Zamówienie-Koszyk
Dokończ - Edytuj - Anuluj

Droga Użytkowniczko, Drogi Użytkowniku, klikając AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrazisz zgodę na to aby Rachunkowość Sp. z o.o. oraz Zaufani Partnerzy przetwarzali Twoje dane osobowe takie jak identyfikatory plików cookie, adresy IP, otwierane adresy url, dane geolokalizacyjne, informacje o urządzeniu z jakiego korzystasz. Informacje gromadzone będą w celu technicznego dostosowanie treści, badania zainteresowań tematami, dostosowania niektórych treści do lokalizacji z której jest odczytywana oraz wyświetlania reklam we własnym serwisie oraz w wykupionych przez nas przestrzeniach reklamowych w Internecie. Wyrażenie zgody jest dobrowolne.

Klikając w przycisk AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU wyrażasz zgodę na zapisanie i przechowywanie na Twoim urządzeniu plików cookie. W każdej chwili możesz skasować pliki cookie oraz ograniczyć możliwość zapisywania nowych za pomocą ustawień przeglądarki.

Wyrażając zgodę, pozwalasz nam na wyświetlanie spersonalizowanych treści m.in. indywidualne rabaty, informacje o wykupionych przez Ciebie usługach, pomiar reklam i treści.

AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU
account_circle
dehaze

Logowanie

e-mail:

hasło:

 

 

Logowanie za pomocą e-maila

Jeżeli nie pamiętasz hasła albo nie masz konta, to wyślemy na Twój e-mail wiadomość weryfikującą. Po kliknięciu w link z e-maila będziesz zalogowany na urządzeniu do chwili wylogowania.

e-mail:

Klikając w poniższy link, zgadzasz się na zapisanie podanych w formularzu danych i wykorzystywanie ich zgodnie z polityką przetwarzania danych dostępną w dokumencie ⇒Polityka przetwarzania danych osobowych (RODO)⇐

 

Logowanie do za pomocą e-maila

Sprawdzanie danych....

Odszkodowanie lojalnościowe dla byłego menedżera – wyjątkowo bez składek

Renata Majewska
Renata Majewska
prawnik, ekspert prawa pracy
więcej ⇒
Z końcem stycznia 2020 r. uległa rozwiązaniu umowa o świadczenie usług zarządzania z członkiem zarządu, do którego stosuje się tzw. nową ustawę kominową. Umowa gwarantuje mu odszkodowanie za zakaz konkurencji, wiążący po ustaniu zatrudnienia, płatne w sześciu miesięcznych ratach – po 9 tys. zł brutto. Na infolinii ZUS dowiedziałam się, że umowa ta podlega pełnym składkom. Potrąciłam je zatem z pierwszej raty rekompensaty, uregulowanej pod koniec lutego 2020 r. Jednak w marcu 2020 r. otrzymaliśmy z ZUS interpretację indywidualną zawierającą odpowiedź, że składki się nie należą. Przy okazji wypłaty kolejnej raty odszkodowania chcę poprawić ten błąd, ale nie wiem jak.
Co z zawyżonymi składkami na ubezpieczenie zdrowotne. Jak dokonać kompleksowej korekty?

Płatnik powinien złożyć do ZUS wniosek o zwrot nadpłaconych składek oraz komplet dokumentów korygujących. Po odzyskaniu zawyżonych składek musi oddać byłemu menedżerowi:

  • nadpłacone składki na ubezpieczenia społeczne, w części finansowanej przez niego, pomniejszając je o obliczoną i pobraną od nich zaliczkę na PIT, wykazując te wartości w PIT-11 za 2020 r.,
  • nadpłaconą składkę zdrowotną, informując go, że jej część (w kwocie 7,7% podstawy wymiaru) ma obowiązek doliczyć do podatku dochodowego w zeznaniu rocznym za 2020 r.

