Co nowego w orzecznictwie podatkowym - 107

PODATEK DOCHODOWY

Przy ustalaniu limitu przychodów, od którego zależy prawo do 9-proc. stawki CIT, należy uwzględniać również dotacje zwolnione z podatku – wyrok NSA z 13.07.2023 r. (II FSK 106/21).

Z uzasadnienia: Istota sporu (…) sprowadza się do interpretacji pojęcia „przychodu”, od wysokości którego uzależniona jest możliwość zastosowana 9-proc. stawki podatkowej, o której mowa w art. 19 ust. 1 pkt 2 updop. Z akt sprawy wynika, że spółka z o.o. posiada w 2019 r. status małego podatnika. (…)

Definicja małego podatnika zawarta została w art. 4a pkt 10 updop. W myśl tego przepisu ilekroć w ustawie jest mowa o małym podatniku, oznacza to podatnika, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro [obecnie 2 000 000 euro]; przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł. Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 19 ust. 1 pkt 2 updop podatek wynosi 9% podstawy opodatkowania od przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych – w przypadku podatników, u których przychody osiągnięte w roku podatkowym nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro [obecnie 2 000 000 euro] przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł. (…)

Choć updop nie zawiera legalnej definicji przychodu podatkowego, to zgodnie z jej art. 12 ust. 1 przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. (…) Dotacje otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków związanych z zakupem albo wytworzeniem środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych są przychodem podatkowym, co wynika z art. 12 ust. 1 pkt 1 updop. Bez wpływu na rozstrzygnięcie sprawy pozostaje fakt, że są one zwolnione z podatku. (…)

Należy wskazać, że art. 19 ust. 1 pkt 2, w przeciwieństwie do art. 4a pkt 10 updop, nie odwołuje się wyłącznie do pojęcia „przychodów ze sprzedaży”, lecz pojęcia „przychodów”. Należy zatem uznać, że poprzez taki zabieg ustawodawca chciał odnieść się do wszystkich przychodów osiąganych przez podatnika. Oznacza to, że dotacje należy również uwzględniać przy ustalaniu limitu przychodów, o którym mowa w art. 19 ust. 1 pkt 2 updop.

Wprowadzony od 2022 r. zakaz amortyzacji nieruchomości mieszkalnych nie narusza zasady ochrony praw nabytych – wyrok NSA z 13.07.2023 r. (II FSK 119/23).

Z uzasadnienia: Art. 22c pkt 2 updof został zmieniony przez art. 1 pkt 16 ustawy z 29.10.2021 r. (DzU poz. 2105) (…). Po nowelizacji przepis ten brzmi:

„Art. 22c. Amortyzacji nie podlegają:

1) grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów,

2) budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy (…)”.

Art. 71 ust. 2 ustawy nowelizującej wprowadzający przepisy przejściowe przewiduje, że: „Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych i podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych mogą, nie dłużej niż do dnia 31.12.2022 r., zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych będących odpowiednio budynkami mieszkalnymi, lokalami mieszkalnymi stanowiącymi odrębną nieruchomość, spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego lub prawem do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, nabytych lub wytworzonych przed dniem 1.01.2022 r.”.

(…) Spór dotyczy tego, czy do skarżącej mają zastosowanie przepisy, które obowiązywały w chwili, kiedy podejmowała ona określone decyzje gospodarcze, a które to przepisy zostały następnie zmienione przez ustawodawcę. Skarżąca w toku postępowania powoływała się na zasadę ochrony praw nabytych (…). Nietrudno w niniejszej sprawie odczytać intencje ustawodawcy ograniczające formę opodatkowania najmu prywatnego do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, skoro opodatkowanie na zasadach ogólnych pozwalało na bilansowanie przychodów i kosztów, i to z różnych rodzajów działalności (a w niniejszej sprawie taka właśnie sytuacja zachodziła). Tak więc ograniczenie lub zniesienie praw nabytych jest dopuszczalne pod warunkiem, że takie działanie jest konieczne dla realizacji innych wartości konstytucyjnych, które w danej sytuacji mają pierwszeństwo przed wartościami znajdującymi się u podstaw zasady ochrony praw nabytych. (…)

Skoro ustawodawca w sposób systemowy i całościowy wprowadził zmiany w celu zlikwidowania nierówności z zakresu opodatkowania, przewidując pewien horyzont czasowy (1 rok) dla zrealizowania określonych przedsięwzięć rozpoczętych w czasie obowiązywania poprzedniej regulacji, trudno podzielić argumenty autora skargi kasacyjnej o naruszeniu praw nabytych podatniczki. Zmiana prawa zmierzająca do ważnego dla państwa uszczelniania systemu podatkowego i zapobiegająca erozji podstawy opodatkowania nie naruszała zasady ochrony interesów w toku, skoro przewidziano rozwiązanie łagodzące skutki tej zmiany zawarte w cytowanym przepisie przejściowym (art. 71 ust. 2 ustawy nowelizującej).

Podobne orzeczenie WSA (nieprawomocne) z:

• 19.10.2022 r. (I SA/Łd 439/22).

Przeciwne orzeczenie WSA (nieprawomocne) z:

• 27.06.2023 r. (I SA/Łd 258/23).

Oświadczenie o wyborze formy opodatkowania dochodów 19-proc. stawką PIT należy złożyć do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym. Dotyczy to również przychodów z zagranicznego zakładu – wyrok NSA z 11.07.2023 r. (II FSK 99/21).

Z uzasadnienia: Sąd I instancji ocenił, że wybór formy opodatkowania na podstawie art. 30c updof jest możliwy od 20.04.2020 r., tj. w miesiącu następnym po ukonstytuowaniu się „zakładu” w rozumieniu art. 5 ust. 3 umowy z 14.05.2003 r. między (…) Polską a Republiką Federalną Niemiec [UPODE-PL] w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (…). Według skarżącego wspólnicy zagranicznej spółki komandytowej, realizującej na terytorium Polski prace budowlano-montażowe, będący osobami fizycznymi, są uprawnieni do zastosowania stawki PIT w wysokości 19% w oparciu o oświadczenie o wyborze takiego sposobu opodatkowania dochodów złożone w terminie do 20.04.2020 r., bowiem obowiązek podatkowy powstanie dopiero w marcu 2020 r. (po upływie 12 mies. od rozpoczęcia na terenie Polski prac budowlano-montażowych) (…).

