Co nowego w prawie - 74
E-banderole
22.12.2020 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 3.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy (DzU poz. 2310). Obowiązani do znakowania zyskali możliwość załatwienia spraw drogą elektroniczną: złożenia wstępnego zapotrzebowania, otrzymania upoważnienia do odbioru banderol oraz dołączenia załączników do wniosku o wydanie banderol. Jest to możliwe po uruchomieniu usługi e-banderole na portalu PUESC. Ponadto oprócz samoprzylepnych znaków akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych pojawiły się znaki bez warstwy samoprzylepnej. Zmieniono także załączniki do rozporządzenia.
E-banderole
22.12.2020 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 3.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy (DzU poz. 2310). Obowiązani do znakowania zyskali możliwość załatwienia spraw drogą elektroniczną: złożenia wstępnego zapotrzebowania, otrzymania upoważnienia do odbioru banderol oraz dołączenia załączników do wniosku o wydanie banderol. Jest to możliwe po uruchomieniu usługi e-banderole na portalu PUESC. Ponadto oprócz samoprzylepnych znaków akcyzy na płyn do papierosów elektronicznych pojawiły się znaki bez warstwy samoprzylepnej. Zmieniono także załączniki do rozporządzenia.
Testy i szczepionki bez VAT
Do 31.12.2022 r. obniżoną do 0% (zamiast 8%) stawkę podatku stosuje się do dostawy, WNT i importu dopuszczonych do obrotu testów diagnostycznych w kierunku SARS-CoV-2, będących wyrobami medycznymi do diagnostyki in vitro oraz do szczepionek przeciwko COVID-19 będących produktami leczniczymi.
Tak wynika z obowiązującego od 23.12.2020 r. rozporządzenia MFFiPR z 18.12.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (DzU poz. 2329).
Środki na walkę z pandemią
23.12.2020 r. weszła w życie ustawa z 10.12.2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach wspierających realizację programów operacyjnych w związku z wystąpieniem COVID-19 w 2020 r. oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 2327). Chodzi o zapewnienie dalszego finansowania, według reguł określonych w ustawie, do zakończenia perspektywy finansowej 2014–2020, co ma usprawnić działania zmierzające do przezwyciężenia społecznych i gospodarczych konsekwencji pandemii.
Z tematyką tą wiążą się także zmiany w rozporządzeniach, które umożliwiają przedłużenie udzielania pomocy po 2020 r. Do 31.12.2021 r. wydłużono pomoc przysługującą na podstawie rozporządzeń:
- RM z 11.12.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków udzielania zwolnień z podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych, stanowiących regionalną pomoc inwestycyjną, pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego, pomoc na infrastrukturę sportową i wielofunkcyjną infrastrukturę rekreacyjną, pomoc na infrastrukturę lokalną, pomoc na rzecz regionalnych portów lotniczych oraz pomoc na rzecz portów (DzU poz. 2343) – obowiązuje od 24.12.2020 r.; chodzi o przedsiębiorców – podatników podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych, którzy korzystają ze zwolnień udzielanych przez gminy,
- MFFiPR z 23.12.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej dla mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców na inwestycje w zakresie budownictwa okrętowego w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014–2020 (DzU poz. 2358) – weszło w życie 29.12.2020 r.
Dłużej pomoc w związku z pandemią
Pierwotnie pomoc publiczna w związku z pandemią miała być udzielana tylko do końca 2020 r., ale Komisja Europejska przedłużyła okres stosowania tzw. tymczasowych ram, co umożliwia udzielanie wsparcia do 30.06.2021 r. Chodzi o możliwość wprowadzania środków prawnych w celu zapewnienia płynności na rynkach, przeciwdziałania szkodom dla przedsiębiorstw oraz zachowania ciągłości działalności gospodarczej w trakcie i po pandemii COVID-19.
Ten cel realizują obowiązujące od 23.12.2020 r. rozporządzenia MFFiPR z 17.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy:
- w formie dotacji lub pomocy zwrotnej w ramach programów operacyjnych na lata 2014–2020 w celu wspierania polskiej gospodarki w związku z wystąpieniem pandemii COVID-19 (DzU poz. 2318),
- w uproszczonej formie wsparcia zwrotnego ze środków instrumentów inżynierii finansowej podlegających ponownemu wykorzystaniu oraz z instrumentów finansowych w ramach programów operacyjnych na lata 2014–2020 w celu wspierania polskiej gospodarki w związku z wystąpieniem pandemii COVID-19 (DzU poz. 2323),
- na działalność badawczo-rozwojową związaną z wystąpieniem pandemii COVID-19, pomocy inwestycyjnej na infrastrukturę służącą do testowania i przygotowania do masowej produkcji produktów służących zwalczaniu pandemii COVID-19 oraz pomocy inwestycyjnej na produkcję produktów służących zwalczaniu pandemii COVID-19, w ramach programów operacyjnych na lata 2014–2020 (DzU poz. 2324).
Dłużej dodatkowy zasiłek opiekuńczy
Do 31.01.2021 r. przysługiwały dodatkowy zasiłek opiekuńczy i zasiłek opiekuńczy przyznawane w związku z pandemią. Tak wynika z obowiązujących odpowiednio od 28.12.2020 oraz 18.01.2021 r. rozporządzeń RM z 23.12.2020 i 15.01.2021 r. w sprawie określenia dłuższego okresu pobierania:
- zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (DzU z 2020 r. poz. 2339 i DzU z 2021 r. poz. 106),
- dodatkowego zasiłku opiekuńczego w celu przeciwdziałania COVID-19 (DzU z 2020 r. poz. 2340 i DzU z 2021 r. poz. 107).
Schematy podatkowe w Olsztynie
29.12.2020 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 18.12.2020 r. w sprawie upoważnienia innego organu Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej dotyczących informacji o schematach podatkowych (DzU poz. 2367). Wynika z niego, że właściwy w tych spawach jest Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Olsztynie.
Stypendia bez PIT
Przedłużono o rok, tj. do końca 2021 r., zaniechanie poboru podatku od stypendiów naukowych. Tak wynika z obowiązującego od 29.12.2020 r. rozporządzenia MFFiPR z 22.12.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów (przychodów) z tytułu niektórych stypendiów i innych środków finansowych przyznanych przez Narodowe Centrum Nauki (DzU poz. 2359).
Więcej czasu na skorzystanie z ulgi mieszkaniowej
Do końca 2021 r. przedłużono termin na wydatkowanie przez podatnika na własne cele mieszkaniowe przychodu uzyskanego w 2018 r. z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych. Od 2019 r. termin ten wynosi 3, a nie 2 lata (jak poprzednio). Uznano, że podatnikom, którzy sprzedali mieszkania w 2018 r., ze względu na pandemię trudno będzie wydać środki do końca 2020 r., więc mogą to zrobić do końca 2021 r. Tak wynika z rozporządzenia MFFiPR z 23.12.2020 r. w sprawie przedłużenia terminu na wydatkowanie na własne cele mieszkaniowe przychodu uzyskanego w 2018 r. z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego (DzU poz. 2368), które weszło w życie 29.12.2020 r.
Bez podatku przy dostawach dla amerykańskiego wojska
Od 30.12.2020 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 18.12.2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od dochodów (przychodów) osiąganych przez wykonawców kontraktowych z tytułu dostarczania towarów i usług siłom zbrojnym USA lub budowy infrastruktury dla sił zbrojnych USA (DzU poz. 2395). Chodzi o wykonawcę z miejscem zamieszkania albo siedzibą lub zarządem na terytorium Polski oraz realizację dostaw na podstawie umowy lub umowy o podwykonawstwo, zawartych z siłami zbrojnymi USA lub na ich rzecz. Zaniechanie dotyczy dochodów osiąganych od 13.11.2020 do 31.12.2021 r.
Zatrudnianie medyków
30.12.2020 r. weszła w życie ustawa z 27.11.2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii kadr medycznych (DzU poz. 2401). Oprócz zmian dotyczących funkcjonowania podmiotów medycznych przewiduje:
- uproszczenie zasad powrotu do zawodów medycznych dla osób mających przerwę w wykonywaniu zawodu dłuższą niż 5 lat (bez przeszkolenia, ale pod warunkiem wykonywania przez pierwsze 3 mies. zawodu pod nadzorem innej osoby wykonującej odpowiedni zawód medyczny),
- umożliwienie w czasie pandemii wykonywania zawodu medycznego w zakładzie leczniczym także na podstawie umowy zawartej przez podmiot leczniczy prowadzący ten zakład z agencją zatrudnienia,
- ułatwienia dla wykonywania zawodów medycznych przez cudzoziemców,
- stały mechanizm waloryzacji wysokości najniższych wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych – co roku od 1 lipca ma być podwyższane wynagrodzenie zasadnicze z uwzględnieniem określonych warunków.
Podatek u źródła
Kolejny raz przedłużono o pół roku – do 30.06.2021 r. – wyłączenie stosowania mechanizmu obowiązkowego poboru podatku u źródła przez płatników PIT i CIT. Tak wynika z obowiązujących od 31.12.2020 r. rozporządzeń MFFiPR z 28.12.2020 r. – zmieniającego rozporządzenie w sprawie wyłączenia lub ograniczenia stosowania art. 41 ust. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU poz. 2416) oraz zmieniającego rozporządzenie w sprawie wyłączenia lub ograniczenia stosowania art. 26 ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU poz. 2421).
Dłużej bez paragonu w ewidencji
Do 30.06.2021 r. podatnicy posiadający kasy rejestrujące nie muszą w nowym JPK_VAT odrębnie wykazywać paragonów uznanych za faktury uproszczone. Pierwotnie miało tak być do końca 2020 r. Wydłużenie terminu wynika z rozporządzenia MFFiPR z 17.12.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (DzU poz. 2326), które weszło w życie 31.12.2020 r.
Kasy fiskalne
Obowiązujące od 1.01.2021 r. rozporządzenie MFFiPR z 15.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (DzU poz. 2317) dostosowuje dotychczas używaną w rozporządzeniu klasyfikację wyrobów i usług (PKWiU) do nowej unijnej Nomenklatury scalonej (CN) w zakresie towarów oraz Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług PKWiU (2015).
Ponadto uchylono przepisy, które dotyczyły okresu przed 1.05.2019 r., tzn. zgłaszania przez podatnika liczby kas przed rozpoczęciem ewidencji. W przypadku podatników użytkujących kasy rejestrujące z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, które zakupili przed tym dniem, stosuje się te uchylone przepisy, aby zachowali prawa nabyte.
Nowe wzory formularzy ZUS
Od 2021 r. obowiązują nowe wzory formularzy zgłoszeniowych, informacji, raportów, deklaracji i oświadczeń w sprawach ZUS, w tym związany z nowym obowiązkiem zgłaszania umów o dzieło formularz RUD. Zawiera je rozporządzenie MRiPS z 20.12.2020 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów (DzU poz. 2366) – weszło w życie 1.01.2021 r.
Zawarto w nim także kody do uzupełniania tych dokumentów. Jeśli płatnik składek będzie przekazywał je za okresy sprzed 2021 r., to musi używać nowych druków, ale stosować stare kody, wynikające z poprzedniego rozporządzenia.
