Co nowego w prawie - listopad 2025

Pomoc dla obywateli Ukrainy

Od 30.09.2025 r. obowiązuje ustawa z 12.09.2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu weryfikacji prawa do świadczeń na rzecz rodziny dla cudzoziemców oraz o warunkach pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (DzU poz. 1301). Obywatele Ukrainy legalnie przebywający w Polsce zachowują prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych – oprócz m.in. leczenia uzdrowiskowego, programów zdrowotnych, rehabilitacji, leczenia stomatologicznego, przeszczepów, części refundacji leków i wyrobów medycznych (wyjątki dotyczą przewiezionych do Polski dzieci i osób rannych w wyniku działań wojennych).

Od 1.06.2026 r. świadczenie 800+ będzie przysługiwać głównie aktywnym zawodowo i pod warunkiem uczęszczania dziecka do polskiej szkoły. Podobnie świadczenie Dobry Start. Utrzymano uproszczone zasady uznawania kwalifikacji personelu medycznego z Ukrainy, ale z dodatkowymi ograniczeniami. Ponadto do końca 2026 r. przedłużono ulgi w PIT i CIT dla działań wspierających Ukraińców.

Finansowanie z BGK

30.09.2025 r. weszło w życie rozporządzenie MFiG z 23.09.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie płatności w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich oraz przekazywania informacji dotyczących tych płatności (DzU poz. 1297). Dotychczasowy wzór zlecenia płatności na perspektywę finansową 2021–2027 ma zastosowanie do środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2021–2028 i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego na lata 2021–2028. BGK dostosuje Portal Komunikacyjny do dokonywania tych płatności.

Bon ciepłowniczy

Obowiązująca od 30.09.2025 r. ustawa z 12.09.2025 r. o bonie ciepłowniczym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia wysokości cen energii elektrycznej (DzU poz. 1302) zawiera pakiet osłonowy dla odbiorców energii i ciepła. Bon ciepłowniczy to nowe świadczenie dla gospodarstw domowych o niskich dochodach, korzystających z ciepła systemowego (sieciowego). Otrzymają go gospodarstwa domowe, które:

• korzystają z ciepła dostarczanego przez system ciepłowniczy,
• płacą za nie powyżej 170 zł/GJ netto,
• mają dochody na osobę do 3272,69 zł (gospodarstwa jednoosobowe) lub do 2454,52 zł (wieloosobowe).

Bon wynosi:

• za okres od 1 lipca do końca 2025 r.: 500 zł – przy cenie 170–200 zł/GJ, 1000 zł – przy cenie 200–230 zł/GJ, 1750 zł – przy cenie powyżej 230 zł/GJ,
• na 2026 r.: 1000 zł – przy cenie 170–200 zł/GJ, 2000 zł – przy cenie 200–230 zł/GJ, 3500 zł – przy cenie powyżej 230 zł/GJ.

Wnioski za II połowę 2025 r. należy składać 3.11–15.12.2025 r., a na 2026 r. – 1.07–31.08.2026 r., do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta właściwego dla miejsca zamieszkania. Bon jest objęty zwolnieniem od PIT (na podstawie art. 52jc updof) i nie wlicza się go do dochodu osób niepełnosprawnych w celu ustalenia prawa ich opiekunów do ulgi rehabilitacyjnej (art. 26e ust. 7e updof).

Jednocześnie ustawa przedłuża ochronne mechanizmy energetyczne, tzn.:

• ceny maksymalne energii elektrycznej (500 zł/MWh dla gospodarstw domowych do końca 2025 r.),
• rekompensaty dla przedsiębiorstw energetycznych.

Dodatek energetyczny (na lata 2026 i 2027) będzie nadal zawieszony.

Mikrorachunki podatkowe

Od 1.10.2025 r. obowiązuje rozporządzenie MFiG z 25.09.2025 r. w sprawie rodzajów podatków, opłat lub niepodatkowych należności budżetowych, których wpłata jest realizowana przy użyciu mikrorachunku podatkowego (DzU poz. 1305). Wprowadza:

• nowy symbol płatności VAT-KU – dla zapłaty VAT przez płatnika od kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym, pobranych przez wprowadzających produkty w opakowaniach na napoje, a niezwróconych w tym systemie,
• nową grupę płatności „Podatki wyrównawcze”, obejmującą płatności podatków wyrównawczych wynikających z: zeznania o wysokości globalnego podatku wyrównawczego (GLB-I1), zeznania o wysokości krajowego podatku wyrównawczego (GLB-D1) oraz zeznania o wysokości podatku wyrównawczego od niedostatecznie opodatkowanych zysków (GLB-U1).

E-Urząd Skarbowy

1.10.2025 r. weszło w życie rozporządzenie MFiG z 29.09.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie korzystania z e-Urzędu Skarbowego (DzU poz. 1319). Umożliwia jednostkom samorządu terytorialnego korzystanie z usług elektronicznych dostępnych na koncie organizacji w e-Urzędzie Skarbowym.

Upoważnienie do kontroli

Od 1.10.2025 r. obowiązuje rozporządzenie MFiG z 25.09.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorów upoważnień do wykonywania kontroli celno-skarbowej (DzU poz. 1322). Zawiera nowy wzór tytułowego upoważnienia.

Kwalifikacje biegłych rewidentów

1.10.2025 r. weszło w życie rozporządzenie MFiG z 25.09.2025 r. w sprawie postępowania kwalifikacyjnego na biegłych rewidentów oraz ubiegania się o uprawnienie do atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju (DzU poz. 1309). Stosuje się je do kandydatów na biegłych rewidentów, a także do biegłych rewidentów ubiegających się o uprawnienie do atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju (ZR). Zastąpiło dotychczasowe rozporządzenie z tego zakresu. Konieczność wydania nowego wynikła przede wszystkim z wykonania ustawy z 6.12.2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1863).

Nowe rozporządzenie określa zarówno kwestie związane z przystępowaniem biegłych rewidentów ubiegających się o uprawnienie do atestacji sprawozdawczości ZR do egzaminu z wiedzy oraz egzaminu dyplomowego, jak i zakres, przebieg oraz sposób odbywania aplikacji w zakresie atestacji sprawozdawczości ZR.

Opłata produktowa

Opłatą produktową objęto wprowadzanie do obrotu narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne. Tak wynika z obowiązującego od 3.10.2025 r. rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z 25.09.2025 r. w sprawie szczegółowych stawek opłat produktowych dla poszczególnych produktów (DzU poz. 1333).

Podwyżki w samorządach

7.10.2025 r. weszło w życie rozporządzenie RM z 15.09.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (DzU poz. 1260). Podwyższa o mniej więcej 5% maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego dla pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru i powołania. Nowe maksymalne stawki wynagrodzenia i dodatków obowiązują od 1.07.2025 r. Wprowadzono też nową kategorię stanowisk: marszałek województwa w województwie powyżej 3 mln mieszkańców. Ponadto w jednostkach pomocy społecznej będzie można zatrudniać opiekunów i młodszych opiekunów z wykształceniem podstawowym.

Egzamin dla bezrobotnych stażystów

Osoby bezrobotne, które odbyły staż, mogą potwierdzić nabycie wiedzy i umiejętności egzaminem czeladniczym. Na podstawie obowiązującego od 7.10.2025 r. rozporządzenia Ministra Edukacji z 30.09.2025 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (DzU poz. 1346), pozwolono izbom rzemieślniczym na dopuszczenie tej grupy osób do egzaminu czeladniczego.

