Co nowego w prawie - 108

Kontrole PFRON

24.10.2023 r. weszło w życie rozporządzenie MRiPS z 14.10.2023 r. w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez organy upoważnione do kontroli na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (DzU poz. 2283). W razie nieobecności kontrolowanego (lub osoby upoważnionej) upoważnienie do przeprowadzenia kontroli oraz legitymacja służbowa mogą być okazane osobie czynnej w lokalu przedsiębiorstwa, co ma zapobiegać unikaniu kontroli. Kontrole mogą się też odbywać zdalnie. Kontrolowany ma zapewnić podłączenie do prądu sprzętu elektronicznego oraz możliwość korzystania z innych środków technicznych (drukarki, kserokopiarki) niezbędnych do przeprowadzenia kontroli, o ile nimi dysponuje. Wprowadzono domniemanie prawne co do odmowy podpisania protokołu kontroli, w przypadku unikania przez kontrolowanego kontaktu z organem po otrzymaniu protokołu do podpisania.

Czynności kontrolne, które zostały wykonane, i dowody zebrane w związku z kontrolą niezakończoną przed 11.03.2023 r. mogą być uwzględnione w postępowaniach kontrolnych realizowanych zgodnie z nowymi przepisami. Przepis przejściowy umożliwia także przeprowadzenie zaplanowanych kontroli okresowych.

Skargi na wiążące informacje – do Opola

Nie według siedziby podmiotu, a wyłącznie przez WSA w Opolu będą rozpatrywane sprawy z zakresu działania:

• dyrektora KIS, dotyczące wiążących informacji stawkowych, akcyzowych, taryfowych i o pochodzeniu,
• Szefa KAS, dotyczące wiążących informacji stawkowych i akcyzowych.

Tak wynika z obowiązującego od 14.11.2023 r. rozporządzenia Prezydenta RP z 24.10.2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (DzU poz. 2346).

Rejestr Należności Publicznoprawnych

15.11.2023 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 11.11.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie Rejestru Należności Publicznoprawnych (DzU poz. 2472). Wnioski o nadanie identyfikatora i hasła, uprawniające do korzystania z systemu teleinformatycznego, w którym jest prowadzony rejestr, wierzyciel będzie doręczał organowi poprzez doręczenia elektroniczne. Dane z rejestru będą udostępniane automatycznie – po wydaniu certyfikatu emitowanego przez MF, uprawniającego do korzystania z systemu, oraz po uwierzytelnieniu w systemie. Podmioty będące organami KAS dostaną z urzędu: identyfikatory, hasła i certyfikaty.

Pismo do skarbówki w e-US

Nie wymagają opatrzenia podpisem udostępnione w e-Urzędzie Skarbowym, a składane przez użytkowników:

• pisma w sprawie wiążącej informacji stawkowej,
• deklaracje, zeznania, oświadczenia, zgłoszenia, zawiadomienia, informacje i wnioski generowane za pomocą formularzy wypełnianych on-line w przeglądarce internetowej (e-formularze).

Tak wynika z obowiązującego od 15.11.2023 r. rozporządzenia MF z 13.11.2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów pism niewymagających opatrzenia podpisem lub pieczęcią przez użytkownika e-Urzędu Skarbowego (DzU poz. 2476).

Szkła kontaktowe od pracodawcy

17.11.2023 r. weszło w życie rozporządzenie MRiPS z 18.10.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (DzU poz. 2367). Pracodawca ma obowiązek zapewnienia pracownikowi nie tylko okularów, lecz także szkieł kontaktowych korygujących wzrok. Nowe rozporządzenie uwzględnia zmiany technologiczne dotyczące sprzętu komputerowego.

Przez „stanowisko pracy” należy rozumieć przestrzeń pracy wraz z:

• wyposażeniem podstawowym, w tym monitorem ekranowym, klawiaturą, myszką lub innymi urządzeniami wejściowymi, oprogramowaniem z interfejsem dla użytkownika,
• krzesłem i stołem,
• opcjonalnym wyposażeniem dodatkowym, w tym stacją dysków, drukarką, skanerem, uchwytem na dokumenty, podnóżkiem.

Pracodawcy mają 6 mies. na dostosowanie stanowisk do nowych wymagań. Przepisów nie stosuje się do systemów przenośnych nieprzeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy[1].

Znaki akcyzy

Do 31.12.2024 r. zwolniono z obowiązku oznaczania znakami akcyzy cydru i perry o rzeczywistej objętościowej mocy alkoholu nieprzekraczającej 5% objętości. Tak wynika z obowiązującego od 18.11.2023 r. rozporządzenia MF z 26.10.2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwolnień wyrobów akcyzowych z obowiązku oznaczania znakami akcyzy (DzU poz. 2374).

Informacje ze skarbówki dla komornika

22.11.2023 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 21.11.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłaty za udostępnianie komornikom sądowym informacji objętych tajemnicą skarbową (DzU poz. 2519). Umożliwia nieodpłatne, zautomatyzowane udostępnianie komornikom sądowym informacji zawartych przede wszystkim w JPK, dotyczących sprzedaży i nabyć. Zwiększa także zakres udostępnionych danych, np. o aktualny numer telefonu i adres e-mail.

Finansowanie zakładów aktywności zawodowej

Od 1.12.2023 r. obowiązuje rozporządzenie MRiPS z 20.11.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakładów aktywności zawodowej (DzU poz. 2526). Zawiera ułatwienia w planowaniu wydatków tych zakładów, dzięki wprowadzeniu uproszczonego sposobu planowania środków PFRON na ich działanie. Zamiast preliminarza kosztów działania zakładu organizator wnioskujący o środki z PFRON ma złożyć informację o planowanych kosztach.

