Ustalenie wymiaru urlopu wypoczynkowego „niepełnoetatowca”
Wymiar urlopu wypoczynkowego należy przeliczyć proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, a następnie udzielać go w godzinach, przyjmując, że jeden dzień tak wyliczonego urlopu jest równy 8 godz. Konieczność przeliczenia pojawia się także przy zmianie wymiaru etatu w trakcie roku.
Art. 154 Kp przewiduje dwa roczne wymiaru urlopów:
- 20 dni – dla osób o stażu pracy zaliczanym do stażu urlopowego, wynoszącym poniżej 10 lat,
- 26 dni – dla osób o co najmniej 10-letnim stażu.
Do okresów, od których zależy wymiar urlopu, wlicza się wszystkie poprzednie okresy zatrudnienia w ramach stosunku pracy, inne okresy zaliczane do stażu pracy na podstawie konkretnych przepisów ustawy (art. 1541 Kp). Na staż urlopowy wpływa również edukacja – na zasadach wskazanych w art. 155 Kp wlicza się do niego ostatni zakończony etap nauki (chyba że w jej trakcie pracownik pracował i zaliczenie okresu pracy byłoby dla niego bardziej korzystne).
Wymiar urlopu wypoczynkowego należy przeliczyć proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, a następnie udzielać go w godzinach, przyjmując, że jeden dzień tak wyliczonego urlopu jest równy 8 godz. Konieczność przeliczenia pojawia się także przy zmianie wymiaru etatu w trakcie roku.
Art. 154 Kp przewiduje dwa roczne wymiaru urlopów:
- 20 dni – dla osób o stażu pracy zaliczanym do stażu urlopowego, wynoszącym poniżej 10 lat,
- 26 dni – dla osób o co najmniej 10-letnim stażu.
Do okresów, od których zależy wymiar urlopu, wlicza się wszystkie poprzednie okresy zatrudnienia w ramach stosunku pracy, inne okresy zaliczane do stażu pracy na podstawie konkretnych przepisów ustawy (art. 1541 Kp). Na staż urlopowy wpływa również edukacja – na zasadach wskazanych w art. 155 Kp wlicza się do niego ostatni zakończony etap nauki (chyba że w jej trakcie pracownik pracował i zaliczenie okresu pracy byłoby dla niego bardziej korzystne).
Niepełny wymiar
Wymiar urlopu pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do jego wymiaru czasu pracy, przyjmując za podstawę wymiar urlopu określony na podstawie stażu urlopowego. Przy obliczeniach niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia.
Przykład 1
Pracownik pracuje na 1/8 etatu, ma prawo do 26 dni urlopu rocznie.
26 × 1/8 = 3,25. Wynik zaokrągla się w górę do pełnego dnia – przysługują więc 4 dni urlopu.
Zaokrąglanie do pełnego dnia przy niższych wymiarach czasu pracy często prowadzi do sytuacji, w której identyczny wymiar urlopu będą miały osoby zatrudnione w znacznie różniących się od siebie cząstkach etatu.
Przykład 2
Pracodawca zatrudnia 3 osoby na bardzo niskie etaty – 1/15, 1/20, 1/25. Wszyscy pracownicy mają co najmniej 10-letni staż pracy.
26 dni × 1/15 = 1,73 dnia,
26 dni × 1/20 = 1,30 dnia,
26 dni × 1/25 = 1,04 dnia.
W każdym przypadku dokonuje się zaokrąglenia w górę do pełnego dnia. Nie ma tu znaczenia liczba miejsc po przecinku, zatem każdy z pracowników będzie miał prawo do 2 dni urlopu rocznie.
Urlop udzielany w godzinach
Tak wyliczany wymiar urlopu nie przekłada się jeszcze wprost na jego udzielanie. W myśl art. 1542 Kp urlopu udziela się bowiem w dni, które są dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu. Urlop przelicza się na godziny, przyjmując, że 1 dzień urlopu to 8 godz. (jeżeli pracownik ma umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności, mnożnik to 7, gdyż tyle godzin wynosi dobowa norma czasu pracy osób o takich stopniach niepełnosprawności).
Przykład 3
Osoba z pierwszego przykładu będzie miała prawo do 32 godz. urlopu rocznie, osoby z przykładu 2 – do 16 godz.
Przykład 4
Pracownik zatrudniony na 1/4 etatu w systemie równoważnym pracuje według harmonogramów czasu pracy. Pracodawca stara się planować tygodniowo nie więcej niż 10 godz. pracy, uwzględniając ustaloną z pracownikiem w umowie o pracę zasadę, że praca odbywa się tylko w poniedziałki i wtorki.
W 2 kolejnych tygodniach pracownik ma zaplanowane 4 godz. pracy w poniedziałek i 6 godz. we wtorek oraz
10 godz. w kolejny poniedziałek (w systemie równoważnym nie ma obowiązku proporcjonalnego obniżania maksymalnego dobowego wydłużenia czasu pracy, tj. 12 godz., do wymiaru etatu; pracodawca może zatem planować taki dzienny wymiar czasu pracy również dla osoby, która pracuje na 1/2 czy 1/8 etatu, kierując się przy tym liczbą godzin w okresie rozliczeniowym). Osoba ta ma 20-letni staż pracy.
Pracownik bierze urlop na żądanie na wtorek w pierwszym tygodniu i na poniedziałek w drugim.
Z rocznej puli godzinowej urlopu (56 godz.) wykorzysta w tym przypadku łącznie 16 godz.
Wymiary urlopów przy najczęściej występujących wymiarach czasu pracy
| Wymiar etatu | Wymiar urlopu |
| 1/4 |
|
| 1/3 |
|
| 1/2 |
|
| 3/4 |
|
Zmiana etatu
Jeżeli zmiana wymiaru czasu pracy następuje w trakcie roku, konieczne jest przeliczenie wymiaru urlopu i ustalenie go odrębnie dla okresów pracy w poszczególnych wymiarach czasu pracy. Zastosowanie znajdą tu przepisy (art. 153 i art. 154 Kp) o ustaleniu proporcjonalnym urlopu, z których wynika m.in., że:
- miesiąc pracy odpowiada 1/12 rocznego wymiaru
- urlopu,
- niepełny miesiąc ulega zaokrągleniu do pełnego miesiąca (w tym przypadku dla tego miesiąca należy przyjąć wymiar czasu pracy, z jakim pracownik rozpoczął miesiąc),
- niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia,
- łączny wymiar urlopu wypoczynkowego nie może w roku kalendarzowym przekroczyć odpowiednio 20 lub 26 dni.
Przykład 5
Pracownik pracuje na pełny etat. Od 20 lipca strony zmieniły porozumieniem wymiar czasu pracy na 1/2 etatu. Pracownik ma prawo do 20 dni urlopu rocznie.
Oddzielnie ustala się wymiar urlopu dla okresu styczeń–lipiec oraz sierpień–grudzień:
20 × 7/12 = 12 dni (po zaokrągleniu w górę do pełnego dnia),
(20 × 1/2) × 5/12 = 5 dni (po zaokrągleniu w górę do pełnego dnia).
Łącznie pracownik ma prawo do 17 dni urlopu, a po przeliczeniu na godziny – do 136 godz.
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
| Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
