Rozliczanie podatku i składki zdrowotnej od wynagrodzenia prokurenta

Czy prokurent może zgłosić – tak jak zleceniobiorca – wniosek o stosowanie do niego kwoty wolnej od podatku już w trakcie roku kalendarzowego? Czy podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu?
Wszystko zależy od tego, na jakiej podstawie prokurent sprawuje swoją funkcję. Możliwych jest kilka rozwiązań: umowa zlecenia, rzadziej umowa o pracę, bądź realizacja obowiązków tylko na mocy samego aktu powołania.
Wszystko zależy od tego, na jakiej podstawie prokurent sprawuje swoją funkcję. Możliwych jest kilka rozwiązań: umowa zlecenia, rzadziej umowa o pracę, bądź realizacja obowiązków tylko na mocy samego aktu powołania.
Prokura to szczególny rodzaj pełnomocnictwa udzielonego przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do CEIDG albo do KRS, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Należy jej udzielić na piśmie, pod rygorem nieważności. Prokurentem może zostać wyłącznie osoba o pełnej zdolności do czynności prawnych. Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do ww. ewidencji i rejestru (art. 1091–1098 Kc).
Prokurent jako pełnomocnik składa własne oświadczenia woli, ale w imieniu i ze skutkiem dla mocodawcy. Jest więc reprezentantem przedsiębiorcy, jednak nie uprawnia go to do podejmowania decyzji wewnątrz przedsiębiorstwa. Prokurent nie jest ani przedstawicielem ustawowym, ani organem przedsiębiorcy.
Przepisy nie narzucają formy zatrudnienia prokurenta np. przez spółkę. Można z nim zawrzeć umowę zlecenia bądź umowę o pracę albo go zatrudnić bezumownie, na mocy samego aktu powołania w uchwale zarządu spółki (tak pismo ZUS z 8.01.2016 r., DI/100000/43/1453/2016). Najczęściej stosowana jest ta ostatnia opcja.
Na mocy art. 41 ust. 1c updof niektórzy pracobiorcy, podlegający w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (rezydenci), mają możliwość złożenia płatnikowi sporządzonego na piśmie wniosku o niepobieranie zaliczek na PIT (inaczej mówiąc – o zastosowanie do nich kwoty wolnej od podatku już w trakcie roku kalendarzowego). Wniosek taki może złożyć osoba spełniająca łącznie poniższe warunki:
- ma polską rezydencję,
- jej roczne dochody uzyskane od danego płatnika nie przekroczą 30 000 zł (ilorazu kwoty zmniejszającej podatek i najniższej stawki podatku),
- poza dochodami otrzymywanymi od tego płatnika nie osiąga innych dochodów, od których zaliczki na PIT są obniżane o ulgę miesięczną (np. ze stosunku pracy, emerytury, renty) lub opłacane zgodnie z art. 44 ust. 3 updof, czyli z działalności gospodarczej opodatkowanej według skali,
- od osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą, osoby prawnej lub jej jednostki organizacyjnej albo od jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej otrzymuje świadczenia z tytułu działalności określonej w art. 13 pkt 2, 4–9 (chodzi m.in. o przychody z umowy zlecenia i umowy o dzieło) oraz w art. 18 (przychody z praw majątkowych).
Reasumując: jeśli prokurent wykonuje swoje zadania na podstawie umowy zlecenia, ma prawo złożyć ww. wniosek. Inaczej jest, gdy pełni obowiązki bezumownie, na mocy samego aktu powołania. Wypłacane mu wynagrodzenie stanowi wówczas przychód z innych źródeł, od którego w trakcie roku nie pobiera się zaliczek na PIT (interpretacje KIS z 24.04.2018 r., 0113-KDIPT2-1.4011.127.2018.1.MGR, i 23.06.2017 r., 0115-KDIT2-1.4011.71.2017.2.MN). Co oczywiste, nie może więc składać wniosku o stosowanie do niego kwoty wolnej w trakcie roku podatkowego. Na podstawie otrzymanej od płatnika informacji PIT-11 samodzielnie rozliczy podatek w zeznaniu rocznym, uwzględniając kwotę wolną od podatku.
Od 1.01.2022 r. osoby sprawujące funkcje wyłącznie na mocy aktu powołania (w tym prokurent) podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu – od momentu ich powołania do odwołania – jeśli otrzymują z tego tytułu wynagrodzenie. Składkę zdrowotną nalicza (według stawki 9% od wynagrodzenia brutto) i przekazuje do ZUS podmiot wypłacający wynagrodzenie. W dokumentach ubezpieczeniowych taką osobę oznacza się kodem 22 50 xx.
Szerzej na ten temat: Zamieszanie z ubezpieczeniem zdrowotnym prokurenta.Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych