Zmiany w funkcjonowaniu przedsiębiorstw podczas epidemii koronawirusa – tarcza antykryzysowa 2.0

Omawiane zmiany wynikają z ustawy z 16.04.2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2[1] (dalej tarcza 2.0).

Przerwanie biegu terminu na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości

Duże zmiany zaszły m.in. w procedurze składania wniosków o ogłoszenie upadłości przedsiębiorców. Dotyczą przerwania biegu terminu na złożenie takiego wniosku.

Jeżeli stan niewypłacalności dłużnika powstał z powodu COVID-19 w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, to bieg 30-dniowego terminu na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega przerwaniu.

Oznacza to, że po odwołaniu stanu epidemii termin ten biegnie na nowo. Od tego momentu przedsiębiorca jest zatem zobowiązany, nie później niż w terminie 30 dni, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości.

Przerwanie ww. terminu nie dotyczy przedsiębiorców, których stan niewypłacalności nie powstał:

• z powodu COVID-19,
• w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, w szczególności gdy podstawy ogłoszenia upadłości zaistniały wcześniej.

Co istotne, ustanawia się domniemanie powstania stanu niewypłacalności z powodu COVID-19, przyjmując, że jeżeli stan niewypłacalności powstał w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, to zaistniał z powodu COVID-19. Stan zagrożenia epidemicznego obowiązuje w Polsce od 14.03.2020 r[2]. (a stan epidemii od 20.03.2020 r[3].).

Jednocześnie tarcza 2.0 nadaje status spraw pilnych sprawom o rozpoznanie wniosków o restrukturyzację, złożonych na podstawie Prawa restrukturyzacyjnego[4]. Oznacza to, że w przypadku całkowitego zaprzestania czynności przez sąd – z powodu COVID-19 – prezes sądu apelacyjnego może wyznaczyć inny sąd równorzędny, położony na obszarze tej samej apelacji, jako właściwy do rozpoznawania sprawy dotyczącej wniosku restrukturyzacyjnego, należącej do właściwości sądu, który zaprzestał czynności – mając na względzie zapewnienie prawa do sądu oraz warunki organizacyjne sądów. Takie rozwiązanie ma na celu ochronę przedsiębiorcy przed upadłością lub ew. likwidacją.

Zmiany w Ksh

Tarcza 2.0 wprowadziła także kilka modyfikacji w Ksh, wpływających istotnie na działalność spółek handlowych.

• Zapis w postaci elektronicznej na akcje

Dotychczas zapis na akcje spółki akcyjnej był możliwy jedynie w formie pisemnej, na formularzu przygotowanym przez spółkę w co najmniej 2 egz. na każdego subskrybenta. Obecnie umożliwiono też zapis w postaci elektronicznej. W tym celu trzeba wypełnić formularz udostępniony w systemie teleinformatycznym oraz opatrzyć kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Brak podpisu prowadzi do nieważności oświadczenia subskrybenta złożonego w zapisie. Przyjęcie zapisu w postaci elektronicznej wymaga jedynie poświadczenia przez podmiot przyjmujący zapis, a ustawa nie przewiduje żadnej szczególnej formy takiego poświadczenia. Wcześniej konieczny był podpis subskrybenta i spółki albo innego podmiotu upoważnionego do przyjmowania zapisów i wpłat na akcje.

• Podejmowanie e-uchwał przez radę nadzorczą spółki

Wcześniejsza nowelizacja Ksh, wprowadzona ustawą o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (dalej tarcza 1.0), umożliwiła uczestnictwo w posiedzeniu rady nadzorczej (RN) oraz podejmowanie uchwał przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, o ile tylko umowa spółki z o.o. lub statut spółki akcyjnej nie wyłączają takiego trybu. W odniesieniu do RN spółki akcyjnej obowiązuje dodatkowy wymóg określenia przez nią, w formie regulaminu, szczegółowych zasad udziału w e-posiedzeniu. W spółce z o.o. nie ma takiego wymogu, jednak w celu zapewnienia zarówno bezpieczeństwa funkcjonowania RN, jak i ważności oraz skuteczności podejmowanych w nowych trybach uchwał zalecane jest stworzenie stosownego regulaminu.

Tarcza 2.0 przewiduje, że RN spółki z o.o. lub akcyjnej może podejmować e-uchwały także w sprawach, dla których umowa albo statut spółki przewiduje głosowanie tajne. Jest to możliwe, o ile żaden z członków RN nie zgłosi sprzeciwu wobec podjęcia uchwały w takiej formie.

Stanowi to częściową odpowiedź na krytyczne głosy w stosunku do zmian wprowadzonych tarczą 1.0, która nie rozstrzygnęła kluczowych szczegółów, dotyczących m.in. kwestii tajności głosowania. W tarczy 2.0 wciąż jednak nie uregulowano kwestii tajności głosowania w zgromadzeniu wspólników spółki z o.o. oraz w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej, odbywających się przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Kwestie te należy zatem uregulować w regulaminie zgromadzeń. Przypomnijmy, że zgodnie ze zmianami wprowadzonymi tarczą 1.0 regulamin ten określa RN (w przypadku braku RN w spółce z o.o. – wspólnicy). Opracowanie regulaminu jest w tym przypadku obligatoryjne.

Pierwotny projekt tarczy 2.0 przewidywał także umożliwienie uczestnictwa w zgromadzeniu wspólników spółki z o.o. oraz w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki akcyjnej na podstawie pełnomocnictwa udzielonego w postaci elektronicznej. Ostatecznie jednak ustawodawca zrezygnował z tej zmiany.

Zdalne posiedzenia organów banków spółdzielczych

Tarcza 2.0 zmodyfikowała również ustawę o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, umożliwiając uczestnictwo w posiedzeniach zarządu, RN, walnego zgromadzenia, zgromadzenia przedstawicieli albo grup członkowskich banku spółdzielczego oraz jednostki zarządzającej systemem ochrony, a także zwoływanie tych posiedzeń i podejmowanie uchwał przez ww. organy przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość, i to niezależnie od ew. odmiennych postanowień statutu. Nie stosuje się wówczas przepisów Prawa spółdzielczego, nakazujących pisemną formę żądania zwołania walnego zgromadzenia oraz wymagających zawiadomienia wszystkich członków spółdzielni, w sposób wskazany w statucie, o czasie, miejscu i porządku obrad zebrania przedstawicieli.

Nie są to jednak zmiany, które będą obowiązywać w codziennym funkcjonowaniu banków spółdzielczych. Takie zasady odnoszą się wyłącznie do okresu obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii, stanu wyjątkowego albo stanu klęski żywiołowej oraz w okresie do 90 dni następujących po ich odwołaniu. Oznacza to, że rozwiązania te obowiązują nie tylko w czasie stanu epidemii spowodowanego COVID-19, lecz także w innych ww. sytuacjach kryzysowych.

E-uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni

Dalej idące – w stosunku do tarczy 1.0 – zmiany wprowadzono również w funkcjonowaniu spółdzielni. Ta ostatnia ustawa przewidywała, że jedynie uchwały organów spółdzielni (tj. zarządu lub RN) mogą być podejmowane przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.

Tarcza 2.0 rozciągnęła tę możliwość także na walne zgromadzenie spółdzielni (WZ) – zarząd lub RN może zarządzić podjęcie określonej uchwały przez WZ na piśmie albo przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.

Uchwała WZ może być podjęta, jeżeli wszyscy członkowie zostali zawiadomieni o głosowaniu. Co istotne, może być również wynikiem głosów częściowo oddanych na piśmie lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Przy obliczaniu kworum uwzględnia się członków uczestniczących przez oddanie głosu w tym trybie. Ponadto głosowanie w ten sposób może być przeprowadzone niezależnie od postanowień statutu spółdzielni, a więc również gdy statut nie przewiduje takiej formy lub też jej zakazuje.

Pisemne i zdalne uchwały WZ mogą być podejmowane wyłącznie w czasie wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Obowiązują więc w przypadku każdej epidemii, nie tylko COVID-19. Można tu dostrzec pewną niekonsekwencję ustawodawcy w porównaniu z podobnymi regulacjami dotyczącymi organów banków spółdzielczych, które obowiązują także w innych sytuacjach kryzysowych (np. w okresie obowiązywania stanu wyjątkowego).

