Co nowego w prawie - grudzień 2025

Wyrównanie subwencji

Z obowiązującego od 30.10.2025 r. rozporządzenia MFiG z 16.10.2025 r. w sprawie wykazu gmin, którym przysługuje część rekompensująca subwencji ogólnej za rok 2024 (DzU poz. 1486), wynika, że podobnie jak w poprzednim roku, dostaną ją tylko miasta: Kłodzko, Legnica, Wałbrzych, Gliwice i Tychy. Chodzi o gminy, które w 2024 r. nie uzyskały dochodów z podatku od nieruchomości na skutek zwolnienia przedsiębiorców w specjalnych strefach ekonomicznych. Subwencja wyrównuje ten ubytek.

Raportowanie pomocy

5.11.2025 r. weszło w życie rozporządzenie RM z 22.10.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sprawozdań o udzielonej pomocy publicznej, informacji o nieudzieleniu takiej pomocy oraz sprawozdań o zaległościach przedsiębiorców we wpłatach świadczeń należnych na rzecz sektora finansów publicznych (DzU poz. 1515). Dostosowuje przepisy sprawozdawcze dotyczące pomocy publicznej do nowej Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2025). Aktualizuje także nazwy ustaw, które mogą stanowić podstawę udzielenia pomocy.

Wniosek o pomoc de minimis

Z obowiązującego od 13.11.2025 r. rozporządzenia RM z 17.10.2025 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc de minimis (DzU poz. 1489) wynika, że należy podawać klasę działalności, w związku z którą wnioskodawca ubiega się o tę pomoc.

Szkolenia bezrobotnych

15.11.2025 r. weszło w życie rozporządzenie MRPiPS z 24.10.2025 r. w sprawie sposobu i trybu realizacji przez starostę pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w nabywaniu wiedzy, umiejętności lub kwalifikacji (DzU poz. 1499). Określa realizację wszystkich form wsparcia, takich jak szkolenia (indywidualne, grupowe, w ramach bonu), bon na kształcenie ustawiczne, finansowanie potwierdzania kwalifikacji, pożyczka edukacyjna, finansowanie postępowań nostryfikacyjnych oraz procesów uznawania kwalifikacji zawodowych.

Nadzór nad obrotem kredytami

Obowiązujące od 19.11.2025 r. rozporządzenie MFiG z 28.10.2025 r. w sprawie informacji dotyczącej charakterystyki portfeli wierzytelności sprzedawanych przez bank innym podmiotom (DzU poz. 1516) ma zwiększyć przejrzystość i dostępność informacji o transakcjach sprzedaży wierzytelności, zwłaszcza dotyczących kredytów. Kredytodawcy często nie przekazywali wystarczających danych o przeniesieniach kredytów, co utrudniało nadzór. Nowe przepisy wprowadzą obowiązki sprawozdawcze, określając zakres, sposób i terminy przekazywania informacji do KNF, co ma jej umożliwić monitorowanie ryzyka związanego ze sprzedażą wierzytelności.

Unikanie podwójnego opodatkowania

Z obowiązującego od 24.11.2025 r. oświadczenia rządowego z 11.09.2025 r. w sprawie mocy obowiązującej Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Federacyjną Republiką Brazylii w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu oraz zapobiegania uchylaniu się i unikaniu opodatkowania oraz Protokołu do tej Umowy, podpisanych w Nowym Jorku 20.09.2022 r. (DzU poz. 1605), wynika, że umowa ta oraz protokół (DzU z 2025 r. poz. 1604) obowiązują od 6.11.2025 r. Stosuje się ją w przypadku Polski do PIT i CIT, a w przypadku Brazylii – do federalnego podatku dochodowego i składki socjalnej z zysku netto.

Dane o firmie

27.11.2025 r. weszła w życie ustawa z 17.10.2025 r. o zmianie ustawy o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy oraz ustawy o podatku od towarów i usług (DzU poz. 1541). Ma zapewnić dostęp do jak najszerszego zakresu informacji o firmach w jednym miejscu. Za pośrednictwem systemu Punktu Informacji dla Przedsiębiorcy (PIP) będzie można online sprawdzić, czy dany podmiot figuruje w wykazie podatników VAT. KAS ma przekazywać tam aktualne dane dotyczące przedsiębiorców, m.in. numer identyfikacyjny na potrzeby VAT, status podatnika (czynny, zwolniony, wykreślony, niezarejestrowany), REGON, KRS.