W kosztach działalności wytwórczo-usługowej finansowanych ze środków pochodzących ze sprzedaży produktów lub usług zakładu ujmuje się koszty remontów pomieszczeń i budynków służących do prowadzenia działalności wytwórczej bądź usługowej oraz inne niezbędne wydatki.

Ustalanie czasu pracy i rehabilitacji niepełnosprawnych pracowników jest bardziej elastyczne. Z zakładowego funduszu aktywności można finansować dowóz pracowników niepełnosprawnych z domu do pracy i z pracy do domu. Więcej środków z zakładowego funduszu aktywności można przeznaczyć na finansowanie działań zakładu na rzecz poprawy warunków funkcjonowania osób niepełnosprawnych – 75% rocznych przychodów (zamiast obecnych 40%).

Działy specjalne produkcji rolnej – nowe stawki

1.01.2024 r. wejdzie w życie rozporządzenie MF z 19.10.2023 r. w sprawie norm szacunkowych dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej (DzU poz. 2335). Zawiera znacznie wyższe stawki niż obowiązujące w 2023 r. Przykładowo dla upraw roślin ozdobnych w szklarniach ogrzewanych o powierzchni 25 m² norma za 1 m² wzrosła z 13,64 do 18,91 zł. W przypadku chowu poza gospodarstwem rolnym: krów powyżej 5 szt. stawka za sztukę wyniesie 540,60 zł (było 390,04 zł), a tuczników powyżej 50 szt. – 67,60 zł (było 48,77 zł).

Kody zgłoszeń ZUS

Od 1.01.2024 r. pojawią się nowe kody ubezpieczeń:

• 14 30 – osoba pobierająca świadczenie wspierające,
• 14 31 – osoba niepodejmująca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające, podlegająca z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu,
• 14 32 – osoba niepodejmująca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające, podlegająca z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym, niepodlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu,
• 14 33 – osoba niepodejmująca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające, podlegająca z tego tytułu ubezpieczeniu zdrowotnemu, niepodlegająca ubezpieczeniom społecznym.

Zmienia się także opis kodu 21 – pracy o szczególnym charakterze, tzn. uwzględniono w nim pracę w okręgowych ośrodkach wychowawczych.

Tak wynika z rozporządzenia MRiPS z 20.11.2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów (DzU poz. 2529).

Raporty instytucji pożyczkowych

Od 1.01.2024 r. instytucje pożyczkowe będą miały obowiązek przekazywania do KNF kwartalnych i rocznych sprawozdań z działalności w zakresie udzielania kredytu konsumenckiego – według udostępnionych wzorów. Kwartalne należy składać nie później niż do ostatniego dnia miesiąca następującego po upływie kwartału kalendarzowego, którego dotyczy to sprawozdanie, a roczne – nie później niż w terminie 20 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. Po raz pierwszy należy je złożyć odpowiednio za I kwartał kalendarzowy 2024 r. i za rok obrotowy, który rozpocznie się po 31.12.2023 r. Tak wynika z rozporządzenia MF z 31.10.2023 r. w sprawie informacji przekazywanych w sprawozdaniach z działalności instytucji pożyczkowych w zakresie udzielania kredytu konsumenckiego (DzU poz. 2503).

Egzekucja w administracji

25.03.2024 r. wejdzie w życie rozporządzenie MF z 12.10.2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie informacji przekazywanych organowi egzekucyjnemu przez dłużnika zajętej wierzytelności (DzU poz. 2314).

Dłużnik zajętej wierzytelności, przekazując środki pieniężne organowi egzekucyjnemu, ma podać w poleceniu przelewu dane:

• małżonka zobowiązanego,
• podmiotu niebędącego zobowiązanym, na który zostało przeniesione prawo własności rzeczy lub inne prawo majątkowe obciążone zastawem skarbowym bądź hipoteką przymusową zabezpieczającymi należność pieniężną i odsetki z tytułu niezapłacenia jej w terminie,
• podmiotu niebędącego zobowiązanym, który uzyskał korzyść majątkową wskutek czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzyciela, jeżeli zgodnie z odrębnymi przepisami czynność ta została uznana za bezskuteczną wobec tego wierzyciela,

jeśli w zawiadomieniu o zajęciu prawa majątkowego zobowiązanego u dłużnika zajętej wierzytelności wskazane będą dane tych podmiotów.

Ma także podać skrót „ZBIEG” w przypadku zbiegu różnych egzekucji i zabezpieczeń.

W DzU z 2023 r. ogłoszono teksty jednolite następujących

• ustaw:

• Ordynacja podatkowa (poz. 2383),
• o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (poz. 2505),
• Prawo bankowe (poz. 2488);

• rozporządzeń:

• MRiF w sprawie sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone (poz. 2531),
• MPiPS z 29.01.2009 r. w sprawie określenia przypadków, w których zezwolenie na pracę cudzoziemca jest wydawane bez względu na szczegółowe warunki wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców (poz. 2327),
• Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie państw, do których obywateli stosuje się niektóre przepisy dotyczące zezwolenia na pracę sezonową oraz przepisy dotyczące oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (poz. 2428),
• Ministra Zdrowia w sprawie warunków wynagradzania za pracę pracowników podmiotów leczniczych działających w formie jednostki budżetowej (poz. 2281),
• Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wzoru wniosku o świadczenie pieniężne za zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy przybywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z działaniami wojennymi (poz. 2447).