Zamówienie-Koszyk
Dokończ - Edytuj - Anuluj

Droga Użytkowniczko, Drogi Użytkowniku, klikając AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrazisz zgodę na to aby Rachunkowość Sp. z o.o. oraz Zaufani Partnerzy przetwarzali Twoje dane osobowe takie jak identyfikatory plików cookie, adresy IP, otwierane adresy url, dane geolokalizacyjne, informacje o urządzeniu z jakiego korzystasz. Informacje gromadzone będą w celu technicznego dostosowanie treści, badania zainteresowań tematami, dostosowania niektórych treści do lokalizacji z której jest odczytywana oraz wyświetlania reklam we własnym serwisie oraz w wykupionych przez nas przestrzeniach reklamowych w Internecie. Wyrażenie zgody jest dobrowolne.

Klikając w przycisk AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrażasz zgodę na zapisanie i przechowywanie na Twoim urządzeniu plików cookie. W każdej chwili możesz skasować pliki cookie oraz ograniczyć możliwość zapisywania nowych za pomocą ustawień przeglądarki.

Wyrażając zgodę, pozwalasz nam na wyświetlanie spersonalizowanych treści m.in. indywidualne rabaty, informacje o wykupionych przez Ciebie usługach, pomiar reklam i treści.

AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU
account_circle
dehaze

Logowanie

e-mail:

hasło:

 

 

Logowanie za pomocą e-maila

Jeżeli nie pamiętasz hasła albo nie masz konta, to wyślemy na Twój e-mail wiadomość weryfikującą. Po kliknięciu w link z e-maila będziesz zalogowany na urządzeniu do chwili wylogowania.

e-mail:

Klikając w poniższy link, zgadzasz się na zapisanie podanych w formularzu danych i wykorzystywanie ich zgodnie z polityką przetwarzania danych dostępną w dokumencie ⇒Polityka przetwarzania danych osobowych (RODO)⇐

 

Logowanie do za pomocą e-maila

Sprawdzanie danych....

Warunki opodatkowania dochodu stawką 9% CIT

Piotr Chojnacki
Radca prawny, doradca podatkowy w Arena Tax sp. z o.o.
Podatnicy CIT – co do zasady – płacą ten podatek według stawki 19%. Niektórzy mogą opodatkować dochody preferencyjną stawką w wysokości 9% podstawy opodatkowania. W artykule wskazano przesłanki, których spełnienie pozwala na jej zastosowanie.

Za małego podatnika uprawnionego do stosowania 9-proc. stawki CIT uważa się podatnika, u którego wartość przychodu ze sprzedaży, wraz z kwotą należnego VAT, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 mln euro. Kwotę w euro przelicza się na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł (art. 4a pkt 10 updop). W 2023 r. pierwszym dniem roboczym października był 2 października, a kurs średni NBP na ten dzień wynosił 4,6091 zł. Oznacza to, że w przypadku podatnika, którego rok podatkowy jest zgodny z kalendarzowym, limit przychodów z 2023 r. dla uznania za małego podatnika w 2024 r. wynosi 9 218 000 zł (2 000 000 × 4,6091 = 9 218 200).

W 2024 r. z obniżonej 9-proc. stawki CIT korzystają podatnicy, którzy spełniają łącznie następujące warunki (art. 19 updop):

  • osiągają dochody z innych źródeł niż zyski kapitałowe (tj. z działalności operacyjnej); jeżeli podatnik uzyskuje również dochody z zysków kapitałowych, podlegają one opodatkowaniu stawką 19%, a stawka 9% obejmuje jedynie dochody z działalności operacyjnej,
  • ich przychody w roku podatkowym nie przekroczyły równowartości 2 mln euro, przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł; w 2024 r. pierwszym dniem roboczym był 2 stycznia, a średni kurs NBP euro na ten dzień wynosił 4,3434 zł, więc dla podatników, których rok podatkowy jest zgodny z kalendarzowym, limit przychodów na 2024 r. wynosi 8 687 000 zł (2 000 000 × 4,3434 = 8 686 800),
  • mają status małego podatnika lub są podatnikami rozpoczynającymi działalność gospodarczą.

Niespełnienie któregokolwiek z tych warunków oznacza opodatkowanie całości dochodu stawką 19%.

Z preferencji zostały wyłączone podatkowe grupy kapitałowe oraz fundacje rodzinne. Te dwie kategorie podatników – nawet jeżeli spełniają ustawowe warunki – nie mogą opodatkować dochodów stawką 9%.

Opisane zasady stosowania preferencyjnej stawki odnoszą się do podatników CIT opodatkowanych na zasadach ogólnych, tj. nieobjętych tzw. estońskim CIT, co wynika wprost z art. 28h ust. 1 updop i co potwierdza interpretacja KIS z 4.01.2023 r. (0111-KDIB1-2.4010.692.2022.1.DP).

Status małego podatnika

Za małego podatnika uprawnionego do stosowania 9-proc. stawki CIT uważa się podatnika, u którego wartość przychodu ze sprzedaży, wraz z kwotą należnego VAT, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 mln euro. Kwotę w euro przelicza się na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł (art. 4a pkt 10 updop). W 2023 r. pierwszym dniem roboczym października był 2 października, a kurs średni NBP na ten dzień wynosił 4,6091 zł. Oznacza to, że w przypadku podatnika, którego rok podatkowy jest zgodny z kalendarzowym, limit przychodów z 2023 r. dla uznania za małego podatnika w 2024 r. wynosi 9 218 000 zł (2 000 000 × 4,6091 = 9 218 200).

Podatnicy często mylą warunki, jakie muszą spełnić do opodatkowania dochodu preferencyjną stawką, uznając, że skoro mają status małego podatnika, to jednocześnie automatycznie są uprawnieni do obniżenia stawki CIT do 9%.

Jak wskazał WSA w Rzeszowie w wyroku z 5.12.2023 r. (I SA/Rz 506/23), definiując pojęcie „małego podatnika” oraz określając limit przychodów uprawniający do zastosowania stawki 9%, ustawodawca użył odmiennych wyrażeń, przez co ich identyczna wykładnia nie jest możliwa. Z obniżonej do 9% stawki CIT może skorzystać podatnik, u którego przychód osiągnięty w roku podatkowym nie przekroczył równowartości 2 mln euro, jeżeli dodatkowo ma status małego podatnika albo rozpoczął prowadzenie działalności. Nie wystarczy zatem samo posiadanie statusu małego podatnika. Dopiero spełnienie kolejnego warunku – nieprzekroczenie limitu przychodów w wysokości 2 mln euro – pozwala na skorzystanie z preferencji.

Podatnik (inny niż rozpoczynający działalność – u którego liczy się tylko wielkość bieżącego przychodu) zamierzający stosować obniżoną stawkę CIT musi więc odrębnie określić dwa limity:

  • limit 2 mln euro pozwalający na uzyskanie statusu małego podatnika – ograniczono go do przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego VAT) z ubiegłego roku,
  • limit 2 mln euro pozwalający na zastosowanie obniżonej stawki – obejmujący cały bieżący przychód podatnika – przychód podatkowy, a więc bez VAT.

Jak podkreślił WSA w Rzeszowie, zrównanie limitu przychodu ze sprzedaży dla małego podatnika (o którym mowa w art. 4a pkt 10 updop) z limitem przychodów uprawniającym do stawki 9% CIT (wskazanym w art. 19 ust. 1 pkt 2 updop) jest niedopuszczalne, niezależnie od zastosowanej metody wykładni tych przepisów.

Trzeba pamiętać, że w przypadku obu limitów mogą być brane pod uwagę (bądź wyłączone) różne kategorie przychodów objętych CIT.

Przychody małego podatnika

Jak wynika z interpretacji KIS z 14.09.2023 r. (0111-KDIB1-2.4010.355.2023.1.DP), pojęcia „przychodu ze sprzedaży” nie należy utożsamiać z pojęciem „przychodu podatkowego”. Przy obliczaniu limitu przychodów ze sprzedaży dla małego podatnika trzeba uwzględnić wszelkie przychody danego podatnika ze sprzedaży, w tym zwolnione od podatku dochodowego, z wyłączeniem przychodów osiąganych z innego tytułu niż sprzedaż. Podobnie w interpretacji z 17.05.2024 r. (0111-KDIB1-1.4010.121.2023.2.RH) KIS uznała, że ustalając status małego podatnika, należy wziąć pod uwagę przychody ze sprzedaży osiągnięte w poprzednim roku podatkowym, do których nie wlicza się pozostałych przychodów operacyjnych. W świetle interpretacji KIS w limicie przychodu ze sprzedaży dla małego podatnika nie uwzględnia się zatem m.in.:

  • odsetek od środków finansowych na rachunku bankowym,
  • dotacji, dopłat lub refundacji kosztów, dofinansowania otrzymanego ze środków UE,
  • uzyskanego odszkodowania (pismo z 16.05.2023 r., 0111-KDIB1-1.4010.123.2023.2.KM),
  • darowizn – m.in. otrzymanych przez fundacje lub stowarzyszenia (pismo z 14.04.2023 r., 0114-KDIP2-2.4010.85.2023.1.ASK).

Część kosztów niekiedy jest refakturowana na kontrahenta. W interpretacji z 26.10.2022 r. (0111-KDIB1-2.4010.605.2022.1.EJ) KIS uznała, że refakturowanie stanowi samoistną czynność, wywołującą skutek podatkowy w postaci uzyskania przychodu należnego. Jest to przychód, który może być wskazany co do kwoty i tożsamości. Podmiot kupujący daną usługę nabywa ją na własny rachunek i we własnym imieniu, a następnie odsprzedaje ostatecznemu nabywcy (konsumentowi). Refaktura to zatem zwykła faktura, tyle że wystawiona przez podmiot pośredniczący między właściwym usługodawcą a rzeczywistym nabywcą usługi. Wobec tego przychody z tytułu należności wynikających z wystawianych refaktur powinny być uwzględniane w podstawie opodatkowania i tym samym w przychodach ze sprzedaży.

Bieżące przychody

Opodatkowanie preferencyjną stawką CIT wyłącznie dochodów z działalności operacyjnej może sugerować, że przy ustalaniu limitu bieżących przychodów w wysokości 2 mln euro nie uwzględnia się przychodów zaliczanych do źródła zyski kapitałowe. Wielu podatników jest przekonanych, że – zarówno w aspekcie prawa do stosowania stawki 9%, jak i kalkulacji limitu przychodów – przepis odnosi się jedynie do przychodów osiąganych z tzw. innych źródeł, czyli z działalności operacyjnej.

Z interpretacji KIS z 2.09.2021 r. (0111-KDIB2-1.4010.268.2021.1.MK) wynika, że tak nie jest – przy ustalaniu limitu przychodów uprawniającego do obniżonej stawki bierze się pod uwagę przychody z obu źródeł. Opodatkowaniu tą stawką podlegają wyłącznie dochody z działalności operacyjnej, jednak przychody zaliczane do zysków kapitałowych należy uwzględnić w limicie 2 mln euro. Nieprzekroczenie limitu uprawnia do opodatkowania dochodów z innych źródeł stawką 9%. Z kolei dochody z zysków kapitałowych w każdym przypadku są objęte stawką 19%.

Wielu podatników uważa, że ustalając limit bieżących przychodów, powinni uwzględnić tylko te przychody osiągnięte w danym roku, które są ujmowane w podstawie opodatkowania. KIS w interpretacji z 8.08.2023 r. (0111-KDIB1-2.4010.304.2023.1.MC) wskazała, że przepis uzależniający zastosowanie 9-proc. stawki CIT od nieprzekroczenia przez podatnika równowartości 2 mln euro przychodów w trakcie roku podatkowego, odnosi się do wszystkich przychodów, a więc także tych, których uzyskanie skutkuje osiągnięciem dochodu zwolnionego z opodatkowania.

Interpretacja ta, choć niekorzystna i zaskakująca dla większości podatników, pozostaje w zgodzie z literalnym brzmieniem przepisów. W myśl updop stawka 9% CIT ma zastosowanie w przypadku podatników, u których przychody osiągnięte w roku podatkowym nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 mln euro. Przychodami są też przychody zwolnione z podatku. Skoro ustawodawca nie wyłączył ich z limitu 2 mln euro, trzeba je uwzględniać. Potwierdza to także wyrok NSA z 13.07.2023 r. (II FSK 106/21): art. 19 ust. 1 pkt 2 w przeciwieństwie do art. 4a pkt 10 updop nie odwołuje się wyłącznie do pojęcia „przychodów ze sprzedaży”, lecz pojęcia „przychodów”. Należy zatem uznać, że poprzez taki zabieg ustawodawca chciał odnieść się do wszystkich przychodów osiąganych przez podatnika. Oznacza to, że (…) dotacje należy również uwzględniać przy ustalaniu limitu przychodów, o którym mowa w art. 19 ust. 1 pkt 2 updop.

Podobne stanowisko wyraziła KIS w przywołanym wcześniej piśmie z 14.09.2023 r. – w odniesieniu do dotacji unijnych.

Taka interpretacja przepisów jest szczególnie dotkliwa dla podatników, którzy otrzymali dotacje na nabycie środków trwałych. Po ich uwzględnieniu mogą utracić prawo do obniżonej stawki CIT.

Podobna sytuacja może wystąpić u podatników korzystających ze zwolnienia od CIT z uwagi na prowadzenie działalności na obszarze specjalnych stref ekonomicznych lub określonej w decyzji o wsparciu wydanej na podstawie ustawy z 10.05.2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji (tekst jedn. DzU z 2024 r. poz. 459). Część tych podatników po uwzględnieniu przychodów zwolnionych przekroczy próg 2 mln euro. Będą wówczas zobowiązani do zapłaty 19-proc. podatku od dochodów nieobjętych zwolnieniem.

Działalność rolnicza poza limitami

Dochody z działalności rolniczej są wyłączone z opodatkowania CIT. Jak stwierdziła KIS w interpretacji z 22.06.2023 r. (0111-KDIB1-1.4010.155.2022.2.BS), przychody z działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, nie są „przychodami” w rozumieniu updop. Tym samym nie są brane pod uwagę przy ustalaniu limitów przychodów, w ramach którego podatnik może stosować 9-proc. stawkę CIT. KIS uznała też, że przychodów z działalności rolniczej nie uwzględnia się przy określaniu statusu małego podatnika.

Jak się to ma do przywołanego wyżej stanowiska, że przychody objęte zwolnieniem z CIT (np. z dotacji) są ujmowane w limicie przychodów uprawniających do stawki 9%? W mojej ocenie niekonsekwencja organów podatkowych w tym zakresie jest tylko pozorna. Działalność rolnicza jest wyłączona z przychodów podatkowych, a ściślej przepisów updop nie stosuje się do tej działalności. Oznacza to, że przychody i koszty związane z działalnością rolniczą nie są przychodami i kosztami w rozumieniu updop. Tymczasem u podatnika CIT wykazującego dochody zwolnione dochód ten generują przychody i koszty w rozumieniu updop. Literalne brzmienie przepisów prowadzi więc do wniosku, że przychody zwolnione uwzględnia się w limicie 2 mln euro, który uprawnia do 9-proc. stawki CIT, natomiast poza tym limitem są przychody z działalności wyłączonej z opodatkowania, np. rolniczej.

Ulga na złe długi a limit przychodów

Podatnicy CIT, którzy nie otrzymali zapłaty od kontrahenta, mogą skorzystać z tzw. ulgi na złe długi (art. 18f updop). Gdy od terminu zapłaty określonego na fakturze lub w umowie upłynęło 90 dni, a podatnik nie otrzymał należności, może zmniejszyć podstawę opodatkowania o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego, która nie została uregulowana lub zbyta. W związku z tym niektórzy podatnicy uważają, że przy obliczaniu przychodów podatkowych na potrzeby ustalania prawa do 9-proc. stawki CIT mogą pominąć wartość niezapłaconych wierzytelności.

Nie zgodziła się z tym KIS w interpretacji z 22.11.2023 r. (0111-KDIB1-3.4010.549.2023.1.AN). Jak podkreśliła, przepisy o uldze na złe długi pozwalają na zmniejszenie podstawy opodatkowania, nie wskazują natomiast na możliwość skorygowania wykazanych uprzednio przychodów należnych. Nie można uznać, że przychody te nie stanowią przychodów należnych, a tym samym nie powinny być brane pod uwagę przy obliczaniu kwoty przychodów osiągniętych w roku podatkowym. Innymi słowy, ulga na złe długi pozwala na obniżenie podstawy opodatkowania, ale nie zmniejsza wartości przychodów podatkowych. Oznacza to, że również przychody, które zmniejszyły podstawę opodatkowania w ramach ulgi na złe długi, są wliczane do limitu 2 mln euro (zarówno bieżących przychodów, jak i przychodów ze sprzedaży małego podatnika).

Dłuższy rok podatkowy a stawka 9%

Podatnicy, którzy rozpoczynają działalność w II połowie roku kalendarzowego, mogą wybrać dłuższy rok podatkowy. Ich pierwszy rok podatkowy może trwać od rozpoczęcia działalności do końca roku kalendarzowego następującego po roku, w którym rozpoczęli działalność (art. 8 ust. 2a updop). Nie jest to zasadniczo przeszkodą w stosowaniu 9-proc. stawki CIT, co potwierdziła KIS w interpretacji z 14.12.2023 r. (0111-KDIB1-2.4010.536.2023.2.MK).

Niemniej trzeba uwzględnić, że updop nie przewiduje proporcjonalnego przeliczania limitu przychodów uprawniających do objęcia 9-proc. stawką, stosownie do długości roku podatkowego. Jak potwierdziła KIS, oznacza to, że do obliczenia limitu należy przyjąć przychody z wydłużonego roku podatkowego. W przypadku niektórych podatników wybór jako pierwszego dłuższego roku podatkowego może zatem wykluczyć stosowanie preferencyjnej stawki CIT.

Dodać należy, że wydłużenie roku podatkowego może mieć taki skutek również w roku kolejnym. Jeżeli w związku z wydłużeniem pierwszego roku podatkowego podatnik przekroczy limit przychodów, to prawdopodobnie z tego powodu w kolejnym roku nie będzie miał też statusu małego podatnika (chociaż nie zawsze tak będzie, bo trzeba pamiętać o różnicach w sposobie liczenia obu limitów). Nie spełni więc warunku do obniżonej stawki w roku kolejnym.

Skoro wydłużenie pierwszego roku podatkowego nie wpływa na limit przychodów, to analogicznie podatnik, który nie skorzystał z rozwiązania przewidzianego w art. 8 ust. 2a updop, tj. jego rok podatkowy trwa od rozpoczęcia działalności do zakończenia pierwszego roku, ustala limit przychodów uzyskanych w tym (skróconym) roku podatkowym.

Preferencyjna stawka już przy obliczaniu zaliczek

Mali podatnicy i podatnicy rozpoczynający działalność mogą stosować 9-proc. stawkę już przy obliczaniu zaliczek na CIT. Jak orzekł WSA w Gliwicach w wyroku z 28.01.2022 r. (I SA/Gl 1357/21), stawka ta może być stosowana do obliczenia zaliczek za miesiące lub kwartały, w których przychody osiągnięte od początku roku podatkowego nie przekroczyły progu 2 mln euro. Z chwilą przekroczenia limitu podatnik traci ten przywilej, a jednocześnie ustalając wysokość zaliczki, jest zobligowany do przyjęcia stawki podstawowej (19%) – począwszy od miesiąca/kwartału, w którym jego przychody przekroczyły 2 mln euro.

Sąd podkreślił, że bez względu na stawkę podatkową stosowaną przy ustalaniu wysokości zaliczki oraz przyjęty okres rozliczeniowy nie zmienia się metoda wyliczenia jej kwoty. Zawsze jest to różnica między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie kwartały lub miesiące. Obliczając zaliczkę za miesiąc, w którym przychody podatnika przekroczyły 2 mln euro, podatnik kolejno:

  • ustala dochód osiągnięty od początku roku podatkowego,
  • oblicza zaliczkę według stawki 19% (dochód od początku roku × 19%),
  • odejmuje od uzyskanej kwoty zapłacone zaliczki za poprzednie miesiące (dochód × 9%).

Ten sposób kalkulacji powoduje, że zaliczka za miesiąc, w którym podatnik przekroczył próg 2 mln euro przychodów, wyrównuje „niedopłacone” zaliczki z poprzednich miesięcy do wysokości zaliczek obliczonych według stawki 19%. Za miesiąc, w którym przekroczono próg 2 mln euro przychodów, należna zaliczka będzie znacznie wyższa niż za poprzednie miesiące.

Sąd wskazał, że updop nie daje podstaw do stosowania dwóch stawek podatkowych w danym roku podatkowym, tj. 9% do przychodów (dochodów) mieszczących się w limicie 2 mln euro oraz 19% tylko do przychodów (dochodów) stanowiących nadwyżkę ponad wspomniany limit. Jeżeli podatnik przekroczył próg przychodów w wysokości 2 mln, całość jego dochodu jest objęta stawką 19%.

Bez zaległości i negatywnych konsekwencji mimo zmiany stawki CIT

Skoro przekroczenie w trakcie roku przychodów w kwocie 2 mln euro powoduje utratę prawa do opodatkowania dochodu 9-proc. stawką za cały rok, to pojawia się wątpliwość, czy w miesiącach, za które zapłacono zaliczkę obliczoną według tej obniżonej stawki, powstaje zaległość podatkowa. Jak wynika z interpretacji KIS, przekroczenie limitu nie prowadzi do powstania zaległości w zaliczkach. Podatnik nie jest zobowiązany do korygowania zaliczek wpłaconych od początku roku. Po przekroczeniu limitu musi naliczać i wpłacać zaliczki według 19-proc. stawki, w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące, które były ustalone jeszcze według stawki 9%. Nie powstanie obowiązek zapłaty odsetek od zaległości, ponieważ zaliczki były ustalone w prawidłowej wysokości. Podatnikowi przysługiwało wówczas jeszcze prawo do płatności zaliczek według obniżonej stawki podatku (interpretacja KIS z 2.09.2021 r., 0111-KDIB2-1.4010.268.2021.1.MK).

Kiedy restrukturyzacja pozbawia prawa do obniżonej stawki

Z preferencyjnej stawki CIT nie mogą korzystać podatnicy utworzeni:

  • w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału (z wyjątkiem przekształcenia spółki będącej podatnikiem CIT w inną taką spółkę),
  • w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub spółki niebędącej osobą prawną,
  • przez osoby prawne, fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które wniosły na poczet kapitału uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa (zcp) albo składniki tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej 10 tys. euro (przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wniesiono te składniki majątku, w zaokrągleniu do 1 tys. zł),
  • przez osoby prawne, fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, wnoszące w postaci aportu składniki majątku uzyskane w wyniku likwidacji innych podatników,
  • przez osoby prawne, fizyczne albo jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, jeżeli w roku podatkowym, w którym podatnik został utworzony, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym wniesiono do niego na poczet kapitału uprzednio prowadzone przedsiębiorstwo, zcp albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej równowartość 10 tys. euro (przeliczonej w ww. sposób).

Stosowanie stawki 9% jest wyłączone w roku podatkowym, w którym podatnik rozpoczął działalność, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym (art. 19 ust. 1a updop).

Jak wynika z powyższego, obniżonej stawki CIT nie mogą stosować m.in. podatnicy, do których w roku ich utworzenia lub w roku następnym wniesiono przedsiębiorstwo, zcp lub składniki majątku przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej 10 tys. euro. Podmioty te nie korzystają z 9-proc. stawki w roku rozpoczęcia działalności ani w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym. Wniesienie wkładu w okresie późniejszym niż rok utworzenia podatnika nie wydłuża okresu wyłączenia z preferencji.

Potwierdza to interpretacja KIS z 12.02.2024 r. (0111-KDIB2-1.4010.590.2023.1.AJ), odnosząca się do podatnika utworzonego w 2022 r., do którego zcp wniesiono aportem w 2023 r. W ocenie KIS ma on prawo do opodatkowania dochodów stawką 9% począwszy od 2024 r.

Z kolei w piśmie z 28.03.2024 r. (0111-KDIB2-1.4010.133.2024.1.AJ) dotyczącym spółki, którą założono w 2022 r. i do której w 2024 r. wniesiono aport w postaci zcp, KIS uznała, że prawo do 9-proc. stawki przysługuje jej począwszy od 2024 r. Skoro nie był to rok podatkowy, w którym spółka została utworzona, ani bezpośrednio po nim następujący, to nie zachodzą przesłanki wyłączające tę preferencję.

Prawa do niższej stawki nie mają też podmioty utworzone w wyniku przekształcenia, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę. Spółką w rozumieniu updop jest m.in. spółka mająca osobowość prawną (z o.o., akcyjna, prosta spółka akcyjna), komandytowa i komandytowo-akcyjna. W interpretacji z 18.01.2023 r. (0114-KDIP2-2.4010.249.2022.1.AP) KIS potwierdziła, że spółka z o.o. powstała z przekształcenia spółki komandytowej (w okresie, kiedy ta ostatnia podlegała już CIT) będzie opodatkowana stawką 9%.

KIS uznała jednocześnie, że spółkę z o.o., która powstała w wyniku przekształcenia spółki komandytowej, należy traktować jako podmiot rozpoczynający prowadzenie działalności. W związku z tym w roku rozpoczęcia działalności nie musi mieć ona statusu małego podatnika. Nie zgodził się z tym Szef KAS, który w interpretacji zmieniającej z 3.02.2024 r. (DOP4.8221.60.2023.CPXJ) uznał, że podatnik powstały z przekształcenia nie jest podatnikiem rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej. Sukcesja podatkowa na gruncie podatków dochodowych oznacza, że na spółkę przekształconą przechodzą skutki podatkowe zdarzeń zaistniałych w spółce przekształcanej i ujętych w prowadzonych przez nią ewidencjach dla celów podatkowych, które wystąpiłyby w tej spółce, gdyby przekształcenie nie nastąpiło. Skoro spółka przekształcona kontynuuje byt prawny spółki przekształcanej, warunkiem skorzystania za stawki 9% jest posiadanie przez nią statusu małego podatnika.

Połączenie przez przejęcie nie wyklucza preferencji

Jak potwierdza interpretacja KIS z 28.04.2022 r. (0111-KDIB1-2.4010.43.2022.1.AK), stawka 9% CIT może być stosowana przez małego podatnika, który przejął inną spółkę. Wyłączenie, o którym mowa wyżej, dotyczy m.in. podatnika, który został utworzony w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału podatników. W przypadku połączenia przez przejęcie nie dochodzi do utworzenia podmiotu, ponieważ cały majątek spółki przejmowanej przechodzi na spółkę przejmującą. W wyniku połączenia przez przejęcie ustaje byt prawny spółki przejmowanej, co pozostaje bez wpływu na byt spółki przejmującej. Do utworzenia nowego podmiotu na skutek połączenia, który to podmiot nie miałby prawa do stosowania preferencyjnej stawki podatkowej w wysokości 9%, mogłoby dojść jedynie na skutek połączenia dwóch lub więcej podmiotów następującego przez zawiązanie nowej spółki.

Traci także ten, kto wnosi wkład

Ponadto prawa do 9-proc. stawki CIT nie mają:

  • spółki dzielone,
  • podatnicy, którzy wnieśli tytułem wkładu do innego podmiotu uprzednio prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, zcp albo składniki majątku przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej równowartość 10 tys. euro (przeliczonej w ww. sposób) lub składniki majątku uzyskane przez tego podatnika w wyniku likwidacji innych podatników.

Stosowanie stawki 9% jest wyłączone w roku podatkowym, w którym dokonano podziału albo wniesiono wkład, oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym (art. 19 ust. 1c updop).

Powyższe wyłączenie ma zastosowanie, gdy podatnik wnosi do innej spółki nie tylko aport (wkład rzeczowy), lecz także wkład pieniężny, co potwierdziła KIS w interpretacji z 14.07.2023 r. (0111-KDIB1-1.4010.268.2023.1.RH). Środki pieniężne stanowią bowiem składniki majątku przedsiębiorstwa. Jednocześnie KIS uznała za prawidłowe stanowisko podatnika, że ograniczenie nie dotyczy roku poprzedzającego rok wniesienia wkładu. Podatnik nie jest więc zobowiązany do korekty roku poprzedniego i zmiany stawki podatkowej.

W ocenie KIS (interpretacja z 28.06.2023 r., 0111-KDIB1-1.4010.240.2023.2.MF) sprzedaż przedsiębiorstwa lub zcp, jako niewymieniona w katalogu przesłanek wykluczających prawo do 9-proc. stawki CIT, nie będzie mieć takiego skutku. Podatnik sprzedający zcp nadal będzie miał prawo do korzystania z obniżonej stawki CIT w stosunku do przychodów (dochodów) innych niż zyski kapitałowe (przy założeniu spełnienia warunków wynikających z ustawy). Jednocześnie KIS uznała, że także druga strona transakcji (nabywca zcp) nie utraci prawa do 9-proc. stawki CIT.

Podsumowanie

Opodatkowanie dochodów stawką 9% CIT wymaga spełnienia poniższych warunków:

  • podatnik musi mieć status małego podatnika lub być podatnikiem rozpoczynającym działalność gospodarczą,
  • przychody podatkowe (w rozumieniu updop, w tym z zysków kapitałowych, a także zwolnione od CIT) uzyskane w roku podatkowym nie mogą przekraczać równowartości 2 mln euro – przekroczenie limitu oznacza opodatkowanie stawką 19% całości dochodów uzyskanych od początku roku,
  • podatnik nie może być utworzony w wyniku wskazanych w ustawie czynności restrukturyzacyjnych – w przeciwnym razie może być pozbawiony prawa do preferencji w roku rozpoczęcia działalności oraz następnym; ograniczenie dotyczy też podatników wnoszących wkład w postaci składników majątku przedsiębiorstwa i spółek dzielonych,
  • podatnik nie może być grupą kapitałową ani fundacją rodzinną,
  • stawka 9% obejmuje wyłącznie dochody z działalności operacyjnej; dochody z zysków kapitałowych podlegają stawce 19%,
  • obniżoną stawkę można stosować przy obliczaniu zaliczek na CIT – do momentu przekroczenia limitu 2 mln euro przychodów.

Część podatników uprawnionych do 9-proc. stawki CIT nie korzysta z niej z ostrożności lub z powodu błędów w rozliczaniu podatku. Mogą oni złożyć korektę zeznania rocznego i zastosować obniżoną stawkę, o ile w roku podatkowym, którego dotyczy korekta, spełniali wszystkie warunki wskazane w updop, a rozlicznie za ten rok nie uległo jeszcze przedawnieniu. Potwierdza to interpretacja KIS z 20.09.2023 r. (0114-KDIP2-2.4010.352.2023.2.ASK).

Wyświetlono 2% artykułu
Aby odblokować pełną treść

Kup dostęp do tego artykułu

Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30

Kup abonament

Abonamenty on-line Prenumeratorzy Członkowie SKwP
miesiąc 71,00
kwartał 168,00
pół roku 282,00
rok 408,00

Kup teraz

Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość".

Pomoc w uzyskaniu dostępu:

15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale.

Dodaj kod tutaj

Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami.

Dołącz do nas

„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!

Zamknij

Skróty w artykułach

akty prawne, standardy i interpretacje:
  • dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
  • dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
  • Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
  • KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
  • Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
  • Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
  • Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
  • Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
  • KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
  • MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
  • MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
  • Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
  • Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
  • rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
  • rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
  • rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
  • rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
  • specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
  • uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
  • uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
  • updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
  • updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
  • upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
  • US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
  • ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
  • ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
  • ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
  • ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
  • ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
  • ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
  • ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
  • ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
  • ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
  • usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
  • uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
  • Założenia koncepcyjne MSSF Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
pozostałe skróty:
  • CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
  • EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
  • FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
  • FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
  • FP – Fundusz Pracy
  • FS – Fundusz Solidarnościowy
  • IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
  • IS – izba skarbowa
  • KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
  • KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
  • KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
  • KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
  • KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
  • KSB – Krajowe Standardy Badania
  • MF – Minister Finansów
  • MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
  • MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
  • MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
  • MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
  • NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
  • PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
  • PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
  • PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
  • pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
  • PPK – pracownicze plany kapitałowe
  • RM – Rada Ministrów
  • SA – sąd apelacyjny
  • sf – sprawozdanie finansowe
  • skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
  • SN – Sąd Najwyższy
  • SO – sąd okręgowy
  • TK – Trybunał Konstytucyjny
  • TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
  • UCS – urząd celno-skarbowy
  • UE – Unia Europejska
  • US – urząd skarbowy
  • WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
  • WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
  • WSA – wojewódzki sąd administracyjny
  • zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
Skróty w tekście
Spis treści artykułu
Spis treści:
Kursy dla księgowych