Zamówienie-Koszyk
Dokończ - Edytuj - Anuluj

Droga Użytkowniczko, Drogi Użytkowniku, klikając AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrazisz zgodę na to aby Rachunkowość Sp. z o.o. oraz Zaufani Partnerzy przetwarzali Twoje dane osobowe takie jak identyfikatory plików cookie, adresy IP, otwierane adresy url, dane geolokalizacyjne, informacje o urządzeniu z jakiego korzystasz. Informacje gromadzone będą w celu technicznego dostosowanie treści, badania zainteresowań tematami, dostosowania niektórych treści do lokalizacji z której jest odczytywana oraz wyświetlania reklam we własnym serwisie oraz w wykupionych przez nas przestrzeniach reklamowych w Internecie. Wyrażenie zgody jest dobrowolne.

Klikając w przycisk AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrażasz zgodę na zapisanie i przechowywanie na Twoim urządzeniu plików cookie. W każdej chwili możesz skasować pliki cookie oraz ograniczyć możliwość zapisywania nowych za pomocą ustawień przeglądarki.

Wyrażając zgodę, pozwalasz nam na wyświetlanie spersonalizowanych treści m.in. indywidualne rabaty, informacje o wykupionych przez Ciebie usługach, pomiar reklam i treści.

AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU
account_circle
dehaze

Logowanie

e-mail:

hasło:

 

 

Logowanie za pomocą e-maila

Jeżeli nie pamiętasz hasła albo nie masz konta, to wyślemy na Twój e-mail wiadomość weryfikującą. Po kliknięciu w link z e-maila będziesz zalogowany na urządzeniu do chwili wylogowania.

e-mail:

Klikając w poniższy link, zgadzasz się na zapisanie podanych w formularzu danych i wykorzystywanie ich zgodnie z polityką przetwarzania danych dostępną w dokumencie ⇒Polityka przetwarzania danych osobowych (RODO)⇐

 

Logowanie do za pomocą e-maila

Sprawdzanie danych....

Rekompensata za pracę zmianową w listopadowe święta

Jadwiga Sztabińska
Od 1.11.2021 r. pracodawca wprowadza w dziale produkcji pracę zmianową (3 zmiany po 8 godz.), w tym w niedziele i święta. Utrzymuje miesięczny okres rozliczeniowy.
Jak powinien rozliczyć pracę w święta przypadające 1.11.2021 i 11.11.2021 r.?

Za pracę 1.11.2021 (poniedziałek) i 11.11.2021 r. (czwartek) pracodawca udziela innego dnia wolnego do końca listopada, zakładając, że miesięczny okres rozliczeniowy rozpoczął się z początkiem tego miesiąca. Jeśli nie byłoby to możliwe, wypłaca normalne wynagrodzenie i dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia za każdą godzinę przepracowaną w tych dniach.

Za pracę 1.11.2021 (poniedziałek) i 11.11.2021 r. (czwartek) pracodawca udziela innego dnia wolnego do końca listopada, zakładając, że miesięczny okres rozliczeniowy rozpoczął się z początkiem tego miesiąca. Jeśli nie byłoby to możliwe, wypłaca normalne wynagrodzenie i dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia za każdą godzinę przepracowaną w tych dniach.

Kodeksowy wyjątek

Praca zmianowa stanowi wyjątek od zakazu pracy w niedziele i święta, które są ustawowo dniami wolnymi od pracy (art. 15110 pkt 3 Kp). Może być świadczona między godz. 6.00 w niedzielę lub święto a godz. 6.00 w następnym dniu, jeśli pracodawca nie wskaże innego przedziału czasowego (art. 1519 § 2 Kp).

Zastosowanie systemu pracy zmianowej, która obejmuje niedziele i święta, nie zwalnia pracodawcy z obowiązku zapewnienia pracownikom łącznej liczby dni wolnych od pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, która ma odpowiadać co najmniej liczbie niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy przypadających w tym okresie (art. 147 Kp). Musi on ponadto zagwarantować co najmniej jedną wolną od pracy niedzielę na 4 tyg. tym, którzy pracują w niedziele (art. 15112 zdanie 1 Kp).

Najpierw wolne

[1] Ustawa z 18.01.1951 r. (tekst jedn. DzU z 2020 r. poz. 1920).