Lista zawodów

Od 27.11.2025 r. obowiązuje rozporządzenie

MRPiPS z 21.10.2025 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DzU poz. 1534). Dodano nowe zawody szkolnictwa branżowego, m.in. technik aranżacji wnętrz, technik elektromobilności, technik przemysłu drzewnego, administrator produkcji filmowej, operator maszyn w gospodarce odpadami, pracownik pomocniczy gospodarki odpadami. Dodano też trzy zawody rynkowe: informatyk (branża IT), podiatra i profilaktyk (zawody medyczne). Są także dwa nowe zawody nauczycielskie, tzn. nauczyciel akademicki – nauki o rodzinie, oraz nauczyciel akademicki – nauki weterynaryjne. Zmieniono nazwę zawodu sekretarz planu filmowego na: specjalista ds. scenariusza i kontynuacji w filmie (Continuity/Script Supervisor).

Staż dla bezrobotnych

27.11.2025 r. weszło w życie rozporządzenie MRPiPS z 30.10.2025 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu organizowania stażu dla bezrobotnych (DzU poz. 1536). Uwzględnia zmiany związane z realizacją stażu wprowadzone ustawą z 20.03.2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Elementy programu stażu wcześniej określała ustawa, a teraz określa je rozporządzenie. Najważniejszą zmianą jest wprowadzenie stażu w formie rozszerzonej, który może się kończyć egzaminem przeprowadzanym przez uprawnioną instytucję oraz uzyskaniem oficjalnego potwierdzenia nabytych kwalifikacji. Rozporządzenie doprecyzowuje sposób jego realizacji, w tym nowe dokumenty, takie jak wniosek o dodatek do stypendium dla uczestnika oraz wniosek o premię dla organizatora stażu (stosowane przy stażu rozszerzonym).

Pośrednictwo pracy

Od 28.11.2025 r. obowiązuje rozporządzenie

MRPiPS z 30.10.2025 r. w sprawie pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego świadczonego przez urzędy pracy oraz Ochotnicze Hufce Pracy (DzU poz. 1549). Ma unowocześnić zasady świadczenia pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego przez publiczne służby zatrudnienia (PSZ), zgodnie z nową ustawą o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Zastąpi dotychczasowe regulacje. Przewidziano m.in.:

• standaryzację usług PSZ w całym kraju, w tym większą dostępność usług online,
• nowe zasady pośrednictwa pracy, w tym uproszczenie składania ofert przez pracodawców, możliwość realizacji jednej oferty pracy przez kilka Powiatowych Urzędów Pracy, obowiązek aktywnego kontaktu urzędu z pracodawcą – gdy brakuje kandydatów, możliwość korzystania przez osoby poszukujące pracy z ofert publikowanych w całej bazie ePraca oraz innych serwisach,
• możliwość świadczenia poradnictwa zawodowego także zdalnie.

Dalsza elektronizacja KRS

Obowiązująca od 29.11.2025 r. ustawa z 26.09.2025 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1556) ma ułatwić dostęp do danych KRS drogą elektroniczną i uprościć procedury rejestrowe:

• nie ma obowiązku publikowania wpisów KRS w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, co obniży koszty dla przedsiębiorców i zmniejszy obciążenia administracyjne,
• składanie wniosków i prowadzenie akt rejestrowych odbywa się wyłącznie elektronicznie w rejestrze stowarzyszeń, fundacji, organizacji społecznych i SPZOZ,
• podmioty publiczne mogą sięgać do KRS za pomocą usług sieciowych, na podstawie decyzji Ministra Sprawiedliwości,
• zniesiono obowiązki gmin związane z obsługą papierowych formularzy KRS.

Regulacje dotyczące pełnej obsługi postępowań rejestrowych w systemie teleinformatycznym zaczną obowiązywać 1.04.2027 r.

Rynek pracy i zatrudnianie cudzoziemców

1.12.2025 r. weszły w życie rozporządzenia MRPiPS z:

• 21.11.2025 r. w sprawie państw, których obywateli mogą dotyczyć oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi oraz niektóre przepisy dotyczące zezwolenia na pracę sezonową (DzU poz. 1617) – praca „na oświadczenie” dotyczy obywateli Armenii, Białorusi, Mołdawii i Ukrainy; z listy wypadła Gruzja, przy czym Gruzin, któremu powierzono wykonywanie pracy na podstawie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi wpisanego do ewidencji oświadczeń przed 1.12.2025 r., może kontynuować pracę na warunkach w nim określonych, do dnia upływu jego ważności;
• 20.11.2025 r. w sprawie szczególnych przypadków, w których cudzoziemiec uprawniony do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może wykonywać pracę bez zezwolenia na pracę lub oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi (DzU poz. 1620) – zachowuje większość dotychczasowych zwolnień z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, ma też ograniczyć nadużycia, m.in. w systemie wizowym; przewiduje także nowe zwolnienia, m.in. dla: nauczycieli przedmiotów w języku obcym, osób delegowanych na wydarzenia sportowe, młodocianych w przygotowaniu zawodowym, uczestników programów stażowych, wolontariuszy europejskich, pracowników badawczo-technicznych, fizjoterapeutów i farmaceutów;
• 20.11.2025 r. w sprawie Rady Rynku Pracy, wojewódzkich rad rynku pracy oraz powiatowych rad rynku pracy (DzU poz. 1621) – określa formy, w jakich będą się odbywały posiedzenia, i wymogi co do ich protokołowania;
• 20.11.2025 r. w sprawie wysokości opłat w związku z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę oraz w związku z oświadczeniem o powierzeniu pracy cudzoziemcowi (DzU poz. 1622) – opłaty wynoszą:

• 200 zł – gdy praca ma być powierzona na podstawie zezwolenia na okres nieprzekraczający 3 mies., a 400 zł – gdy na dłużej,
• 800 zł – gdy cudzoziemiec ma być delegowany na terytorium RP,
• 100 zł – gdy chodzi o pracę sezonową,
• 400 zł – gdy praca ma być powierzona na podstawie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi wpisanego do ewidencji takich oświadczeń;

• 20.11.2025 r. w sprawie trybu opłacania składek na Fundusz Pracy przez osoby podejmujące pracę za granicą u pracodawcy zagranicznego (DzU poz. 1624) – dotyczy opłacania składek dobrowolnie; wskazano zakres danych osobowych osób zainteresowanych przystąpieniem do opłacania składek na FP, które powinny być zawarte w kierowanym do Powiatowego Urzędy Pracy zawiadomieniu takich osób o przystąpieniu do opłacania składek.

Ubezpieczenia upraw

Od 2.12.2025 r. obowiązuje rozporządzenie RM z 13.11.2025 r. w sprawie wysokości dopłat do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2026 r. (DzU poz. 1566). W 2026 r. dopłata z budżetu państwa do składki z tytułu ubezpieczenia:

• upraw zbóż (w tym gryki i kukurydzy) rzepaku, rzepiku, słonecznika, facelii, gorczycy, lnu, konopi włóknistych, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, drzew i krzewów owocowych, truskawek, ziemniaków, buraków cukrowych, bobowatych grubonasiennych (w tym soi), bobowatych drobnonasiennych lub roślin zielarskich – wynosi 65% składki do 1 ha uprawy,
• bydła, koni, owiec, kóz, drobiu lub świń – wynosi 65% składki do 1 sztuki.

Umowa o roboty budowlane

4.12.2025 r. weszła w życie ustawa z 9.10.2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny (DzU poz. 1508). Zgodnie z art. 647¹ § 1 Kc inwestor odpowiada solidarnie z wykonawcą (generalnym wykonawcą) za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy z tytułu wykonanych przez niego robót budowlanych, których szczegółowy przedmiot został zgłoszony inwestorowi przez wykonawcę lub podwykonawcę przed przystąpieniem do wykonywania tych robót, chyba że w ciągu 30 dni od dnia doręczenia inwestorowi zgłoszenia złożył on podwykonawcy i wykonawcy sprzeciw wobec wykonywania tych robót przez podwykonawcę.

Zmiana polega na tym, że w umowie o roboty budowlane umożliwiono zastrzeżenie przez inwestora i wykonawcę krótszego terminu na wniesienie sprzeciwu. Dodatkowo określony w umowie wykonawcy z podwykonawcą lub dalszych umowach o podwykonawstwo termin na złożenie sprzeciwu nie może być krótszy od terminu określonego w umowie między inwestorem a wykonawcą. Do umów zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje się nowe przepisy.