Deklaracja podatkowa przez e-doręczenie

Informacje i deklaracje w podatku leśnym i od nieruchomości mogą być przesyłane nie tylko przez ePUAP oraz systemy teleinformatyczne organów jednostek samorządu terytorialnego, jak dotychczas, lecz także z wykorzystaniem adresu do doręczeń elektronicznych. Tak wynika z obowiązujących od 7.10.2025 r. rozporządzeń MFiG z 1.10.2025 r.:

• zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu przesyłania informacji o lasach oraz deklaracji na podatek leśny za pomocą środków komunikacji elektronicznej (DzU poz. 1350),
• zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu przesyłania informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych oraz deklaracji na podatek od nieruchomości za pomocą środków komunikacji elektronicznej (DzU poz. 1351),

a także z obowiązującego od 14.10.2025 r. rozporządzenia MFiG z 5.10.2025 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu przesyłania informacji o gruntach oraz deklaracji na podatek rolny za pomocą środków komunikacji elektronicznej (DzU poz. 1369).

Z kolei obowiązujące od 16.10.2025 r. rozporządzenie MFiG z 30.09.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie deklaracji na podatek od środków transportowych składanych za pomocą środków komunikacji elektronicznej (DzU poz. 1387) umożliwia przesyłanie deklaracji z wykorzystaniem adresu do doręczeń elektronicznych organu podatkowego, a także podpisywanie ich podpisem osobistym.

Kolejne odroczenie zapłaty exit tax

9.10.2025 r. weszło w życie rozporządzenie MFiG z 22.09.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przedłużenia terminu do wpłaty przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych podatku należnego od dochodów z niezrealizowanych zysków (DzU poz. 1280).

Podatnicy muszą składać deklaracje o dochodach z niezrealizowanych zysków i wpłacać należny podatek do 7. dnia miesiąca po przekroczeniu 4 mln zł wartości przenoszonych składników majątku. Obowiązek ten dotyczy zysków niezrealizowanych (czyli bez uzyskania faktycznych przychodów). MF w kolejnych rozporządzeniach – od 2019 r. – przedłużał termin zapłaty podatku, aby umożliwić podatnikom uregulowanie należności dopiero po sprzedaży lub utracie składnika majątku – ostatnio do grudnia 2025 r. Rozporządzenie przedłuża termin o 2 lata, czyli do końca 2027 r. Podatnicy będą więc mogli zapłacić podatek od niezrealizowanych zysków:

• do 7. dnia miesiąca po utracie składnika majątku, jeśli nastąpi to przed 1.12.2027 r.,
• do 31.12.2027 r. – w pozostałych przypadkach (gdy wynika z miesięcznych deklaracji składanych za okresy rozliczeniowe od 1.01.2019 do 30.11.2027 r.).

PKD do składki wypadkowej

Od 10.10.2025 r. obowiązuje rozporządzenie

MRPiPS z 18.09.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (DzU poz. 1292). Dostosowuje przepisy do nowej Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2025). Do momentu pełnego przejścia na nową klasyfikację, czasowo (lata 2025 i 2026) – do celów ustalania rodzaju działalności i stopy procentowej składki – nadal będzie stosowana PKD 2007. W informacji ZUS IWA za 2025 r. płatnicy podają kod PKD 2007, a począwszy od informacji za rok 2026 – kod PKD 2025.

Płatnicy, którzy zgłaszają do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych, bez względu na to, kiedy rozpoczęli działalność, nadal ustalają stopę jako wartość 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy.

Właściwość organów przy karach

16.10.2025 r. weszło w życie rozporządzenie MFiG z 3.10.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wyznaczenia organów Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania niektórych zadań Krajowej Administracji Skarbowej oraz określenia terytorialnego zasięgu ich działania (DzU poz. 1388). Naczelnik Urzędu Skarbowego w Nowym Targu jest właściwy do pobierania kar pieniężnych od unijnych importerów (z art. 94zi ust. 1 ustawy KAS) oraz kar z ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego (z art. 6 ust. 1, art. 12 ust. 1 i art. 14c ust. 1 tej ustawy). Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego w Szczecinie jest uprawniony do prowadzenia egzekucji administracyjnej tych kar.

CIT w holdingu

Od 22.10.2025 r. obowiązuje ustawa z 12.09.2025 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU poz. 1426), która znosi obowiązek składania przez spółki holdingowe oświadczenia o zamiarze skorzystania ze zwolnienia z CIT przy sprzedaży udziałów lub akcji spółek zależnych na rzecz podmiotów niepowiązanych.

Ułatwi to korzystanie ze zwolnień podatkowych w ramach holdingu. Dotychczas zwolnienie z CIT przysługiwało tylko wtedy, gdy spółka holdingowa złożyła odpowiednie oświadczenie do naczelnika US co najmniej 5 dni przed transakcją.

KUKE i transport na Ukrainę

25.10.2025 r. weszło w życie rozporządzenie RM z 15.10.2025 r. w sprawie ryzyka nadzwyczajnego przejmowanego przez Korporację Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych Spółka Akcyjna (DzU poz. 1468). Przewidziane w nim rozwiązania mają wypełnić lukę rynkową dotyczącą braku ochrony ubezpieczeniowej od nadzwyczajnych ryzyk w transporcie towarów do i z Ukrainy, zapewniając reasekurację firmom ubezpieczeniowym. Obejmuje ryzyka związane z konfliktem wojennym, zamieszkami, aktami terroryzmu itp. odnośnie do ubezpieczeń casco i OC pojazdów.

Czas pracy w KAS

Do czasu służby wlicza się także czas przypadający poza wyznaczonymi godzinami rozpoczęcia i zakończenia służby, czas podróży służbowej, w którym funkcjonariusz posiada broń służbową, z wyłączeniem okresów realizowania prawa do wypoczynku. Tak wynika z obowiązującego od 31.10.2025 r. rozporządzenia MFiG z 12.10.2025 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie rozkładu czasu służby funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej (DzU poz. 1399).

Ratyfikacje umów

4.11.2025 r. weszły w życie ustawy z 12.09.2025 r.:

• o ratyfikacji Umowy o Międzynarodowym Banku Odbudowy i Rozwoju, sporządzonej w Bretton Woods 22.07.1944 r., wraz z poprawkami, tj. Rezolucjami Rady Gubernatorów Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju o numerach 221, 417, 596, 696, przyjętymi odpowiednio 25.08.1965 r., 30.06.1987 r., 30.01.2009 r. oraz 10.07.2023 r. (DzU poz. 1407),
• o ratyfikacji Umowy o Międzynarodowym Funduszu Walutowym, sporządzonej w Bretton Woods 22.07.1944 r., w wersji tej Umowy nadanej Drugą Poprawką przyjętą Rezolucją nr 31-4 Rady Gubernatorów Międzynarodowego Funduszu Walutowego z dnia 30.04.1976 r., wraz z Trzecią Poprawką przyjętą Rezolucją nr 45-3 Rady Gubernatorów Międzynarodowego Funduszu Walutowego z dnia 28.06.1990 r. oraz z Czwartą Poprawką przyjętą Rezolucją nr 52-4 Rady Gubernatorów Międzynarodowego Funduszu Walutowego z dnia 23.09.1997 r. (DzU poz. 1412).

Wynika z nich, że parlament wyraził zgodę na ratyfikację przez Prezydenta RP tej umowy.

Także od 4.11.2025 r. obowiązuje ustawa z 12.09.2025 r. o ratyfikacji Umowy o Międzynarodowej Korporacji Finansowej, sporządzonej w Waszyngtonie 20.07.1956 r. (DzU poz. 1411), która zezwala na jej ratyfikację przez Prezydenta RP.