W listopadzie są dwa święta – Wszystkich Świętych (poniedziałek, 1.11.2021 r.) i Narodowe Święto Niepodległości (czwartek, 11.11.2021 r.) – zgodnie z art. 1 pkt 1 lit. j i k ustawy o dniach wolnych od pracy[1]. Za pracę w tych dniach pracodawca ma przede wszystkim udzielić wolnego w inny dzień w ciągu okresu rozliczeniowego (art. 15111 § 1 pkt 2 Kp). Gdy święto przypadnie w niedzielę (tak będzie 26.12.2021 r., tj. w drugi dzień Bożego Narodzenia), wówczas będzie zobowiązany dać pracującym inny dzień wolny w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takim święcie, a jeśli w tym terminie jest niemożliwe jego wykorzystanie – do końca okresu rozliczeniowego (art. 15111 § 1 pkt 1, § 2 i 4 Kp).

Pracownik pracujący w systemie zmianowym w niedziele i święta powinien w zamian uzyskać cały dzień wolny, bez względu na faktyczną liczbę godzin przepracowanych w te dni (por. uchwała SN z 4.06.1982 r., III PZP 17/82). Wolne może rozpoczynać się w tej samej dobie pracowniczej, w której praca się zakończyła. Inny dzień wolny to 24 godz., które nie muszą pokrywać się z 24 godz. dnia kalendarzowego (por. wyrok SN z 8.03.2013 r., II PK 204/12, i uchwała 7 sędziów SN z 10.02.1994 r., I PZP 49/93).

Potem wypłata

Jeżeli nie można udzielić innego dnia wolnego za pracę w święta listopadowe w 2021 r. w trakcie okresu rozliczeniowego, pracodawca musi dokonać rozliczenia finansowego. Nalicza i wypłaca za każdą godzinę pracy w te święta (art. 15111 § 2 in fine i 3 Kp):

  • normalne wynagrodzenie – wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie, czyli wynagrodzenie zasadnicze wynikające z jego stawki osobistego zaszeregowania oraz inne stałe składniki wynagrodzenia (np. miesięczna premia regulaminowa), do których ma prawo na podstawie przepisów wewnątrzzakładowych (por. postanowienie SN z 26.09.2018 r., III PK 119/17),
  • dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia.

[2] Rozporządzenie z 29.05.1996 r. (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 927).

Wynagrodzenie przyjmowane jako baza dla dodatku zależy od sposobu wynagradzania. Odpowiada ono wyłącznie wynagrodzeniu zasadniczemu pracownika, jeżeli jest wynagradzany stawką godzinową lub miesięczną (por. art. 1511 § 3 Kp oraz uchwała SN z 3.04.2007 r., II PZP 4/07, i wyrok SN z 23.05.2012 r., I PK 175/11). Stawkę godzinową z pensji kwotowej oblicza się, dzieląc stawkę miesięczną przez nominalny czas pracy w danym miesiącu, ustalony zgodnie z art. 130 Kp. Tak instruuje § 4 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia MPiPS w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy[2] (dalej rozporządzenie płacowe). Żadne przeliczenia nie są konieczne przy wynagrodzeniu godzinowym. Stawka godzinowa przysługująca pracownikowi to podstawa dodatku za pracę w święta listopadowe (a także w pozostałe święta i niedziele).

Gdy pracownikowi nie przysługuje stawka godzinowa lub miesięczna, wynagrodzenie bazowe dla dodatku za pracę w święto/niedzielę jest równe 60% wynagrodzenia, ustalonego według zasad przewidzianych dla wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy. To wytyczne art. 1511 § 3 Kp i § 4 ust. 1 rozporządzenia płacowego. Stawkę godzinową ustala się, dzieląc 60% tego wynagrodzenia przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika w okresie, z którego było ustalane (§ 4 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia płacowego).

Znając stawkę godzinową, wystarczy pomnożyć ją przez liczbę godzin przepracowanych w święto/niedzielę. Uzyskany wynik to wartość dodatku za pracę w tych dniach.

Liczba dodatków

Są dwa poglądy na kwestię liczby dodatków, jaka powinna być wypłacana pracownikowi w razie nieudzielenia dnia wolnego w zamian za pracę w święto i niedzielę, co powoduje powstanie średniotygodniowych godzin nadliczbowych. Sądy konsekwentnie uważają, że należy mu się tylko jeden dodatek (por. uchwała SN z 15.02.2006 r., II PZP 11/05, wyrok SN z 4.04.2007 r., III PK 2/07, wyrok NSA z 29.08.2008 r., I OSK 1281/07). Z kolei przedstawiciele doktryny oraz urzędów (stanowiska Głównego Inspektoratu Pracy z 9.02.2005 i 18.10.2012 r. oraz MPiPS w piśmie PP III-4102-714/MF/04 i w odpowiedzi na interpelację poselską nr 1667 z 13.04.2006 r. oraz MRPiT z 3.02.2021 r.) są zdania, że przysługują dwa dodatki – z tytułu pracy w święto lub w niedzielę oraz za średniotygodniowe godziny nadliczbowe. Ich podstawami są bowiem dwa odrębne przepisy – art. 15111 § 2 i 3 oraz art. 1511 Kp. Ten drugi jedynie odsyła do pierwszego w kwestii wysokości dodatku za pracę w niedzielę/święto, nie rekompensując w ogóle pracy nadliczbowej.

