Zatwierdzanie sprawozdania finansowego - cel, istota, konsekwencje

Ksh przewiduje, że w spółkach kapitałowych i komandytowo-akcyjnych następuje rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego (sf) oraz sprawozdania zarządu z działalności, poprzedzające udzielenie zarządowi absolutorium i podział zysku/pokrycie straty. Podobne regulacje zawiera Prawo spółdzielcze[1]. Ani Ksh, ani Prawo spółdzielcze nie określają celu oraz kryteriów zatwierdzania sprawozdań, nie wskazują też, jakie informacje powinna zawierać formuła zatwierdzająca. W uor przyjęto zapisy Ksh, rozszerzając obowiązek ich stosowania na prawie wszystkie jednostki pozostające pod rządami tej ustawy, jednak bez uzupełnienia o brakujące wyjaśnienia.

Ekonomiczna istota zatwierdzania sf

Rachunkowość finansowa jednostek działa w cyklu od początku roku obrotowego do okresowej publikacji sf zawierających informacje o sytuacji majątkowej, finansowej i wyniku finansowym. W Polsce ostatnim etapem cyklu jest złożenie sf i sprawozdania z działalności (szd) we właściwym rejestrze sądowym, w którym są one ogólnodostępne, lub – w określonych przypadkach – ogłoszenie sf w MSiG. Do tego celu prowadzi kilka etapów. Wśród nich jest zatwierdzenie sf oraz ew. szd, choć niezatwierdzone sprawozdania również przekazuje się do rejestru sądowego. Dość powszechnie uważa się ten etap za mało ważną formalność. Co więcej, istnieją wątpliwości, czy zatwierdzanie sprawozdań niektórych jednostek, w szczególności mniejszych i mających niewielu właścicieli prowadzących sprawy jednostki, ma istotny sens ekonomiczny i prawny.

Dlatego przesłaniem tego artykułu jest przybliżenie celów i ekonomicznej istoty zatwierdzania sf oraz wskazanie konsekwencji jego zatwierdzenia bądź niezatwierdzenia. Artykuł jest także głosem za pozostawieniem w miarę szerokiego obowiązku zatwierdzania sf w obecnej formie (z pewnymi wyjątkami), mimo powszechnej tendencji upraszczania niektórych, obowiązujących jednostki, procedur o charakterze administracyjnym.