Ułatwienie łączenia jednostek uczestnictwa FIO

Dotychczas fundusz inwestycyjny mógł łączyć jednostki uczestnictwa tej samej kategorii w przypadku znacznego spadku ich wartości, jeżeli jego statut tak stanowił. Obowiązująca od 4.11.2025 r. ustawa z 12.09.2025 r. o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (DzU poz. 1408) łagodzi te wymagania, tzn. nie będzie już konieczny spadek wartości. Możliwość łączenia jednostek uczestnictwa tej samej kategorii będzie dopuszczalna, jeżeli statut funduszu inwestycyjnego otwartego będzie tak stanowił.

Ochrona podatników

4.11.2025 r. weszły w życie dwie nowelizacje Op, tzn. ustawy z 12.09.2025 r.:

• o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa (DzU poz. 1414) oraz
• o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa (DzU poz. 1417).

Obie realizują założenia rządowego planu „Polska. Rok przełomu – filar VI: Wsparcie dla biznesu i deregulacja”, mającego uprościć procedury administracyjne, obniżyć koszty prowadzenia działalności oraz zwiększyć przejrzystość systemu podatkowego.

Z pierwszej wynika, że nie nalicza się odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, jeśli kontrola podatkowa lub celno-skarbowa trwa dłużej niż 6 mies. Zwolnienie z naliczania odsetek obowiązuje za okres po przekroczeniu tego terminu do zakończenia kontroli. Z wyłączenia nie korzystają jednak okresy:

• przewidziane w przepisach na wykonanie określonych czynności,
• zawieszenia kontroli (z pewnymi wyjątkami, m.in. gdy kontrola została przejęta przez Szefa KAS lub gdy nie ustalono danych kontrolowanego),
• opóźnień wynikających z winy podatnika lub jego przedstawiciela albo z przyczyn niezależnych od organu.
• Nowe przepisy mają zastosowanie również do kontroli wszczętych w ciągu 6 mies. przed wejściem ustawy w życie, jeśli nie zostały one zakończone do tego czasu.

Druga nowelizacja wprowadza zasadę, zgodnie z którą w postępowaniu podatkowym wszczętym z urzędu wszelkie niedające się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego należy rozstrzygać na korzyść strony. Nie będzie ona jednak stosowana, gdy:

• w postępowaniu uczestniczą strony o sprzecznych interesach lub wynik wpływa na interesy innych osób,
• przepisy prawa nakładają na stronę obowiązek udowodnienia określonych faktów,
• jej zastosowaniu sprzeciwia się ważny interes publiczny lub istotny interes państwa.

Dotyczy to także innych procedur, jeśli ich regulacje odsyłają do zasad postępowania podatkowego, czyli np. czynności sprawdzających, kontroli podatkowych i celno-skarbowych. Zasada ta będzie miała zastosowanie także do postępowań już trwających 4.11.2025 r.

Można zniszczyć papierowe dokumenty zgłoszeniowe do ZUS

Ustawa z 12.09.2025 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU poz. 1409) znosi obowiązek przechowywania przez przedsiębiorców – przez 5 lat – papierowych duplikatów dokumentów zgłoszeniowych, wysłanych elektronicznie do ZUS (uchylenie art. 36 ust. 8 usus). Weszła w życie 4.11.2025 r.

Akcyza w paliwie rolniczym

Uproszczenie procedur ubiegania się o zwrot podatku akcyzowego przez producentów rolnych hodujących bydło, świnie, owce, kozy lub konie przewiduje obowiązująca od 4.11.2025 r. ustawa z 12.09.2025 r. o zmianie ustawy o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (DzU poz. 1415). Dotychczas rolnik musiał występować do biura powiatowego Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) o wydanie dokumentu potwierdzającego liczbę posiadanych zwierząt, a następnie dołączać go do wniosku o zwrot podatku. Teraz sam wygeneruje ten dokument z systemu identyfikacji i rejestracji zwierząt ARiMR.

Zmiany w sądach administracyjnych

5.11.2025 r. weszła w życie ustawa z 12.09.2025 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU poz. 1427). Przewiduje:

• zniesienie obowiązku składania dokumentu pełnomocnictwa (lub jego odpisu), w przypadku gdy sąd może potwierdzić umocowanie pełnomocnika w elektronicznym rejestrze, do którego ma dostęp,
• wprowadzenie instytucji „przyjaciela sądu” (amicus curiae) – sąd będzie mógł się zwrócić do organizacji społecznej lub organu administracji o przedstawienie opinii istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy,
• możliwość rozdzielenia połączonych spraw – jeśli wspólne ich rozpoznanie nadmiernie wydłużałoby postępowanie lub uniemożliwiało wydanie orzeczenia w rozsądnym terminie,
• zwrot wpisu sądowego w przypadku uwzględnienia zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji.

Dron z OC

Od 13.11.2025 r. obowiązuje rozporządzenie MFiG z 24.10.2025 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego (DzU poz. 1485). Wprowadza obowiązek ubezpieczenia OC operatora systemu bezzałogowego statku powietrznego o masie startowej od 0,25 kg do 20 kg, za szkody powstałe w związku z wykonywaną operacją. Operator to osoba prawna lub fizyczna eksploatująca lub zamierzająca eksploatować co najmniej jeden dron. Obowiązek ubezpieczenia powstaje nie później niż w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia używania drona. Minimalna suma gwarancyjna, w okresie ubezpieczenia nie dłuższym niż 12 mies., w odniesieniu do jednego zdarzenia, wynosi równowartość w złotych 50 tys. SDR.

Nadawanie rygoru

21.11.2025 r. wchodzi w życie rozporządzenie MFiG z 16.10.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie upoważnienia organów Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z zakresu przeciwdziałania unikaniu opodatkowania (DzU poz. 1429). Odebrało kilku Naczelnikom US kompetencje do nadawania rygoru natychmiastowej wykonalności. Nadanie go w sprawach dotyczących przeciwdziałania unikaniu opodatkowania opiera się na wyliczeniu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Ten natomiast jest zależny m.in. od długości postępowania opiniodawczego prowadzonego przed Radą do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania, a zainicjowanego na wniosek strony złożony w odwołaniu. Postępowanie odwoławcze jest prowadzone bezpośrednio przez Szefa KAS i wskazana informacja jest w posianiu właściwej komórki organizacyjnej MF, więc uznano za niecelowe upoważnianie innych organów do nadawania rygoru natychmiastowej wykonalności.

Przedłużenie zwolnienia dla płatników podatku u źródła

Wchodzące w życie 31.12.2025 r. rozporządzenia MFiG z 12.10.2025 r.:

• zmieniające rozporządzenie w sprawie wyłączenia obowiązku poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych (DzU poz. 1390) oraz
• zmieniające rozporządzenie w sprawie wyłączenia obowiązku poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych (DzU poz. 1400)

przedłużą na 2026 r. okres obowiązywania wyłączenia w stosowaniu mechanizmu pay & refund względem wypłat należności. Chodzi o realizację – przez tzw. płatników technicznych (podmioty prowadzące rachunki papierów wartościowych lub rachunki zbiorcze) i emitentów – obowiązków dotyczących poboru zryczałtowanego podatku dochodowego z tytułu wypłaty należności od papierów wartościowych zapisanych na tych rachunkach ponad kwotę 2 mln zł.

Ewidencja ryczałtowców

1.01.2026 r. zacznie obowiązywać rozporządzenie MFiG z 6.09.2025 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (DzU poz. 1294). Określa zasady prowadzenia ewidencji przychodów przez ryczałtowców, dostosowując je do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Zastąpi dotychczasową regulację z tego zakresu i wprowadzi kilka zmian:

• likwidacja dziennych zestawień dowodów księgowych – podatnik będzie dokonywał zapisów bezpośrednio na podstawie poszczególnych faktur (zrezygnowano także z ujmowania przychodów na podstawie ewidencji VAT),
• zniesienie obowiązku wykazywania odliczeń od przychodów przy obliczaniu ryczałtu miesięcznego,
• więcej danych wymaganych w wykazie środków trwałych i wartości niematerialnych (m.in. data wytworzenia, numer faktury w KSeF, numer i rodzaj dokumentu przyjęcia lub wykreślenia środka trwałego),
• nowe kolumny we wzorze ewidencji przychodów (m.in. na numer faktury w KSeF i identyfikator podatkowy kontrahenta).

