Czy państwowa jednostka budżetowa może zatrudnić głównego księgowego na umowę zlecenia

W państwowej jednostce budżetowej nawiązywanie stosunku pracy z pracownikami poza korpusem służby cywilnej odbywa się na mocy:

• ustawy z 16.09.1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1917),
• rozporządzenia RM z 2.02.2010 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 467).

Z aktów tych wynika, że nie ma możliwości nawiązania na ich podstawie stosunku pracy na stanowisku głównego księgowego. Należy ono do stanowisk średniego szczebla zarządzania w służbie cywilnej – zgodnie z tabelą grup stanowisk urzędniczych, wykazów stanowisk w poszczególnych grupach oraz kwalifikacji zawodowych wymaganych do wykonywania pracy na stanowiskach urzędniczych w korpusie służby cywilnej, stanowiącą zał. nr 1 do rozporządzenia Prezesa RM z 29.01.2016 r. w sprawie określenia stanowisk urzędniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni służbowych urzędników służby cywilnej, mnożników do ustalania wynagrodzenia oraz szczegółowych zasad ustalania i wypłacania innych świadczeń przysługujących członkom korpusu służby cywilnej (tekst jedn. DzU z 2025 r. poz. 670).

Przytaczane przez Czytelnika okoliczności sprawy – tj. konieczność interwencyjnego zatrudnienia głównego księgowego w wyniku nagłego wypowiedzenia umowy o pracę przez poprzednika zatrudnionego w korpusie służby cywilnej, potrzeba zapewnienia prawidłowej i ciągłej obsługi urzędu oraz trudności w pozyskaniu ad hoc osoby kompetentnej do objęcia tej funkcji – nie są usprawiedliwieniem dla działania urzędu poza prawem.

Na czas niezbędny do obsadzenia stanowiska głównego księgowego w korpusie służby cywilnej w wyniku otwartego naboru można jednak zatrudnić pracownika na stanowisku eksperta (stanowisko spoza korpusu służby cywilnej) i powierzyć mu zadania głównego księgowego.

Odnosząc się natomiast do pytania o możliwość podjęcia współpracy z głównym księgowym w ramach umowy cywilnoprawnej, należy wskazać, że na podstawie art. 54 ust. 1 ustawy z 27.08.2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. DzU z 2024 r. poz.1530) głównym księgowym jednostki sektora finansów publicznych jest pracownik, któremu kierownik jednostki powierza obowiązki i odpowiedzialność w zakresie:

1) prowadzenia rachunkowości jednostki;

2) wykonywania dyspozycji środkami pieniężnymi;

3) dokonywania wstępnej kontroli:

• zgodności operacji gospodarczych i finansowych z planem finansowym,
• kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących operacji gospodarczych i finansowych.

Wskazanie przez ustawodawcę na kategorię pracownika w odniesieniu do głównego księgowego jednoznacznie determinuje formę zatrudnienia takiej osoby na podstawie umowy o pracę, a tym samym wyklucza podjęcie współpracy z głównym księgowym na podstawie umowy cywilnoprawnej, w tym umowy zlecenia.