Płatnik powinien złożyć do ZUS wniosek o zwrot nadpłaconych składek oraz komplet dokumentów korygujących. Po odzyskaniu zawyżonych składek musi oddać byłemu menedżerowi:

  • nadpłacone składki na ubezpieczenia społeczne, w części finansowanej przez niego, pomniejszając je o obliczoną i pobraną od nich zaliczkę na PIT, wykazując te wartości w PIT-11 za 2020 r.,
  • nadpłaconą składkę zdrowotną, informując go, że jej część (w kwocie 7,7% podstawy wymiaru) ma obowiązek doliczyć do podatku dochodowego w zeznaniu rocznym za 2020 r.

Jeśli „lojalka”, to z rekompensatą

Nie ma przeszkód, by w umowach cywilnoprawnych (w tym w umowach o zarządzanie) strony ustanowiły zakaz podejmowania przez wykonawcę działalności konkurencyjnej, obowiązujący również po zakończeniu współpracy. Zleceniobiorca może, zgodnie z zasadą swobody umów, zobowiązać się wobec zleceniodawcy do niepodejmowania działań konkurencyjnych w czasie trwania umowypotwierdził SN w wyroku z 11.09.2003 r. (III CKN 579/01).

Umowy o świadczenie usług zarządzania powierza się zwykle osobom kierującym przedsiębiorstwem czy spółką. Z jednej strony wymaga się od nich większego zaangażowania i wyższych umiejętności, a z drugiej obdarza się ich większym zaufaniem i powierza im informacje strategiczne dla firmy. „Lojalka” ma zabezpieczyć zleceniodawcę przed wyciekiem tajemnic służbowych.

Oczywiste jest również, że zobowiązany do okresowego zakazu konkurencji menedżer oczekuje w zamian rekompensaty pieniężnej. Nie można uznać, aby zgodne było z zasadami współżycia społecznego zobowiązanie zleceniobiorcy do niepodejmowania działalności konkurencyjnej przez 3 lata po ustaniu umowy, bez jakiegokolwiek ekwiwalentu. Należy się wówczas odwołać do art. 1012 Kp, w którym przewidziano możliwość zawarcia umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, jednakże za zapłatą odszkodowania – czytamy w ww. orzeczeniu.

PIT konieczny, składki zasadniczo też

Wypłacone byłemu członkowi zarządu odszkodowanie za zakaz konkurencji jest objęte podatkiem dochodowym. Problematyczna pozostaje kwestia odprowadzenia od niego składek ZUS. Wyłączenie z podstawy wymiaru składek dotyczy m.in. odszkodowań wypłaconych byłym pracownikom po rozwiązaniu stosunku pracy, na podstawie umowy o zakazie konkurencji, o której mowa w art. 1012 Kp (§ 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia składkowego). Zgodnie zaś z § 5 ust. 2 pkt 2 tego rozporządzenia zwolnienie to odnosi się odpowiednio m.in. do osób wykonujących pracę na podstawie umowy zlecenia albo innej o świadczenie usług, do której zgodnie z Kc stosuje się przepisy o zleceniu. Wielu ekspertów twierdzi więc, że nie odprowadza się składek od rekompensat lojalnościowych postawionych do dyspozycji byłych menedżerów, już po ustaniu umowy o zarządzanie.

ZUS jest tymczasem innego zdania. Argumentuje, że odszkodowanie za zakaz konkurencji w myśl art. 1012 Kp przysługuje tylko byłym pracownikom i wyłącznie do nich została zaadresowana wskazana ulga. Odpowiedniość zastosowania (…) tego zwolnienia ze względu na cechującą je formę przywileju, nie może jednakże oznaczać jego rozszerzającej wykładni. (…) Nie każde wyłączenie z podstawy wymiaru składek (…), wymienione w § 2–4 tegoż rozporządzenia, przewidziane dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, znajdzie zastosowanie do umów zlecenia. Zatem zastosowanie wyłączeń przewidzianych w tym rozporządzeniu w odniesieniu do umów zlecenia jest uzależnione od ich charakteru oraz dopuszczalności zawarcia poszczególnych instytucji w tego typu umowach – czytamy w interpretacji ZUS z 20.12.2018 r. (WPI/200000/43/1290/2018).

Fory dla zarządców budżetowych

[1] Ustawa z 9.06.2016 r. (tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 1885).