Brak jednolitej linii interpretacyjnej pozostawia pracodawcy decyzję co do liczby dodatków, jeśli zachodzi konieczność ich wypłaty.

Pracownik, zatrudniony na cały etat z wynagrodzeniem godzinowym (18 zł/godz.), rozpoczął pracę 1.11.2021 r. w systemie zmianowym (8 godz./zmiana), który obejmuje niedziele i święta. W tym miesiącu ma 160 godz. do przepracowania. Załóżmy, że pracodawca da mu inny dzień wolny za pracę w święto 1.11.2021 r., lecz nie rozliczy w ten sposób pracy w święto 11.11.2021 r. W efekcie pracownik przepracuje 168 zamiast 160 godz. Tym samym na koniec miesięcznego okresu rozliczeniowego, obowiązującego u pracodawcy, będzie miał 8 średniotygodniowych nadgodzin (168 – 160), zgodnie z metodą Głównego Inspektoratu Pracy (por. pismo z 12.01.2005 r.). Rozliczenie pracy 11.11.2021 r., niezrekompensowanej innym dniem wolnym, może – w zależności od przyjętego poglądu o liczbie dodatków – być następujące (tabela):

Rodzaje elementów płacowych Interpretacja sądowa Interpretacja urzędowa
Wynagrodzenie za pracę według rozkładu pracy 18 zł × 8 godz. = 144 zł
Wysokość dodatku/dodatków 18 zł × 100% × 8 godz. = 144 zł łącznie: 288 zł, w tym: 144 zł dodatku za pracę w święto (18 zł × 100% × 8 godz.) + 144 zł dodatku za 8 średniotygodniowych nadgodzin (18 zł × 100% × 8 godz.)
Normalne wynagrodzenie za średniotygodniowe godziny nadliczbowe 18 zł × 8 godz. = 144 zł
Wynagrodzenie razem 288 zł 576 zł
Wyświetlono 4% artykułu
Aby odblokować pełną treść

Kup dostęp do tego artykułu

Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30

Kup abonament

Abonamenty on-line Prenumeratorzy Członkowie SKwP
miesiąc 71,00
kwartał 168,00
pół roku 282,00
rok 408,00

Kup teraz

Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość".

Pomoc w uzyskaniu dostępu:

15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale.

Dodaj kod tutaj

Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami.

Dołącz do nas

„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!

Zamknij

Skróty w artykułach

akty prawne, standardy i interpretacje:
  • dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
  • dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
  • Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
  • KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
  • Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
  • Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
  • Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
  • Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
  • KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
  • MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
  • MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
  • Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
  • Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
  • rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
  • rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
  • rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
  • rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
  • specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
  • uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
  • uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
  • updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
  • updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
  • upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
  • US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
  • ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
  • ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
  • ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
  • ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
  • ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
  • ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
  • ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
  • ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
  • ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
  • usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
  • uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
  • Założenia koncepcyjne MSSF Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
pozostałe skróty:
  • CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
  • EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
  • FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
  • FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
  • FP – Fundusz Pracy
  • FS – Fundusz Solidarnościowy
  • IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
  • IS – izba skarbowa
  • KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
  • KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
  • KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
  • KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
  • KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
  • KSB – Krajowe Standardy Badania
  • MF – Minister Finansów
  • MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
  • MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
  • MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
  • MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
  • NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
  • PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
  • PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
  • PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
  • pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
  • PPK – pracownicze plany kapitałowe
  • RM – Rada Ministrów
  • SA – sąd apelacyjny
  • sf – sprawozdanie finansowe
  • skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
  • SN – Sąd Najwyższy
  • SO – sąd okręgowy
  • TK – Trybunał Konstytucyjny
  • TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
  • UCS – urząd celno-skarbowy
  • UE – Unia Europejska
  • US – urząd skarbowy
  • WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
  • WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
  • WSA – wojewódzki sąd administracyjny
  • zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
Skróty w tekście
Spis treści artykułu
Spis treści:
Kursy dla księgowych