Podwyższona kwota wolna od potrąceń nie dla zleceniobiorcy
Renata Majewska
Prawnik, ekspert prawa pracy, specjalizuje się w obliczaniu wynagrodzeń w ujęciu praktycznym.
Autor kilkuset artykułów z dziedziny szeroko pojętego prawa pracy, szczególnie ustalania wynagrodzeń i dodatkowych świadczeń oraz kalkulacji płac dla pracowników sfery budżetowej.
Doświadczony wykładowca i szkoleniowiec, właściciel firmy szkoleniowej Biuro Kadr i Płac
Czy rzeczywiście? Jeśli tak, to po podniesieniu mu kwoty wolnej nie da się już nic potrącić z wynagrodzenia.
Wniosek zatrudnionego zleceniobiorcy nie ma mocy prawnej, pracodawca nie może go respektować. Z podwyższonej kwoty wolnej mogą skorzystać wyłącznie etatowi pracownicy, których pobory zostały zajęte przez organ egzekucyjny.
Wniosek zatrudnionego zleceniobiorcy nie ma mocy prawnej, pracodawca nie może go respektować. Z podwyższonej kwoty wolnej mogą skorzystać wyłącznie etatowi pracownicy, których pobory zostały zajęte przez organ egzekucyjny.
Jeżeli z powodu podjętych w Polsce działań służących zapobieganiu zarażeniem wirusem SARS-CoV-2 pracownikowi obniżono wynagrodzenie lub członek jego rodziny utracił źródło dochodu, kwoty określone art. 871 § 1 Kp ulegają zwiększeniu o 25% na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik ten ma na utrzymaniu (art. 52 ustawy z 14.05.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, DzU poz. 875, tzw. tarcza 3.0). Zgodnie z tym przepisem i pierwszymi interpretacjami ekspertów, aby rozwiązanie to mogło być zastosowane, muszą zostać łącznie spełnione następujące przesłanki:
- pozostawanie w zatrudnieniu w ramach stosunku pracy,
- spowodowane pandemią obniżenie wynagrodzenia pracownika albo utrata źródła dochodu przez członka jego rodziny; wystarczy spełnienie jednego z warunków (art. 52 tarczy 3.0 precyzuje, kto zalicza się do członków rodziny),
- posiadanie przez pracownika członka rodziny, który nie osiąga dochodu i jednocześnie pozostaje na jego utrzymaniu (przyczyną nieosiągania dochodu przez członka rodziny i pozostawania na utrzymaniu pracownika nie musi być epidemia),
- złożenie przez pracownika wniosku/oświadczenia o spełnianiu kryteriów do zwiększenia kwoty wolnej i sprawdzenie jego poprawności przez pracodawcę.
Wynagrodzenie z umowy zlecenia podlega „ograniczonej” egzekucji cywilnej w trybie zajęcia innych wierzytelności, jeżeli spełnia 2 warunki:
- jest wypłacane periodycznie (ma charakter świadczenia powtarzającego się),
- stanowi jedyne źródło dochodu albo służy utrzymaniu zainteresowanego (art. 833 § 21, art. 895 i nast. Kpc, stanowisko Ministerstwa Sprawiedliwości z 19.12.2018 r.).
Do zleceniobiorcy, który spełnił te warunki, stosuje się „pracownicze” zasady dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę określone w art. 87 i 871 Kp (art. 833 § 21 Kpc). W przeciwnym razie podlega on pełnej egzekucji.
W Kpc brak jest odesłania w zakresie egzekucji z umowy zlecenia do art. 52 tarczy 3.0. W konsekwencji dłużnikowi-zleceniobiorcy nie należy się wyższa kwota wolna – nawet jeśli doznał cięć płacowych albo ktoś z jego bliskich stracił posadę. Potwierdził to Minister Sprawiedliwości w stanowisku z 20.07.2020 r.
Wynagrodzenia pracownika i zleceniobiorcy zostały zajęte tytułem zaległych składek, na kwotę 30 tys. zł. Obaj otrzymują wynagrodzenia po 3500 zł netto miesięcznie. Pracownik jest zatrudniony na pół etatu, a według umowy zlecenia (zawartej na czas nieokreślony) zleceniobiorca we wrześniu ma przepracować 88 godz. Pracownikowi przysługują podstawowe koszty uzyskania przychodu i złożył PIT-2. Zleceniobiorca jest objęty obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi i zgłosił się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Ich żony z końcem września 2020 r. straciły pracę. Obaj mają po dwójce małoletnich dzieci, które nie osiągają dochodu i pozostają na ich utrzymaniu. Obaj na początku października złożyli oświadczenia o przysługiwaniu im wyższych kwot wolnych z powodu pandemii (na podstawie art. 52 tarczy 3.0).
Potrącenia z wynagrodzenia pracownika i zleceniobiorcy w październiku 2020 r. (w zł)
| Wyszczególnienie | Pracownik | Zleceniobiorca |
| Podstawa dokonania potrącenia | 3500 | |
| Maksymalna dopuszczalna kwota potrącenia | 3500 × 1/2 = 1750 | |
| Kwota wolna | 2600 × 1/2 etatu = 1300 – składki ZUS: 178,23 – podstawa SZ*: 1121,77 – SZ 9%: 100,96 – SZ 7,75%: 86,94 – KUP**: 250 – podstawa opodatkowania: 878 – zaliczka do US: 19 – kwota wolna: 1001,81 – wyższa kwota wolna: 1001,81 + 50% × 1001,81 = 1502,72 |
88 : 176 = 0,5; 2600 × 0,5 = 1300 – składki ZUS: 178,23 – podstawa SZ: 1121,77 – SZ 9%: 100,96 – SZ 7,75%: 86,94 – KUP: 224,35 – podstawa opodatkowania: 897 – zaliczka do US: 66 – kwota wolna: 955 – wyższa kwota wolna: brak |
| Faktyczna możliwa kwota potrącenia (FMKP) | 3500 – 1502,72 = 1997,28 1997,28 > 1750, FMKP = 1750 |
3500 – 955 = 2545 2545 > 1750, FMKP = 1750 |
| Kwota potrącenia | 1750 | |
| Wynagrodzenie „na rękę” | 3500 – 1750 = 1750 | |
[*] SZ – składka zdrowotna.
[**] KUP – koszty uzyskania przychodu.
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
| Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
