Co nowego w prawie - 91

Zapisy na akcje

30.05.2022 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 23.05.2022 r. w sprawie wzorów wezwań do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji spółki publicznej, sposobu i trybu składania i przyjmowania zapisów w wezwaniu oraz dopuszczalnych rodzajów zabezpieczenia (DzU poz. 1134).

Zawiera nowe wzory wezwań do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji spółki publicznej, wezwania na sprzedaż akcji, w przypadku gdy akcje, które zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w Polsce bez zgody ich emitenta, przestaną być przedmiotem obrotu na innym rynku regulowanym, na którym zostały dopuszczone do obrotu na wniosek ich emitenta.

Wyznacza sposób oraz tryb składania i przyjmowania zapisów w wezwaniu. Określa dopuszczalne rodzaje zabezpieczeń i są to:

• blokada środków pieniężnych na rachunku pieniężnym wzywającego,
• blokada akcji, dla których istnieje płynny rynek,
• blokada obligacji emitowanych przez Skarb Państwa lub inne państwo członkowskie albo państwo należące do OECD, zdeponowanych na rachunku inwestycyjnym,
• gwarancja bankowa,
• gwarancja ubezpieczeniowa,
• poręczenie bankowe.

Podatek od banków i ubezpieczycieli nowa deklaracja

Rozporządzenie MF z 26.05.2022 r. w sprawie wzoru deklaracji w sprawie podatku od niektórych instytucji finansowych (DzU poz. 1154) zawiera obowiązujący od 1.06.2022 r. wzór FIN-1 „Deklaracja w sprawie podatku od niektórych instytucji finansowych”. Stosuje się go po raz pierwszy do rozliczenia podatku za maj 2022 r.

Dotacje do barów mlecznych

Od 1.06.2022 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 27.05.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych (DzU poz. 1158). Pandemia negatywnie wpłynęła na ich działalność. W związku z tym obniżono narzut z 56 do 45% przy jednoczesnym zwiększeniu stawki dotacji z 40 do 70%, która ma zrekompensować przedsiębiorcom niższe wpływy z tytułu ograniczonego narzutu oraz jednocześnie zwiększyć środki na pokrycie kosztów zakupu surowców. Do dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, należnych za okres do 31.05.2022 r., stosuje się przepisy dotychczasowe.

Świadczenie dla zatrudniających żołnierzy

7.06.2022 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z 27.05.2022 r. w sprawie świadczenia pieniężnego przysługującego pracodawcom zatrudniającym pracowników będących żołnierzami rezerwy albo będących żołnierzami obrony terytorialnej pełniącymi terytorialną służbę wojskową rotacyjnie (DzU poz. 1193). Określa sposób obliczania poniesionych przez pracodawcę kosztów z tytułu zatrudniania na miejsce nieobecnego żołnierza. Pracodawca może uwzględnić koszty przeszkolenia nowego pracownika, w tym bhp, przydzielenia odzieży roboczej, badań lekarskich, ubezpieczenia pracownika i rekrutacji. Te koszty bierze pod uwagę przy kalkulacji świadczenia szef wojskowego centrum rekrutacji. Do niego też pracodawca powinien złożyć wniosek, którego wzór zawiera rozporządzenie.

Uczelnie medyczne – zaniechanie poboru CIT

Od 14.06.2022 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 7.06.2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób prawnych od niektórych dochodów (przychodów) osiągniętych przez uczelnie medyczne (DzU poz. 1239). Chodzi o dochody z tytułu objęcia udziałów w zamian za wkład niepieniężny w postaci nieruchomości w podmiocie leczniczym w formie spółki kapitałowej prowadzącym szpital – uzyskane w latach 2022 i 2023.

Emerytura i ubezpieczenie rolnicze

15.06.2022 r. weszła w życie ustawa z 28.04.2022 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (DzU poz. 1155). Dotychczas rolnik, który osiągnął wiek emerytalny, w celu uzyskania tzw. części uzupełniającej emerytury musiał zaprzestać prowadzenia działalności rolniczej. Teraz będzie mógł otrzymywać emeryturę w pełnej wysokości (bez zawieszania wypłaty części uzupełniającej) także bez spełnienia tego warunku.

Rozszerzono sytuacje, w których rolnik lub domownik podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników pomimo objęcia ubezpieczeniem społecznym w systemie powszechnym. Chodzi o to, aby ubezpieczenie w ZUS nie przerywało ubezpieczenia w KRUS. Dotyczy to:

• pobierania świadczenia integracyjnego lub stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które został skierowany przez powiatowy urząd pracy,
• pobierania stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które został skierowany przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty kierujące,
• pobierania stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych,
• pełnienia czynnej służby wojskowej jako żołnierz niezawodowy,
• odbywania służby zastępczej.

Osoby z co najmniej 25-letnim stażem ubezpieczeniowym, które stały się całkowicie niezdolne do pracy w gospodarstwie rolnym, a nie osiągnęły wieku emerytalnego, będą mogły otrzymać rentę rolniczą, nawet jeśli w ostatnim okresie nie podlegały rolniczemu ubezpieczeniu emerytalnorentowemu.

Do wysokości części składkowej emerytury rolniczej można wliczać okresy odbywania czynnej służby wojskowej, jej równorzędne albo zastępcze przypadające przed 1.01.1999 r.

Sprecyzowano też przepisy dotyczące wydawanych przez Prezesa KRUS interpretacji indywidualnych.

Rejestracja domen hazardowych

Od 22.06.2022 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 23.05.2022 r. w sprawie wyznaczenia organu Krajowej Administracji Skarbowej do prowadzenia spraw związanych z Rejestrem domen służących do oferowania gier hazardowych niezgodnie z ustawą (DzU poz. 1212).

Do załatwiania tych spraw wyznaczono Naczelnika Opolskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Opolu – zamiast MF.

Konwencja MLI – Tajlandia

22.06.2022 r. weszło w życie oświadczenie rządowe z 17.05.2022 r. w sprawie mocy obowiązującej w relacjach między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Tajlandii Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r., oraz jej zastosowania w realizacji postanowień Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Królestwa Tajlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Bangkoku dnia 8 grudnia 1978 r. (DzU poz. 1295). Konwencja w relacjach z Tajlandią obowiązuje od 1.07.2022 r.

Pomoc Ukraińcom

Od 25.06.2022 r. obowiązuje rozporządzenie RM z 24.06.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie maksymalnej wysokości świadczenia pieniężnego przysługującego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy oraz warunków przyznawania tego świadczenia i przedłużania jego wypłaty (DzU poz. 1336). Zasadniczo świadczenie może być przyznane nie dłużej niż za 120 dni od dnia przybycia Ukraińca na terytorium Polski. W stosunku do osób, którym trudniej się usamodzielnić, przewidziano przedłużenie pobierania świadczenia. Chodzi o Ukraińca, który:

• ma orzeczoną niepełnosprawność (w Polsce lub Ukrainie),
• ukończył 60. rok życia (kobiety) albo 65. rok życia (mężczyźni),
• jest kobietą w ciąży lub osobą wychowującą dziecko do 12 mies. życia,
• samotnie sprawuje na terytorium Polski opiekę nad trojgiem i więcej dzieci,
• jest małoletnim pozostającym pod opieką opiekuna tymczasowego.

Wirtualne kasy fiskalne

Rozporządzenie MF z 23.05.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących mających postać oprogramowania (DzU poz. 1252) dostosowuje wymagania techniczne dotyczące kas rejestrujących do specyfiki automatycznej sprzedaży towarów i usług, w tym do warunków, w jakich funkcjonują samoobsługowe myjnie samochodowe. Od 1.07.2022 r. miały być one objęte bezwzględnym obowiązkiem ewidencji za pomocą kas, Ministerstwo Finansów zapowiedziało jednak przesunięcie tego terminu na 1.10.2022 r.

Ze względu na warunki w myjniach można zrezygnować z obowiązku umieszczenia drukarki w kasie rejestrującej. Nie trzeba w związku z tym wystawiać paragonów fiskalnych w postaci papierowej ani raportów fiskalnych w tej formie – pod warunkiem przesłania ich do ogólnodostępnych systemów komputerowych (a także ich zapisu lub wydruku w tych systemach).

Obowiązuje od 29.06.2022 r.