Organ uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe i wskazał, że aby wspólnicy mogli skorzystać z tej formy opodatkowania, powinni byli – zgodnie z art. 9a ust. 2 updof – złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania 19-proc. podatkiem dochodowym do 20.02.2020 r., skoro spółka już w marcu 2019 r. wystawiała faktury sprzedażowe, a więc skarżący już od marca 2019 r. osiągał przychód. (…) Według NSA zasady wynikające z powyższych przepisów są jednoznaczne. (…)

Skarżący pomija jednoznaczne brzmienie art. 9a ust. 2 updof. Z jego brzmienia nie wynika (…), że złożenie oświadczenia możliwe jest w każdym czasie, co najmniej aż do momentu ukonstytuowania się zakładu podatkowego na terenie Polski, czyli w sprawie do 20.04.2020 r. Termin ten jest uwarunkowany osiągnięciem pierwszego przychodu w roku podatkowym. A w roku podatkowym 2020 skarżący osiągnął pierwszy przychód w styczniu tego roku, zatem oświadczenie o wyborze formy opodatkowania podatkiem liniowym powinien złożyć do 20. dnia następnego miesiąca, czyli do 20.02.2020 r. Nadto, skoro UPO DE-PL reguluje kwestię powstania zakładu podatkowego oraz miejsca (w którym z umawiających się państw) opodatkowania zysków przedsiębiorstw, natomiast nie zawiera szczególnych przepisów dotyczących sposobu opodatkowania dochodów przez podatników, to dochody, które można przypisać położonemu w Polsce zagranicznemu zakładowi podatkowemu, będą opodatkowane w Polsce według polskich regulacji podatkowych. (…)

Skarżący, chcąc w 2020 r. opodatkować podatkiem liniowym dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej osiągane na terytorium Polski poprzez zakład podatkowy, powinien był złożyć oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania jeszcze przed powstaniem zakładu podatkowego, a tym samym przed powstaniem po jego stronie ograniczonego obowiązku podatkowego. Takie oświadczenie, złożone w terminie określonym w art. 9a updof, byłoby wyrazem woli co do wyboru formy opodatkowania dochodów. Tym bardziej że skarżący, jako wspólnik spółki komandytowej, posiadał wiedzę, że spółka już od 18.03.2019 r. realizuje na terenie Polski prace budowlano-montażowe, w rozumieniu art. 5 ust. 3 UPO DE-PL. (…)

Skarżący „nie miał obowiązku” złożyć oświadczenia co do wyboru formy opodatkowania dochodu, który nie istnieje w momencie złożenia oświadczenia i który może nigdy nie powstać. Skarżący „mógł” to jednak uczynić, antycypując powstanie zakładu podatkowego, w tym możliwość uzyskania dochodu, i analizując korzystne dla siebie rozwiązania w tym względzie. Jeżeli zaś do powstania zakładu podatkowego by nie doszło, ew. oświadczenie pozostałoby bez skutków prawnych, gdyż opodatkowanie w formie podatku liniowego zależy od woli podatnika. W przeciwnym wypadku dochody z działalności gospodarczej opodatkowane są na zasadach ogólnych.

Wbrew zatem stanowisku sądu I instancji, organ interpretacyjny prawidłowo (…) wskazał, że skarżący jako nierezydent ma możliwość wyboru formy opodatkowania podatkiem liniowym, pod warunkiem złożenia oświadczenia w terminie określonym w art. 9a ust. 2 updof, argumentując przy tym, iż przepisy prawa nie zawierają odrębnych, skierowanych do nierezydentów, regulacji w tym zakresie.

Podatnik, który zwrócił byłemu pracodawcy (płatnikowi) nienależnie otrzymane świadczenie (np. odprawę), może zmniejszyć podstawę obliczenia podatku o kwotę dokonanych w roku podatkowym zwrotów w kwotach uwzględniających pobrany PIT, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika. Kwota zwrotów może być odliczona od dochodu uzyskanego w danym roku i w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 latach – wyrok NSA z 6.07.2023 r. (II FSK 250/23).

Z uzasadnienia: Zgodnie z art. 11 updof przychód podatkowy powstaje w momencie otrzymania pieniędzy lub postawienia ich do dyspozycji podatnika. Jeżeli zatem skarżący w 2017 r. otrzymał odprawę od pracodawcy, to w momencie jej otrzymania lub postawienia do dyspozycji, np. przelania na konto skarżącego, powstał przychód po stronie skarżącego. Wobec tego skarżący przez określony czas dysponował tymi środkami pieniężnymi. Fakt, że wypłacone wynagrodzenie było nienależnie wypłacone, nie unicestwia przychodu. Pracodawca, wypłacając odprawę, pobrał i odprowadził z tego tytułu zaliczkę na PIT. (…)

W sytuacji dokonania w roku podatkowym zwrotu nienależnie pobieranych świadczeń, które uprzednio zwiększały przychód, a w konsekwencji dochód podlegający opodatkowaniu, rozliczenie tego zwrotu następuje (…) poprzez zastosowanie jednego z dwóch rozwiązań. Jedno z rozwiązań przewiduje art. 41b updof. Przepis ten dotyczy odejmowania przez płatnika od dochodu kwoty zwróconej przez podatnika. Regulacja ta jednak nie ma zastosowania [w tej sprawie], ponieważ skarżącego nie łączy stosunek prawny z podmiotem, który wypłacił nienależne świadczenie. Nie ma zatem podstaw, aby podmiot ten mógł odejmować od dochodu kwotę dokonanych zwrotów. (…)

Istnieją przepisy prawne, które w inny sposób regulują dokonywanie odliczeń. Otóż podatnik może, na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 updof, zmniejszyć dochód przed opodatkowaniem o kwotę nienależnie pobranego świadczenia podatkowego. (…) Stosownie do art. 26 ust. 7h kwota, o której mowa w ust. 1 pkt 5, przekraczająca kwotę dochodu, o którym mowa w ust. 1, może być odliczona od dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 latach podatkowych. Z powyższego przepisu wynika więc, że uprawnienie do rozliczenia zwróconych i nienależnie pobranych świadczeń przysługuje podatnikowi.

