Co nowego w orzecznictwie podatkowym - 67

Wydatki ponoszone przez pracodawcę na zapewnienie pracownikom bezpłatnego zakwaterowania w miejscu wykonywania pracy są, z wyłączeniem podróży służbowej, przychodem ze stosunku pracy – wyrok NSA z 6.03.2020 r. (II FSK 800/18).

Z uzasadnienia: W wyroku z 8.07.2014 r. (K 7/13) TK stwierdził, że (…) świadczenia uzyskiwane od pracodawcy, niezależnie od tego, czy są dokonywane w formie pieniężnej, czy w formie świadczenia rzeczowego lub usługi, aby podlegały opodatkowaniu, muszą prowadzić do pojawienia się po stronie pracownika dochodu, czyli korzyści majątkowej, która może wystąpić w dwóch postaciach – prowadzi do powiększenia aktywów, co jest zwykłym skutkiem wypłaty pieniędzy, albo do zaoszczędzenia wydatków, co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub usługi. (…)

W ocenie NSA (…) dobrowolne przyjęcie od pracodawcy nieodpłatnego noclegu leży w interesie pracownika oddelegowanego, gdyż uzyskuje on w ten sposób wymierną korzyść (przysporzenie majątkowe) w postaci uniknięcia kosztów, które musiałby ponieść, skoro zdecydował się na wynikające z umowy o pracę zagraniczne miejsce świadczenia pracy. Dlatego też wydatki ponoszone przez pracodawcę na zapewnienie noclegu skarżącemu w miejscu wykonywania przez niego pracy na rzecz pracodawcy, z wyłączeniem podróży służbowej, o której mowa w art. 775 Kp, będą stanowić dla skarżącego przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 updof (…).

Podobnym zagadnieniem zajmował się SN, wyjaśniając w uchwale z 10.12.2015 r. (III UZP 14/15), że pojęcie przychodu określone w art. 4 ust. 9 usus obejmuje wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników i tym samym stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu art. 18 ust. 1 tej ustawy.

(…) Jak stwierdził SN w uzasadnieniu uchwały, przepisy prawa, w tym przepisy dotyczące bhp, nie obligują pracodawcy do zapewnienia pracownikowi miejsca zamieszkania, w którym będzie zaspokajał swoje potrzeby bytowe. Jest to sfera prywatna pracownika, realizowana poza godzinami pracy i poza dyspozycją pracodawcy. Jedynym wyjątkiem jest tu podróż służbowa (art. 775 § 1 Kp), podczas której pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy, a wymuszony nią nocleg poza miejscem zamieszkania nie jest wpisany w umówiony charakter pracy.