Egzekucja z nieruchomości

Ustawa z 9.10.2025 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (DzU poz. 1518) wprowadza elektroniczną licytację jako podstawowy sposób egzekucji z nieruchomości – zamiast licytacji publicznej. Licytacja publiczna będzie możliwa jedynie na żądanie wierzyciela. Jeżeli nieruchomość została zajęta na zaspokojenie wierzytelności kilku wierzycieli, każdy z nich może skutecznie żądać sprzedaży w drodze licytacji publicznej. Zasada pierwszeństwa egzekucji nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej będzie dotyczyła także tej prowadzonej w trybie uproszczonym. Obowiązuje od 5.12.2025 r.

Choroby zawodowe

21.12.2025 r. weszło w życie rozporządzenie RM z 12.11.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie chorób zawodowych (DzU poz. 1582). Poszerzono ich listę o wskazane w dyrektywie 2023/2668 rak jajnika oraz nowotwór przewodu pokarmowego. Dodano też eozynowe zapalenie oskrzeli. Zmieniono definicję ubytku słuchu, tak aby nie dyskryminować pracowników pracujących w słuchawkach, np. na infolinii.

Centralna rejestracja pacjentów

1.01.2026 r. zacznie obowiązywać ustawa z 26.09.2025 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1537). Wprowadza Centralną Elektroniczną Rejestrację (CER) – ogólnokrajowy system służący do zapisywania pacjentów na świadczenia zdrowotne i prowadzenia wspólnego, centralnego wykazu oczekujących. Ma on uprościć i przyspieszyć rejestrację oraz zapewnić pacjentom łatwy dostęp do informacji o wolnych terminach u wszystkich świadczeniodawców.

CER będzie wdrażana stopniowo i obejmie na początku 12 kategorii świadczeń określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia. System będzie obsługiwać zarówno pacjentów zapisujących się po raz pierwszy, jak i kontynuujących leczenie, przy czym ci drudzy nie będą wpisywani do centralnego wykazu, a terminy nadal wyznaczy im dotychczasowy świadczeniodawca.

Zgłoszenie centralne będzie można złożyć u świadczeniodawcy (osobiście, telefonicznie, elektronicznie) bądź przez Internetowe Konto Pacjenta. Pacjent otrzyma potwierdzenie wyznaczonego terminu, a w systemie zostanie wdrożony voicebot przypominający o wizycie oraz umożliwiający jej zmianę lub anulowanie.

Wizy dla Białorusinów

1.01.2026 r. wejdzie w życie rozporządzenie Ministra Spraw Zagranicznych z 30.10.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie obniżonych opłat konsularnych (DzU poz. 1512). Dotyczy obywateli Białorusi. Przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie wizy krajowej kosztuje 60 zł (opłata nie dotyczy dzieci, osób do 25 lat uczestniczących w imprezach sportowych, edukacji, a także osób przyjeżdżających ze względów humanitarnych).

Reklamacje finansowe

Obowiązująca od 13.02.2026 r. ustawa z 17.10.2025 r. o zmianie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej (DzU poz. 1545) ma ułatwić składanie i obsługę reklamacji w podmiotach rynku finansowego. Umożliwia szersze korzystanie ze środków komunikacji elektronicznej oraz doprecyzowuje zasady odpowiadania na reklamacje składane w różnych formach. Jeśli reklamacja została złożona:

• elektronicznie (np. przez e-doręczenia) – odpowiedź będzie udzielana elektronicznie tym samym kanałem, innym wskazanym środkiem komunikacji lub poprzez adres do doręczeń elektronicznych (chyba że klient zażąda odpowiedzi papierowej),
• papierowo – odpowiedź będzie papierowa (chyba że klient poprosi o formę elektroniczną),
• ustnie (telefonicznie lub osobiście do protokołu) – forma odpowiedzi zależy od wyboru klienta.

W DzU z 2025 r. ogłoszono teksty jednolite następujących

• ustaw:

• o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (poz. 1565),
• o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (poz. 1567),
• o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (poz. 1577),
• o praktykach absolwenckich (poz. 1578),
• o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym (poz. 1591),
• o Krajowym Rejestrze Zadłużonych (poz. 1584),
• o opłatach abonamentowych (poz. 1585),
• o transporcie drogowym (poz. 1490),
• o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (poz. 1526);

• rozporządzeń:

• MPiPS w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w niektórych jednostkach sfery budżetowej działających w ochronie zdrowia (poz. 1528),
• MF w sprawie szczegółowych warunków, jakie musi spełniać rynek oficjalnych notowań oraz emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na tym rynku (poz. 1625).