Ustalanie ekwiwalentu urlopowego przy krótkim zatrudnieniu – wyjaśnienia resortu pracy
Takie stanowisko zajmuje MRPiPS. Ministerialne poglądy nie są wiążące. Pracodawcy nie muszą się więc do nich stosować, jeżeli mają odmienne zdanie. Jednak rekomenduję przyjrzenie się im i ich przeanalizowanie. Ekwiwalent urlopowy jest przecież liczony według zasad obowiązujących dla wynagrodzenia urlopowego, ze zmianami wynikającymi z § 15–19 rozporządzenia urlopowego (rozporządzenie MPiPS z 8.01.1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop, DzU nr 2, poz. 14 ze zm.). Natomiast regulacje w zakresie podstawy ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy (dalej podstawa ekwiwalentowa) stale są źródłem wątpliwości.
Takie stanowisko zajmuje MRPiPS. Ministerialne poglądy nie są wiążące. Pracodawcy nie muszą się więc do nich stosować, jeżeli mają odmienne zdanie. Jednak rekomenduję przyjrzenie się im i ich przeanalizowanie. Ekwiwalent urlopowy jest przecież liczony według zasad obowiązujących dla wynagrodzenia urlopowego, ze zmianami wynikającymi z § 15–19 rozporządzenia urlopowego (rozporządzenie MPiPS z 8.01.1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop, DzU nr 2, poz. 14 ze zm.). Natomiast regulacje w zakresie podstawy ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy (dalej podstawa ekwiwalentowa) stale są źródłem wątpliwości.
Z faktycznych wypłat
Rozporządzenie urlopowe nakazuje pracodawcy przyjmować do podstawy ekwiwalentowej:
- składniki stałe w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu nabycia prawa do ekwiwalentu (§ 15),
- miesięczne składniki zmienne (czyli za okresy do 1 mies.) w średniej wysokości z 3 mies. bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia ekwiwalentu (§ 16 ust. 1) – do nich ogranicza się ten tekst; przy terminie wypłat ustalonym do 10. dnia następnego miesiąca (art. 85 § 2 Kp) pracodawca bierze pod uwagę miesiące, w których dokonał wypłat, ale do obliczenia średniej wysokości składników zmiennych stosuje wymiar czasu pracy obowiązujący w miesiącach, za które składniki przysługiwały,
- ponadmiesięczne składniki zmienne (tj. za okresy dłuższe niż miesiąc, tzw. incydentalne) w średniej wysokości wypłaconej w okresie 12 mies. bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (§ 17 ust. 1).
W przypadku składników zmiennych są jednak wyjątki. Pierwszy został ustanowiony w § 11 ust. 2 w zw. § 16 ust. 3 rozporządzenia urlopowego. Jeżeli pracownik przed rozpoczęciem urlopu otrzymał składniki zmienne za okres krótszy niż przyjęty do podstawy ekwiwalentowej, podstawę tę stanowi wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres faktycznie przepracowany.
W każdej z interpretacji przedstawionych w ramce na końcu artykułu resort pracy powtórzył, że § 11 ust. 2 rozporządzenia urlopowego należy stosować m.in. w przypadku, gdy pracownik pracuje zbyt krótko u danego pracodawcy, tzn. gdy nie ma przepracowanego wymaganego 3-miesięcznego okresu lub gdy co prawda ma przepracowany odpowiedni okres, lecz w wyniku zmian w zasadach wynagradzania otrzymuje składniki wynagrodzenia za okresy nie dłuższe niż 1 mies., np. premię, przez okres krótszy niż wymagany przepisami rozporządzenia urlopowego.
Pracownik był zatrudniony od 5.05.2025 do 20.06.2025 r. na cały etat za wynagrodzeniem godzinowym (stawka 35 zł za godzinę). Za ten okres uzyskał prawo do 4 dni (32 godz.) urlopu (2/12 x 20 dni = 3,33 dnia, po zaokrągleniu 4 dni x 8 godz. = 32 godz.). Ponieważ nie zrealizował go w naturze, pracodawca musiał wypłacić w zamian ekwiwalent urlopowy. Do podstawy ekwiwalentowej przyjął 9800 zł, co stanowiło sumę pensji wypłaconych: 30.05.2025 r. w wysokości 5600 zł (160 przepracowanych godzin x 35 zł) oraz 20.06.2025 r. w kwocie 4200 zł (120 przepracowanych godzin x 35 zł).
Wypłata po ustaniu zatrudnienia
Literalna treść § 11 ust. 2 rozporządzenia urlopowego wskazuje, że z podstawy ekwiwalentowej trzeba wyłączyć składniki zmienne wypłacane po ustaniu zatrudnienia, zgodnie z obowiązującym u pracodawcy terminem wypłat. Jednak interpretacje urzędowe stawiają na konieczność:
[1] ⇒link⇐ [2] ⇒link⇐- rozliczenia się z pracownikiem w dniu ustania stosunku pracy – w sferze finansowej dotyczy to wypłaty wszystkich należnych pracownikowi składników płacowych oraz ekwiwalentu urlopowego (wyrok SN z 1.03.2017 r., II BP 11/15) – interpretacja MRPiPS z 13.02.2025 r., odpowiedź MPiPS z 16.09.2010 r. na interpelację poselską nr 17841[1], wyjaśnienia Państwowej Inspekcji Pracy[2],
- włączenia do podstawy ekwiwalentowej składnika zmiennego wypłaconego po ustaniu zatrudnienia – interpretacja MRPiPS z 13.02.2025 r. (patrz ramka).
Interpretacje MRPiPS
- z 13.02.2025 r. w sprawie składników zmiennych wypłaconych po ustaniu zatrudnienia
Jeżeli zmienny składnik wynagrodzenia (przysługujący za okres nie dłuższy niż 1 mies.) nie został wypłacony przed miesiącem nabycia prawa do ekwiwalentu (a został wypłacony później, np. w dniu rozwiązania umowy o pracę), to także należy go uwzględnić w podstawie ekwiwalentowej z uwagi na okoliczność, że jest to składnik wynagrodzenia, który pracownikowi przysługuje, jest świadczeniem mu należnym, wchodzącym w skład wynagrodzenia miesięcznego.
W przypadku ustania stosunku pracy w trakcie miesiąca (przed stałym terminem wypłaty wynagrodzeń), dniem wypłaty należnego wynagrodzenia powinien być dzień, w którym dochodzi do ustania stosunku pracy z pracownikiem. Ustanie zatrudnienia oznacza bowiem zerwanie dotychczasowej więzi prawnej między stronami stosunku pracy i zobowiązuje je do wzajemnego „rozliczenia się” z obowiązków wynikających z zakończonej umowy.
Podstawowym obowiązkiem pracodawcy, wynikającym z zatrudniania pracownika, jest wypłacanie mu wynagrodzenia za wykonywaną pracę. Ponieważ wynagrodzenie przysługuje pracownikowi, a nie byłemu pracownikowi, w przypadku ustania zatrudnienia wypłaty wynagrodzenia należy dokonać najpóźniej w dniu ustania stosunku pracy. Taka wypłata powinna obejmować wynagrodzenie należne pracownikowi do dnia ustania zatrudnienia. Wypłata wynagrodzenia w terminie późniejszym niż dzień ustania zatrudnienia jest, zdaniem MRPiPS, dopuszczalna jedynie w wyjątkowych przypadkach, gdy ustalenie wysokości wynagrodzenia należnego do dnia ustania zatrudnienia nie jest możliwe z przyczyn obiektywnych.
- z 3.04.2025 r. w sprawie niedopełniania i uśredniania składników zmiennych
Jeśli pracownik nie przepracował wymaganego 3-miesięcznego okresu, podstawę stanowi wynagrodzenie z faktycznie przepracowanego czasu. (…) W omawianej sytuacji § 16 ust. 2 rozporządzenia urlopowego nie ma zastosowania. Po ustaleniu miesięcy, które uwzględnia się w podstawie wymiaru ekwiwalentu, należy obliczyć średnią wysokość składników zmiennych z tych miesięcy. Jeśli pracownik nie jest zatrudniony przez pełne 3 mies., należy uśrednić składniki zmienne stosownie do liczby miesięcy, w których pracownik był zatrudniony. W przypadku nawiązania stosunku pracy w trakcie miesiąca, nie ma podstawy prawnej do zaokrąglenia w górę wysokości zmiennych, miesięcznych składników wynagrodzenia, które mogłyby być uzyskane przez pracownika, gdyby przepracował pełny miesiąc.
- z 8.05.2025 r. w sprawie dzielnika przy uśrednianiu składników zmiennych
Po ustaleniu miesięcy, które uwzględnia się w podstawie wymiaru ekwiwalentu, należy obliczyć średnią wysokość składników zmiennych z tych miesięcy. Jeśli pracownik nie jest zatrudniony przez pełne 3 mies., należy uśrednić składniki zmienne stosownie do liczby miesięcy, w których pracownik był zatrudniony.
W przypadku nawiązania (a następnie rozwiązania) stosunku pracy w trakcie miesiąca, nie ma podstawy prawnej, do nieuwzględnienia (czy pominięcia) zmiennych, miesięcznych składników wynagrodzenia przysługujących pracownikowi za niepełny miesiąc pracy.
W celu ustalenia liczby miesięcy stanowiącej dzielnik, który trzeba przyjąć przy uśrednianiu podstawy wymiaru ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, należałoby wziąć pod uwagę liczbę miesięcy (w tym niepełnych), z których wynagrodzenie zostało przyjęte do podstawy wymiaru ekwiwalentu.
Źródło: „Ubezpieczenia i Prawo Pracy” 2025, nr 7, 9 i 11.
Załóżmy, że pracodawca z poprzedniego przykładu dokonuje wypłat 10. dnia następnego miesiąca. Biorąc pod uwagę interpretację ministerialną, podstawa ekwiwalentowa nadal wynosi 9800 zł (5600 zł wypłacone 30.05.2025 r. + 4200 zł wypłacone 10.07.2025 r.). Gdyby pracodawca zdecydował o zastosowaniu wykładni językowej § 11 ust. 2 rozporządzenia urlopowego, podstawa stanowiłaby 5600 zł.
Zasady dopełniania
Drugi wyjątek od zasady przyjmowania składników zmiennych w średniej wysokości z 3 mies. bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu wprowadza § 16 ust. 2 rozporządzenia urlopowego. Instruuje on, żeby w razie nieprzepracowania pełnego okresu pracodawca dokonał tzw. dopełnienia. Polega ono na:
- podzieleniu składników zmiennych faktycznie wypłaconych pracownikowi w ciągu 3 mies. przez liczbę dni pracy, za które one przysługiwały (faktyczna liczba dni przepracowanych), a następnie
[3] Odpowiedzi MRPiPS z 27.06.2016 r. oraz Głównego Inspektoratu Pracy z 4.01.2024 r. na pytania Wydawnictwa Podatkowego Gofin.
- pomnożeniu uzyskanego wyniku przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy[3].
Dopełnia się składniki zmienne za cały okres przyjmowany do podstawy ekwiwalentowej, a nie za poszczególne miesiące (§ 16 ust. 2 rozporządzenia urlopowego oraz stanowisko Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z 13.09.2010 r., GPP-364-4560-48-1/10/PE/RP).
Resort pracy w interpretacji z 3.04.2025 r. (patrz ramka) wykluczył dopełnianie składników zmiennych przy ustalaniu podstawy ekwiwalentowej w trybie § 11 ust. 2 rozporządzenia urlopowego. Ta interpretacja ma uzasadnienie w przypadku nawiązania i ustania stosunku pracy w trakcie miesiąca, bo wynagrodzenie za pracę przysługuje tylko za okres przepracowany i nie ma przepisu obligującego do zapłaty za czas nieistnienia stosunku pracy (art. 80 Kp). Stanowi też odpowiedź na pytanie w tym właśnie kontekście. Dlatego trudno uznać ją za odnoszącą się do absencji chorobowych lub innych usprawiedliwionych odpłatnych, które wystąpiły przez część miesiąca.
Załóżmy, że pracownik z poprzednich przykładów w okresie zatrudnienia od 5.05.2025 do 20.06.2025 r. był na zwolnieniu lekarskim przez 3 dni (26–28.05.2025 r.). Ponieważ w okresie 5–31.05.2025 r. powinien był przepracować 160 godz. (według rozkładu czasu pracy), a przepracował 136 godz. (160 godz. – 24 godz. absencji chorobowej), pracodawca powinien dopełnić podstawę ekwiwalentową za maj do kwoty 5600 zł (4760 zł : 136 godz. = 35 zł; 35 zł x 160 godz. = 5600 zł), a za czerwiec pozostawić bez dopełnienia.
Reguły uśredniania
Sformułowanie § 11 ust. 2 rozporządzenia urlopowego wyklucza uśrednianie wypłaconego wynagrodzenia zmiennego za okres faktycznie przepracowany, który przy krótkim zatrudnieniu nie pokrywa się z 3 mies. Tymczasem według § 16 ust. 1 rozporządzenia urlopowego dzielnikiem są właśnie 3 mies. Mimo to resort pracy uważa, że składniki zmienne należy uśrednić:
adekwatnie do liczby miesięcy, w których pracownik był zatrudniony (interpretacja z 3.04.2025 r.),
stosując dzielnik w postaci liczby miesięcy (w tym niepełnych), z których wynagrodzenie zostało przyjęte do podstawy ekwiwalentowej (interpretacja z 8.05.2025 r. – patrz ramka).
Po ustaleniu podstawy ekwiwalentowej pracodawca oblicza:
- ekwiwalent za 1 dzień urlopu – dzieląc podstawę ekwiwalentu przez współczynnik urlopowy (§ 19 rozporządzenia urlopowego), który od 1.02.2025 do 31.12.2025 r. wynosi 20,75 dla całego etatu,
- ekwiwalent za 1 godz. urlopu – dzieląc ekwiwalent za 1 dzień urlopu przez liczbę godzin odpowiadającą normie dobowej, jaka obowiązuje pracownika; podstawowa norma dobowa wynosi 8 godz. niezależnie od wielkości etatu i systemu pracy, jakim pracownik jest objęty (art. 129 § 1 Kp),
- wysokość ekwiwalentu, mnożąc ekwiwalent za 1 godz. urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego urlopu (§ 18 rozporządzenia urlopowego).
Kontynuując poprzedni przykład i biorąc pod uwagę interpretacje ministerialne, dzielnikiem do uśrednienia podstawy ekwiwalentowej będą 2 mies. (niepełny maj i niepełny czerwiec). Ekwiwalent urlopowy stanowi zatem 4944,64 zł, co jest wynikiem wyliczenia:
- podstawa ekwiwalentowa: (5600 zł + 4200 zł) : 2 = 4900 zł,
- stawka dzienna ekwiwalentu: 4900 zł : 20,75 = 236,14 zł,
- stawka godzinowa ekwiwalentu: 236,14 zł : 8 godz. = 29,52 zł,
- kwota ekwiwalentu: 29,52 zł x 32 godz. = 4944,64 zł.
Bez uśrednienia podstawy ekwiwalent wyniósłby:
(9800 zł : 20,75): 8 godz. = 59,04 zł; 59,04 zł x 32 godz. = 1889,28 zł.
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
| Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
