Jak obliczyć kwotę wypłaty netto po ustaniu zatrudnienia

Decyduje źródło przychodu

Rozliczenie składkowo-podatkowe wypłat ze stosunku pracy (również ze stosunku służbowego, spółdzielczego stosunku pracy i z pracy nakładczej) zależy od terminu powstania przychodu pracownika. Powstaje on w momencie otrzymania lub postawienia do dyspozycji pracownika w roku kalendarzowym wypłat pieniężnych oraz wartości pieniężnej świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalentów, bez względu na źródło ich finansowania (art. 11 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 1 i 4 updof). Chodzi zwłaszcza o wynagrodzenie zasadnicze, gratyfikację za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalent urlopowy i inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika oraz wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W przypadku wypłaty nagrody po ustaniu stosunku pracy pracownik nie ma już dotychczasowego statusu, ale otrzymuje to świadczenie nadal z zatrudnienia, w którym pozostawał. Dlatego nagrodę należy oskładkować (art. 18 ust. 1 i art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 usus oraz art. 81 ust. 1 ustawy zdrowotnej) i opodatkować jako przychód z byłego stosunku pracy.

Oświadczenia i wnioski pomijane…

Rozliczając nagrodę pod kątem podatkowym, pracodawca pomija większość złożonych przez pracownika w trakcie trwania stosunku pracy oświadczeń i wniosków (art. 31a ust. 7 updof). Nie bierze zatem pod uwagę dokumentów, które dotyczą:

• stosowania kwoty zmniejszającej podatek (art. 31b),
• spełnienia warunku do podwyższonych kosztów uzyskania przychodów (art. 32 ust. 7),
• spełniania przesłanek do tzw. ulg: na powrót, dla dużych rodzin lub dla pracującego seniora (art. 21 ust. 1 pkt 152–154 w zw. z art. 31a ust. 8),
• łącznego opodatkowania dochodów z małżonkiem albo jako osoba samotnie wychowująca dzieci (art. 32 ust. 3),
• niepobierania zaliczek podatkowych (art. 31c).

Pracodawca będzie musiał jednak uwzględnić oświadczenia i wnioski, które były pracownik złoży po ustaniu zatrudnienia. Jego uprawnienia do złożenia dokumentów, które mogłyby mieć wpływ na obliczenie zaliczki na PIT od świadczeń wypłacanych po zakończeniu stosunku pracy, potwierdzają interpretacje KIS z 23.03.2023 r. (0114-KDIP3-2.4011.1095.2022.2.MN) i 16.11.2023 r. (0115-KDIT2.4011.510.2023.1.ENB).

…i obowiązkowo uwzględniane

Po zakończeniu zatrudnienia pracodawcy mają obowiązek uwzględniać trzy rodzaje wniosków złożonych przez pracownika w czasie jego trwania, które zachowują aktualność (art. 31a ust. 7 updof). Muszą więc:

• obliczać podatek bez stosowania zwolnienia dla osób do 26. roku życia, czyli tzw. ulgi dla młodych zapisanej w art. 21 ust. 1 pkt 148 (art. 32 ust. 6),
• nie stosować miesięcznych kosztów uzyskania przychodów podstawowych i podwyższonych (art. 32 ust. 6),
• nie stosować tzw. kosztów autorskich w wysokości 50%, o których mowa w art. 22 ust. 9 pkt 1–3 (art. 32 ust. 8).

Pracownik, którego umowa o pracę rozwiązała się 15.10.2024 r., otrzyma 5000 zł nagrody 8.11.2024 r. W czasie trwania zatrudnienia pracodawca stosował pełną kwotę zmniejszającą podatek (300 zł), podwyższone koszty uzyskania przychodów (300 zł), nie liczył 50% kosztów autorskich ani nie dokonywał wpłat na PPK, zgodnie z oświadczeniami i wnioskami pracownika. Ponieważ pracownik nie złożył nowego oświadczenia w sprawie kwoty zmniejszającej podatek, pracodawca obliczył nagrodę netto w następujący sposób: