Zerowy PIT dla pracującego seniora nie wymaga uzyskania decyzji o przyznaniu emerytury
Renata Majewska
Prawnik, ekspert prawa pracy, specjalizuje się w obliczaniu wynagrodzeń w ujęciu praktycznym.
Autor kilkuset artykułów z dziedziny szeroko pojętego prawa pracy, szczególnie ustalania wynagrodzeń i dodatkowych świadczeń oraz kalkulacji płac dla pracowników sfery budżetowej.
Doświadczony wykładowca i szkoleniowiec, właściciel firmy szkoleniowej Biuro Kadr i Płac
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 154 updof wolne od podatku są przychody z:
- pracy (tj. ze stosunku pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy),
- umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 updof,
- pozarolniczej działalności gospodarczej (opodatkowanej według skali, liniowo, 5-proc. PIT w ramach ulgi IP Box, bądź ryczałtem ewidencjonowanym),
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 154 updof wolne od podatku są przychody z:
- pracy (tj. ze stosunku pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy),
- umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 updof,
- pozarolniczej działalności gospodarczej (opodatkowanej według skali, liniowo, 5-proc. PIT w ramach ulgi IP Box, bądź ryczałtem ewidencjonowanym),
otrzymane nie wcześniej niż 1.01.2022 r. – przez kobietę po ukończeniu 60 lat i przez mężczyznę po ukończeniu 65 lat, do kwoty 85 528 zł w roku kalendarzowym, pod warunkiem że podatnik jest objęty z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniami społecznymi w rozumieniu usus oraz – mimo nabycia uprawnienia – nie otrzymuje m.in. emerytury.
Wystarczy osiągnięcie odpowiedniego wieku
[1] DzU poz. 2105.
[2] Ustawa z 17.12.1998 r. (tekst jedn. DzU z 2021 r. poz. 291).
[3] Zob. Zerowy PIT dla osób pracujących po osiągnięciu wieku emerytalnego ⇒link⇐.
Warunki wprowadzonej od nowego roku przez tzw. Polski Ład (ustawę z 29.10.2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw[1]) ulgi dla pracującego seniora budzą wątpliwości. Nie wiadomo m.in., jak odczytywać przesłankę „mimo nabycia uprawnienia nie otrzymuje emerytury”.
To ogólne sformułowanie może być interpretowane w taki sposób, że aby nabyć prawo do ulgi, konieczne jest spełnienie wszystkich warunków do uzyskania emerytury, tj. ukończenie odpowiedniego wieku, posiadanie minimalnego stażu, złożenie wniosku o emeryturę, jego pozytywne rozpatrzenie przez organ rentowy i w końcu dobrowolne zawieszenie prawa do emerytury (na co pozwala art. 103 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych[2], zgodnie z którym prawo do emerytury może ulec zawieszeniu na wniosek emeryta).
ZUS przyjął jednak interpretację korzystną dla podatników, uznając, że nie jest konieczne ustalanie prawa do emerytury, lecz wystarczy samo ukończenie 60/65 lat i uzyskanie choćby jednego dnia stażu emerytalnego (np. zatrudnienia na umowę o pracę, umowę zlecenia)[3].
Pracownik, o którym mowa, nie musi zatem wszczynać procedury przyznania emerytury. Skoro 5.02.2022 r. ukończy 65 lat, to już od następnego dnia pracodawca może do niego zastosować ulgę dla seniora. W tym celu pracownik musi złożyć sporządzone na piśmie oświadczenie o spełnianiu warunków ulgi, zawierające klauzulę „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia” oraz ew. wskazujące końcowy termin korzystania ze zwolnienia (np. „do wyczerpania rocznego limitu ulgi 85 528 zł”). Zakład pracy nie pobiera zaliczek na PIT najpóźniej od następnego miesiąca po miesiącu otrzymania oświadczenia, do chwili w nim wskazanej, bądź do przekroczenia rocznego pułapu 85 528 zł.
Posiadanie tytułu do ubezpieczeń społecznych
[4] Zob. Przewodnik dla podatnika po PIT 0 – ulga dla pracujących seniorów ⇒link⇐.
Aby nabyć prawo do ulgi, senior musi ponadto uzyskiwać przychody z odpowiedniego źródła (np. ze stosunku pracy), z racji których podlega obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu usus. Zgodnie z informacjami zamieszczonymi na stronie internetowej resortu finansów[4] do objęcia ulgą z art. 21 ust. 1 pkt 154 updof konieczne jest posiadanie tytułu do ubezpieczeń społecznych. Nie ma jednak potrzeby, aby wszystkie świadczenia otrzymywane w ramach danego źródła przychodów, podlegającego ubezpieczeniom społecznym, były oskładkowane.
Pracownik, o którym mowa, spełnił wskazaną przesłankę ulgi. W konsekwencji od wypłacanej mu 25.02.2022 r. nagrody jubileuszowej, wyłączonej z podstawy wymiaru składek (na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia składkowego), również nie należy odprowadzać zaliczki na PIT.
Dodajmy, że opisany pracownik – mimo że prawo do zwolnienia podatkowego dla pracującego seniora nabędzie od 6.02.2022 r. (tj. w trakcie roku podatkowego) – może je wykorzystać w pełnej kwocie 85 528 zł, pod warunkiem że przez cały okres korzystania z ulgi będzie spełniał jej warunki. Updof nie przewiduje bowiem proporcjonalnego zmniejszenia limitu w przypadku spełniania warunków ulgi tylko przez część roku.
Przychody tego pracownika ze stycznia nie są przy tym objęte zwolnieniem z PIT. Ulga przysługuje na przychody uzyskane po ukończeniu 60/65 lat, do chwili wskazanej przez pracownika w oświadczeniu, a jeśli jej nie wskaże, to do wyczerpania rocznego limitu 85 528 zł albo do momentu rozpoczęcia pobierania emerytury przez zatrudnionego przed wyczerpaniem pełnego rocznego limitu ulgi.
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
| Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