Nowe deklaracje do PFRON
12.01.2021 r. z mocą od 1.01.2021 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 30.12.2020 r. w sprawie ustalenia wzorów deklaracji składanych Zarządowi Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) przez pracodawców zobowiązanych do wpłat na ten Fundusz (DzU poz. 49). Są w nim deklaracje miesięcznych i rocznych wpłat na PFRON. Do rozliczenia ubiegłego roku stosuje się deklaracje według dotychczasowych przepisów.
Deklaracje do podatku od hipermarketów
Od 1.01.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 18.12.2020 r. w sprawie wzoru deklaracji podatkowej o wysokości podatku od sprzedaży detalicznej (DzU poz. 2333). Wprowadza formularz PSD-1 dostosowany do znowelizowanych w międzyczasie przepisów ustawy.
Nowe formularze PIT
1.01.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 11.12.2020 r. w sprawie wzorów zeznań, deklaracji i informacji podatkowych obowiązujących w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (DzU poz. 2346). Określa nowe wzory formularzy PIT-28, PIT-28S, PIT-16A, PIT-19A, PIT-28/B, PIT/O, PIT/D, PIT/WZR. Stosuje się je do przychodów uzyskanych od 1.01.2020 r. Właściwe było użycie dotychczasowych formularzy, o ile podatnik złożył je do końca 2020 r.
Od tego samego dnia obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 18.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorów zeznań podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (DzU poz. 2418). Zawiera nowe typy formularzy:
- informacji o wierzytelnościach i zobowiązaniach zmniejszających lub zwiększających podstawę opodatkowania (stratę), wynikających z transakcji handlowych (PIT/WZ),
- informacji o wysokości dochodu osiągniętego z działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie zezwolenia na terenie specjalnej strefy ekonomicznej lub na podstawie decyzji o wsparciu (PIT/SE).
Ponadto zmieniono wzory zeznań i załączników do nich: PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS, PIT-37, PIT/B, PIT/D, PIT/DS, PIT/IP, PIT/O, PIT/Z. Nowe formularze stosuje się do przychodów i dochodów uzyskanych od 1.01.2020 r., chyba że jeszcze w 2020 r. rozliczenia złożono na starych drukach.
Podobna zasada dotyczy nowych formularzy wynikających z obowiązującego od 31.12.2020 r. rozporządzenia MFFiPR z 28.12.2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia niektórych wzorów oświadczeń, deklaracji i informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (DzU poz. 2432): PIT-4R, PIT-8AR, IFT-1/IFT-1R, PIT-11 (ten ostatni wzór stosuje się do przychodów/dochodów uzyskanych od 1.01.2021 r.).
Ceny transferowe
Od 1.01.2021 r. obowiązuje kilka rozporządzeń dotyczących cen transferowych.
Rozporządzenia MFFiPR z 18.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie informacji o cenach transferowych w zakresie:
- podatku dochodowego od osób fizycznych (DzU poz. 2383),
- podatku dochodowego od osób prawnych (DzU poz. 2408),
mają służyć pozyskaniu odpowiednich informacji potrzebnych do analizy ryzyka zaniżenia dochodu, efektywnego typowania podmiotów do kontroli oraz pozwolić na zautomatyzowanie tego procesu. Zawierają nowy załącznik: Objaśnienia co do sposobu sporządzenia informacji o cenach transferowych. Znowelizowane przepisy należy stosować po raz pierwszy do informacji o cenach transferowych za rok podatkowy rozpoczynający się po 31.12.2019 r.
Z kolei rozporządzenia MFFiPR z 23.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dokumentacji cen transferowych w zakresie:
- podatku dochodowego od osób fizycznych (DzU poz. 2387),
- podatku dochodowego od osób prawnych (DzU poz. 2413),
uwzględniają przypadek transakcji z podmiotem z kraju stosującego szkodliwą konkurencję podatkową. Należy wyjaśnić uzasadnienie gospodarcze transakcji, w szczególności opis spodziewanych korzyści ekonomicznych, w tym podatkowych.
Ewidencja przychodów
1.01.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 18.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (DzU poz. 2389).
Uwzględnia obowiązujące od 1.01.2021 r. zmiany stawek w zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Nowy wzór ewidencji uwzględnia te stawki. Uchylono obowiązek comiesięcznego drukowania ewidencji prowadzonej przy użyciu komputera. Wystarczy przenieść jej treść na informatyczny nośnik danych zapewniający trwałość zapisu informacji.
SLIM VAT
Od 1.01.2021 r. obowiązuje ustawa z 27.11.2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 2419) – omówienie w artykule na s. 7.
Akcyza na piwo
1.01.2021 r. weszły w życie rozporządzenia MFFiPR z 18.12.2020 oraz 23.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (DzU poz. 2381 i 2388).
Usługowy rozlew piwa dokonywany przez polskie małe browary jest wliczany do limitu produkcji, od którego zależy stosowanie zwolnienia od akcyzy. Obecnie do limitu produkcji, od którego zależy zwolnienie od akcyzy, nie wlicza się ilości piwa rozlanego usługowo przez podatnika produkującego piwo w ramach tego limitu. Jednocześnie doprecyzowano, że podmioty zajmujące się wyłącznie usługowym rozlewem piwa nie korzystają ze zwolnienia dla małych browarów.
Przedłużono zwolnienie z akcyzy w przypadku utylizacji przeterminowanego piwa. Napój można oddać nie tylko po terminie przydatności do spożycia. Zwrot jest możliwy także wcześniej, byle w dacie zniszczenia piwo było przeterminowane.
Podatnikowi, który do końca miesiąca następnego po miesiącu odwołania stanu epidemii, zniszczy przeterminowane piwo, przysługuje zwolnienie przez obniżenie kwoty akcyzy, do której zapłaty jest obowiązany, o kwotę akcyzy zapłaconej od zwróconego i zniszczonego piwa. Obniżenia można dokonać do końca 6. miesiąca następnego po miesiącu odwołania stanu epidemii.
Jak dotychczas, z obniżenia można skorzystać w przypadku całkowitego zniszczenia piwa w składzie podatkowym, w miejscu jego produkcji, albo za zgodą właściwego naczelnika US – w innym miejscu spełniającym warunki niszczenia wyrobów na podstawie przepisów odrębnych, w obecności przedstawiciela naczelnika UCS, przy czym w tym przypadku naczelnik US, na wniosek podatnika, może wydać zgodę na odstąpienie od obecności przedstawiciela naczelnika UCS.
Właściwość fiskusa
Sprawy dotyczące CIT od nierezydentów obsługuje jeden naczelnik US na województwo. Zmiana dotyczy województwa mazowieckiego, w którym właściwy jest Naczelnik Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu (dotychczas Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie). Ten sam naczelnik jest właściwy, gdy nierezydent działa na terenie kilku województw.
Natomiast w sprawach zryczałtowanego podatku dochodowego od nierezydentów właściwy miejscowo jest Naczelnik Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie.
Zmiany wprowadziło – od 1.01.2021 r. – rozporządzenie MFFiPR z 28.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie właściwości organów podatkowych (DzU poz. 2410). Wykreślono w nim przepisy dotyczące szczególnej właściwości dla podatkowej grupy kapitałowej. Kwestie te znalazły się bowiem w odrębnym rozporządzeniu.
Chodzi o obowiązujące również od 1.01.2021 r. rozporządzenie MFFiPR z 28.12.2020 r. w sprawie niektórych podatników i płatników, w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwy miejscowo (DzU poz. 2456), dotyczy podmiotów o istotnym znaczeniu gospodarczym lub społecznym. Są to: podatkowe grupy kapitałowe i spółki wchodzące w ich skład, NBP, banki (państwowe, krajowe hipoteczne, spółdzielcze), skok, zakłady ubezpieczeń i reasekuracji, spółki publiczne i inne podmioty z rynku finansowego, jednostki samorządu terytorialnego, oddziały lub przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych, przedsiębiorcy zagraniczni z przychodem co najmniej 3 mln euro, uczelnie, które osiągnęły przychód ze sprzedaży co najmniej 3 mln euro, oraz inne podmioty ze sprzedażą powyżej 50 mln euro. Wyłączenia dotyczą podatników i płatników podatku akcyzowego, podatku od gier lub podatku od wydobycia niektórych kopalin w zakresie tych podatków.
Jeden wyspecjalizowany US o zasięgu krajowym zapewni kompleksową obsługę podatkowym grupom kapitałowym i ich spółkom (Pierwszy Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie). Pozostałymi podmiotami zajmie się 19 wyspecjalizowanych US działających we wszystkich województwach (po dwa US w woj. mazowieckim, śląskim i wielkopolskim) – z pewnymi wyjątkami.
Nowe wnioski o interpretacje
Od 1.01.2021 r. obowiązują rozporządzenia MFFiPR z 28.12.2021 r. w sprawie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej (DzU poz. 2433) oraz z 29.12.2020 r. w sprawie wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej (DzU poz. 2458). Zawierają nowe wzory wniosków ORD-IN i ORD-WS.
Opłata skarbowa – pobyt cudzoziemców
1.01.2021 r. weszła w życie ustawa z 10.12.2020 r. o zmianie ustawy o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 2369). Wprowadza ograniczenia dla obywateli UE i członków ich rodzin w zakresie swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich. Reguluje też kwestie związane z brexitem.
Nowelizacja obejmuje też inne ustawy, m.in. o opłacie skarbowej. Wynika z niej, że nie podlega jej dokonywanie czynności dotyczących pobytu na terytorium Polski:
- członków rodzin obywateli Polski,
- obywateli Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz członków ich rodzin.
Odpisy na fundusz socjalny i „kominówka”
Z obowiązującej od 1.01.2021 r. ustawy z 19.11.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021 (DzU poz. 2400) wynika m.in., że:
- w 2021 r. do ustalania odpisu na zfśs dla nauczycieli stosuje się tę samą kwotę bazową co w 2020 r., tzn. obowiązującą 1.01.2018 r.; podstawą odpisu będzie 110% tej kwoty, czyli 3028,21 zł,
- bez zmian pozostaje podstawa przy obliczaniu odpisu na zfśs w 2021 r. (przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w II półroczu 2018 r., czyli 4134,02 zł),
- w 2021 r. podstawą ustalania wynagrodzenia osób kierujących niektórymi spółkami jest nadal przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w IV kwartale 2016 r., czyli 4403,78 zł (w największych spółkach najwyższe wynagrodzenie zasadnicze to 15-krotność tej kwoty).
Sprawozdania jednostek sektora publicznego
1.01.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 17.12.2020 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (DzU poz. 2396).
Reguluje kwestie obliczania relacji państwowego długu publicznego do PKB oraz realizacji innych potrzeb analitycznych MF. Zmiany dotyczą przede wszystkim:
- kwartalnych sprawozdań Rb-Z (w zakresie części C – Uzupełniające dane o niektórych zobowiązaniach jednostki samorządu terytorialnego) oraz rocznych Rb-UZ (w zakresie rezygnacji z części A), a także rezygnacji z rocznego sprawozdania Rb-UN dotyczącego należności z tytułu papierów wartościowych według wartości księgowej,
- wprowadzenia formy dokumentu elektronicznego jako wyłącznej formy sporządzania sprawozdań,
- zmiany instrukcji sporządzania sprawozdań, wynikającej ze zmian sprawozdań i doprecyzowania niektórych kwestii, np. dotyczących kategorii dłużników i wierzycieli.
W efekcie ma się podnieść jakość otrzymywanych danych w zakresie operacji finansowych jednostek sektora finansów publicznych, zgodnych m.in. z międzynarodowym standardem ESA 2010.
Rachunkowość funduszy inwestycyjnych
Od 1.01.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 28.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych (DzU poz. 2436). Ze względu na błędną ocenę ryzyka instrumentów dłużnych, w tym w szczególności ryzyka kredytowego i ryzyka płynności, wprowadzono następujące zmiany:
- podejście do wyceny instrumentów w sposób obowiązujący w MSR, w tym podkreślenie istoty wartości godziwej przy wycenie aktywów finansowych,
- określenie wartości godziwej w pierwszej kolejności jako wartości rynkowej, w drugiej kolejności według modelu opartego na parametrach rynkowych obserwowalnych bezpośrednio i pośrednio, a tylko w wyjątkowych przypadkach na podstawie modelu opartego na danych nieobserwowalnych,
- zmiana definicji aktywnego rynku – rynek, na którym transakcje dotyczące danego składnika aktywów lub zobowiązania odbywają się z dostateczną częstotliwością i mają dostateczny wolumen, aby dostarczać bieżących informacji nt. cen tego składnika aktywów lub zobowiązania, w tym rynki giełdowe, rynki pośredników, rynki brokerskie i rynki transakcji bezpośrednich, które cechują się taką częstotliwością i wolumenem,
- ograniczenie zastosowania metody wyceny według skorygowanej ceny nabycia przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej do instrumentów o terminie zapadalności krótszym niż 92 dni.
Zamówienia publiczne
1.01.2021 r. weszła w życie ustawa z 11.09.2019 r. – Prawo zamówień publicznych (poz. 2019). Na jej podstawie wydano nowe, obowiązujące od tej samej daty, rozporządzenia.
Dotychczas zamawiający sporządzali plany postępowań o udzielenie zamówień, wykorzystując własne wzory, co powodowało rozbieżności i ich małą przejrzystość dla wykonawców.
Teraz muszą korzystać ze wzoru, który zawiera dane dotyczące zamawiającego (kontaktowe) oraz usystematyzowane informacje nt. planowanych zamówień publicznych – w podziale na przekraczające i nieprzekraczające progów unijnych. Mogą też zamieszczać dodatkowe informacje (np. o wstępnych konsultacjach rynkowych) – wynika to z rozporządzenia MRPiT z 18.12.2020 r. w sprawie wzoru planu postępowań o udzielenie zamówień (poz. 2362). 23.12.2020 r. MRPiT wydał też rozporządzenie w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (DzU poz. 2415), zasadniczo powtarzające dotychczasową regulację z tego zakresu.
Z kolei rozporządzenie MFFiPR z 14.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków obniżania wartości korekt finansowych oraz wydatków poniesionych nieprawidłowo związanych z udzielaniem zamówień (DzU poz. 2371) zawiera nowe stawki procentowe stosowane przy obniżaniu wartości korekt finansowych i pomniejszeń dla poszczególnych kategorii nieprawidłowości indywidualnych.
Od 1.01.2021 r. obowiązuje też kilka innych rozporządzeń dotyczących Prawa zamówień publicznych:
- MRPiT z 18.12.2020 r. w sprawie protokołów postępowania oraz dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (DzU poz. 2434),
- Prezesa RM z 30.12.2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (DzU poz. 2437),
- MRPiT z 23.12.2020 r. w sprawie ogłoszeń zamieszczanych w Biuletynie Zamówień Publicznych (DzU poz. 2439),
- Prezesa RM z 30.12.2020 r. w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie (DzU poz. 2452),
- Prezesa RM z 30.12.2020 r. w sprawie postępowania przy rozpoznawaniu odwołań przez Krajową Izbę Odwoławczą (DzU poz. 2453).
Dofinansowania do pensji niepełnosprawnych
5.01.2021 r. z mocą od 1.01.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MRiPS z 23.12.2020 r. w sprawie miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych (DzU poz. 1). Będzie obowiązywać do 30.06.2024 r. W związku z pandemią ustawowo podwyższono kwoty bazowe na osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności – z 1800 do 1950 zł, a na osoby o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności – z 1125 do 1200 zł. Dodatek do kwoty bazowej na osoby o szczególnych schorzeniach wzrósł z 600 do 1200 zł w przypadku osób o znacznym stopniu niepełnosprawności oraz z 600 do 900 zł w przypadku osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Zmienione kwoty zostały uwzględnione w nowych wzorach:
- INF-D-P: Miesięczna informacja o wynagrodzeniach, zatrudnieniu, stopniach i rodzaju niepełnosprawności pracowników niepełnosprawnych,
- Wn-D: Wniosek o wypłatę miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych.
Właściwość przy egzekucji administracyjnej
Od 1.01.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 29.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wyznaczenia organów Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania niektórych zadań Krajowej Administracji Skarbowej oraz określenia terytorialnego zasięgu ich działania (DzU poz. 2444). Przekazuje egzekucję administracyjną i zabezpieczenia z tzw. wyspecjalizowanych do „zwykłych” US.
Ma to wyeliminować problemy z ustalaniem właściwości i obniżyć wydatki ponoszone na dojazdy pracownika organu egzekucyjnego do siedziby zobowiązanego. Naczelnicy właściwi według nowych przepisów przejmą postępowania egzekucyjne i postępowania zabezpieczające wszczęte i niezakończone do końca 2020 r.
Wzory przy egzekucji
8.01.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 1.12.2020 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych w egzekucji należności pieniężnych (DzU poz. 26). Od tej daty do 19.02.2021 r. stosuje się nowe wzory zawiadomień o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego i wkładu oszczędnościowego wraz z protokołem zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego związanego z dokumentem (potem są zastępowane innymi wzorami).
Od 20.02.2021 r. obowiązują m.in. wzory zawiadomień o zajęciu: wynagrodzenia za pracę, prawa majątkowego zarejestrowanego w rejestrze akcjonariuszy, udziału w spółce z o.o., autorskiego prawa majątkowego i prawa pokrewnego lub prawa własności przemysłowej.
Od 1.03.2021 r. obowiązują zaś m.in. nowe wzory zawiadomień o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego i wkładu oszczędnościowego na poczet należności pieniężnej, o której mowa w art. 62b ust. 2 pkt 2, a także praw z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub na innym rachunku oraz z wierzytelności z rachunku pieniężnego, natomiast od 30.10.2021 r. – zawiadomienia o zajęciu innej wierzytelności pieniężnej.
Informacja o wspólnikach spółki jawnej
Od 8.01.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 4.01.2021 r. w sprawie wzorów zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych oraz oświadczenia o podmiotach, w których posiada prawa udziałowiec lub akcjonariusz podatnika opodatkowanego ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych (DzU poz. 29). Wprowadza nowe wzory:
- zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych (ZAW-RD),
- oświadczenia o podmiotach, w których posiada prawa udziałowiec lub akcjonariusz podatnika opodatkowanego ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych (OSW-RD).
Stosuje się je począwszy od roku podatkowego rozpoczynającego się po 31.12.2020 r.
Erozja podatkowa: Egipt
14.01.2021 r. weszło w życie Oświadczenie rządowe z 20.11.2020 r. w sprawie mocy obowiązującej w relacjach między Rzecząpospolitą Polską a Arabską Republiką Egiptu Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu 24.11.2016 r., oraz jej zastosowania w realizacji postanowień Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Arabskiej Republiki Egiptu w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Warszawie 24.06.1996 r. (DzU poz. 85). Egipt stał się stroną ww. Konwencji od 1.01.2021 r.
Nowe wzory CIT
Od 15.01.2021 r. obowiązują nowe wzory:
- informacji o podatnikach podatku dochodowego posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku spółki jawnej (CIT-15J),
- załącznika do informacji CIT-15J – o danych podatnika podatku dochodowego, który osiąga dochody ze spółki jawnej (CIT/JW),
co wynika z rozporządzenia MFFiPR z 11.01.2021 r. w sprawie wzoru informacji o podatnikach podatku dochodowego posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku spółki jawnej (DzU poz. 87).
Akcyza na paliwo w rolnictwie
Z rozporządzenia RM z 18.12.2020 r. w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2021 r. (DzU poz. 2435), które weszło w życie 15.01.2021 r., wynika, że wynosi ona 1 zł/1 l oleju (czyli tyle samo co w latach 2016–2020).
Niższa odprawa dla dyrektora
Obowiązująca od 19.01.2021 r. ustawa z 10.12.2020 r. o zmianie ustawy o przedsiębiorstwach państwowych oraz ustawy o gospodarce komunalnej (DzU poz. 8) stanowi m.in., że odprawa przysługująca w przypadku odwołania dyrektora przedsiębiorstwa odpowiada wysokości 3-, a nie 6-miesięcznego wynagrodzenia.
Ochrona pracowników przed jonizacją
21.01.2021 r. weszło w życie rozporządzenie RM z 30.11.2020 r. w sprawie ochrony przed promieniowaniem jonizującym pracowników zewnętrznych narażonych podczas pracy na terenie kontrolowanym lub nadzorowanym (DzU poz. 2313). Dostosowuje ono polskie prawo do przepisów unijnych. Kierownicy jednostek muszą zapewnić ochronę radiologiczną nie tylko własnym pracownikom, lecz także zewnętrznym, wykonującym czynności na terenach przez nich nadzorowanych. Pracownicy ci otrzymają z Państwowej Agencji Atomistyki paszporty dozymetryczne.
Dotacje z urzędu pracy
Od 21.01.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MRPiT z 18.01.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dokonywania z Funduszu Pracy refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy oraz przyznawania środków na podjęcie działalności gospodarczej (DzU poz. 131).
W związku z pandemią złagodzono warunki ubiegania się o środki na podjęcie działalności gospodarczej i refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanych bezrobotnych. Zmiany dotyczą też tych, którzy wystąpili o pomoc przed pandemią, a na jej skutek mieli problemy z dotrzymaniem warunków umów zawieranych z urzędami pracy. Przewidziano:
- zniesienie warunku nieprowadzenia działalności gospodarczej przez ostatnie 12 mies. dla ubiegających się o środki na podjęcie działalności,
- zniesienie warunku niezmniejszania wymiaru czasu pracy pracowników w ciągu 6 mies. przed złożeniem wniosku dla podmiotów ubiegających się o refundację kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla bezrobotnego,
- możliwość zawieszenia założonej z dofinansowaniem działalności gospodarczej lub podjęcia zatrudnienia w okresie pierwszych 12 mies. jej prowadzenia, a także możliwość kontynuacji umowy w przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego.
Ryzyko bankowe
26.01.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 23.12.2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków (DzU poz. 51). Wprowadza dodatkową kategorię ekspozycji w klasyfikacji ekspozycji kredytowych na wypadek prowadzenia przez BFG przymusowej restrukturyzacji banków zrzeszających.
Zmiany w akcyzie
Od 1.02.2021 r. obowiązuje ustawa z 10.12.2020 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 72). Ta obszerna nowelizacja, dotycząca także innych przepisów podatkowych, ma uprościć zasady monitorowania dostaw wyrobów zwolnionych od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie (paliw lotniczych i żeglugowych oraz gazu LPG), na podstawie elektronicznego dokumentu dostawy (e-DD). Zmiany dotyczą Systemu Przemieszczania oraz Nadzoru Wyrobów Akcyzowych EMCS PL2 oraz elektronicznego dokumentu dostawy.
- Monitorowaniem z użyciem Systemu EMCS PL2 objęto niektóre dostawy zwolnionych od akcyzy wyrobów węglowych oraz przemieszczenia importowanych i eksportowanych wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, a także wyrobów akcyzowych opodatkowanych zerową stawką akcyzy ze względu na ich przeznaczenie.
- Utworzono Centralny Rejestr Podmiotów Akcyzowych oraz określono zasady jego funkcjonowania.
- Zmieniono zasady postępowania rejestracyjnego podatników lub podmiotów dokonujących czynności z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych.
- Zmodyfikowano warunki zwolnień od akcyzy niektórych wyrobów akcyzowych.
- Naczelnik US będzie mógł wykonać czynności sprawdzające, polegające na weryfikacji danych i dokumentów przedstawionych przez podmioty dokonujące zgłoszenia rejestracyjnego (zmiana w Op).
- Za zaświadczenie stwierdzające, że podmiot został zarejestrowany w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych, trzeba zapłacić 21 zł (zmiana w ustawie o opłacie skarbowej).
Do 31.01.2022 r. przedłużono termin, w którym można stosować dotychczasową papierową dokumentację do ww. dostaw wyrobów akcyzowych.
Zbieg egzekucji
Jeżeli postępowanie egzekucyjne wszczęto po 19.02.2021 r., to danymi niezbędnymi do prowadzenia łącznie egzekucji do rzeczy albo do prawa majątkowego są informacje o:
- należnej na dzień sporządzenia adnotacji w sprawie zbiegu maksymalnej wysokości opłaty egzekucyjnej,
- wysokości kosztów egzekucyjnych,
- wysokości opłaty egzekucyjnej w przypadku zapłaty należności pieniężnej, odsetek z tytułu niezapłacenia jej w terminie lub kosztów upomnienia wierzycielowi po wszczęciu egzekucji administracyjnej.
Tak wynika z rozporządzenia MFFiPR z 4.01.2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie adnotacji w sprawie zbiegu egzekucji oraz dokonywania doręczeń z użyciem środków komunikacji elektronicznej pomiędzy organami egzekucyjnymi oraz pomiędzy organem egzekucyjnym a komornikiem sądowym (DzU poz. 63), które weszło w życie 20.02.2021 r.
Wniosek o ponowną egzekucję
Wierzyciel niebędący jednocześnie organem egzekucyjnym musi występować do organu egzekucyjnego z wnioskiem o ponowne wszczęcie egzekucji administracyjnej. W celu ujednolicenia czynności wierzycieli określono informacje, które powinny się znaleźć w takim wniosku. Wynikają one z obowiązującego od 20.02.2021 r. rozporządzenia MFFiPR z 18.12.2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu informacji zawartych we wniosku o ponowne wszczęcie egzekucji administracyjnej (DzU poz. 31).
Są to m.in.: aktualne dane wierzyciela i zobowiązanego, aktualna wysokość dochodzonych należności pieniężnych, dane o majątku lub o źródłach dochodu zobowiązanego, z których jest możliwe wyegzekwowanie środków pieniężnych przewyższających koszty egzekucyjne.
Wznowienie postępowania – TSUE
Od 26.01.2021 r. w Kodeksie postępowania administracyjnego i Ppsa dodano nową przesłankę wznowienia postępowania. Można tego żądać również w przypadku, gdy zostało wydane orzeczenie TSUE, mające wpływ na treść wydanej decyzji lub orzeczenia sądu administracyjnego. Termin na wniesienie skargi liczy się od dnia publikacji sentencji orzeczenia TSUE w DzUrz UE.
Ustawa wdraża do polskiego porządku prawnego postanowienia orzeczenia TSUE z 21.03.2019 r. (C-127/17).
Wprowadza także szczególne zasady dotyczące wznowienia postępowań zakończonych ostateczną decyzją lub prawomocnym orzeczeniem sądów administracyjnych w sprawach zezwolenia na przejazd pojazdu nienormatywnego, nałożenia kary za przejazd pojazdu nienormatywnego bez zezwolenia w zakresie przejazdu dokonanego w okresie od 1.01.2011 do 12.03.2021 r.
Wynika to z ustawy z 18.12.2020 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 54), która wejdzie w życie 13.03.2021 r.
Opłata za reklamy alkoholu
Od 1.04.2021 r. będzie obowiązywać ustawa z 10.12.2020 r. o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (DzU poz. 41). Obecnie deklaracje dotyczące opłaty za reklamę napojów alkoholowych składa się do US, zaś samą opłatę wnosi na rachunek ministra do spraw kultury fizycznej. Po zmianach należy ją wpłacać na rachunek US, do którego składane są deklaracje. Przekazaniem opłat na cele sportu zajmie się naczelnik US. Dokona on także zwrotu nadpłaty. Zobowiązania wynikające z deklaracji dotyczących opłat za reklamę napojów alkoholowych zostaną objęte egzekucją administracyjną. Ustawa zawiera również przepisy przejściowe, dotyczące poboru opłaty, której termin wniesienia upłynął przed 1.04.2021 r.
Doręczenia elektroniczne
1.07.2021 r. wejdzie w życie ustawa z 18.11.2020 r. o doręczeniach elektronicznych (DzU poz. 2320). Przewiduje możliwość dokonywania doręczeń drogą elektroniczną, na adres e-mail, zamiast tradycyjnego listu poleconego za potwierdzeniem odbioru lub zamiast doręczenia osobistego.