W badanej sprawie przepisy prawa podatkowego nie przewidują możliwości złożenia korekty rozliczenia zobowiązania podatkowego. (…) W takim przypadku korekta zeznania podatkowego PIT-37 za 2017 r. nie wywoływała zamierzonych przez stronę skutków prawnych. (…) Skoro świadczenie wypłacone przez byłego pracodawcę było przez cały 2017 r. świadczeniem należnym, otrzymanym na podstawie wyroku sądowego, nie można uznać, że nie stanowiło w 2017 r. przychodu podatkowego. Świadczenie, które zostało wypłacone skarżącemu przez byłego pracodawcę, na podstawie wyroku SA z (…), było w tym okresie przychodem ze stosunku pracy. (…) Natomiast na podstawie kolejnego i prawomocnego wyroku SA w (…) skarżący był zobowiązany do zwrócenia świadczenia na rzecz (…). Zdarzenie to mogło wywrzeć skutek podatkowy w momencie zwrotu tej odprawy, a nie za rok podatkowy, w którym wpłata została faktycznie dokonana. (…)

Powtórzyć należy, że w 2017 r. podatek, do którego zapłaty zobowiązany był skarżący, w tamtym okresie podatkowym był podatkiem należnym. (…) Dlatego w związku ze zwrotem nienależnej odprawy podatnik może zmniejszyć podstawę obliczenia podatku o kwotę dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika (art. 26 ust. 1 pkt 5 updof). Kwota dokonanych w danym roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, przekraczająca kwotę dochodu, może być w konsekwencji odliczona od dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących 5 latach podatkowych według art. 26 ust. 7h ww. ustawy.

Do wynagrodzenia z okresu 6 mies. poprzedzających miesiąc wypłaty odszkodowania, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 15 updof, wlicza się także nagrodę jubileuszową – wyrok NSA z 15.05.2023 r. (II FSK 1233/22).

Z uzasadnienia: Od odszkodowań przyznanych stosownie do przepisów o zakazie konkurencji, w sytuacji gdy ich wysokość przekroczy określoną w art. 30 ust. 1 pkt 15 updof wysokość, płatnik zobowiązany jest do pobrania zryczałtowanego podatku w wysokości 70%. Dla ustalenia limitu wynagrodzenia, od którego uzależniony jest pobór 70% podatku, należy brać pod uwagę sumę wypłaconego pracownikowi wynagrodzenia z okresu 6 mies. poprzedzających miesiąc wypłaty tego odszkodowania. W sprawie spornym jest, czy spółka jako płatnik, pobierając zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 15 updof, do wysokości wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika z tytułu umowy o pracę w okresie 6 mies. poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty odszkodowania, powinna wliczyć (uwzględnić) również wypłaconą pracownikowi w tym okresie nagrodę jubileuszową. (…)

Analizując charakter nagrody jubileuszowej na tle niniejszej sprawy, należy wskazać, że prawo do niej wynika z postanowień Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy. Tym samym ma ona charakter roszczenia w przypadku spełnienia przez pracownika określonych warunków. Jej przyznanie nie jest uzależnione od uznania pracodawcy. Nagroda jubileuszowa przysługuje po spełnieniu warunku związanego najczęściej z długością trwania stosunku pracy, ma charakter okresowy. (…) Jest składnikiem wynagrodzenia, bowiem posiada cechy charakterystyczne dla wynagrodzenia.

Darmowy poczęstunek alkoholem mający skłonić klienta do tego, by wydał więcej pieniędzy lub przegrał więcej (np. w kasynie), ma wymiar reprezentacyjny i w związku z tym jest wyłączony z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 updop – wyrok NSA z 12.04.2023 r. (II FSK 2469/20).

Z uzasadnienia: Art. 16 ust. 1 pkt 28 updop stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. W orzecznictwie sądowym prezentowany jest pogląd, że zakresem art. 16 ust. 1 pkt 28 updop objęte są wydatki, które mają na celu stworzenie pozytywnego obrazu działalności gospodarczej podatnika jako całości, pozytywnego obrazu jego przedsiębiorstwa i stworzenie u kontrahentów podatnika ogólnego pozytywnego odbioru podatnika i jego działalności gospodarczej. (…)

Nie są wydatkami na reprezentację wydatki związane z działaniami, które mają na celu dostarczenie informacji o produktach lub towarach oferowanych przez podatnika do sprzedaży, gdyż wydatki te są nakierowane na zainteresowanie potencjalnych klientów konkretnymi przedmiotami znajdującymi się w ofercie handlowej podatnika, a nie na stworzenie ogólnego pozytywnego wizerunku działalności podatnika i jego firmy (por. wyrok NSA z 3.06.2022 r., II FSK 2511/19). (…)

Wydatki na alkohol serwowany bezpłatnie wybranym graczom kasyn, którzy generują dla kasyna największe obroty, mogą zostać uznane za ponoszone wyłącznie lub głównie w celu poprawy wizerunku kasyna. Celem, który uzasadnia takie działanie, jest także zapewnienie najlepszym klientom takich warunków, które sprawią, że będą spędzać w nim więcej czasu i będą do niego wracać. (…) Nie wymaga uzasadnienia to, że po spożyciu alkoholu dany klient będzie skłonny „przegrać więcej”, przy innym profilu działalności być może „wydać więcej”. Zrealizowany w ten sposób skutek w postaci doprowadzenia do zawarcia większej liczby zakładów nie oznacza jednak, że serwowanie alkoholu wybranym klientom nie spełnia celu reprezentacyjnego.

PODATEK OD PRZYCHODÓW Z BUDYNKÓW

Przychody z usług hotelarskich nie są objęte podatkiem od przychodów z budynków – wyrok NSA z 4.07.2023 r. (II FSK 71/21).

Z uzasadnienia: Art. 30g ust. 1 pkt 3 updof określa przedmiot opodatkowania podatkiem dochodowym od przychodu ze środka trwałego będącego budynkiem, który został oddany w całości albo w części do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. (…) Organ wykazał podobieństwo między umową usług hotelarskich a umową najmu, stwierdzając, że ta pierwsza to de facto umowa najmu określonych obiektów, rozszerzona o świadczenia dodatkowe. Słusznie skarżący podniósł, że sąd I instancji (…) pobieżnie odniósł się do cywilistycznych aspektów umów najmu i dzierżawy, pomijając ich istotne odmienności w stosunku do umowy usług hotelarskich. (…)

W ustawie o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych w art. 3 ust. 1 pkt 8 ustawodawca nazwał i zdefiniował usługi hotelarskie. (…) Ustawodawca w definicjach umów najmu i dzierżawy używa określenia oddanie rzeczy do używania na czas oznaczony lub nieoznaczony (art. 659 § 1 i art. 693 § 1 Kc). Ustawa o usługach hotelarskich stanowi o krótkotrwałym ogólnie dostępnym wynajmowaniu domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczeniu, w obrębie obiektu, usług z tym związanych. (…) Różnice dotyczą istotnych elementów tych umów, bez analizy których stwierdzenie ich podobieństwa jest niedopuszczalne. Oparcie poglądu o podobieństwie na tym tylko, że w ustawie użyto określenia „wynajem”, z pominięciem pozostałych elementów ustawowych regulacji, jest błędem. (…)

Należy wskazać, że regulacje dotyczące umów najmu znajdują się również, poza Kc, w innych ustawach, np. w ustawie o dodatkach mieszkaniowych; o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. W tej ostatniej ustawie uregulowano np. najem okazjonalny (art. 19a), najem instytucjonalny (art. 19f), najem instytucjonalny z dojściem do własności (art. 19k) (…). Ustawa ta przewiduje możliwość ujawnienia w księdze wieczystej roszczenia najemcy o przeniesienie prawa własności lokalu mieszkalnego, ustanowienie hipoteki zabezpieczającej wierzytelność najemcy (art. 19l). Do ochrony praw lokatorów stosuje się przepisy o ochronie własności (art. 19), ograniczenia czasowe w zakresie eksmisji (art. 16). Także regulacja dotycząca umowy najmu w Kc określa np. ustawowe prawo zastawu (art. 670), podnajem, jeśli umowa najmu tego nie zabrania (art. 668 § 1). (…)

Takie regulacje zawarte w ww. ustawach nie znajdują żadnego odniesienia w ustawie o usługach hotelarskich. (…) Z porównania regulacji prawnych umów najmu i usług hotelarskich wynika, że nie są to umowy podobne.

• 7.02.2023 r. (II FSK 1717/20).

Od Redakcji: W innych wyrokach NSA orzekł natomiast, że podatkiem od przychodów z budynków są objęte przychody uczelni z najmu:

• - domów studenckich na rzecz swoich studentów oraz studentów innych uczelni (wyrok z 7.02.2023 r., II FSK 1717/20),
• - powierzchni użytkowych na rzecz swoich studentów oraz najemców zewnętrznych (wyrok z 19.01.2023 r., II FSK 1393/20).

VAT

Artykuły spożywcze składające się z tego samego głównego składnika i zaspokajające tę samą potrzebę przeciętnego konsumenta mogą być opodatkowane dwiema różnymi obniżonymi stawkami VAT, w zależności od tego, czy są sprzedawane detalicznie w sklepie, czy przygotowywane i podawane klientowi na gorąco, na jego zamówienie, w celu natychmiastowego spożycia – wyrok TSUE z 5.10.2023 r. (C-146/22).

Z uzasadnienia: Przepisy i praktyka rozpatrywane w postępowaniu głównym prowadzą do rozróżnienia między gotowymi do spożycia napojami mlecznymi, sprzedawanymi w sklepach, które to napoje są klasyfikowane jako środki spożywcze objęte kodem CN 2202 i do których stosuje się obniżoną stawkę VAT w wysokości 5%, a gorącymi napojami mlecznymi, które (…) są na żądanie klienta przygotowywane przez pracownika kawiarni do natychmiastowego spożycia, przy czym są one objęte działem 56 PKWiU (Usługi związane z wyżywieniem) i podlegają obniżonej stawce VAT w wysokości 8%. (…) Rozróżnienie to wynika z zaklasyfikowania tych towarów odpowiednio: jako środka spożywczego objętego CN i jako składnika usług związanych z wyżywieniem objętych PKWiU.

Z orzecznictwa przytoczonego w pkt 37–39 niniejszego wyroku wynika zasadniczo, że dostawy towarów lub świadczenie usług objęte zał. III do dyrektywy 112 mogą podlegać dwóm różnym obniżonym stawkom VAT, o ile przestrzegana jest zasada neutralności podatkowej. W konsekwencji metoda klasyfikacji środków spożywczych (…), która opiera się w szczególności na tym, czy towarzyszą im usługi dodatkowe w celu ich spożycia, czy też nie, nie jest sama w sobie niezgodna z prawem UE. (…)

Do sądu odsyłającego należy jednak zbadanie, czy przepisy będące przedmiotem postępowania głównego są zgodne z zasadą neutralności podatkowej. (…)

Sąd odsyłający powinien ustalić, po pierwsze, czy napoje mleczne wykazują analogiczne właściwości, po drugie, czy zaspokajają one te same potrzeby konsumenta, i po trzecie, czy różnice między tymi napojami mlecznymi wywierają decydujący wpływ na wybór przeciętnego konsumenta polegający na zakupie jednego lub drugiego z tych napojów. (…) Wystarczy w szczególności, aby trzecie kryterium zostało spełnione, by uznać, że dane towary lub usługi nie są podobne, a zatem objęcie ich różnymi obniżonymi stawkami VAT nie narusza w konsekwencji zasady neutralności podatkowej.

• 22.04.2021 r. (C-703/19),
• 9.09.2021 r. (C-406/20),
• 11.09.2014 r. (C-219/13).

Przekazanie prezentu w zamian za wykupienie prenumeraty czasopism stanowi świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, polegającego na dostawie czasopism. Nie jest to nieodpłatne przekazanie towarów w rozumieniu art. 16 akapit pierwszy dyrektywy 112 – wyrok TSUE z 5.10.2023 r. (C-505/22).

Z uzasadnienia: Do celów VAT każdą transakcję należy zwykle uznawać za odrębną i niezależną. Jednakże (…) transakcji, którą stanowi jedno świadczenie w aspekcie gospodarczym, nie należy sztucznie rozdzielać, by nie pogarszać funkcjonalności systemu VAT. Należy uznać, że ma miejsce jedna transakcja, gdy dwa lub więcej elementów albo dwie lub więcej czynności dokonane przez podatnika na rzecz klienta są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.

W celu ustalenia, czy podatnik dokonuje kilku odrębnych świadczeń głównych, czy też jednego świadczenia, należy zidentyfikować elementy charakterystyczne rozpatrywanej transakcji, patrząc z punktu widzenia przeciętnego konsumenta. (…)

W niniejszej sprawie z informacji (…) wynika, że przekazywanie prezentów do prenumeraty za wykupienie nowej prenumeraty stanowi integralną część strategii handlowej skarżącej (…). Liczba prenumerat znacznie wzrasta, gdy towarzyszą im prezenty do prenumeraty. Istnieje zatem wyraźny związek między przekazaniem prezentu a zaprenumerowaniem czasopism (…).

Okoliczności sprawy wydają się wskazywać (…) na świadczenie główne, któremu towarzyszy świadczenie pomocnicze(…). Przekazanie prezentu do prenumeraty (…) stanowi bowiem zachętę do wykupienia prenumeraty. Jego jedynym celem jest zwiększenie liczby prenumeratorów czasopism publikowanych przez skarżącą, a tym samym zwiększenie jej zysków. (…)

Przekazanie takiego prezentu nie ma zatem samodzielnego celu z punktu widzenia przeciętnego konsumenta, który zgadza się na opłacenie co najmniej jednego miesiąca prenumeraty, aby otrzymać wspomniany prezent.

Ponadto skarżąca oraz Komisja Europejska słusznie podkreślają, że prezent do prenumeraty oferowany w latach 2015–2018 stworzył nowym prenumeratorom jak najlepsze warunki korzystania z głównego świadczenia usługodawcy, a mianowicie lektury czasopism, na które została wykupiona prenumerata, ponieważ tablet oraz smartfon umożliwiają na przykład zapoznanie się z cyfrową wersją tych czasopism. W konsekwencji, z zastrzeżeniem weryfikacji przez sąd odsyłający, wydaje się, że prenumerata tych czasopism z jednej strony i zaoferowanie tabletu lub smartfona o wartości jednostkowej mniejszej niż 50 euro [limit obowiązujący w Portugali, wyrok TSUE zapadł w portugalskiej sprawie] za wykupienie nowej prenumeraty z drugiej strony stanowią jedną całość, ponieważ prenumerata stanowi świadczenie główne, a prezent – świadczenie pomocnicze, którego jedynym celem jest zachęcenie do wykupienia prenumeraty.

• 4.03.2021 r. (C-581/19).

Czynności, które są nieważne na gruncie prawa cywilnego (art. 58 i art. 83 Kc), podlegają VAT i uprawniają do odliczenia podatku naliczonego – wyrok NSA z 7.09.2023 r. (I FSK 897/19).

Z uzasadnienia: Organy podatkowe pozbawiły stronę prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki inwestycyjne na realizację inwestycji budowlanej – budynku usługowego o funkcji gastronomiczno-mieszkaniowej (…). Zdaniem organów podatkowych ukształtowanie stosunków prawnych pomiędzy spółką a jej członkami zarządu w zakresie realizacji tej inwestycji wskazuje jednoznacznie na zamiar obejścia art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, a tym samym skutkuje brakiem prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawionych z tytułu prowadzonej inwestycji, stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. c ustawy o VAT. (…)

Powyższe stanowisko (…) uznać należy za wadliwe. Wykładnia art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. c była w ostatnim czasie przedmiotem wyroku TSUE z 25.05.2023 r. w sprawie C-114/22 (…). Orzeczenie to odnosiło się do znaków towarowych. W uzasadnieniu Trybunał, oceniając czy transakcja przeniesienia znaków towarowych miała charakter pozorny, przywiązał szczególne znaczenie do kwestii związanej z tym, czy nabywca znaków wykorzystywał je do działalności opodatkowanej. W tym względzie stwierdził, że jeżeli z „całościowej oceny wynika, że rzeczona sprzedaż została faktycznie dokonana, a zbyte znaki towarowe były wykorzystywane przez podatnika na dalszym etapie obrotu do celów jego opodatkowanych transakcji, podatnikowi nie można co do zasady odmówić prawa do odliczenia”.

W ocenie Trybunału prawa tego można jednak „odmówić podatnikowi, jeżeli zostanie wykazane na podstawie obiektywnych przesłanek, że powołuje się na nie w sposób stanowiący oszustwo lub nadużycie”. (…) W konsekwencji Trybunał uznał, że zasada zakazu nadużyć, znajdująca zastosowanie w dziedzinie VAT, zabrania jedynie całkowicie sztucznych konstrukcji oderwanych od rzeczywistości gospodarczej, tworzonych wyłącznie w celu uzyskania korzyści podatkowej, której przyznanie byłoby sprzeczne z celami dyrektywy 112.

Odnosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy zauważyć, że organy podatkowe nie stały na stanowisku, że przedmiotowa inwestycja budowlana – budynku usługowego o funkcji gastronomiczno-mieszkaniowej, nie miała miejsca. (…) Nie wykazały, aby zebrany w sprawie materiał dowodowy dowodził, że zasadniczym celem przedmiotowej inwestycji było jedynie osiągnięcie korzyści podatkowej w zakresie odliczenia VAT, a nie cel gospodarczy w zakresie realizacji przez spółkę opodatkowanej działalności gospodarczej, prowadzonej w tym budynku po jego wybudowaniu. (…)

W przypadku zatem, gdy podatnik realizuje proces inwestycyjny, którego efektem ma być środek trwały związany z jego działalnością opodatkowaną, nie ma podstaw, aby nakłady na ten środek trwały w budowie w zakresie realizacji prawa do odliczenia traktować inaczej aniżeli nakłady na nabycie gotowego środka trwałego. (…) Odnośnie natomiast podnoszonych w decyzji kwestii: nieważności umowy dzierżawy, braku pozwolenia na budowę dla spółki oraz braku właściwych gwarancji dla jej interesów – nie mają one znaczenia dla wyniku tej sprawy, zwłaszcza uwzględniając, że w świetle art. 5 ust. 2 ustawy o VAT, będące przedmiotem opodatkowania czynności podlegają opodatkowaniu VAT niezależnie od tego, czy zostały wykonywane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.

W obecnym stanie prawnym nie ma wątpliwości, że czynności, które są nieważne na gruncie prawa cywilnego z powodu niezachowania wymaganej formy, mogą podlegać opodatkowaniu. Decydujące znaczenie zyskuje bowiem nie stan prawny (na gruncie prawa cywilnego), lecz ekonomiczny aspekt transakcji. (…) W konsekwencji, z tytułu takiej czynności podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku, o ile spełnione są warunki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. gdy nabyte towary czy usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych.

• 25.05.2023 r. (C-114/22).

Zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest również przekazanie części przedsiębiorstwa, nawet gdy nie zostały przeniesione na nabywcę wszystkie składniki materialne i niematerialne. Warunkiem jest, aby całość przekazanych składników umożliwiała prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej – wyrok NSA z 28.07.2023 r. (I FSK 892/18).

Z uzasadnienia: O tym, jakie składniki majątkowe muszą być przedmiotem umowy, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, decydują każdorazowo okoliczności faktyczne. W niniejszej sprawie nabyte przez spółkę składniki majątkowe niewątpliwie umożliwiły kontynuowanie dotychczasowej działalności zbywcy. Ustalono bowiem, że nabyta nieruchomość Centrum Handlowe (…) wraz z ww. prawami i składnikami majątku pełni w spółce (od dnia nabycia) taką samą rolę, jaką pełniła u sprzedającego – jest przedmiotem najmu na rzecz tych samych podmiotów gospodarczych. (…)

Istotą prowadzonej działalności gospodarczej tak przez zbywcę, jak i skarżącą, był najem powierzchni handlowych (usługowych), co oznacza, że elementem decydującym o możliwości kontynuowania dotychczasowej działalności gospodarczej były zawarte i przeniesione w drodze przedmiotowej transakcji umowy najmu. (…) Takiego wniosku nie podważa okoliczność, że w umowie (…) nie przeniesiono praw i obowiązków wynikających z umów: zarządzania, monitoringu, umowy ubezpieczenia nieruchomości, umów w zakresie dostaw mediów i bieżącego administrowania przedsięwzięciem, jak również umów rachunków bankowych. Gdyby bowiem doszło do przeniesienia praw i obowiązków, wynikających z powyższych umów na spółkę, oznaczałoby to sprzedaż całego przedsiębiorstwa. Jednak bezpośrednio po zakupie spółka zawarła nowe umowy z dotychczasowymi dostawcami mediów.

Umowa na zarządzanie nieruchomością zawarta została z innym niż dotychczasowy pomiotem, lecz w tożsamym zakresie. (…) W tym kontekście (…) należy odnotować stanowisko TSUE zaprezentowane w postanowieniu z 16.01.2023 r. w sprawie C-729/21, które zapadło w ramach niniejszego postępowania. Trybunał analizował problem, odnosząc się do art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 112, zgodnie z którym w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie bądź jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. Przepis ten stanowi umocowanie w dyrektywie 112 dla regulacji art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. (…)

Trybunał rozstrzygnął m.in, że art. 19 akapit pierwszy dyrektywy 112 należy interpretować w taki sposób, że pojęcie „przekazania całości lub części majątku” obejmuje przeniesienie części przedsiębiorstwa, nawet jeśli nie zostały przeniesionena nabywcę wszystkie składniki materialne i niematerialne, które wchodzą w skład tej części, pod warunkiem że całość przekazanych składników jest wystarczająca dla umożliwienia temu przedsiębiorstwu prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej. (…) Trybunał wyjaśnił, że dla interpretacji pojęcia „przekazania całości lub części majątku” istotne pozostaje ustalenie, czy nabywca ma zamiar kontynuować działalność przedsiębiorstwa/jego części. (…)

Skarżąca, podważając ocenę, że w sprawie mieliśmy do czynienia ze zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa, eksponowała, że sporna transakcja nie przenosiła na nabywcę praw i obowiązków wynikających z umowy ubezpieczenia, dostaw większości mediów i odbioru odpadów, ochrony osób i mienia, obsługi technicznej np. serwisu instalacji wentylacyjno-klimatyzacyjnych, odśnieżania, utrzymania dachów, dozoru technicznego urządzeń, obsługi strony internetowej, jak również umów rachunków bankowych, usług księgowych, prawnych. Podkreślała, że zasadniczym argumentem przemawiającym przeciwko stanowisku organów jest brak kontynuacji umowy o zarządzanie nieruchomością z dotychczasowym zarządcą. W ocenie NSA powyższe argumenty nie są uzasadnione. (…)

Brak kontynuacji dotychczasowych usług (tam, gdzie ich charakter nie narzuca konieczności zawarcia nowej umowy) nie wpływa istotnie na możliwość kontynuowania działalności na dotychczasowych zasadach. Odnosząc się do argumentu o braku kontynuacji umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem, to w ocenie NSA zasadna pozostaje ocena sądu I instancji, że nie było to składnikiem niezbędnym do funkcjonowania Centrum, ponieważ spółka mogła zlecić taką usługę innemu podmiotowi bez większych problemów lub samodzielnie sprawować zarząd Centrum.

Wewnątrzwspólnotową dostawą towarów jest również przemieszczenie przez podatnika własnych towarów z Polski do innego państwa unijnego, w którym mają one posłużyć do działalności gospodarczej podatnika – wyrok NSA z 2.06.2023 r. (I FSK 832/20).

Z uzasadnienia: Spór sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy skarżący, dokonujący przemieszczenia towarów z terytorium Polski na terytorium Niemiec lub Belgii w celu wykonania kompleksowej usługi budowy ogrodów zimowych, opodatkowanej na terytorium tych państw członkowskich, ma obowiązek zastosowania do owej czynności przemieszczenia towarów art. 13 ust. 3 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem za WDT uznaje się również przemieszczenie przez podatnika, o którym mowa w art. 15, lub na jego rzecz towarów należących do jego przedsiębiorstwa z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które zostały przez tego podatnika na terytorium kraju w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach WDT, albo sprowadzone na terytorium kraju w ramach importu towarów, jeżeli mają służyć działalności gospodarczej podatnika.

Należy zgodzić się z organem, że czynność przemieszczenia towarów, o której mowa w art. 13 ust. 3 cytowanej ustawy, zrównana z WDT, musi być rozpoznana odrębnie od usługi wykonanej przez podatnika na rzecz kontrahenta na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju (w realiach tej sprawy terytorium Niemiec lub Belgii). Omawiany przepis rozszerza pojęcie WDT na czynności, które nie mają, jak klasyczna dostawa, o której mowa w art. 7 ustawy o VAT, charakteru czynności dwustronnych, a które polegają na przemieszczeniu towarów przedsiębiorstwa z Polski do innego państwa członkowskiego, w którym mają posłużyć do działalności gospodarczej podatnika (tu: w celu wykonania usługi).

W przypadku owej WDT polski dostawca pełni jednocześnie rolę nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego. Przepis ów pozwala więc na udokumentowanie przesunięcia towarów własnych podatnika (nie w ramach ich dostawy) z terytorium Polski na terytorium innego państwa członkowskiego. W tym kontekście nie są uprawnione zarzuty sądu I instancji, że organ pominął fakt świadczenia przez wnioskodawcę kompleksowej usługi, gdzie świadczenie główne decyduje o charakterze całości. Owa czynność, o której mowa w art. 13 ust. 3 ustawy o VAT, nie może być bowiem kwalifikowana jako część wykonania kompleksowej usługi budowy ogrodu zimowego, gdyż w jej ramach podatnik nie dokonuje dostawy towarów na rzecz swojego kontrahenta, o której mowa w art. 7 cytowanej ustawy, rozumianej jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…) ale wyłącznie przemieszczenia towarów własnych, które następnie w kolejnej czynności dostawy (już potraktowanej jako część złożonej usługi) zostaną dostarczone kontrahentowi podatnika.

Organ wyraźnie odróżnił w zaskarżonej interpretacji kwestię złożoności wykonywanej usługi wybudowania oranżerii od kwestii wywozu towarów kupowanych w Polsce, które służą wykonaniu ogrodu zimowego na terytorium Niemiec lub Belgii, a więc kwestii przemieszczenia towarów własnych, która to czynność nie może pozostawać neutralna podatkowo, zgodnie z art. 13 ust. 3 ustawy o VAT.

• 6.03.2014 r. (C-606/12 i C-607/12).

Dotacja do badań naukowych i prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa nie wchodzi do podstawy opodatkowania VAT – wyrok NSA z 14.06.2023 r. (I FSK 326/19).

Z uzasadnienia: Według art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a–30c,art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 (które nie mają w tej sprawie znaczenia), jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Przywołane unormowanie stanowi implementację art. 73 dyrektywy 112 (…). Z przepisu tego wynika jednoznacznie, że pomiędzy dotacjami (subwencjami, dopłatami) a czynnościami opodatkowanymi musi istnieć związek o charakterze bezpośrednim. (…)

Opodatkowaniu podlegają bowiem jedynie przedmiotowe dotacje do ceny sprzedaży (u dostawcy towaru lub usługi). Nie podlegają natomiast opodatkowaniu przedmiotowe dotacje do ceny zakupu (u nabywcy towaru lub usługi). W zaskarżonym wyroku zasadnie dostrzeżono, że dofinansowanie z Centrum nie ma charakteru wynagrodzenia za świadczone usługi. Ponadto właścicielem praw do elementów autorskich pozostaje z mocy prawa Skarb Państwa (lub może być uprawniony do nieodpłatnego korzystania z praw do elementów autorskich). Nie można więc dopatrzeć się bezpośredniego związku dofinansowania z ceną świadczeń. Taki bezpośredni związek miałby miejsce wtedy, gdyby cena, za jaką swoją usługę lub towar skarżąca sprzedawać będzie nabywcom, była zależna od kwoty dotacji. Z okoliczności przedstawionych przez wnioskodawcę nie wynika, aby istniało powiązanie kwoty dofinansowania z ew. konkretnym wynikiem prac badawczych i rozwojowych (…).

W sytuacji gdy dofinansowanie przekazane przez Centrum ma za zadanie sfinansować prowadzone przez lidera i członków prace służące do realizacji projektu na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa, zaś lider i członkowie nie mogą przeznaczać otrzymanych transz dofinansowania na cele inne niż związane z projektem, to zasadny jest wniosek, że dofinansowanie pokrywa jedynie koszty związane z projektem.

• 18.04.2023 r. (I FSK 466/20),
• 20.04.2022 r. (I FSK 1291/18, I FSK 1905/18),
• 7.10.2021 r. (I FSK 217/21),
• 21.03.2019 r. (I FSK 1363/18),
• 27.09.2018 r. (I FSK 1876/16),
• 13.08.2018 r. (I FSK 1849/18),
• 12.04.2018 r. (I FSK 2056/17).

PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI

Powierzchnia gruntu, na której umieszczono panele fotowoltaiczne wraz z infrastrukturą towarzyszącą, jest objęta podatkiem od nieruchomości według stawki właściwej dla gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – wyrok NSA z 25.05.2023 r. (III FSK 24/23).

Z uzasadnienia: Spór dotyczy opodatkowania podatkiem od nieruchomości gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, lecz na których posadowiona została instalacja tzw. farmy fotowoltaicznej. W ocenie skarżącego, na ogrodzonym terenie, pomiędzy umiejscowionymi panelami fotowoltaicznymi, prowadzona jest działalność rolnicza, co ma powodować, że obszar ten podlega podatkowi rolnemu, a nie podatkowi od nieruchomości (ze stawką właściwą dla pozarolniczej działalności gospodarczej). Natomiast przeciwnego zdania są organy podatkowe, według których cały ogrodzony obszar o powierzchni 17.470 m² (pomimo oznaczenia w ewidencji gruntów i budynków jako grunt rolny) podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, jako zajęty na pozarolniczą działalność gospodarczą (eksploatację urządzeń składających się na farmę fotowoltaiczną, wychwytujących energię elektryczną ze słońca). (…)

Kluczowe, a zarazem wyjściowe staje się wskazanie sposobu rozumienia art. 2 ust. 2 upol, a także art. 1 ustawy o podatku rolnym (upr). (…) WSA przyjął prawidłową wykładnię art. 2 ust. 2 upol, uznając, że to właśnie posadowienie na spornym gruncie paneli fotowoltaicznych oraz innych urządzeń składających się na farmę fotowoltaiczną (…) wpływa na możliwość sposobu korzystania z gruntu (ogranicza możliwość prowadzenia innej działalności). Nawet zatem prowadzenie działalności rolniczej na spornym gruncie – tym bardziej że chodzi o takie rodzaje działalności rolniczej, jak dwukrotny pokos trawy, wypas zwierząt, które nie ingerują w grunt – nie wyklucza faktycznego zajęcia nieruchomości na prowadzenie działalności gospodarczej. A jeśli takie zajęcie faktycznie występuje, spełnione są przesłanki opodatkowania gruntu podatkiem od nieruchomości według wyższych stawek przewidzianych dla działalności gospodarczej.

Trafne pozostaje więc stanowisko WSA, (…) że grunt pomiędzy panelami, jak również pomiędzy panelami a ogrodzeniem, należy kwalifikować jako zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej, a zatem niezbędny do osiągniecia zamierzonego rezultatu, tj. instalacji i eksploatacji farmy fotowoltaicznej w celu pozyskiwania energii elektrycznej. Zaprezentowany sposób wykładni odpowiada zatem istocie zwrotu normatywnego ,,zajęcia na prowadzenie działalności gospodarczej”, uwzględniając rodzaj i specyfikę tej działalności gospodarczej, w ramach której rozmieszczone są panele w takiej odległości od siebie, aby nie zaciemniały się wzajemnie, z jednoczesnym zabezpieczeniem wolnej przestrzeni dla wykonywania odpowiednich dla tej działalności czynności, tj. porządkowych, naprawczych czy konserwacyjnych.

W konsekwencji WSA właściwie zastosował art. 1 upr i art. 2 ust. 2 upol, przyjmując, że użytki rolne są w tym przypadku zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej, gdyż spełniają ustawową przesłankę zajęcia gruntu na prowadzenie działalności gospodarczej.

Prawidłowo również WSA zgodził się ze stanowiskiem (…), że podstawowym celem wykorzystania użytków rolnych w tej sprawie nie jest działalność rolnicza (jak chciałby tego skarżący), lecz działalność gospodarcza. Działalność rolnicza, i to z ograniczeniami, o których była już mowa wcześniej (wynikającymi chociażby z umowy dzierżawy), może być wykonywana (co nie jest negowane przez WSA i organy podatkowe) tylko przy okazji prowadzenia działalności podstawowej (gospodarczej).

• 2.03.2023 r. (III FSK 1019/22),
• 6.12.2022 r. (III FSK 634/22, III FSK 4837/21),
• 14.09.2022 r. (III FSK 607/22, III FSK 605/22).

ORDYNACJA PODATKOWA

Wyręczyciel może zapłacić podatek za podatnika, pod warunkiem że kwota podatku nie przekracza 1000 zł – wyroki NSA z 17.08.2023 r. (III FSK 106/23, III FSK 150/23, III FSK 394/23, III FSK 480/23).

Z uzasadnienia: Przedmiotem sporu jest ustalenie, czy wpłata podatku dokonana z rachunku bankowego innego podmiotu skutkuje wygaśnięciem zobowiązania podatkowego w rozumieniu art. 59 § 1 pkt 1, art. 61 § 1, art. 62 § 1 oraz art. 62b § 1 Op. (…) 1.01.2016 r. (…) wszedł w życie art. 62b Op, który ma kluczowe znaczenie w rozstrzygnięciu powstałego w tej sprawie sporu. Otóż w § 1 tego artykułu ustawodawca przyjął, że zapłata podatku może nastąpić także przez:

1) małżonka podatnika, jego zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę,

2) aktualnego właściciela przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego, jeżeli podatek zabezpieczony jest hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym,

3) inny podmiot, w przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 1000 zł.

(…) Z powyższego wynika, że art. 62b § 1 pkt 3 Op dopuszcza wskazaną (…) w uchwale 7 sędziów NSA z 26.05.2008 r. (I FPS 8/07) możliwość dokonania zapłaty podatku przez tzw. wyręczyciela, jeżeli wpłacane środki pochodzą ze środków podatnika. Z drugiej jednak strony w przepisie tym ustawodawca wyraźnie ograniczył możliwość zapłaty (wpłaty) podatku przez „inny podmiot” tylko do kwoty 1000 zł. (…) Jeżeli „inny podmiot” dokona zapłaty podatku przewyższającego kwotę 1000 zł, będzie to działanie nieskuteczne, i to niezależnie od tego, czy wpłata została dokonana ze środków własnych, czy środków podatnika. (…). Prawidłowości wydanych w tej sprawie rozstrzygnięć nie podważa argumentacja, że skarżący nie mógł dokonać wpłat z własnych rachunków bankowych z uwagi na ich zajęcie przez komornika. Okoliczność ta nie może stanowić uzasadnienia do wykorzystywania rachunków bankowych innego podmiotu w celu regulowania należności podatkowych przekraczających limit wynikający z art. 62b § 1 pkt 3 Op.

• 15.09.2022 r. (III FSK 770/21 i III FSK 902/21),
• 21.12.2021 r. (II FSK 902/19).