Zdalne posiedzenia władz fundacji i stowarzyszeń

Tarcza 2.0 wprowadziła istotne ułatwienia w funkcjonowaniu władz fundacji i stowarzyszeń. Obecnie głosowanie władz zarówno na posiedzeniach, jak i poza posiedzeniami może się odbywać z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, jeżeli członkowie władz wyrazili na to zgodę w formie dokumentowej. Na możliwość udziału w zdalnym posiedzeniu władz stowarzyszenia/fundacji ma wskazywać zawiadomienie o tym zebraniu, zawierające dokładny opis sposobu uczestnictwa i wykonywania prawa głosu.

Wykorzystanie środków komunikacji elektronicznej w głosowaniach na posiedzeniach władz stowarzyszenia/fundacji odbywa się przy zapewnieniu co najmniej:

• transmisji obrad posiedzenia w czasie rzeczywistym,
• 2-stronnej komunikacji w czasie rzeczywistym, w ramach której członek władz może się wypowiadać w toku obrad,
• wykonywania osobiście lub przez pełnomocnika prawa głosu przed posiedzeniem bądź w jego toku.

Może jednak podlegać odmiennym uregulowaniom (w tym ograniczeniom) w statucie. Statut stowarzyszenia/fundacji może też wprost wyłączyć stosowanie powyższych przepisów.

Opisane rozwiązania, analogicznie jak przy WZ spółdzielni, mogą być stosowane wyłącznie w czasie wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

Zdalne zgromadzenie obligatariuszy, uczestników i inwestorów funduszu inwestycyjnego

Dotychczas ustawa o obligacjach[5] przewidywała, że w warunkach emisji emitent może zdecydować o ustanowieniu zgromadzenia obligatariuszy (ZO). W takim przypadku warunki emisji powinny określać również zasady zwoływania i organizacji ZO, w tym miejsce odbycia, oraz zasady podejmowania uchwał przez zgromadzenie.

Tarcza 2.0 dopuściła wprost możliwość udziału w ZO przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej i stanowi ponadto, że w przypadku gdy zdalny udział w ZO nie jest dopuszczony, warunki emisji powinny wskazywać takie ograniczenie. Ogłoszenie o ZO powinno także zawierać informacje o sposobie uczestniczenia w nim i wykonywania głosu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, chyba że warunki emisji nie dopuszczają takiej możliwości.

Udział w ZO może się więc odbywać zdalnie, o ile warunki emisji nie stanowią inaczej. O takim trybie postanawia emitent zwołujący zgromadzenie.

Udział w ZO przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej obejmuje w szczególności (katalog otwarty):

• 2-stronną komunikację w czasie rzeczywistym wszystkich osób uczestniczących w ZO, w ramach której mogą się one wypowiadać w toku obrad ZO, przebywając w innym miejscu,
• wykonywanie osobiście lub przez pełnomocnika prawa głosu przed ZO bądź w jego toku.

Udział obligatariuszy w ZO przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej może podlegać jedynie wymogom i ograniczeniom, które są niezbędne do identyfikacji obligatariuszy i zapewnienia bezpieczeństwa komunikacji elektronicznej.

Analogiczne zmiany tarcza 2.0 wprowadziła także w ustawie o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi[6]. Zgodnie z nimi udział w zgromadzeniu uczestników albo zgromadzeniu inwestorów funduszu inwestycyjnego może się odbywać przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, o ile statut funduszu nie stanowi inaczej. Postanawia o tym zwołujący.

Odwieszenie niektórych terminów prawa administracyjnego

Tarcza 1.0 spowodowała wstrzymanie bądź zawieszenie biegu części terminów procesowych i sądowych, w tym przewidzianych przepisami prawa administracyjnego – w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19.

Tarcza 2.0 wyłączyła spod zawieszenia niektóre terminy wynikające w szczególności z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym[7] (np. termin przedstawienia stanowiska lub warunków do projektu studium albo projektu planu miejscowego czy też termin na zajęcie stanowiska lub wyrażenie opinii do projektu uchwały rady gminy dotyczącej zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń).

Doręczenie pism w postaci wydruku w postępowaniu administracyjnym

Tarcza 2.0 dodała do Kodeksu postępowania administracyjnego[8] art. 393, przewidujący nowy sposób doręczeń pism organów administracji publicznej stronom i uczestnikom postępowania. W przypadku pism wydanych przez organ administracji publicznej w formie dokumentu elektronicznego przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego, które zostały opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, zaawansowaną pieczęcią elektroniczną lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną, doręczenie może polegać na doręczeniu wydruku pisma uzyskanego z tego systemu, odzwierciedlającego treść pisma.

Doręczenie w tej formie może nastąpić, jeżeli strona (lub inny uczestnik postępowania) nie złożyła podania w formie dokumentu elektronicznego przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu administracji publicznej, nie wystąpiła do organu administracji publicznej o takie doręczenie ani nie wyraziła zgody na doręczanie pism w taki sposób. Wydruk pisma powinien zawierać:

• informację, że pismo zostało wydane w formie dokumentu elektronicznego i podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym bądź podpisem osobistym, ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby, która je podpisała, albo opatrzone zaawansowaną pieczęcią elektroniczną lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną,
• identyfikator tego pisma, nadawany przez system teleinformatyczny, za pomocą którego pismo zostało wydane.

Wydruk pisma może zawierać mechanicznie odtworzony podpis osoby, która je podpisała. Wydruk stanowi dowód tego, co stwierdzono w piśmie wydanym w formie dokumentu elektronicznego.

Przesyłki hybrydowe

Tarcza 2.0 rozszerza także zakres usługi pocztowej w postaci tzw. przesyłki hybrydowej. Przez przesyłkę hybrydową rozumie się przyjęcie przesyłki poleconej, a następnie jej przemieszczenie i doręczenie w postaci dokumentu elektronicznego do adresata, bez konieczności składania własnoręcznego podpisu. Przesyłka przeznaczona jest wyłącznie dla podmiotów posiadających profil zaufany, mogących złożyć podpis zaufany.

Do 30.09.2020 r., w ramach realizacji zadań przeciwdziałania COVID-19, Poczta Polska (PP) może doręczać przesyłki polecone przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej i w zasadzie każda przesyłka polecona oraz pismo za pokwitowaniem mogą zostać doręczone przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Następuje to jednak pod warunkiem wyrażenia zgody przez adresata na taką formę doręczenia oraz upoważnienia operatora do doręczenia przesyłek poleconych w postaci dokumentów elektronicznych na skrzynkę elektroniczną adresata. W upoważnieniu adresat uzgadnia z PP sposób postępowania z odebranymi przesyłkami poleconymi. Doręczanie przesyłek poleconych w formie przesyłki hybrydowej nie jest zatem obligatoryjne i może nastąpić jedynie pod warunkiem wyrażenia ww. zgody.

W praktyce przesyłka hybrydowa oznacza zatem przekształcenie przez PP nadanej standardowo przesyłki listowej w postać elektroniczną (np. skan), a następnie przesłanie listu w tej postaci (dokumentu elektronicznego) na adres skrzynki elektronicznej adresata, wskazany w ww. upoważnieniu. Jednocześnie PP przesyła na adres elektroniczny, wskazany przez adresata, zawiadomienie zawierające informację, że doręczono na skrzynkę elektroniczną adresata dokument elektroniczny. Szczegółowe zasady identyfikacji adresata i odbioru przesyłek określa regulamin usługi.

Dokument elektroniczny powstały w ramach realizacji usługi przesyłki hybrydowej ma moc równą mocy dokumentu w postaci papierowej, z którego został przekształcony.

Przesyłka hybrydowa nie jest nową formą doręczenia, gdyż obowiązuje już od 2012 r. Dotychczas w ten sposób mogły być jednak przekazywane jedynie przesyłki prywatne. Tarcza 2.0 przewiduje, że obecnie dotyczy to wszystkich przesyłek poleconych, nadawanych na podstawie zawartych z PP umów, bez względu na tryb ich zawarcia. Przez przesyłkę poleconą rozumie się również tego typu przesyłkę z potwierdzeniem odbioru, pokwitowaniem odbioru albo elektronicznym potwierdzeniem odbioru.