Zasadniczo ZUS odmawia zleceniobiorcom i menedżerom prawa do zwolnienia składkowego z racji wypłaconych im po rozwiązaniu umowy cywilnej rekompensat za zakaz konkurencji po ustaniu współpracy stron (interpretacje oddziału ZUS w Gdańsku z 18.10.2016 r., DI/100000/43/1089/2016, i 10.07.2015 r., DI/100000/43/740/2015). Jednak ostatnio zrobił wyjątek dla odszkodowań za „lojalkę” wiążącą i wypłaconą po rozwiązaniu umowy o świadczenie usług zarządzania, zawartej zgodnie z ustawą o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami[1] (tzw. nowa ustawa kominowa).

W myśl tej ustawy zleceniodawca ma prawo w odrębnej umowie przyznać „budżetowemu” członkowi organu zarządzającego, pełniącemu funkcję od co najmniej 3 mies., prawo do odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji, za okres po ustaniu zatrudnienia, byleby:

  • za okres nie dłuższy niż 6 mies. po ustaniu sprawowania funkcji,
  • w trakcie trwania umowy o zarządzanie (nie wolno tego uczynić po rozwiązaniu tej umowy, a nawet w trakcie biegnącego wypowiedzenia),
  • zostało to obostrzone karą umowną na wypadek naruszenia zakazu przez menedżera, nie niższą od odszkodowania z tego tytułu, i ustaniem zakazu w razie objęcia stanowiska członka organu zarządzającego innej spółki,
  • miesięcznie nie większego od 100% podstawowego wynagrodzenia miesięcznego otrzymanego przez członka organu zarządzającego przed ustaniem pełnienia funkcji.

Do należności tej nowa ustawa kominowa nakazuje odpowiednie stosowanie art. 1011 i art. 1012–1014 Kp (art. 8 ust. 1 i 2 ustawy). Zdaniem ZUS wypłacona na tych zasadach rekompensata została uregulowana w szczególny sposób, przez odesłanie do przepisów Kp regulujących zakaz konkurencji. Dlatego wartość tego odszkodowania podlega wyłączeniu z podstawy wymiaru składek społecznych, oczywiście po spełnieniu przesłanek z § 2 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia składkowego (interpretacje ZUS z 2.07.2019 r., WPI/200000/43/555/2019, i 6.11.2019 r., WPI/200000/43/959/2019).

Korekta po pozytywnej interpretacji

Niezwłocznie po odebraniu interpretacji ZUS spółka powinna zatem złożyć do organu rentowego wniosek o zwrot nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (najlepiej na druku opracowanym przez ZUS, o symbolu RZS-P), bezpośrednio w placówce, przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) albo za pośrednictwem poczty lub kuriera. Musi również przekazać za byłego członka organu zarządzającego imienny raport korygujący ZUS RCA za styczeń 2020 r., z wyzerowanymi podstawami wymiaru składek i samymi składkami, oraz rozliczeniową deklarację korygującą ZUS DRA za styczeń 2020 r., uwzględniającą te zmiany.

ZUS zwraca zawyżone składki w ciągu 30 dni od daty: wpływu do niego wniosku płatnika oraz otrzymania imiennego raportu za danego ubezpieczonego i deklaracji rozliczeniowej korygującej. W razie przekroczenia wyznaczonego terminu przysługują odsetki w wysokości należnych od zaległości podatkowych (obecnie 8% rocznie). Jeśli organ odmówi zwrotu, płatnik ma prawo odwołać się do sądu.

Lista płac za luty 2020 r.

Przykład Błędna lista płac (z naliczonymi składkami) Prawidłowa lista płac (bez naliczenia składek) Różnica
Przychód 9 000 9 000
Podstawa wymiaru składek ZUS[*] 9 000
Składki ZUS* łącznie 1 233,90 +1 233,90
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej 7 766,10
Składka zdrowotna 9% 698,95 +698,95
Składka zdrowotna 7,75% 601,87 +601,87
Koszty uzyskania przychodów 250 250 0
Podstawa opodatkowania 7 516,10, w zaokrągleniu 7 516 8 750
Zaliczka na PIT 1 277,72 1 487,50 –209,78
Zaliczka na PIT przekazywana do US 675,85, w zaokrągleniu 676 1 488 –812
Przychód netto 6 391,15 7 512 –1 120,85

[*] W części finansowanej przez ubezpieczonego.

