Zmiany w JPK_VAT od 1.07.2021 r.

Stosowanie kodów GTU

Doprecyzowano § 10 ust. 3 rozporządzenia JPK, określający obowiązek stosowania kodów GTU (patrz tabela na następnej stronie). Ponadto ze zmienionych przepisów wynika wprost, że oznaczeń GTU nie stosuje się do czynności udokumentowanych dokumentem zbiorczym wewnętrznym zawierającym sprzedaż z kas rejestrujących RO i dokumentem wewnętrznym WEW (dodany § 10 ust. 3a rozporządzenia JPK).

Zmiany w oznaczeniach procedur

Do końca czerwca 2021 r. konieczne było oznaczanie kodem MPP – zarówno przez sprzedawców, jak i nabywców – transakcji objętych obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Obecnie obowiązek ten został uchylony. W konsekwencji takich transakcji nie należy w szczególny sposób oznaczać w ewidencji VAT ani w pliku JPK_VAT.

Ponadto od 1.07.2021 r. zlikwidowano obowiązek stosowania oznaczenia SW (dotyczącego dotychczas dostaw w ramach sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju, o której mowa w art. 23 ustawy o VAT), a od 1.01.2022 r. – obowiązek stosowania oznaczenia EE (dotyczącego świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych, o których mowa w art. 28k ustawy o VAT).

Oznaczenia te zostaną zastąpione kodem WSTO_EE, wspólnym dla[2]:

• wewnątrzwspólnotowej sprzedaży na odległość towarów, które w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju (czyli do transakcji, które od 1.07.2021 r. odpowiadają m.in. sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju), oraz
• świadczenia usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych, o których mowa w art. 28k ustawy o VAT, na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, mających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub miejsce pobytu na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

Nowe oznaczenie będzie stosowane dopiero od 1.01.2022 r. Przepisy przejściowe (§ 2 ust. 2 rozporządzenia zmieniającego) przewidują, że od 1.07.2021 do końca 2021 r. ww. transakcje mają być oznaczane kodem EE.

Także dopiero od 1.01.2022 r. będzie stosowane drugie z nowych oznaczeń – IED (§ 2 ust. 1 rozporządzenia zmieniającego). Dotyczy ono dostaw towarów, o których mowa w art. 7a ust. 1 i 2 ustawy o VAT (tzw. fikcyjnych dostaw towarów), dokonywanych przez podatnika ułatwiającego te dostawy, który nie korzysta z wprowadzonych od 1.07.2021 r. do ustawy o VAT procedur szczególnych (tj. procedury unijnej dotyczącej niektórych dostaw towarów oraz świadczenia niektórych usług bądź szczególnej procedury dotyczącej sprzedaży na odległość towarów importowanych) lub odpowiadających im regulacji innych państw UE, dla których miejscem dostawy jest terytorium kraju (§ 10 ust. 4 pkt 2b rozporządzenia JPK).

Ponadto od 1.07.2021 r.:

• oznaczeń procedur nie stosuje się do czynności udokumentowanych dokumentem zbiorczym wewnętrznym, zawierającym sprzedaż z kas rejestrujących RO (§ 10 ust. 4a rozporządzenia JPK),
• oznaczenia TP nie stosuje się w przypadku dostaw towarów oraz świadczenia usług, gdy powiązania między nabywcą a dostawcą lub usługodawcą wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub z jednostkami samorządu terytorialnego bądź ich związkami (§ 10 ust. 4b rozporządzenia JPK).

Zbiorcze wykazywanie niektórych faktur uproszczonych

Umożliwiono zbiorcze wykazywanie w ewidencji VAT, a w konsekwencji w części ewidencyjnej o pliku JPK_VAT faktur dokumentujących przejazd autostradą płatną lub przejazd na dowolną odległość, wystawianych w formie biletu jednorazowego przez podatników uprawnionych do świadczenia usług polegających na przewozie osób: kolejami normalnotorowymi, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami (§ 10 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia JPK).

Podobnie ma się rzecz z paragonami z NIP nabywcy do kwoty 450 zł, uznawanymi za faktury uproszczone – nie ma konieczności wykazywania każdego takiego paragonu odrębnie w ewidencji (§ 10 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz pkt 7 lit. b rozporządzenia JPK). Nie jest to całkowita nowość, bo dotychczas zbiorcze ujęcie paragonów z NIP nabywcy wynikało z przepisu przejściowego (§ 11a pkt 2 rozporządzenia JPK), przy czym miało być stosowane do końca czerwca 2021 r. Od 1.07.2021 r. takie rozwiązanie wprowadzono już na stałe.

Pozostałe zmiany

Rozporządzenie zmieniające wprowadziło też cztery inne, drobniejsze zmiany:

• obowiązek wskazywania przez podatników – w części deklaracyjnej pliku JPK_VAT – że dokonują czynności, o których mowa w dodanym od 1.07.2021 r. art. 109b ust. 4 ustawy o VAT (§ 7 pkt 8 rozporządzenia JPK); dotyczy to podatników ułatwiających sprzedaż przez użycie interfejsu elektronicznego, u których z tego tytułu nie dochodzi do „fikcyjnych” dostaw,
• wymóg wskazywania w ewidencji (a w konsekwencji w części ewidencyjnej pliku JPK_VAT) terminu płatności lub daty zapłaty w przypadku korekt dokonanych w ramach tzw. ulgi na złe długi w VAT (§ 10 ust. 2 pkt 1 lit. f rozporządzenia JPK),

• możliwość wykazywania korekt zakupów in minus na podstawie dokumentów wewnętrznych z oznaczeniem WEW (§ 11 ust. 9 rozporządzenia JPK),
• doprecyzowanie treści § 11 ust. 6 pkt 3 rozporządzenia JPK przez wskazanie, że imię i nazwisko lub nazwę nadawcy bądź eksportera podaje się w przypadku zgłoszenia celnego, rozliczenia zamknięcia lub decyzji, a nie deklaracji importowej; doprecyzowanie to było konieczne, gdyż deklaracja importowa nie zawiera takich danych.