Odliczenie straty z lat ubiegłych poniesionej przez wspólnika spółki komandytowej

Niestety, przepisy ustawy nie dają odpowiedzi na to pytanie. Wydaje się, że odliczenia powinna dokonać spółka – przed wypłatą udziału w zyskach i przed pobraniem przez nią, jako płatnika, zryczałtowanego podatku od tych wypłat. Być może w przyszłości zostanie to inaczej uregulowane.

Możliwość odliczenia straty poniesionej z działalności spółki komandytowej, zanim stała się ona podatnikiem CIT, przewiduje art. 15 ust. 2 ustawy nowelizującej z 28.11.2020 r.[1] W myśl tego przepisu wspólnik spółki komandytowej będący podatnikiem PIT, który przed dniem uzyskania przez spółkę statusu podatnika CIT poniósł stratę z pozarolniczej działalności gospodarczej, może obniżyć przychód, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 updof (a więc z udziału w zyskach osób prawnych), o nieodliczoną przed dniem nabycia przez spółkę statusu podatnika CIT stratę, w takiej części, w jakiej pozostawały przychody takiego podatnika z udziału w spółce komandytowej w poszczególnych latach podatkowych w ogólnej kwocie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej – o ile straty tej nie można odliczyć zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 9 ust. 3 updof lub art. 11 uzpd, ze źródła przychodów, z którego została poniesiona.

Do odliczenia straty stosuje się odpowiednio zasady, o których mowa w art. 9 ust. 3 updof, z tym że przy obliczaniu 5-letniego okresu odliczenia uwzględnia się lata następujące po roku, w którym strata została poniesiona.

KIS w interpretacji z 19.05.2021 r. (0114-KDIP3-1.4011.176.2021.1.MK1) potwierdziła, że odpowiednie stosowanie przepisów o rozliczeniu strat na zasadach ogólnych do tych, które przewiduje art. 15 ust. 2 ustawy zmieniającej, oznacza, że (…) uprawniony jest on [wnioskodawca – przyp. aut.] do obniżenia przychodu powstałego z udziału w zysku w spółce, przed jego wypłatą i opodatkowaniem na poziomie spółki, występującej w charakterze płatnika, tym samym obniżeniu ulega przychód przed jego wypłatą. Tak obniżony przychód stanowi następnie podstawę opodatkowania, od której spółka jako płatnik pobierze podatek. Przepis art. 15 ust. 2 ustawy zmieniającej zakłada możliwość odliczenia straty od przychodu poprzez prawo do jego obniżenia, a zatem powinno nastąpić to przed wypłatą przez spółkę udziału w zyskach i przed pobraniem podatku przez spółkę jako płatnika od tych wypłat. Inne rozumienie tego przepisu powodowałoby, że spółka pobierałaby podatek od takich wypłat w pełnej wysokości, a wnioskodawca nie miałby możliwości odliczenia straty, o której mowa w tym przepisie, od przychodu z udziału w zysku.

KIS wskazała też, że podatnik, który uzyskiwał i nadal uzyskuje przychody z wielu spółek komandytowych, może obniżyć te przychody (z udziału w zyskach osób prawnych) o łączne straty z działalności gospodarczej, które zostały poniesione z udziału w tych spółkach, przed objęciem ich opodatkowaniem CIT. Podobne stanowisko KIS zajęła również w interpretacji z 30.06.2021 r. (0113-KDIPT2-3.4011.150.2021.2.RR). Warto tu jednak zaznaczyć, że odmienne zdanie na ten temat wyraził wcześniej MF w odpowiedzi z 23.02.2021 r. na zapytanie poselskie nr 2866 (DD5.054.9.2021). Poseł pytał: czy obniżenie przychodu o wartość straty stosownie do art. 15 ust. 1 (…) może zostać dokonane już przez płatnika (spółkę komandytową), czy też dla jego zastosowania wymagane jest złożenie przez wspólnika spółki komandytowej wniosku o stwierdzenie nadpłaty? W przypadku uznania, że do uwzględniania opisywanego odliczenia uprawniony jest płatnik, to czy powinien w jakikolwiek sposób weryfikować, czy podatnik nie dokonał już odliczenia straty od innych uzyskiwanych poza spółką komandytową dochodów?

MF stwierdził, że przepis ten wyraźnie odwołuje się do uprawnienia przysługującego w określonej sytuacji wspólnikowi spółki jawnej lub komandytowej, przewidującego możliwość pomniejszenia przez takiego wspólnika dochodu uzyskanego z udziału w zyskach spółki jawnej lub komandytowej, wypracowanych przez takie podmioty już w okresie posiadania przez nie statusu podatnika podatku CIT. Treść tego przepisu nie daje żadnych podstaw do przyjęcia, iż powyższe uprawnienie przysługuje także spółce (jako płatnikowi dokonującemu podziału na rzecz wspólników wypracowanego zysku), w której wspólnik chcący skorzystać z takiego uprawnienia posiada ogół praw i obowiązków. Warunkiem odliczenia przez podatnika PIT straty od przychodów z kapitałów pieniężnych (udziału w zyskach spółki komandytowej) jest brak możliwości odliczenia takiej straty od przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 updof, czyli z pozarolniczej działalności gospodarczej. Tak więc sposób odliczenia straty wymaga indywidualnego rozliczenia przez każdego ze wspólników spółki komandytowej, w oparciu o dane, których spółka komandytowa jako płatnik podatku od dochodów (przychodów) z kapitałów pieniężnych nie posiada.

Minister nie wyjaśnił jednak, w jaki sposób wspólnik „technicznie” miałby dokonać takiego odliczenia.

Na marginesie: art. 15 ust. 1 ustawy nowelizującej, wskazany w zapytaniu poselskim, dotyczy odliczenia straty przez wspólnika spółki komandytowej będącego podatnikiem CIT i reguluje tę kwestię analogicznie jak art. 15 ust. 2 odnoszący się do osób fizycznych.