Odpisy aktualizujące wartość należności jako koszty uzyskania przychodów

Instytucja potrącenia wierzytelności wzajemnych ma na celu m.in. ograniczenie powstawania dodatkowych kosztów dla rozliczających się stron (np. z tytułu opłat związanych z przelewami bankowymi) oraz uproszczenie systemu rozliczeń.

W myśl art. 30b ust. 1a updof opodatkowaniu (stawką 19%) podlega dochód uzyskany z odpłatnego zbycia walut wirtualnych, tj. osiągnięta w roku podatkowym różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu obrotu kryptowalutami a kosztami uzyskania tych przychodów (zob. art. 30b ust. 1b).

Dotyczyła ona przedsiębiorcy, który skorzystał ze zwolnienia od składek ZUS za marzec, kwiecień i maj 2020, na podstawie art. 31zo tzw. specustawy (czyli ustawy z 2.03.2020 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, DzU poz. 1842). Ponieważ wcześniej je zapłacił, otrzymał ich zwrot na firmowy rachunek bankowy.

Przedmiotem odpłatnego zbycia może być przedsiębiorstwo w rozumieniu Kc lub jego zorganizowana część (zcp). Updop nie zawiera szczególnego przepisu, który regulowałby sposób ustalania przychodu z tego tytułu. Jak potwierdzają organy podatkowe, zastosowanie mają ogólne zasady ustalania przychodu podatkowego.

Przychodem ze sprzedaży przedsiębiorstwa/zcp jest – zgodnie z art. 14 ust. 1 updop – cena określona w umowie, która nie powinna bez uzasadnionej przyczyny odbiegać od wartości rynkowej (interpretacja KIS z 29.03.2018 r., 0111-KDIB1-3.4010.71.2018.1.PC).

O jej wydanie wystąpiła spółka zajmująca się produkcją i sprzedażą okien. We wniosku wskazała, że z uwagi na epidemię COVID-19 podjęła środki zaradcze, zabezpieczające pracowników przed ew. zarażeniem się i zachorowaniem na tę chorobę, a tym samym ograniczające ryzyko dla jej działalności, polegające na uszczupleniu mocy produkcyjnych.

Zaostrzenie regulacji prawnych i nowe obowiązki sprawozdawcze zmuszają podatników do bardziej wnikliwego przyjrzenia się transakcjom zawieranym z podmiotami powiązanymi. Z uwagi na zmienne warunki rynkowe oraz brak porównywalnych danych rynkowy charakter transakcji niejednokrotnie trudno jest oceniać na bieżąco. Ocena, czy stosowane w relacjach między podmiotami powiązanymi ceny odpowiadały cenom rynkowym, jest zatem często dokonywana ex post (po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego).

Według najnowszych badań GUS dotyczących działalności innowacyjnej przedsiębiorstw, w latach 2016–2018 innowacyjność ta była na poziomie niemal 22%, co oznacza, że taki odsetek badanych firm wdrażał innowację.

Tak. W myśl updop kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Musi być wykazana celowość i zasadność wydatku. Drugorzędne znaczenie ma to, czy faktycznie doprowadził do powstania przychodu. Ponadto istnieją przecież wydatki ponoszone na ogólną działalność danego podmiotu, które również przyczyniają się do powstania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Firma poszukująca specjalisty, z czym wiążą się dodatkowe koszty ponoszone na rzecz kandydata do pracy, powinna mieć prawo zaliczyć te wydatki do kosztów podatkowych.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. c updop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 16g ust. 13 powiększają wartość tych środków, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych.

Kp reguluje prawa i obowiązki pracowników i pracodawców (art. 1). Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę (art. 2). Niektóre ustawy pozwalają jednak traktować zleceniobiorców na równi z pracownikami, uznając jednych i drugich za osoby wykonujące pracę zarobkową (np. ustawa o związkach zawodowych).

Jeśli powyższe koszty są związane z wytworzeniem innowacyjnego programu komputerowego w ramach działalności badawczo rozwojowej (B+R), to można je uwzględnić w rachunku podatkowym. Koszty pośrednie, mimo że nie są związane bezpośrednio z wytworzeniem kwalifikowanych praw własności intelektualnej (dalej kwalifikowane IP), są niezbędne do wytworzenia tych praw i są w ścisłej relacji z uzyskiwanymi przychodami z tych praw. Brak możliwości przypisania kosztów pośrednich do przychodów osiąganych ze sprzedaży kwalifikowanych IP mógłby prowadzić do sytuacji, w której nie zostałyby one rozliczone.

Kwestią sporną była zasadność zaliczenia przez skarżącą spółkę do kosztów uzyskania przychodów wydatków na wyjazdy lekarzy na kongresy oraz na wynagrodzenia z tytułu umów o dzieło. Skarżącą łączyła z zagraniczną spółką B umowa o świadczenie usług reklamowych. Obejmowała ona m.in. świadczenie usług reklamowych, badań rynku i usług doradczych, zaś w załączniku do tej umowy jako jeden z przejawów świadczenia przez skarżącą usług reklamowych wyszczególniono wysyłanie lekarzy na zagraniczne kongresy.

KIS w interpretacji z 29.04.2020 (0111-KDIB1-2.4010.89.2020.1.BG), powołując się na orzecznictwo sądowe, uznała, że uzależnienie momentu ujęcia kosztów podatkowych od momentu odniesienia wydatku w ciężar kont o charakterze wynikowym w księgach rachunkowych jest nieprawidłowe.

Potwierdzają to interpretacje KIS z 25.05.2020 (0111-KDIB1-2.4010.140.2020.4.MZA) i 19.03.2020 (0111-KDIB1-1.4010.615.2019.4.SG).