Ubezpieczenie nie zawsze zwalnia z obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej

Tak. Pracodawca powinien dopłacić – z racji odprawy pośmiertnej – 3800 zł.

W razie zgonu pracownika podczas trwania stosunku pracy lub pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia, rodzinie przysługuje odprawa pośmiertna, zależna od okresu zatrudnienia (stażu pracy) u danego pracodawcy, w wysokości:

• miesięcznego wynagrodzenia – staż krótszy niż 10 lat,
• 3-miesięcznego wynagrodzenia – staż co najmniej 10 lat i mniej niż 15 lat,
• 6-miesięcznego wynagrodzenia – staż co najmniej 15 lat.

Prawo do świadczenia mają małżonek i inni członkowie rodziny spełniający warunki do uzyskania renty rodzinnej w rozumieniu ustawy emerytalnej, w częściach równych, a gdy pozostała jedna osoba uprawniona do odprawy – w wysokości 50% (art. 93 § 1–6 Kp). Jednak pracodawca nie musi wypłacać odprawy pośmiertnej, jeśli ubezpieczył danego pracownika na życie, a odszkodowanie od instytucji ubezpieczeniowej równoważy co najmniej kodeksową odprawę. Jeżeli odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela jest niższe od odprawy pośmiertnej określonej w Kp, pracodawcę obciąża dopłata – w kwocie różnicy (art. 93 § 7 Kp). Z orzecznictwa nt. przesłanki zwolnienia zakładu pracy z konieczności uregulowania odprawy pośmiertnej wynika, że:

• pracodawca nie musi obejmować pracownika konkretną kategorią ubezpieczenia na życie, wystarczy jakiekolwiek ubezpieczenie, byle należne z niego odszkodowanie pokrywało ryzyko śmierci beneficjenta (wyrok SN z 20.12.2017 r., III PK 10/17),
• zwrot z art. 93 § 7 Kp „ubezpieczył pracownika na życie” oznacza, że odstąpienie od wypłaty odprawy jest możliwe, gdy to pracodawca finansuje składkę na polisę (wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia z 29.01.2014 r., XP 826/13).

Jednak w sytuacji opisanej w pytaniu to zatrudniony i pracodawca wspólnie opłacali składkę na polisę grupowego ubezpieczenia na życie (pierwszy 40%, a drugi 60%). Skoro tak, to gdy składkę pokrył w części pracownik, a w części pracodawca, należy uznać, że pracodawca zwolnił się od obowiązku wypłaty odprawy (również jedynie w zakresie kwoty wypłaconej przez ubezpieczyciela), w takiej części, w jakiej jego udział w składce, przełożony przy uwzględnieniu tej samej proporcji na udział w kwocie świadczenia, był wyższy niż odprawa należna z mocy ustawy – czytamy w przywołanym wyżej wyroku Sądu Rejonowego. Rodzinie należy się więc od pracodawcy 3800 zł brutto dopłaty do odprawy pośmiertnej, czyli każdej uprawnionej osobie po 1900 zł brutto, co wynika z następujących obliczeń:

• pełna kwota odszkodowania od ubezpieczyciela (13 000 zł) składa się z części sfinansowanej ze składki pracodawcy 5200 zł (13 000 zł × 40%) i przez pracownika 7800 zł (13 000 × 60%),
• różnica między kodeksową odprawą pośmiertną a odszkodowaniem pochodzącym ze składki pracodawcy: 9000 zł – 5200 zł = 3800 zł.