Niższa wpłata do PPK wiąże od kolejnego miesiąca po złożeniu oświadczenia przez pracownika

Zmniejszoną prawidłowo przez uczestnika wpłatę podstawową do PPK pracodawca potrąca dopiero od następnego miesiąca – pod warunkiem sprawdzenia prawidłowości zgłoszonej deklaracji. Kontrolując, czy wynagrodzenie pracobiorcy uzyskiwane z różnych źródeł nie przekracza 120% minimalnej pensji, pracodawca monitoruje wyłącznie kwoty przez siebie wypłacane.

Członek PPK obowiązkowo finansuje co miesiąc wpłatę podstawową do programu, a w deklaracji złożonej pracodawcy może oświadczyć, że pokrywa również wpłatę dodatkową (art. 27 ust. 1 i 3 ustawy o PPK[1]). Wpłata podstawowa wynosi 2% podstawy wymiaru obowiązkowych składek emerytalnej i rentowych, z wyłączeniem podstawy tych składek z racji urlopu wychowawczego/zasiłku macierzyńskiego i bez stosowania ograniczenia do limitu 30-krotności.

Tylko w jednej sytuacji uczestnik ma prawo ją zmniejszyć (maksymalnie do 0,5% tej podstawy) – gdy jego wynagrodzenie osiągane z różnych źródeł nie przekracza 120% minimalnej pensji, czyli w 2021 r. – 3360 zł (2800 × 120%). Pracodawca ma obowiązek powiadomić uczestnika PPK o możliwości obniżenia wpłaty podstawowej (art. 27 ust. 2, 4 i 5 ustawy o PPK), chociaż ustawa ta nie wskazuje, kiedy i jak ma to zrobić. Biorąc pod uwagę, że przepis jest adresowany do uczestnika, pracodawca powinien to uczynić już po zapisaniu danej osoby do programu, ale najlepiej niezwłocznie – tak aby mogła się rozeznać w swojej sytuacji.

Zainteresowany składa pracodawcy deklarację w zakresie finansowania wpłaty podstawowej – w miesiącu, w którym spełnia przesłanki redukcji. Ustawa o PPK nie przewiduje wzoru tej deklaracji. Uczestnik powinien zatem sam sfomułować jej treść, z której powinny wynikać m.in.:

• uzyskiwanie wynagrodzenia z różnych miejsc, nieprzekraczającego limitu (3360 zł),
• wniosek o obniżenie wpłaty podstawowej,
• wysokość zmniejszonej wpłaty podstawowej (poniżej 2% i nie mniej niż 0,5% podstawy).

Może też skorzystać ze wzoru opracowanego przez portal mojeppk.pl[2]. Oczywiście pracodawca może przygotować wzór takiego dokumentu i udostępnić pracownikowi w razie potrzeby.

Zmieniona wysokość wpłaty podstawowej obowiązuje od następnego miesiąca po miesiącu złożenia deklaracji uwzględnionej przez pracodawcę – pod warunkiem że również w tym miesiącu pracownik uzyska z różnych źródeł wynagrodzenie nie wyższe od dopuszczalnego pułapu (art. 27 ust. 8 ustawy o PPK). Oznacza to, że niezwłocznie po otrzymaniu deklaracji pracodawca powinien przeprowadzić jej weryfikację. W tym celu sprawdza tylko wynagrodzenie (objęte składkami na ubezpieczenia społeczne dobrowolnie lub obowiązkowo) wypłacane przez siebie. Jeśli okaże się ono niższe od 3360 zł (wynagrodzenia faktycznie wypłacanego nie przeliczamy do pełnego etatu), deklarację może uznać za poprawną i potrącić obniżoną wpłatę podstawową. Gdy wypłacona pensja przekroczy wskazany limit, pracodawca (bez żadnej deklaracji) pobiera standardową wpłatę podstawową – 2%. Badanie prawidłowości deklaracji przeprowadza co miesiąc.

Zakład pracy nie kontroluje natomiast wynagrodzenia uzyskiwanego przez członka PPK z innych źródeł ani nie odbiera od niego żadnego oświadczenia w celu weryfikacji jego wysokości. Musi o to dbać sam uczestnik PPK. Jeśli się okaże, że złożył deklarację, ale przekroczył pułap na skutek pobierania wynagrodzeń z innych źródeł, nie otrzyma za dany rok kalendarzowy dopłaty rocznej z budżetu państwa w kwocie 240 zł. Uprawnienie do dopłaty rocznej bada Polski Fundusz Rozwoju (PFR), czyli instytucja nadzorująca wdrażanie PPK u pracodawców.

Ustawa o PPK nie rozstrzyga, do kiedy obowiązuje deklaracja finansowania wpłaty podstawowej. Biorąc pod uwagę konstrukcję jej wzoru udostępnionego przez portal www.mojeppk.pl, należy uznać, że do miesiąca zgłoszenia:

• deklaracji zmieniającej wysokość obniżonej wpłaty podstawowej (uczestnik składa ponownie deklarację, w pkt 3 „Oświadczenie” zaznaczając pierwszy kwadrat i podając w wykropkowanym miejscu nowy poziom zmniejszonej wpłaty podstawowej: inny niż 1,5%, ale mieszczący się w przedziale poniżej 2% i nie mniej niż 0,5% podstawy; zmieniona wysokość wiąże od następnego miesiąca),
• rezygnacji z obniżenia wpłaty podstawowej (uczestnik przekazuje deklarację, w pkt 3 „Oświadczenie” zaznaczając drugi kwadrat; rezygnacja obowiązuje od następnego miesiąca).