Co nowego w prawie - 83

Kasy fiskalne on-line

29.09.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MRPiT z 12.09.2021 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące z elektronicznym zapisem kopii (DzU poz. 1753). Uwzględnia, że będzie możliwe wystawianie przez kasy fiskalne (kasy on-line), za zgodą nabywcy, paragonów w postaci elektronicznej (e-paragonów). Kasa powinna zapewniać sterowanie umożliwiające – bez konieczności korzystania z urządzeń dodatkowych – co najmniej wydruk raportów fiskalnych dobowych i okresowych.

Kasa zawiera unikatowy numer wprowadzany do pamięci fiskalnej podczas procesu produkcyjnego. Dla zapewnienia prawidłowości ewidencji podatku (zminimalizowania ryzyka anulowania paragonów niezakończonych, niewydrukowanych w przypadku niepobrania ich przez klienta) ma być rejestrowana liczba i wartość paragonów anulowanych.

Ze względu na to, że straciło moc poprzednie rozporządzenie z tego zakresu (DzU z 2018 r. poz. 1206), a potwierdzenia o spełnieniu funkcji, kryteriów i warunków technicznych dla kas starszego typu są wydawane na okres do końca 2022 r., nowe rozporządzenie obejmuje także warunki, których spełnienie pozwala nadal korzystać z urządzeń starszego typu. Również stare książki kasy mogą być nadal stosowane.

Portal podatkowy – ułatwienia dla notariuszy

Od 1.10.2021 r. obowiązują rozporządzenia MFFiPR z 28.09.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu i warunków korzystania z portalu podatkowego (DzU poz. 1783) oraz zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone (DzU poz. 1785).

Za pośrednictwem portalu podatkowego (e-Urzędu Skarbowego) można składać nowe typy deklaracji:

• o wysokości pobranego przez płatnika i wpłaconego PCC (PCC-2), w tym informację o kwocie PCC należnego poszczególnym gminom,
• o wysokości pobranego i wpłaconego przez płatnika podatku od spadków i darowizn (SD-2), w tym informację o kwocie podatku należnego poszczególnym gminom.

Ułatwienie dotyczy notariuszy.

Przesyłane w ten sposób deklaracje są opatrywane podpisem elektronicznym użytkownika na portalu podatkowym. Zachowano możliwość składania ich na dotychczasowych zasadach do 8.11.2021 r. Od 9.11.2021 r. można je składać tylko za pośrednictwem e-Urzędu Skarbowego.

Stawki opłat za drogi

Od 1.10.2021 r. działa system poboru opłat przez Szefa KAS za korzystanie z dróg e-TOLL. Od tej daty obowiązuje też rozporządzenie RM z 29.09.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dróg krajowych lub ich odcinków, na których pobiera się opłatę elektroniczną, a także wysokości stawek opłaty elektronicznej (DzU poz. 1780). Od 1.10.2021 do 31.12.2021 r. obniżono do 70% stawki opłaty elektronicznej za przejazd 1 km drogi krajowej lub jej odcinka. Ma to stanowić formę rekompensaty państwa za konieczność wyposażenia pojazdów w urządzenia służące do elektronicznego naliczenia opłaty.

Nowy wzór VAT-26

1.10.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 28.09.2021 r. w sprawie wzoru informacji o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej (DzU poz. 1790). Wprowadza nowy wzór załącznika VAT-26. Poprzedni należy stosować w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi wykorzystywanymi wyłącznie do działalności gospodarczej, poniesionych przed 1.10.2021 r.

Erozja podatkowa – Węgry

Od 1.07.2021 r. Węgry stały się stroną Konwencji zapobiegającej erozji podatkowej i od tego dnia obowiązuje ona w relacjach między Polską a Węgrami. Tak wynika z obowiązującego od 1.10.2021 r. oświadczenia rządowego z 3.08.2021 r. (DzU poz. 1793) w sprawie mocy obowiązującej w relacjach między RP a Węgrami Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku (tzw. konwencji MLI) oraz jej zastosowania w realizacji postanowień polsko-węgierskiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku.

Rekompensaty za stan wyjątkowy

4.10.2021 r. weszła w życie ustawa z 29.09.2021 r. o rekompensacie w związku z wprowadzeniem stanu wyjątkowego na obszarze części województwa podlaskiego oraz części województwa lubelskiego w 2021 r. (DzU poz. 1803). Wprowadza podstawę prawną do wypłat wsparcia dla usługodawców najmocniej dotkniętych ograniczeniami na tych terenach. Za okres obowiązywania stanu wyjątkowego mogą je otrzymać przedsiębiorcy oraz rolnicy świadczący usługi hotelarskie, przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie gastronomii, turystyki, pilota wycieczek lub przewodnika turystycznego, wypożyczania i dzierżawy sprzętu turystycznego i rekreacyjnego.

Wsparcie przysługuje na okres 30 dni trwania stanu wyjątkowego – w wysokości 65% średniego miesięcznego przychodu wnioskodawcy od czerwca do sierpnia 2021 r.

Czas pobierania rekompensaty będzie wydłużany wraz z przedłużaniem stanu wyjątkowego. W celu jej uzyskania należy złożyć wniosek do wojewody. Rekompensata nie będzie stanowić przychodu w rozumieniu updof ani updop. Temu, komu ją wypłacono, nie przysługuje roszczenie o odszkodowanie od Skarbu Państwa za stratę majątkową oraz utracone korzyści, które mógłby osiągnąć. Rekompensata stanowi pomoc de minimis.

Korespondencja PPK

Od 15.10.2021 r. obowiązuje ustawa z 17.09.2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (DzU poz. 1777). Dotyczy wzywania do zawarcia umowy o zarządzanie pracowniczymi planami kapitałowymi (PPK) w czasie pandemii.

Jeżeli w wyniku weryfikacji danych zawartych w informacji przekazanej przez ZUS na rzecz Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) okaże się, że podmiot zatrudniający nie zawarł w terminie umowy o zarządzanie PPK, to PFR wzywa go pisemnie do jej zawarcia, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania. W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w okresie roku od odwołania ostatniego z nich wezwanie to może być wysyłane za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez ZUS.

PFR przekazuje do ZUS nazwę i NIP podmiotu zatrudniającego. ZUS udostępnia wezwanie na swoim profilu informacyjnym. Wezwanie uznaje się za skuteczne w momencie jego odbioru przez podmiot zatrudniający na profilu informacyjnym ZUS, a w przypadku nieodebrania – po upływie 14 dni od dnia umieszczenia go na tym profilu.

Likwidacja urzędów celno-skarbowych

Od 15.10.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 6.10.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie urzędów celno-skarbowych, w których może być dokonywany wywóz, przywóz i tranzyt towarów o znaczeniu strategicznym (DzU poz. 1860). Uaktualnia listę tych urzędów. Zlikwidowano bowiem oddziały celne w Chorzowie, Raciborzu, Kędzierzynie-Koźlu, Stargardzie, Warszawie (Oddział Celny IV), Garwolinie i we Wrocławiu (Oddział Celny II).

Dłużej pomoc na innowacyjność

Obowiązujące od 16.10.2021 r. rozporządzenie MFFiPR z 13.10.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej na wspieranie ośrodków innowacyjności w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, 2007–2013 (DzU poz. 1876) przedłuża na okres od 18.10.2021 do 30.06.2024 r. możliwość udzielania przedsiębiorcom pomocy publicznej oraz pomocy de minimis. Jest to możliwe dzięki przedłużeniu przez Komisję Europejską obowiązywania rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z 17.06.2014 r., uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu, oraz rozporządzenia Komisji (UE) nr 1407/2013 z 18.12.2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu UE do pomocy de minimis.

Zmiana ustawy budżetowej

22.10.2021 r. weszła w życie ustawa z 1.10.2021 r. o zmianie ustawy budżetowej na rok 2021 (DzU poz. 1900). Łączną kwotę dochodów budżetu państwa ustalono w wysokości 482 985 154 000 zł, z tego: 424 840 000 000 zł – dochody podatkowe, 55 554 001 000 zł – dochody niepodatkowe, 2 591 153 000 zł – środki z UE i innych źródeł niepodlegające zwrotowi. Limit wydatków uległ powiększeniu do 523 492 865 000 zł. Deficyt budżetu państwa ma nie przekroczyć 40 507 711 000 zł. Więcej pieniędzy dostaną m.in. Policja, Straż Pożarna oraz inne służby.

Średnioroczną inflację określono na poziomie 4,3% (w dotychczasowej ustawie 1,8%).

Prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej wynosi 5548 zł (dotychczas 5259 zł).

Także 22.10.2021 r. weszła w życie ustawa z 14.10.2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 oraz ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (DzU poz. 1901), która wiąże się ze zmianą ustawy budżetowej. M.in.:

• znosi ograniczenia dotyczące wynagrodzeń w określonych jednostkach sektora finansów publicznych,
• umożliwia przekazywanie nagród pracownikom „budżetówki”,
• pozwala na tworzenie dodatkowego funduszu motywacyjnego w „budżetówce”, z którego będą mogły być wypłacane specjalne dodatki motywacyjne pracownikom tych jednostek,
• umożliwia dokonywanie wpłat z budżetu do funduszy celowych i modyfikowanie wydatków,
• pozwala na przekazywanie w ramach subwencji ogólnej dodatkowych środków na rzecz uczelni publicznych, uczelni uprawnionych do finansowania na zasadach określonych dla uczelni publicznych oraz instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz.

Poza tym ustawa zawiera przepisy pozwalające na przekazanie gminom w 2021 r. dodatkowych środków z budżetu państwa na uzupełnienie subwencji ogólnej.

Zmiany w akcyzie – składy podatkowe

Od 23.10.2021 r. obowiązuje ustawa z 17.09.2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (DzU poz. 1917). Umożliwia kontynuację działalności prowadzonej w składzie podatkowym w przypadku rezygnacji z prowadzenia tej działalności przez dotychczasowy podmiot prowadzący taki skład, bez konieczności zakończenia procedury zawieszenia poboru w stosunku do wyrobów akcyzowych znajdujących się w składzie.

Zakończenie procedury zawieszenia poboru akcyzy nie następuje z dniem cofnięcia zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego, jeżeli:

• w miejscu jego prowadzenia albo w jego części będzie prowadzony skład podatkowy przez inny podmiot, na podstawie nowego lub zmienionego zezwolenia – obowiązującego od dnia następującego po dniu cofnięcia zezwolenia,
• podmiot dotychczas prowadzący skład podatkowy sporządzi wykaz wyrobów akcyzowych objętych procedurą zawieszenia poboru akcyzy znajdujących się w miejscu prowadzenia składu, określający ilości wyrobów akcyzowych oraz kwotę akcyzy, która przypadałaby do zapłaty, gdyby nie były objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy, a także niezwłocznie powiadomi o tym właściwego naczelnika US,
• podmiot, któremu zostało wydane nowe albo zmienione zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego, powiadomi właściwego naczelnika US, że wyroby akcyzowe objęte wykazem znajdują się w prowadzonym przez niego składzie oraz niezwłocznie dokona wpisów tych wyrobów do ewidencji wyrobów akcyzowych.

Płatności gotówką

Ustawa z 17.09.2021 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych (DzU poz. 1814) przewiduje, że nie będzie można ograniczać formy zakupu do wyłącznie bezgotówkowej. Każdy konsument może zapłacić gotówką. Nakaz ten nie będzie miał zastosowania:

• w przypadku działalności prowadzonej w internecie,
• w miejscu prowadzenia działalności bez obecności personelu,
• w trakcie imprezy masowej, jeśli stosowna informacja znajdzie się w regulaminie tej imprezy,
• do jednorazowej transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, której wartość jest co najmniej równa przeciętnemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w III kwartale roku poprzedniego.

Zabronione jest nakładanie dodatkowych opłat z tytułu przyjmowania zapłaty w gotówce, a także różnicowanie ceny w zależności od formy zapłaty.

Nowe regulacje weszły w życie 5.11.2021 r.

Ograniczenia handlu w niedziele

Ustawa z 14.10.2021 r. o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (DzU poz. 1891) ogranicza możliwość stosowania wybiegów, które pozwalały na funkcjonowanie placówek handlowych w niedziele. Aby skorzystać ze zwolnienia dla placówek pocztowych, konieczne będzie, aby przeważał w nich pocztowy charakter działalności. A przeważająca działalność to taka, która daje co najmniej 40% przychodów. Zawężono też możliwość stosowania wyłączeń przy handlu świeżymi rybami.

Poszerzono natomiast możliwość handlu materiałami eksploatacyjnymi do maszyn rolniczych, materiałami używanymi w trakcie bieżącej pracy maszyn rolniczych lub narzędziami do wymiany części zamiennych w maszynach rolniczych (w okresie od 1 czerwca do 30 września każdego roku), a także handlu w skupach produktów pochodzenia rolniczego (zboża, rzepaku, rzepiku, buraków cukrowych, roślin białkowych, innych upraw polowych, owoców, warzyw, mleka surowego lub runa leśnego).

Przedsiębiorca będący osobą fizyczną (który prowadzi handel wyłącznie osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek) może skorzystać z nieodpłatnej pomocy małżonka, dzieci własnych, dzieci małżonka, dzieci przysposobionych, rodziców, macochy, ojczyma, rodzeństwa, wnuków i dziadków. Jednocześnie nie mogą być oni pracownikami lub zatrudnionymi w placówce handlowej u przedsiębiorcy, który korzysta z ich nieodpłatnej pomocy.

Placówki korzystające z określonych rodzajów wyłączeń spod zakazu handlu muszą prowadzić ewidencję miesięcznego przychodu ze sprzedaży. Jej wzór ma określić rozporządzenie. W toku postępowania kontrolnego inspektor pracy może żądać od przedsiębiorcy jej przedłożenia. Za jej brak lub nieprawidłowe prowadzenie będzie grozić grzywna od 1 tys. do 100 tys. zł.

Ustawa wejdzie w życie 1.02.2022 r.

W DzU z 2021 r. ogłoszono teksty jednolite następujących

• ustaw:

• o podatku dochodowym od osób prawnych (poz. 1800),
• Prawo celne (poz. 1856),
• Kodeks postępowania cywilnego (poz. 1805),
• o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej (poz. 1797),
• o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi (poz. 1857),
• o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (poz. 1801),
• o świadczeniach przedemerytalnych (poz. 1867),
• o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (poz. 1745),

• rozporządzeń MF w sprawie:

• zgłoszeń celnych (poz. 1841),
• określenia innych terminów wykonania niektórych obowiązków sprawozdawczych i informacyjnych (poz. 1816),
• określenia innych terminów wypełniania obowiązków w zakresie ewidencji oraz w zakresie sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania do właściwego rejestru, jednostki lub organu sprawozdań lub informacji (poz. 1832).