Co nowego w prawie - 76

Klasyfikacja dochodów budżetowych

18.02.2021 r. z mocą od 1.01.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 15.02.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (DzU poz. 299). Wyodrębniono w nim m.in.:

• „75606 Ryczałt od dochodów spółek kapitałowych”, co pozwoli na bieżące monitorowanie wpływów podatkowych z tego tytułu,
• „75638 Dochody ze zbycia praw do spółki nieruchomościowej z tytułu wpłat dokonanych przez płatnika”,
• „026 Wpływy z opłaty od środków spożywczych” i „027 Wpływy z części opłaty za zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych w obrocie hurtowym” wraz z objaśnieniami na potrzeby ujmowania i identyfikowania opłat wprowadzonych ustawą o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów.

Bez przedstawiciela podatkowego dla celów VAT

Od 26.02.2021 r. z mocą od 1.01.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 23.02.2021 r. w sprawie braku obowiązku ustanawiania przedstawiciela podatkowego (DzU poz. 347). Przewiduje wyjątek od ustanawiania przedstawiciela podatkowego przez podatnika VAT nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca jej prowadzenia na terytorium państwa członkowskiego UE.

Dotyczy podatników z Królestwa Norwegii oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Są to państwa, z którymi zostały zawarte umowy w zakresie współpracy administracyjnej, zwalczania oszustw i dochodzenia należności w obszarze podatku od towarów i usług lub umowy o podobnym charakterze.

Więcej czasu na wpłatę pobranych zaliczek na PIT

18.02.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 16.02.2021 r. w sprawie przedłużenia terminów przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy i zryczałtowanego podatku dochodowego (DzU poz. 318).

Przedłużono – do 20.08.2021 r. – terminy przekazania zaliczek na podatek dochodowy i zryczałtowanego podatku dochodowego, pobranych od podatników przez płatników w styczniu 2021 r., określonych w:

• art. 38 ust. 1 updof – w zakresie zaliczek od dochodów ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych oraz od zasiłków pieniężnych z ubezpieczeń społecznych wypłacanych przez zakład pracy,
• art. 42 ust. 1 updof – w zakresie zaliczek i zryczałtowanego PIT, o których mowa w art. 41 ust. 1 i 4, od otrzymanych świadczeń z tytułu działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 8 updof, oraz z tytułu praw autorskich i praw pokrewnych.

Obejmuje to płatników niektórych branż, szczególnie dotkniętych pandemią, m.in. sprzedaży detalicznej, transportu, hotelarstwa, gastronomii, turystyki, edukacji artystycznej, nauki jazdy, medycznej, działalności filmowej i fotograficznej, artystycznej, kulturalnej, rozrywkowej, sportowej.

Współpraca w postępowaniu egzekucyjnym

Od 20.02.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 18.02.2021 r. w sprawie współpracy wierzyciela, organu egzekucyjnego i dłużnika zajętej wierzytelności w postępowaniu egzekucyjnym należności pieniężnych (DzU poz. 320). Określa okoliczności, o których zaistnieniu wierzyciel powinien zawiadomić organ egzekucyjny, a także zakres przekazywanych informacji (m.in. o wyegzekwowaniu należności pieniężnej przez inny organ egzekucyjny, zapłacie przez dłużnika, korekcie zobowiązania).

Również organ egzekucyjny, w ramach współpracy między organami egzekucyjnymi, jest obowiązany do zawiadomienia innych organów uczestniczących w postępowaniu egzekucyjnym o okolicznościach mających wpływ na wysokość kosztów egzekucyjnych naliczonych i pobranych w tym postępowaniu.

Ujednolicenie zasad współpracy ma dać gwarancję naliczenia i pobrania kosztów egzekucyjnych w taki sam sposób, pomimo prowadzenia czynności egzekucyjnych przez różne organy.

Więcej szkodliwych substancji w środowisku pracy

Rozporządzenie MRPiT z 18.02.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (DzU poz. 325) poszerza wykaz o 4 nowe substancje chemiczne wraz z wartościami dopuszczalnymi (4-chloro-2-toliloamina i jej chlorowodorek, doksorubicyna i jej chlorowodorek, furan, kwas nitrylotrioctowy i jego sole), a także zmienia wartości dopuszczalnych stężeń dla 6 substancji chemicznych (alkohol izoamylowy, 2-naftyloamina, pentan-1-ol i jego izomery, spaliny emitowane z silników Diesla, 4-toliloamina, trichlorek fosforylu).

Zmieniło się także określenie mikroklimatu gorącego, zgodnie z nową normą PN-EN ISO 7243: 2018-01 Ergonomia środowiska termicznego.

Nowelizacja jest związana z wymaganiami przepisów unijnych z tego zakresu (dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/130 oraz dyrektywy Komisji (UE) 2019/1831).

Rozporządzenie weszło w życie 20.02.2021 r., ale z przepisami przejściowymi dotyczącymi stężeń dla niektórych substancji.

Wyższe świadczenia emerytalno-rentowe

W 2021 r. waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych wyniesie 104,24%. Tak wynika z obowiązującej od 1.03.2021 r. ustawy z 21.01.2021 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 353). Wprowadza ona także minimalne, wyższe od dotychczasowych, kwoty miesięczne świadczeń długoterminowych.

Dłużej dodatkowy zasiłek opiekuńczy

Do 28.03.2021 r. przysługują dodatkowy zasiłek opiekuńczy i zasiłek opiekuńczy, przyznawane w związku z pandemią. Tak wynika z obowiązujących rozporządzeń RM z 26.02.2021 i 12.03.2021 r. w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (DzU poz. 369 i 456) oraz w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (DzU poz. 368 i 455) – weszły w życie odpowiednio 1.03.2021 i 15.03.2021 r.

Delegacja uprawnień Szefa KAS

Poszerzono zakres spraw delegowanych do innych organów KAS. Dotyczy to nowych zadań nałożonych na Szefa KAS w odniesieniu do informacji o uzgodnieniach transgranicznych.

Będą je realizować dyrektorzy poszczególnych izb administracji skarbowej (IAS) – z uwzględnieniem terytorialnego zasięgu działania, przy czym dodatkowo:

• dyrektor IAS w Poznaniu jest uprawniony do wykonywania zadań dotyczących informacji o schematach podatkowych w zakresie informacji o wydanych interpretacjach podatkowych i decyzjach w sprawach cen transakcyjnych oraz informacji o schematach podatkowych transgranicznych,
• w przypadku dyrektora IAS w Gdańsku zakres udostępnianych informacji podatkowych rozszerzono o informacje dotyczące szczególnych kategorii dochodu i kapitału oraz rachunku raportowanego.

Ponadto naczelnicy US zostali upoważnieni do przeprowadzania kontroli w zakresie obowiązków wynikających z automatycznej wymiany informacji podatkowych o rachunkach raportowanych i informacji o grupie podmiotów oraz nakładania kar pieniężnych w przypadku nieprawidłowości. Dotychczas dla całej Polski właściwy był Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie.

Tak wynika z obowiązującego od 4.03.2021 r. rozpo‑rządzenia MFFiPR z 1.03.2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie upoważnienia organów Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania niektórych czynności związanych z wymianą informacji podatkowych z innymi państwami (DzU poz. 395).

Nowe wzory deklaracji CIT

6.03.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 26.02.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wzorów deklaracji, zeznania, oświadczenia oraz informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (DzU poz. 409).

Wprowadza nowy typ formularza: informacji o przychodach, kosztach, dochodzie z przekształcenia oraz podatku należnym w związku z wyborem opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych (CIT/KW).

Ponadto aktualizuje formularze CIT-8 i CIT-8AB wraz z załącznikami.

Nowe formularze stosuje się do przychodów i dochodów uzyskanych od 1.01.2020 r., chyba że podatnik złożył stare formularze przed 6.03.2021 r.

Nowe formularze PIT dla płatników

Od 9.03.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 3.03.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia niektórych wzorów oświadczeń, deklaracji i informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (DzU poz. 420). Wprowadza nowe wzory deklaracji rocznych o zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-4R) i o zryczałtowanym podatku dochodowym (PIT-8AR).

Stosuje się je do przychodów uzyskanych od 1.01.2021 r.

Zapobieganie erozji podatkowej – Pakistan i Chile

12.03.2021 r. weszły w życie oświadczenia rządowe z 8.02.2021 r. (DzU poz. 451) i 18.03.2021 r. (DzU poz. 498) w sprawie mocy obowiązującej tzw. konwencji MLI (konwencja wielostronna implementująca środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku) w relacjach między Polską a:

• Islamską Republiką Pakistanu,
• Republiką Chile

oraz jej zastosowania w realizacji postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych między Polską a ww. krajami.

Pakistan stał się stroną konwencji od 1.04.2021 r., a Chile – od 1.03.2021 r.

Podział między jst dochodów z ryczałtowego CIT

Od 13.03.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 10.03.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rozliczeń dochodów z tytułu udziału jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych (DzU poz. 454).

Uwzględnia możliwość podziału między jednostki samorządu terytorialnego (jst) podatku dochodowego od osób prawnych płaconego w formie ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych. Dzielony jest nie tylko podatek, lecz także zaliczki. Zmienił się w związku z tym formularz CIT-ST.

Pandemiczne ulgi w składkach – właściwość sądów

16.03.2021 r. weszło w życie rozporządzenie Prezydenta RP z 4.03.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (DzU poz. 426).

Sprawy dotyczące zwolnienia z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek ZUS ze względu na pandemię (z art. 31zo ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych) będą rozpatrywać WSA, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę (tak samo, jak w wypadku innych ulg w opłacaniu składek). Dotyczy to również skarg, które wniesiono przed 16.03.2021 r., a postępowanie nie zostało zakończone, chyba że już wyznaczono termin posiedzenia.

„Czternastka” dla emerytów

Od 25.03.2021 r. obowiązuje ustawa z 21.01.2021 r. o kolejnym w 2021 r. dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (DzU poz. 432).

Emeryci i renciści ze wszystkich systemów otrzymają dodatkowe świadczenie, którego wysokość zależy od wysokości otrzymywanej emerytury lub renty:

• wyniesie 1250 zł (kwota najniższej emerytury obowiązującej od 1.03.2021 r.) – dla osób, których wysokość świadczenia głównego, przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, nie przekracza 2900 zł,
• zostanie ustalona z zastosowaniem mechanizmu „złotówka za złotówkę” – dla osób, których emerytura lub renta przekracza 2900 zł.

„Czternastka” nie przysługuje osobom, którym na 31.10.2021 r. prawo do świadczenia głównego zostało zawieszone. Jeśli dana osoba ma prawo do kilku świadczeń emerytalno-rentowych, to dostanie tylko jedną „czternastkę”. Będzie ona wypłacana w listopadzie 2021 r. (z wyjątkiem części świadczeń przewidzianych do wypłaty w grudniu 2021 i styczniu 2022 r.).

Nie wlicza się jej do dochodu, np. na potrzeby pomocy społecznej, funduszu alimentacyjnego, dodatków mieszkaniowych, ani do przychodu powodującego zawieszenie prawa do renty socjalnej. Jest też wolna od potrąceń i egzekucji.

Nowe wysokości składki wypadkowej

1.04.2021 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 16.03.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (DzU poz. 489).

Najniższa stopa procentowa składki wynosi 0,67%, natomiast najwyższa – 3,33%. Dla płatnika zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych oraz dla płatników niepodlegających wpisowi do rejestru REGON stopa procentowa składki stanowi 50% najwyższej stopy procentowej, co oznacza, że pozostała na niezmienionym poziomie i wynosi 1,67%.

W stosunku do dotychczasowej regulacji kategorie ryzyka (a tym samym stopy procentowe):

• wzrosły w 7 grupach działalności: Rybactwo, Działalność usługowa wspomagająca górnictwo i wydobywanie, Produkcja napojów, Produkcja wyrobów tytoniowych, Produkcja wyrobów tekstylnych, Produkcja mebli, Transport lotniczy,
• zmalały w 15 grupach, m.in.: Produkcja odzieży, Produkcja papieru i wyrobów z papieru, Produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych oraz leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych, Produkcja metali, Działalność związana z rekultywacją i pozostała działalność usługowa związana z gospodarką odpadami, Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków, Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej, Magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport, Wynajem i dzierżawa.

Nadzór nad rynkiem finansowym

1.01.2022 r. wejdzie w życie ustawa z 21.01.2021 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 355). M.in.:

• zmieniono zakres działań nadzorczych KNF nad zatwierdzonymi podmiotami publikującymi i zatwierdzonymi mechanizmami sprawozdawczymi, które spełniają wymagania określone w akcie delegowanym Komisji Europejskiej,
• uwzględniono powszechną dematerializację akcji (od 1.03.2021 r.),
• dostawcy usług płatniczych muszą nieodpłatnie udostępniać konsumentom broszurę nt. przysługujących im praw, sporządzoną przez KE,
• KNF musi niezwłocznie przekazywać swoim odpowiednikom z innych państw oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA) informacje dotyczące krajowych zakładów ubezpieczeń lub krajowych zakładów reasekuracji, które wykonują lub zamierzają wykonywać znaczącą działalność transgraniczną na terytorium tych państw, oraz o ryzykach związanych z tą działalnością, a także informacje o działalności transgranicznej zagranicznych zakładów ubezpieczeń na terytorium RP w przypadku stwierdzenia możliwości naruszenia interesów klientów tych zakładów; KNF może wnioskować do właściwych organów nadzorczych innych państw członkowskich UE i EIOPA o ustanowienie i koordynowanie platform współpracy oraz uczestnictwo w takich platformach,
• uregulowano zasady wykonywania umów ubezpieczenia itp. w związku z brexitem (obowiązuje od 1.01.2021 r.).

W DzU z 2021 r. ogłoszono teksty jednolite następujących ustaw:

• Kodeks karny skarbowy (poz. 408),
• o Krajowej Administracji Skarbowej (poz. 422),
• o systemie ubezpieczeń społecznych (poz. 423),
• o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (poz. 424),
• o obrocie instrumentami finansowymi (poz. 328),
• Prawo własności przemysłowej (poz. 324),
• o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników (poz. 425),
• o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (poz. 442),
• o finansach publicznych (poz. 305).