Płatnik powinien otrzymać z ZUS zwrot nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez menedżera (1233,90 zł) i pełnej zdrowotnej (698,95 zł). W pierwszej kolejności płatnik zwraca zarządcy zawyżone składki społeczne, pokryte przez niego, pomniejszone o obliczoną od nich zaliczkę na PIT:

1233,90 zł, w zaokrągleniu 1234 zł × 17% = 209,78; 1233,90 – 209,78 = 1024,12 zł.

Technicznie wygląda to tak, że kwotę zwróconych składek (1233,90 zł) płatnik dodaje do podstawy opodatkowania na marcowej liście płac, gdzie rozlicza drugą ratę odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia. Byłemu menedżerowi oddaje z tej racji 1024,12 zł, a zaliczkę na PIT w wysokości 209,78 zł odprowadza do US do 20 kwietnia. Przychód z racji zwrotu nadpłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, w części finansowanej przez ubezpieczonego, i potrącony z nich podatek dochodowy wykazuje w PIT-11 i PIT-4R za 2020 r. Nie koryguje wstecz żadnych deklaracji podatkowych.

Płatnik musi również oddać byłemu zarządcy nadpłatę składki zdrowotnej w kwocie 698,95 zł. Zwrócone składki zdrowotne nie stanowią przychodu wykonawcy z działalności wykonywanej osobiście i nie są wykazywane w informacji PIT-11. Płatnik nie dokonuje również w tym zakresie korekty PIT-11 za lata poprzednie – wynika z interpretacji KIS z 17.08.2018 r. (0114-KDIP3-3.4011.252.2018.5.IM). To podatnik ma obowiązek je doliczyć do podatku dochodowego, w kwocie 7,75% podstawy wymiaru (składkę zdrowotną odliczoną wcześniej błędnie z zaliczki na PIT).

Robi to w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym otrzymał zwrot zawyżonej składki zdrowotnej, czyli w zeznaniu za 2020 r.

Wyświetlono 5% artykułu
Aby odblokować pełną treść

Kup dostęp do tego artykułu

Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30

Kup abonament

Abonamenty on-line Prenumeratorzy Członkowie SKwP
miesiąc 71,00
kwartał 168,00
pół roku 282,00
rok 408,00

Kup teraz

Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość".

Pomoc w uzyskaniu dostępu:

15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale.

Dodaj kod tutaj

Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami.

Dołącz do nas

„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!

Zamknij

Skróty w artykułach

akty prawne, standardy i interpretacje:
  • dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
  • dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
  • Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
  • KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
  • Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
  • Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
  • Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
  • Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
  • KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
  • MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
  • MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
  • Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
  • Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
  • rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
  • rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
  • rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
  • rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
  • specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
  • uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
  • uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
  • updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
  • updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
  • upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
  • US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
  • ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
  • ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
  • ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
  • ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
  • ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
  • ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
  • ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
  • ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
  • ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
  • usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
  • uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
  • Założenia koncepcyjne MSSF Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
pozostałe skróty:
  • CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
  • EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
  • FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
  • FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
  • FP – Fundusz Pracy
  • FS – Fundusz Solidarnościowy
  • IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
  • IS – izba skarbowa
  • KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
  • KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
  • KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
  • KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
  • KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
  • KSB – Krajowe Standardy Badania
  • MF – Minister Finansów
  • MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
  • MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
  • MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
  • MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
  • NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
  • PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
  • PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
  • PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
  • pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
  • PPK – pracownicze plany kapitałowe
  • RM – Rada Ministrów
  • SA – sąd apelacyjny
  • sf – sprawozdanie finansowe
  • skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
  • SN – Sąd Najwyższy
  • SO – sąd okręgowy
  • TK – Trybunał Konstytucyjny
  • TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
  • UCS – urząd celno-skarbowy
  • UE – Unia Europejska
  • US – urząd skarbowy
  • WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
  • WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
  • WSA – wojewódzki sąd administracyjny
  • zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
Skróty w tekście
Kursy dla księgowych