Zgłoszenie kodu zawodu w ZUS w przypadku czynności przypisanych do kilku zawodów

Jak wynika z objaśnień do struktury klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy zawartych w rozporządzeniu MPiPS z 7.08.2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania[1], w przypadkach kiedy zadania pracownika są typowe dla kilku zawodów lub specjalności na tym samym poziomie kompetencji – jak np. w przypadku pracownika określanego jako blacharz-spawacz – pracownik ten powinien być klasyfikowany w zawodzie o przeważającym zespole czynności, a więc jako blacharz lub jako spawacz.

Czym jest przeważający zespół czynności? Jak wyjaśniono w publikacji „Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Tworzenie i stosowanie”, przygotowanej w 2014 r. na zlecenie MPiPS, mogą o nim świadczyć: większa liczba zadań, więcej czasu poświęcanego na wykonywanie określonych zadań, większe znaczenie zadań z uwagi na efekty pracy itp. Przy określaniu przeważającego zespołu czynności decydujące powinny być te zadania, które są najbardziej istotne dla końcowego efektu pracy. Istotność danego zadania jest oceniana z punktu widzenia pracodawcy/zleceniodawcy.

W omawianym przypadku pierwszorzędne znaczenie wydaje się mieć organizacja i prowadzenie przez zleceniobiorcę zajęć dla młodzieży. Przeprowadzenie zajęć zajmie najwięcej czasu i będzie najbardziej znaczące dla odbiorców działań fundacji. Realizacja materiału wideo z tych zajęć to zaś czynność dodatkowa, która ma w efekcie doprowadzić do zwiększenia liczby uczestników lub do organizacji kolejnych zajęć.

Kluczowe są zapisy zawartej umowy i oczekiwania zleceniodawcy. Pod uwagę należy wziąć również zawarte w rozporządzeniu sformułowanie: „zadania pracownika są typowe dla kilku zawodów lub specjalności na tym samym poziomie kompetencji”. Czy wskazane w pytaniu zadania odnoszą się do zawodów na tym samym poziomie kompetencji? Aby udzielić odpowiedzi, można posłużyć się bazą danych „INFOdoradca+ Informacje o zawodach”, przygotowaną przez MPiPS (obecnie zarządzaną przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii) i dostępną na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia[2]. Korzystając z bazy, można zapoznać się z poziomem kompetencji właściwym dla danego zawodu.

W zawodzie animator czasu wolnego młodzieży (pracownik młodzieżowy) preferowane jest wykształcenie wyższe w zakresie nauk pedagogicznych, psychologicznych lub w dziedzinach nauk społecznych, sztuk plastycznych czy wychowania fizycznego. Jest to więc IV poziom kompetencji (wykształcenie wyższe). Z bazy INFOdoradca+ wynika zaś, że realizator filmu wideo (wideofilmowiec) powinien mieć wykształcenie co najmniej średnie (III poziom kompetencji).

Nie wydaje się więc, aby w omawianym przypadku wykonywane zadania dotyczyły tego samego poziomu kompetencji, a zatem zastosowanie znajdzie raczej objaśnienie dotyczące zadań przypisanych do różnych poziomów kompetencji. Z objaśnień zawartych w rozporządzeniu wynika zaś, że w przypadkach, kiedy zadania pracownika wymagają wiedzy i umiejętności zdobywanych na różnych poziomach kompetencji, jego zawód powinien być klasyfikowany zgodnie z zadaniami wymagającymi najwyższego poziomu.

Uwzględniając więc poziom kompetencji wymaganych do wykonywania przez zleceniobiorcę określonych zadań, zawód animator czasu wolnego młodzieży również pełni rolę nadrzędną i z tym kodem zawodu należałoby zgłosić zleceniobiorcę do ZUS. Ostatecznie można kierować się również objaśnieniem z rozporządzenia dotyczącym etapu procesu wytwarzania i dystrybucji usługi: W przypadkach, kiedy zadania związane są z różnymi etapami procesu wytwarzania i dystrybucji produktów i usług, zadania związane z fazą produkcyjną powinny mieć priorytet nad zadaniami pochodnymi, związanymi ze sprzedażą i marketingiem czy transportem.

W omawianym przypadku usługą, która ma zostać wytworzona, są zajęcia dla młodzieży, a filmowanie, montaż i wyemitowanie materiału filmowego z zajęć pełnią rolę zadania pochodnego związanego z marketingiem, czyli reklamą danego produktu, która ma zachęcić młodych ludzi i ich rodziców do skorzystania z usługi. W takim przypadku również zawód animator czasu wolnego młodzieży będzie miał znaczenie nadrzędne nad wideofilmowcem.

Reasumując: zgodnie z objaśnieniami zawartymi w rozporządzeniu, uwzględniając stopień istotności wykonywanych zadań, poziom kompetencji niezbędny do ich wykonania oraz umiejscowienie danego działania w procesie realizacji usługi, w omawianym przypadku zleceniobiorca powinien zostać zgłoszony do ZUS z kodem zawodu 235916, przypisanym do animatora czasu wolnego młodzieży (pracownik młodzieżowy).