie stanowią kosztów uzyskania przychodów wydatki, odpisy, rezerwy i inne koszty poniesione w okresie opodatkowania ryczałtem, jeżeli zgodnie z przepisami o rachunkowości zostały uwzględnione w wyniku finansowym za dowolny rok tego okresu(34).
Odpisy na wyodrębniony w kapitale rezerwowym fundusz utworzony na cele inwestycyjne, które co do zasady stanowią koszty uzyskania przychodów, w przypadku zakończenia stosowania opodatkowania ryczałtem mogą być takim kosztem nie wcześniej niż po upływie 24 mies. od przejścia na ogólne zasady opodatkowania(35).
W przypadku podatnika, który w okresie opodatkowania ryczałtem zaliczał do kosztów, zgodnie z przepisami o rachunkowości, cenę nabycia lub koszt wytworzenia składnika majątku, od którego nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych na podstawie przepisów updop, kosztem uzyskania przychodu ze zbycia bądź likwidacji tego składnika jest cena jego nabycia lub koszt wytworzenia pomniejszone o koszty uwzględnione w jakiejkolwiek formie w wyniku finansowym netto za dowolny rok tego okresu(36).
W ewidencji środków trwałych oraz przy obliczaniu bieżącej amortyzacji należy uwzględnić odpisy amortyzacyjne dokonane zgodnie z przepisami o rachunkowości, przypadające za okres opodatkowania ryczałtem(37). Podatnik może kontynuować zasady amortyzacji przyjęte w czasie opodatkowania ryczałtem lub wybrać zasady przewidziane w updop, z tym że taki wybór musi nastąpić przed rozpoczęciem amortyzacji i przyjęte zasady muszą być stosowane do czasu pełnego zamortyzowania danego składnika majątkowego(38).
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
| Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
