Publikacja informacji o strategii podatkowej – nowy obowiązek dużych firm

Termin i sankcja za jego niedotrzymanie

Obowiązek sporządzenia informacji o realizowanej strategii i jej opub­likowania powinien zostać dopełniony w terminie do końca 12. miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, za który informacja ma być sporządzona. Pierwsze dokumenty mają więc być przygotowane za 2020 r. i opublikowane do 31.12.2021 r. Należy tu dodać, że i ta kwestia budzi wątpliwości, gdyż nowe przepisy weszły w życie 1.01.2021 r. Niemniej według Ministerstwa Finansów z uwagi na brak regulacji przejściowych obowiązek publikacji informacji o realizowanej strategii dotyczy już 2020 r. Z doniesień prasowych[6] wynika jednak, że w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii trwają prace nad projektem tzw. tarczy prawnej, który zakłada m.in. przesunięcie obowiązku publikacji pierwszej informacji do końca 2022 r., przez dodanie do nowelizacji z 28.11.2020 r. art. 21a w brzmieniu: Pierwszą informację o realizowanej strategii podatkowej… sporządza się za rok podatkowy rozpoczynający się po dniu 31.12.2020 r.

Dokument informacji sporządzony w języku polskim lub przetłumaczony na język polski powinien zostać zamieszczony na stronie internetowej podatnika. Jeżeli nie ma on włas­nej strony, informację (w języku polskim) upublicznia na stronie internetowej podmiotu powiązanego. Powinny być na niej dostępne informacje sporządzone za poszczególne lata, począwszy od 2020 r.

O adresie strony internetowej, na której została opublikowana informacja o realizowanej strategii podatkowej, należy w ww. terminie poinformować drogą elektroniczną[7] właś­ciwego dla podatnika naczelnika US.

Co w przypadku, gdy podatnik nie dopełni ww. obowiązków? Przepisy sankcjonują nie tyle nieprzygotowanie samego dokumentu informacji o realizowanej strategii (czy jego niewłaś­ciwe, niepełne przygotowanie), ile niepoinformowanie naczelnika US o adresie strony internetowej, na której upubliczniono ten dokument. Podatnik podlega wówczas karze pieniężnej w wysokości do 250 000 zł, nakładanej przez naczelnika US w drodze decyzji. Od decyzji tej służy odwołanie do dyrektora IAS.

Zawartość informacji

Dane, jakie powinna zawierać informacja o realizowanej strategii podatkowej, okreś­la art. 27c ust. 2 updop. Nie jest to wyczerpujący katalog, a raczej zestaw minimalnych wymaganych danych. W myśl tej regulacji informacja obejmuje, z uwzględnieniem charakteru, rodzaju i rozmiaru prowadzonej działalności, w szczególności:

1) informacje o stosowanych przez podatnika:

a) procesach oraz procedurach dotyczących zarządzania wykonywaniem obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego i zapewniających ich prawidłowe wykonanie,

b) dobrowolnych formach współpracy z organami KAS;

2) informacje o realizacji przez podatnika obowiązków podatkowych na terytorium RP, wraz z informacją o liczbie przekazanych Szefowi KAS informacji o schematach podatkowych, o których mowa w art. 86a § 1 pkt 10 Op, z podziałem na podatki, których dotyczą

3) informacje o:

a) transakcjach z podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 updop, których wartość przekracza 5% sumy bilansowej aktywów w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego spółki, w tym podmiotami niebędącymi rezydentami podatkowymi RP,

b) planowanych bądź podejmowanych przez podatnika działaniach restrukturyzacyjnych mogących mieć wpływ na wysokość zobowiązań podatkowych podatnika lub podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4;

4) informacje o złożonych przez podatnika wnioskach o wydanie:

a) ogólnej interpretacji podatkowej, o której mowa w art. 14a § 1 Op,

b) interpretacji przepisów prawa podatkowego, o której mowa w art. 14b Op (interpretacja indywidualna),

c) wiążącej informacji stawkowej, o której mowa w art. 42a ustawy o VAT,

d) wiążącej informacji akcyzowej, o której mowa w art. 7d ust. 1 ustawy akcyzowej;

5) informacje dotyczące dokonywania rozliczeń podatkowych podatnika na terytoriach lub w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową wskazanych w aktach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11j ust. 2 updop oraz art. 23v ust. 2 updof, a także w obwieszczeniu ministra właś­ciwego do spraw finansów publicznych, wydanym na podstawie art. 86a § 10 Op (czyli w tzw. rajach podatkowych).

Należy podkreś­lić, że – jak wyraźnie wynika z treści przepisu – informacja o realizowanej strategii podatkowej nie powinna zawierać danych objętych tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego.

Jak się przygotować do sporządzenia informacji

W informacji o realizowanej strategii podatkowej przedsiębiorcy będą musieli ujawniać przede wszystkim informacje dotyczące podejścia do procesów oraz procedur zarządzania ryzykiem podatkowym. Tym samym oprócz sporządzenia samej informacji kluczowe będzie uprzednie wdrożenie lub aktualizacja odpowiednich procedur (dotyczących w szczególności ryzyka odpowiedzialności karnoskarbowej za nieprawidłowości w rozliczeniach podatkowych, raportowania schematów podatkowych (MDR), problematyki cen transferowych (TP) czy też innych merytorycznych procedur dotyczących rozliczeń podatkowych – np. procedura podatku u źródła, kontroli dowodów księgowych, dochowania należytej staranności w VAT, weryfikacji kontrahentów (VIES, biała lista), przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Następnie przygotowanie dokumentu informacji o realizacji strategii podatkowej powinno obejmować:

• ustalenie informacji i danych do ujęcia w ww. dokumencie w każdym z minimum 5 wymaganych, wskazanych wyżej obszarów,
• przygotowanie projektu informacji.

Opracowana informacja powinna też być zgodna z danymi zawartymi w sprawozdaniu finansowym. Biorąc pod uwagę, że jest to nowy obowiązek, wydaje się, że dokument ten nie powinien być zbyt skrócony (zawierać się na 1–2 stronach) ani też zbyt obszerny, gdyż dotyczy danego, okreś­lonego roku podatkowego.

Czemu ma to służyć

Przygotowanie informacji stanowi zatem nie lada wyzwanie, szczególnie za pierwszym razem – do czasu, aż praktyka pokaże, jak bardzo szczegółowego zakresu danych oczekują organy podatkowe i na jakich informacjach najbardziej im zależy – z perspektywy celu wprowadzenia tego obowiązku.

Jak wynika z uzasadnienia projektu nowelizacji, głównym celem jego wprowadzenia było uszczelnienie systemu podatkowego. Chodzi o zwiększenie transparentności podatkowej podatników odgrywających istotną rolę na polskim rynku, m.in. z uwagi na wysokość osiąganych przychodów.

W uzasadnieniu podkreś­lono również, że podanie do publicznej wiadomości, na swoich stronach internetowych, informacji o realizowanej strategii podatkowej ma pełnić głównie funkcję informacyjną, dzięki czemu obywatele otrzymają dostęp do informacji o zasadach podatkowych, którymi kierują się największe podmioty, oraz podejmowanych przez nie dobrowolnych formach współpracy z organami KAS. Te informacje – jak podkreś­lają projektodawcy – mają być pomocne przy podejmowaniu przez obywateli decyzji o skorzystaniu z usług czy zakupie produktów od takich podmiotów.

Jak te przepisy będą działać w praktyce, dowiemy się dopiero, gdy organy podatkowe zaczną analizować dokumenty informacji o realizowanej strategii podatkowej.