Zmiany w podatkowej księdze przychodów i rozchodów

Wchodzące w życie 1.01.2026 r. rozporządzenie MFiG z 6.09.2025 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (DzU poz. 1299) określa nowe warunki, jakim powinna odpowiadać podatkowa księga przychodów i rozchodów, a także obowiązki związane z jej prowadzeniem, w celu umożliwienia wykorzystania tej księgi jako dowodu pozwalającego na określenie zobowiązań podatkowych w prawidłowej wysokości. Przewiduje m.in. dodatkowe kolumny na podanie numeru faktury w KSeF i identyfikatora podatkowego kontrahenta. Nie zawiera już uproszczonego wzoru księgi dla rolników z niskimi przychodami.

JPK_PIT – dodatkowe dane w księgach

Podatnicy PIT prowadzący księgi rachunkowe, a także ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych muszą je uzupełnić o dodatkowe dane, np. znaczniki identyfikujące konta ksiąg rachunkowych. Wynika tak z wchodzącego w życie 1.01.2026 r. rozporządzenia MFiG z 6.09.2025 r. w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe i ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegające przekazaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU poz. 1311).

Zestawienie danych zawartych w składanych przez podatników plikach JPK_KR_PD i JPK_ST_KR z innymi informacjami, np. deklaracjami podatkowymi, ewidencjami JPK_VAT, ułatwi organom skarbowym ich weryfikację i kontrolę.

Działy specjalne – normy

Rozporządzenie MFiG z 9.10.2025 r. w sprawie norm szacunkowych dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej (DzU poz. 1403) zawiera nieco niższe stawki na 2026 r. niż obowiązujące w 2025 r. Na przykład w przypadku upraw roślin ozdobnych w szklarniach ogrzewanych powyżej 25 m² norma za m² spadła z 18,42 zł do 17,02 zł. W przypadku chowu poza gospodarstwem rolnym krów powyżej 5 szt. stawka za 1 szt. spadła z 526,24 zł do 486,52 zł.

Zacznie obowiązywać od 1.01.2026 r.

Zlecenia i indywidualna działalność wliczane do stażu pracy

1.01.2026 r. wejdzie w życie ustawa z 26.09.2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1423). Ma wyrównać szanse pracowników w dostępie do świadczeń i uprawnień wynikających ze stosunku pracy, w związku z różnymi formami wcześniejszej aktywności zawodowej. Do stażu pracy będą wliczane m.in. okresy:

• prowadzenia działalności gospodarczej i współpracy przy niej, jeśli były opłacane składki na ubezpieczenia,
• wykonywania umów zlecenia, agencyjnych i współpracy z osobami je zawierającymi,
• członkostwa w spółdzielniach produkcyjnych i kółkach rolniczych,
• prowadzenia działalności gospodarczej w okresie ulgi na start,
• zawieszenia działalności w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem oraz opieki nad dzieckiem przez osobę współpracującą – jeśli zostały opłacone składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
• pracy zarobkowej za granicą,
• służby w Straży Marszałkowskiej i Służbie Celno-Skarbowej.

Okresy te będą potwierdzane zaświadczeniem z ZUS, wydawanym elektronicznie na wniosek zainteresowanego. W razie nakładania się okresów, będzie wliczany okres najkorzystniejszy dla danej osoby. Pracodawcy z sektora finansów publicznych będą stosować nowe przepisy od 1.01.2026 r., zaś pracodawcy spoza niego (prywatni) wdrożą je od 1.05.2026 r.

Fundusze emerytalne

Wchodząca w życie 1.01.2026 r. ustawa z 12.09.2025 r. o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (DzU poz. 1425) ma usprawnić działanie funduszy emerytalnych, także w obszarze cyfrowym. Przewidziano m.in.:

• przeniesienie obowiązkowych ogłoszeń i publikacji z prasy do internetu oraz umożliwienie zawierania umów i składania oświadczeń elektronicznie,
• doprecyzowanie uprawnień komorników sądowych w zakresie dostępu do informacji objętych tajemnicą zawodową,
• dalszy outsourcing niektórych usług (np. prowadzenia rejestru członków funduszu) przy zachowaniu nadzoru i obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej przez podwykonawców,
• że w przypadku wygranej sprawy sądowej koszty procesu będą pokrywane z aktywów funduszu emerytalnego, proporcjonalnie do uzyskanej korzyści, a w razie przegranej – pozostaną po stronie towarzystwa emerytalnego.

Kasy fiskalne

Od 1.04.2026 r. będzie obowiązywać rozporządzenie MFiG z 29.09.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie grup podatników lub rodzajów czynności, w odniesieniu do których możliwe jest używanie kas rejestrujących mających postać oprogramowania (DzU poz. 1345). Umożliwia korzystanie z tzw. kas wirtualnych do dostawy towarów i świadczenia usług przy użyciu urządzeń do automatycznej sprzedaży (vending), a także świadczenia usług parkingu samochodów i innych pojazdów drogą elektroniczną, w tym przy użyciu aplikacji mobilnej lub przeglądarki internetowej.

Bank zasięgnie w ZUS informacji o przedsiębiorcy

Ustawa z 12.09.2025 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU poz. 1413) umożliwia bankom, instytucjom finansowym, kredytowym i pożyczkowym, a także przedsiębiorcom dostęp – za zgodą płatnika składek – do wybranych danych z konta płatnika w ZUS, takich jak:

• NIP, REGON, PESEL lub dane z dowodu/paszportu,
• nazwa lub imię i nazwisko,
• okres rozliczeniowy,
• stan rozliczeń składek wobec ZUS.

Udostępnienie danych ma służyć weryfikacji sytuacji finansowej i gospodarczej przedsiębiorcy, np. przy ubieganiu się o kredyt, pożyczkę lub inne usługi finansowe. Dostęp będzie się odbywał wyłącznie elektronicznie, bezpłatnie i jednorazowo, z zachowaniem zasad ochrony danych osobowych. Wejdzie w życie 1.11.2026 r.

W DzU z 2025 r. ogłoszono teksty jednolite następujących

• ustaw:

• o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (poz. 1461),
• Prawo przedsiębiorców (poz. 1480),
• o podatku rolnym (poz. 1344),
• o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami (poz. 1379),
• o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (poz. 1402),
• o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (poz. 1338),
• o finansach publicznych (poz. 1483),
• o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (poz. 1484),
• o wpłatach z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa (poz. 1458),
• o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników (poz. 1478),
• o pracy na statkach rybackich (poz. 1463),
• o pracownikach urzędów państwowych (poz. 1459),
• o pracownikach sądów i prokuratury (poz. 1332);

• rozporządzeń:

• MRiPS w sprawie pomocy finansowej udzielanej pracodawcom prowadzącym zakłady pracy chronionej lub pracodawcom będącym przedsiębiorstwami społecznymi ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (poz. 1360),
• MPiPS w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w niektórych jednostkach państwowej sfery budżetowej (poz. 1270),
• MF w sprawie określenia górnej granicy składek organizacji spółdzielczych na rzecz związków rewizyjnych i Krajowej Rady Spółdzielczej (poz. 1279),
• MF w sprawie ogólnych zezwoleń dewizowych (poz. 1406),
• MF w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa (poz. 1375).