Obrót celny

Od 1.07.2022 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 15.06.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie urzędów celno-skarbowych oraz podległych im oddziałów celnych, w których są dokonywane czynności przewidziane przepisami prawa celnego w zależności od rodzaju towarów lub procedur celnych, którymi mogą być obejmowane towary (DzU poz. 1310). Oddział Celny w Puławach przekształcono w miejsce wyznaczone – ze względu na mały obrót towarowy w tym oddziale.

VAT wojenny i tarcza antyinflacyjna

1.07.2022 r. (niektóre przepisy w innych terminach) weszła w życie ustawa z 12.05.2022 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1137). Reguluje opodatkowanie działań obronnych w ramach UE i NATO, kwestie związane z wywozem i tranzytem na terytorium Ukrainy sprzętu opancerzonego lub ochronnego, a także nabycia w celu wywozu kamizelek kuloodpornych, hełmów wojskowych i policyjnych, ochraniaczy twarzy, kończyn i innych części ciała. Należy zgłosić ten fakt ministrowi gospodarki.

Ponadto do końca lipca 2022 r. przedłużono zwolnienie od akcyzy sprzedaży energii elektrycznej nabywcy końcowemu będącemu odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, a także obniżenie stawek akcyzy (z 232 zł/1000 l do 97 zł/1000 l) dla wskazanych olejów napędowych i opałowych oraz pozostałych paliw opałowych. Przedłużono także wyłączenie od opodatkowania podatkiem od sprzedaży detalicznej sprzedaży określonych benzyn silnikowych, olejów napędowych, biokomponentów stanowiących samoistne paliwa oraz gazów przeznaczonych do napędu silników spalinowych.

Poprawki w Polskim Ładzie

Od 1.07.2022 r. (część przepisów od 1.01.2023 r.) obowiązuje ustawa z 9.06.2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1265). To obszerna nowelizacja, w dużej mierze wywierająca skutki wstecz (od początku roku), o której szczegółach piszemy na s. 3 i 42.

M.in.:

• zlikwidowano tzw. ulgę dla klasy średniej,
• obniżono stawkę PIT w I progu podatkowym – z 17 do 12%,
• wprowadzono konstrukcję tzw. hipotetycznego podatku należnego za 2022 r. (jeśli podatek należny za ten rok będzie wyższy od hipotetycznego, tj. obliczonego z uwzględnieniem zlikwidowanej ulgi dla klasy średniej, naczelnik US zwróci różnicę),
• nie jeden, a trzech płatników od 2023 r. będzie mogło przy poborze zaliczek na PIT pomniejszać je o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (np. w przypadku kilku stosunków pracy podatnika) – jednak tak, aby w sumie nie przekroczyć 1/12,
• „liniowcy” pomniejszą podstawę obliczenia podatku o składki zdrowotne w łącznej wysokości 8700 zł; odliczanie składki zdrowotnej będzie także uwzględniane przy ustalaniu podstawy obliczania daniny solidarnościowej,
• „liniowcy” i ryczałtowcy mogą wybrać opodatkowanie dochodów osiągniętych w 2022 r. z działalności gospodarczej na zasadach ogólnych,
• osiągający przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy itp., objęte w 2022 r. ryczałtem ewidencjonowanym, mogą opodatkować je za ten rok na zasadach ogólnych,
• przywrócono łączne rozliczenie PIT z dzieckiem dla osób samotnie wychowujących dzieci,
• od 2023 r. nie będzie ulgi „pałacyk plus” – uchylono możliwość pomniejszenia podstawy obliczenia podatku o wydatki poniesione na zakup zabytku,
• na organizację pożytku publicznego można przekazać nie 1, a 1,5% PIT,
• od 1.01.2023 r. komplementariusz spółki komandytowo-akcyjnej będzie traktowany jak osoba prowadząca pozarolniczą działalność, objęta obowiązkowym tytułem do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego,
• odroczono obowiązek prowadzenia elektronicznych ksiąg podatkowych w formie pliku JPK_PIT i JPK_CIT – będzie wprowadzany w 3 etapach, w latach 2024–2026, a nie jak pierwotnie uchwalono od 1.01.2023 r.

E-Urząd Skarbowy

Zastąpi dotychczasowe narzędzie administracji skarbowej – Portal Podatkowy. Ma zapewnić usługi on-line podatnikom, płatnikom, pełnomocnikom, komornikom sądowym i notariuszom. Dostęp do informacji z obszaru podatków ma dotyczyć głównie PIT, CIT i VAT. Wynika to z obowiązującej od 7.07.2022 r. ustawy z 8.06.2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową (DzU poz. 1301). Nowelizuje ona także wiele innych ustaw, wprowadzając m.in. następujące zmiany:

• Doręczenie w postępowaniu administracyjnym pisma na konto w systemie teleinformatycznym, a także złożenie pisma utrwalonego w postaci elektronicznej będzie możliwe nie tylko na adres do doręczeń elektronicznych, ale również za pośrednictwem konta w systemie teleinformatycznym organu administracji publicznej (np. e-Urząd Skarbowy).
• Przed wszczęciem egzekucji administracyjnej dobrowolnej wpłaty opłaty dodatkowej ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym nie trzeba będzie wysyłać upomnień.
• Zaliczeniu na poczet zaległości podatkowej nie podlegają wpłaty dokonane na poczet ryczałtu od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium Polski, a także VAT i akcyzy z tytułu importu towarów.
• „Czynny żal” będzie można przesłać za pośrednictwem e-Urzędu Skarbowego. W postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez organy finansowe wezwania, zawiadomienia oraz inne pisma mogą być doręczane także na konto w e-Urzędzie Skarbowym. Tą drogą można także przesyłać pisma organom.
• Wydanie przez organ KAS zaświadczenia na wniosek złożony za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym nie podlega opłacie skarbowej.
• W e-Urzędzie Skarbowym mogą być załatwiane wszelkiego rodzaju sprawy, które pozostają we właściwości KAS, z wyjątkiem zarezerwowanych na podstawie odrębnych przepisów do wykonywania za pośrednictwem innych systemów teleinformatycznych KAS (tj. PUESC, KSeF, e-TOLL).
• Przedłużono o 3 mies. termin na złożenie informacji o cenach transferowych oraz oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych.
• Odroczono moment obowiązywania przepisów o grupach VAT – będzie można je tworzyć nie od 1.07.2022 r., a dopiero od 2023 r.
• Odroczono wejście w życie przepisów wprowadzających wymóg zapewnienia współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym – na 1.01.2025 r.
• Uszczelniono przepis mający chronić pracownika dłużnika, którego wynagrodzenie zostało obniżone z powodu pandemii, przewidujący zwiększenie kwoty wolnej od zajęć egzekucyjnych; będzie on stosowany maksymalnie do 7.10.2022 r (o ile ponownie nie zostanie ogłoszony stan epidemii).

Zezwolenie na pracę

Z 30 do 100 zł wzrasta wpłata dokonywana przez pracodawcę za złożenie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, wpisanego do ewidencji oświadczeń. Tak wynika z obowiązującego od 12.07.2022 r. rozporządzenia MRiPS z 13.06.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości wpłat dokonywanych w związku ze złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia na pracę lub zezwolenia na pracę sezonową oraz złożeniem oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (DzU poz. 1346).

W DzU z 2022 r. ogłoszono teksty jednolite następujących

• ustaw o:

- biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (poz. 1302),

- działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (poz. 1327),

- kosztach sądowych w sprawach cywilnych (poz. 1125),

- emeryturach pomostowych (poz. 1340),

• i rozporządzeń:

MF w sprawie sposobu przesyłania zgłoszeń oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone (poz. 1185),

MRiF w sprawie upoważnienia organów Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania niektórych czynności związanych z wymianą informacji podatkowych z innymi państwami (poz. 1262),

RM w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19 (poz. 1291),

MPiPS w sprawie

- zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (poz. 1145),

- zwrotu dodatkowych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych (DzU poz. 1334),

- zwrotu kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej (DzU poz. 1276),

- refundacji kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych (DzU poz. 1213),

- pomocy finansowej udzielanej pracodawcom prowadzącym zakłady pracy chronionej ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (DzU poz. 1199),

MRPiPS w sprawie

- przyznania spółdzielni socjalnej środków na utworzenie stanowiska pracy i finansowanie kosztów wynagrodzenia osób niepełnosprawnych (DzU poz. 1195),

- przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo działalności w formie spółdzielni socjalnej (DzU poz. 1330).