Oznacza to więc, że w formie przesyłki hybrydowej można przesyłać m.in. umowy cywilnoprawne lub zobowiązania wynikające z czynności jednostronnych – o ile adresat powiadomił drugą stronę o skorzystaniu z takiej możliwości odbioru korespondencji.

Przesyłka hybrydowa nie obejmuje pism wysyłanych do sądów, prokuratury i innych organów ścigania oraz komornika sądowego ani przez te sądy i organy. W ten sposób mogą być natomiast przesyłane pisma organów administracji publicznej w toku postępowania administracyjnego.

Inne zmiany dotyczące przesyłek pocztowych

W czasie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz w okresie 14 dni od dnia odwołania tych stanów operator pocztowy w rozumieniu Prawa pocztowego[9] nie zwraca nadawcy przesyłki pocztowej, której w tym okresie nie mógł doręczyć adresatowi, także gdy obowiązek jej zwrotu wynika z innych przepisów. Oznacza to, że przesyłka oczekuje u operatora pocztowego na ponowną próbę wydania adresatowi.

Ponadto w tym czasie tarcza 2.0 znosi możliwość uznania za doręczone nieodebranych pism podlegających doręczeniu za potwierdzeniem odbioru przez operatora pocztowego, których termin odbioru określony w zawiadomieniu o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru przypadał w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

Regulacje te nie dotyczą przesyłek wysyłanych do: sądów, prokuratury i innych organów ścigania oraz komornika sądowego, a także przesyłek wysyłanych przez te sądy i organy. Zniesienie uznania przesyłki za doręczoną dotyczy więc m.in. przesyłek organów administracji publicznej w toku postępowania administracyjnego.

E-zawiadomienie o wszczęciu kontroli w firmie audytorskiej

W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii kontrola w firmach audytorskich, w zakresie dotyczącym badań ustawowych jednostek zainteresowania publicznego, może być prowadzona w siedzibie Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego (PANA) za zgodą kontrolowanej firmy audytorskiej. W takim przypadku doręczenie:

• zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli,
• imiennego upoważnienia, udzielonego osobie kontrolującej przez PANA, do przeprowadzenia kontroli oraz dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby kontrolującej,
• zawiadomienia o zakończeniu kontroli,
• może się odbywać przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poprzez pocztę elektroniczną; dowodem doręczenia jest wówczas potwierdzenie transmisji danych.

Powyższe regulacje stosuje się odpowiednio także do kontroli w firmach audytorskich rozpoczętych przed ustanowieniem stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii bądź w ich trakcie, i niezakończonych do dnia ich odwołania.

Wsparcie z Agencji Rozwoju Przemysłu

Tarcza 2.0 przewiduje również szczególną formę wsparcia dla przedsiębiorców, w celu utrzymania i kontynuacji prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, zagrożonej na skutek ekonomicznych następstw wynikających z zakazów i ograniczeń wprowadzonych na podstawie odrębnych przepisów w celu przeciwdziałania COVID-19. Dotychczasowe rozwiązania przewidywały m.in. wsparcie dla przedsiębiorców z Polskiego Funduszu Rozwoju czy dofinansowanie do świadczeń pracowniczych z FGŚP.

Na podstawie tarczy 2.0 przedsiębiorcy, którzy w związku z ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej, mogą się ubiegać o udzielenie im specjalnego wsparcia ze strony Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. (ARP), służącego zapewnieniu beneficjentowi płynności finansowej przez okres trwania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz przez 12 mies. następujących po ich odwołaniu, do czasu ustania negatywnych skutków ekonomicznych.

Zgodnie z komunikatem ARP udostępni ona następujące instrumenty wsparcia:

• refinansowanie umów leasingowych dla sektora transportu drogowego,
• pożyczki obrotowe na finansowanie deficytu w kapitale obrotowym,
• pożyczki obrotowe finansujące wypłatę wynagrodzeń w sektorze MŚP.

Trudna sytuacja finansowa przedsiębiorcy, determinująca możliwość skorzystania z ww. pomocy, oznacza sytuację, w której nastąpił spadek obrotów gospodarczych przedsiębiorcy w następstwie COVID-19, rozumiany w taki sam sposób, jak przy ubieganiu się o dofinansowanie wynagrodzeń pracowniczych z FGŚP, tj. jako spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym bądź wartościowym, nie mniej niż o:

• 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych dwóch kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po 1.01.2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o dofinansowanie, w porównaniu z łącznymi obrotami z analogicznych dwóch kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego, lub
• 25%, obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po 1.01.2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o dofinansowanie, w porównaniu z obrotami z miesiąca poprzedniego.

Wsparcie z ARP może zostać przyznane każdemu przedsiębiorcy prowadzącemu działalność gospodarczą na terytorium RP (niezależnie zatem od posiadanego przez niego statusu mikro-, małego, średniego lub dużego przedsiębiorcy).

Skorzystać z niego nie mogą jedynie przedsiębiorcy, wobec których ogłoszono upadłość i wobec których otwarto postępowanie restrukturyzacyjne, a także przedsiębiorcy, których trudna sytuacja finansowa nie jest następstwem COVID-19.

Wielkość oraz rodzaj wsparcia są uzależnione od faktycznych skutków finansowych, jakie przedsiębiorca poniósł w następstwie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, a ponadto od skali prowadzonej działalności.

Wsparcie z ARP jest przyznawane po weryfikacji zasadności wniosku o jego udzielenie, na podstawie umowy wsparcia zawieranej przez ARP z przedsiębiorcą, w której zostaną określone cel, na jaki można przeznaczyć wsparcie, oraz zasady i termin jego zwrotu.

Tarcza 2.0 wyraźnie przy tym zastrzega, że udzielone wsparcie nie może być przeznaczone na regulowanie zobowiązań beneficjenta wobec podmiotów dominujących i zależnych, a także wobec wspólników, akcjonariuszy, członków rodziny oraz osób bliskich.

Wsparcie z ARP ma być udzielane sukcesywnie, przez wypłatę poszczególnych transz pożyczki lub innych form finansowania, przy uwzględnieniu celu ustawy. Chyba że udzielenie wsparcia polega na zawarciu umowy leasingu bądź innej, która wymaga przekazania finansowania w całości, lub gdy jest to uzasadnione okolicznościami jego udzielenia.

Przedsiębiorca składa do ARP wniosek o udzielenie wsparcia, do którego załącza:

• oświadczenie potwierdzające swoją trudną sytuację finansową oraz dane dotyczące sytuacji finansowej, a także
• informację zawierającą opis planowanych działań w celu ustabilizowania swojej sytuacji ekonomicznej.

Wnioski można składać za pośrednictwem strony internetowej ARP, przez specjalny Portal Klienta.

W celu weryfikacji danych oraz informacji udzielonych przez przedsiębiorcę co do jego trudnej sytuacji finansowej ARP może pozyskiwać dane z KRS, od organów administracji skarbowej oraz z innych dostępnych źródeł uprawnionych do gromadzenia i przetwarzania danych dotyczących przedsiębiorców.

Wniosek przedsiębiorcy o udzielenie wsparcia z ARP powinien być rozpatrywany niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia jego złożenia wraz z wymaganymi załącznikami. Umowa dotycząca wsparcia zawierana jest zaś w terminie do 5 dni od dnia uzgodnienia z beneficjentem jej warunków.

O odrzuceniu wniosku z powodu niespełnienia warunków udzielenia wsparcia ARP niezwłocznie informuje przedsiębiorcę. Wniosek odrzucony nie podlega ponownemu rozpoznaniu, o ile jest oparty na tych samych przesłankach.

Umowa z ARP w przedmiocie udzielenia danemu przedsiębiorcy wsparcia będzie zawierana z zastrzeżeniem warunku zawieszającego w postaci ustanowienia i przekazania przez beneficjenta wymaganych zabezpieczeń[10].