Elektroniczny obieg dokumentów ma dominować w administracji, w obrocie gospodarczym, a także w relacjach między podmiotami publicznymi a osobami fizycznymi (po podaniu ich adresów do bazy). Dostępne będą:
- publiczna usługa rejestrowanego doręczenia elektronicznego,
- publiczna usługa hybrydowa,
- kwalifikowana usługa rejestrowanego doręczenia elektronicznego (między podmiotami publicznymi).
Do ich obsługi operatorem wyznaczonym – przynajmniej do 31.12.2025 r. – jest Poczta Polska.
Utworzona zostanie baza adresów elektronicznych, w której będą widnieć wszystkie adresy do doręczeń elektronicznych. Wpis adresu wywołuje obowiązek podmiotu publicznego doręczania korespondencji na ten adres (nadawania i odbierania korespondencji wyłącznie w postaci elektronicznej). Jeden podmiot będzie miał jeden adres do doręczeń elektronicznych, chyba że struktura organizacyjna wymaga ich więcej.
Przedsiębiorcy (z CEIDG i KRS) także będą musieli mieć adres do doręczeń elektronicznych. To samo dotyczy osób wykonujących zawody zaufania publicznego (adwokaci, radcowie prawni, doradcy podatkowi, doradcy restrukturyzacyjni, notariusze, rzecznicy patentowi i radcowie Prokuratorii Generalnej RP). Osoby fizyczne będące przedsiębiorcami oraz przedstawiciele zawodów zaufania publicznego będą mieć dwa adresy – prywatny i na potrzeby zawodowe.
Dla tych, którzy nie będą korzystać z podstawowej usługi doręczenia elektronicznego (np. wykluczonych cyfrowo), przewidziano publiczną usługę hybrydową. Nadal mogą otrzymywać korespondencję na piśmie. Będzie ona nadawana np. przez urząd, elektronicznie, a poczta ją wydrukuje i doręczy danej osobie.
Przejściowo, do 30.09.2029 r., wykorzystywane będą zarówno elektroniczne skrzynki podawcze (na ePUAP), jak i „nowe” skrzynki doręczeń podmiotów publicznych. Utrzymane zostaną potwierdzenia otrzymania korespondencji w postaci urzędowych poświadczeń odbioru (UPO).
Do momentu dostosowania elektronicznych skrzynek podawczych urzędowe poświadczenie będzie równoważne dowodowi otrzymania. Dotychczasowe konta osób fizycznych w ePUAP będą zapewniać możliwość składania podań i wniosków w ramach usług on-line świadczonych przez podmioty publiczne, do czasu ich dostosowania do nowego rozwiązania.
Doręczenia elektroniczne i hybrydowe będą wprowadzane stopniowo:
- od 1.10.2021 r. – przez organy administracji rządowej oraz jednostki budżetowe je obsługujące,
- od 1.01.2022 r. – przez inne organy, w tym organy kontroli państwowej i ochrony prawa, ZUS, KRUS i NFZ,
- od 1.01.2023 r. – przez agencje wykonawcze, instytucje gospodarki budżetowej, państwowe fundusze celowe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, uczelnie publiczne, PAN, państwowe i samorządowe instytucje kultury, inne państwowe lub samorządowe osoby prawne,
- od 1.01.2024 r. – przez jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, związki metropolitalne oraz samorządowe zakłady budżetowe w zakresie doręczania korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego, a w zakresie doręczania korespondencji z wykorzystaniem publicznej usługi hybrydowej – od 1.10.2029 r.,
- od 1.01.2025 r. – przez pozostałe podmioty publiczne,
- od 1.10.2029 r. – przez sądy i trybunały, komorników, prokuraturę, organy ścigania i Służbę Więzienną.
Część przepisów ustawy wchodzi w życie w późniejszych terminach niż 1.07.2021 r., m.in.:
- od 1.10.2021 r. adres do doręczeń elektronicznych muszą mieć profesjonalni pełnomocnicy i przedsiębiorcy wpisani do KRS,
- od 1.10.2026 r. adres do elektronicznych doręczeń muszą mieć przedsiębiorcy wpisani do CEIDG,
- od 1.10.2028 r. ma działać system teleinformatyczny, w którym będą zamieszczane kopie orzeczeń i zarządzeń wydawanych w postępowaniach karnych i w sprawach o wykroczenia,
- od 1.10.2029 r. zmienią się zasady doręczeń w postępowaniach karnych, w sprawach o wykroczenia i przed sądami administracyjnymi.
Ustawa nowelizuje wiele ustaw, w których są poruszane kwestie doręczeń. W niektórych z nich, na mocy przepisów szczególnych, obowiązek doręczeń elektronicznych został wyłączony.
Droższe upomnienie
13.10.2021 r. zacznie obowiązywać rozporządzenie MFFiPR z 5.01.2021 r. w sprawie wysokości kosztów upomnienia doręczanego zobowiązanemu przed wszczęciem egzekucji administracyjnej (DzU poz. 67). Wzrosną one z 11,60 do 16 zł.
W DzU z 2021 r. ogłoszono teksty jednolite następujących
ustaw:
- Prawo przedsiębiorców (poz. 162),
- o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (poz. 38),
- o Krajowym Rejestrze Sądowym (poz. 112),
- Prawo o ustroju sądów administracyjnych (poz. 137);
- rozporządzeń:
MF w sprawie:
- miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (poz. 80),
- zabezpieczeń akcyzowych (poz. 115),
- wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego (poz. 83),
MRiF w sprawie:
- sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone (poz. 52),
- urządzeń losujących, urządzeń do gier i automatów do gier, zabezpieczenia informacji dotyczących urządzanej loterii oraz uzyskiwania, naliczania i wypłacania wygranych (poz. 16).
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych