Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu – najnowsze interpretacje ZUS - 57
Spółka z o.o. zawarła w sądzie ugodę, w której zobowiązała się wypłacić pracownikowi „odszkodowanie za pozostawanie bez pracy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę”. Zwolniła go bez wypowiedzenia, jednak mocą wyroku sądowego został przywrócony do pracy. Ponieważ korzystał ze szczególnej ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy, przysługuje mu wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy.
Odszkodowanie wypłacone za pozostawanie bez pracy po przywróceniu do niej
Od świadczenia zapłaconego za okres pozostawania bez pracy, gdy pracownik do niej wrócił, należy zapłacić składki społeczne i zdrowotną – decyzja ZUS z 5.04.2019 r. (DI/100000/43/672/2016).
Spółka z o.o. zawarła w sądzie ugodę, w której zobowiązała się wypłacić pracownikowi „odszkodowanie za pozostawanie bez pracy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę”. Zwolniła go bez wypowiedzenia, jednak mocą wyroku sądowego został przywrócony do pracy. Ponieważ korzystał ze szczególnej ochrony przed rozwiązaniem stosunku pracy, przysługuje mu wynagrodzenie za cały czas pozostawania bez pracy.
W treści ugody nie wskazano wprawdzie, jaką wielokrotność miesięcznego wynagrodzenia stanowi ustalona kwota, jednak okoliczności sprawy wskazują, że jest to wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nazywane odszkodowaniem za pozostawanie bez pracy. Pracownik ma zatem otrzymać od pracodawcy pewną kwotę tytułem wyrównania utraty zarobku, który uzyskałby, gdyby umowa o pracę nie została rozwiązana.
Pracownik wrócił do pracy i nadal ją wykonuje. Czy w związku z tym odszkodowanie wynikające z ugody może być zwolnione z oskładkowania?
Stanowisko ZUS: Z § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia składkowego wynika, że podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią przychody uzyskane przez pracownika w związku z wypłatą odpraw, odszkodowań, rekompensat z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej
bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.
Przepis ten ma zastosowanie jedynie w przypadku, gdy wypłata odprawy, odszkodowania, rekompensaty pozostaje w bezpośrednim oraz nierozerwalnym związku z faktem wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, a więc gdy ustanie zatrudnienia jest jedyną przyczyną wypłaty przez pracodawcę takiego świadczenia.
Pracownik, o którym mowa, został przywrócony do pracy, podjął ją i wykonuje nadal, a świadczenie było mu wypłacone tytułem wyrównania utraty zarobku, który uzyskałby, gdyby praca była świadczona. Nie zachodzi zatem podstawowa przesłanka powodująca wyłączenie z oskładkowania wypłaconego przez spółkę świadczenia, a mianowicie ustanie zatrudnienia.
Takie „odszkodowanie” wypłacone pracownikowi przywróconemu do pracy za okres pozostawania bez pracy stanowi więc podstawę wymiaru składek społecznych i zdrowotnej. Nazwanie go „odszkodowaniem” czy wynagrodzeniem nie ma w tym przypadku znaczenia. Istotne jest, że nie doszło do skutecznego rozwiązania umowy o pracę i ustania zatrudnienia.
Wsparcie zdolnych uczniów – bez obciążeń na rzecz ZUS
Firma, która sfinansuje stypendia dla uczniów, nie będzie od nich płacić składek – decyzja ZUS z 12.04.2019 r. (WPI/200000/43/368/2019).
Przedsiębiorstwo zamierza przyznawać i wypłacać stypendia zawodowe za wyniki w nauce dla uczniów tzw. klas patronackich, kształcących się w zawodach technik elektryk oraz elektryk, w szkołach, z którymi zawarło umowę patronacką. Stypendia będą finansowane ze środków własnych przedsiębiorstwa i przyznawane w celu pozyskania pracowników o ściśle określonych kwalifikacjach, zgodnych z profilem działalności i potrzebami firmy. Ich beneficjentami będą następujący uczniowie klas patronackich: pełnoletni i niepełnoletni posiadający polskie obywatelstwo, pełnoletni i niepełnoletni rezydenci w Polsce nieposiadający polskiego obywatelstwa.
Pomiędzy przedsiębiorstwem a uczniami nie będą zawierane umowy o pracę (w tym w celu przygotowania zawodowego), zlecenia, o dzieło ani żadne inne. Uczniowie nie będą kierowani do firmy na praktykę zawodową, staż, szkolenie ani przygotowanie zawodowe. Szkoła, w ramach zawartej z przedsiębiorstwem umowy patronackiej, będzie przekazywać listy uczniów uprawnionych do otrzymania stypendium, tj. spełniających warunki wskazane przez firmę (średnia w danym semestrze 4,0 i frekwencja 90%). Otrzymają oni 300 zł brutto miesięcznie przez kolejny semestr, jednak nie więcej niż 3600 zł rocznie. Wypłata stypendium nie będzie uzależniona od wysokości przychodów gospodarstwa domowego ucznia, zaś jego udział w programie jest dobrowolny. Czy stypendia te są oskładkowane?
Stanowisko ZUS: Usus nie uzależnia objęcia ubezpieczeniami od posiadanego obywatelstwa, miejsca zamieszkania czy pobytu. Na obowiązek ubezpieczenia społecznego nie ma również wpływu to, że dana osoba posiada obywatelstwo innego państwa czy też jest bezpaństwowcem. Rozstrzygając, czy powinna podlegać obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu, należy ustalić, czy posiada jeden z tytułów ubezpieczenia wymienionych w art. 6 usus.
Opisane stypendium zawodowe nie stanowi na gruncie usus tytułu rodzącego obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, w konsekwencji od kwoty
wypłaconego uczniom stypendium przedsiębiorca nie będzie miał obowiązku naliczania i odprowadzania składek społecznych. Nie ma znaczenia, czy uczeń-stypendysta jest pełno- czy niepełnoletni ani czy ma obywatelstwo polskie i czy jest polskim rezydentem.
Prezes z powołania, fachowiec na własnej działalności
Można pełnić funkcję członka zarządu wyłącznie wskutek powzięcia odpowiedniej uchwały przez spółkę, a usługi eksperckie świadczyć na rzecz tej spółki w ramach własnej działalności gospodarczej. Składki zapłaci wówczas tylko ten indywidualny przedsiębiorca – decyzja ZUS z 17.04.2019 r. (DI/100000/43/280/2019).
Rada nadzorcza (RN) spółki z o.o. powołała prezesa zarządu. Podstawą pełnienia tej funkcji jest umowa o pracę. W jej ramach prezes wykonuje obowiązki związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa spółki, zarządza jej majątkiem oraz reprezentuje ją zgodnie z Ksh. Nie wykraczają one poza ramy przewidziane przepisami prawa handlowego. W związku z planowanym rozwojem i wprowadzaniem nowych produktów spółka rozważa powierzenie prezesowi nowych obowiązków. Nie byłyby związane z zarządzaniem spółką tylko z realizowaniem konkretnych zadań, m.in. z dziedziny szkoleń, finansów, wdrożenia i udoskonalenia platformy e-learningowej.
Prezes wykonywałby obowiązki związane z prowadzeniem spraw spółki oraz jej reprezentowaniem jedynie w ramach stosunku korporacyjnego (na podstawie powołania przez RN), natomiast dodatkowe zadania – na mocy umowy zawartej w ramach własnej działalności gospodarczej. Strony zrezygnowałyby ze współpracy w ramach umowy o pracę.
Z każdego tytułu prezes otrzymywałby odrębne wynagrodzenie – jedno na podstawie uchwały RN, a drugie – wystawianej przez siebie faktury. Jak w takiej sytuacji kształtuje się obowiązek ubezpieczeniowy?
Stanowisko ZUS: Zgodnie z art. 201 § 4 Ksh członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem powołania może być nawiązanie stosunku obligacyjnego – np. umowy o pracę, cywilnoprawnej – ale nie musi. Często dochodzi do nawiązania wyłącznie stosunku wewnętrznego o charakterze organizacyjnym (zob. wyrok SN z 2.12.2004 r., I PK 51/04). Aby otrzymywać wynagrodzenie, osoba powołana na członka zarządu nie musi być zatrudniona na umowę o pracę, zlecenia czy inną cywilnoprawną, do której stosuje się przepisy o zleceniu.
Członek zarządu spółki powołany do pełnienia tej funkcji wyłącznie na mocy uchwały właściwego organu spółki nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń społecznych. Taki tytuł nie został bowiem wymieniony w art. 6 ust. 1 usus oraz powiązanych art. 11 i art. 12 usus. W konsekwencji nie ma obowiązku opłacania składek społecznych od wynagrodzenia za pełnioną przez niego funkcję.
Jeżeli osoba prowadząca działalność gospodarczą wykonuje w jej ramach umowę zlecenia, o świadczenie usług lub o dzieło, której przedmiot jest taki sam, jak przedmiot prowadzonej działalności, to podlega ubezpieczeniom społecznym jedynie z tej działalności. Nie podlega natomiast ubezpieczeniom z racji wykonywania np. umowy zlecenia. Na podmiocie, który zawarł z nią taką umową cywilnoprawną, nie ciąży tym samym obowiązek opłacania składek społecznych.
Umowa zlecenia nie może być przy tym potraktowana jako wykonywana w ramach działalności gospodarczej, jeżeli przychód z niej uzyskiwany nie będzie opodatkowany jako przychód z tej działalności.
Wypłata na pożegnanie przy kontrakcie menedżerskim
Odprawa przyznana z tytułu wygaśnięcia mandatu i zakończenia umowy o zarządzanie nie będzie oskładkowana – decyzja ZUS z 29.04.2019 r. (WPI/200000/43/406/2019).
Spółka zawarła umowę o świadczenie usług zarządzania z osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą – na czas pełnienia przez nią powierzonej funkcji członka zarządu. Umowa przewiduje różne tryby jej rozwiązania. W przypadku rozwiązania lub wypowiedzenia umowy przez spółkę zobowiązała się ona do wypłaty odprawy w wysokości 3-krotności wynagrodzenia miesięcznego, pod warunkiem pełnienia przez zarządzającego funkcji przez co najmniej 12 mies. przed rozwiązaniem. Odprawa nie przysługuje w razie: wypowiedzenia, rozwiązania lub zmiany umowy wskutek zmiany funkcji pełnionej przez zarządzającego w składzie zarządu, powołania go na kolejną kadencję zarządu w okresie obowiązywania umowy, objęcia funkcji członka zarządu w spółce z grupy kapitałowej lub rezygnacji z pełnienia funkcji.
Czy w przypadku wypłaty odprawy w związku z wygaśnięciem mandatu na skutek odwołania członka zarządu przez radę nadzorczą może być ona zwolniona od składek? Stanowi przychód ze zlecenia, zaliczany do przychodów z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu updof.
Stanowisko ZUS: Osoby fizyczne, z którymi zawarto umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania, podlegają z tytułu tej umowy ubezpieczeniom społecznym na zasadach właściwych dla zleceniobiorców, tj. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu (art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 11 ust. 2 i art. 12 ust. 1 usus).
Podstawę wymiaru składek emerytalnej i rentowych stanowi przychód w rozumieniu updof, uzyskany z umowy, jeżeli określono w niej odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie (art. 18 ust. 1 i 3 usus). Podstawą wymiaru składek chorobowej oraz wypadkowej jest natomiast podstawa wymiaru składek emerytalnej i rentowych, przy czym dla podlegających ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie podstawa wymiaru składki chorobowej nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (art. 20 ust. 1 i 3 usus).
W myśl § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia składkowego podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.
Na mocy § 5 ust. 2 wyłączenie to stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek m.in. osób wykonujących pracę na umowę agencyjną, zlecenia albo inną o świadczenie usług, do której zgodnie z Kc stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Wyłączenie to ma jednak tylko częściowe zastosowanie do ustalania podstawy wymiaru składek osób wykonujących pracę na ww. umowę o świadczenie usług (w tym zarządzania), bo instytucje, takie jak np. wydanie świadectwa pracy, nie dotyczą zleceniobiorców. Mogą być natomiast wyłączone inne odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacone zleceniobiorcom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania umowy zlecenia, o ile wypłata ta ma bezspornie taki charakter. Warunkiem zastosowania przepisu jest to, aby wypłata świadczenia pieniężnego pozostawała w bezpośrednim i nierozerwalnym związku z wygaśnięciem lub rozwiązaniem umowy zlecenia.
Z tytułu rozwiązania umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania – w sytuacji wygaśnięcia mandatu na skutek odwołania członka zarządu przez radę nadzorczą – spółka wypłaci zarządzającemu odprawę. Obowiązek wypłaty wynika z zawartego kontraktu menedżerskiego, a świadczenie będzie przychodem zarządzającego z tej umowy, którego wartość będzie wyłączona z podstawy wymiaru składek społecznych na mocy § 2 ust. 1
pkt 3 rozporządzenia.
Wynagrodzenie rady osiedla wolne od składek
Zasiadanie w radzie osiedla nie wiąże się z obowiązkiem ubezpieczeń społecznych ani zdrowotnego – decyzja ZUS z 5.04.2019 r. (DI/100000/43/672/2016).
Spółdzielnia miała wątpliwości, czy powinna odprowadzać składki emerytalne, rentowe i zdrowotną od wynagrodzenia członków rady osiedla za udział w posiedzeniach tego organu. Od 1.01.2015 r. spółdzielnia przekazywała ww. składki tylko od wynagrodzenia za udział w posiedzeniach członków rady nadzorczej (RN). Z uwagi na postanowienie statutu spółdzielni, zgodnie z którym rada osiedla pełni również funkcje stanowiące, a nie jedynie opiniodawcze i doradcze, NSA wyrokiem z 1.03.2016 r. (II FSK 3924/13) uznał, że przyznane przez spółdzielnię członkom rady – za udział w posiedzeniach – zryczałtowane wynagrodzenie miesięczne stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 ust. 1 pkt 2 updof).
Spółdzielnia uważała, że nie powinna opłacać składek za członków rady osiedla, bo art. 4 pkt 9 usus definiuje przychód w sposób węższy niż updof – wskazuje, że do przychodu z działalności wykonywanej osobiście zalicza się tylko przychód uzyskany w ramach członkostwa w RN.
ZUS nie chciał się wypowiadać w tej sprawie, ale ostatecznie został do tego zmuszony wyrokiem sądu.
Stanowisko ZUS: Od 1.01.2015 r. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Polski są członkami RN wynagradzanymi z tytułu pełnienia tej funkcji. Obowiązek ten dotyczy wszystkich członków RN, którzy pobierają wynagrodzenie, bez względu na posiadanie innego tytułu i bez względu na fakt pobierania emerytury lub renty (art. 6 ust. 1 pkt 22 usus). Ustawodawca nie ogranicza go jedynie do określonej kategorii RN, np. w spółkach kapitałowych.
Dlatego obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają członkowie RN spółek akcyjnych i z o.o., jak i spółdzielni oraz innych podmiotów, w których taki organ funkcjonuje. Osoby te nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu ani wypadkowemu (art. 11 oraz art. 12 ust. 2 usus).
Nie są natomiast objęci tym obowiązkiem członkowie organów sprawujących funkcje tożsame lub zbliżone do RN, ale o innych nazwach, ani też członkowie organów o nazwach jedynie zbliżonych i innych funkcjach.
Rozciągnięcie działania art. 6 ust. 1 pkt 22 usus na inne podmioty stanowiłoby swoiste domniemanie istnienia obowiązku, co do członków organów niewymienionych w przepisie, a więc nieuprawnione wyjście poza jego ramy. Gdyby wolą ustawodawcy było objęcie obowiązkiem ubezpieczeniowym członków organów zbliżonych do RN, dałby temu wyraz w treści przepisu, wskazując, że ma on zastosowanie do członków RN oraz wszelkich rad czy organów o tożsamym zakresie kompetencji.
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych