Jak liczyć termin 2 lat do skorzystania z ulgi na złe długi w VAT

Dla TSUE nie ma wątpliwości, że termin należy liczyć od dnia, w którym wierzytelność stała się nieściągalna.

Chociaż treść art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy o VAT jest jasna – ulgę na złe długi stosuje się pod warunkiem, że od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona – warto sięgnąć do postanowienia TSUE z 3.03.2021 r. (C-507/20). W tej sprawie TSUE wydał postanowienie, a nie wyrok, bo zgodnie z art. 99 regulaminu postępowania przed TSUE z 25.09.2012 r.[1], jeżeli:

• pytanie skierowane w trybie prejudycjalnym jest identyczne z pytaniem, w którego przedmiocie TSUE już orzekał, lub
• odpowiedź na pytanie prejudycjalne można wywieść w sposób jednoznaczny z orzecznictwa, lub
• odpowiedź na pytanie prejudycjalne nie pozostawia żadnych uzasadnionych wątpliwości,

TSUE może w każdej chwili, na wniosek sędziego sprawozdawcy i po zapoznaniu się ze stanowiskiem rzecznika generalnego, orzec w formie postanowienia z uzasadnieniem.

Według Trybunału kwestia, o której mowa w postanowieniu C-507/20, jednoznacznie wynika z orzecznictwa. W ocenie TSUE, gdy państwo członkowskie uzależni prawo wierzyciela do uzyskania obniżenia podstawy opodatkowania zgodnie z art. 90 dyrektywy 112 od dochowania terminu przedawnienia, termin ten musi być liczony nie od dnia wykonania pierwotnie przewidzianego zobowiązania do zapłaty, lecz od dnia, w którym wierzytelność stała się ostatecznie nieściągalna.

Z postanowienia TSUE wynika, że w art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy o VAT ustawodawca miał prawo ustanowić 2-letni termin przedawnienia skorzystania z ulgi na złe długi, jednak nie powinien on być uzależniony od daty wystawienia faktury.

Skoro na mocy art. 89a ust. 1a nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, to – moim zdaniem – uprawnione jest korzystanie z ulgi na złe długi w VAT, pod warunkiem że od daty uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności nie upłynęły 2 lata.