Odliczenie straty poniesionej przed przejściem na estoński CIT

Tak, przepisy przewidują takie rozwiązanie dla podatników, którzy w latach podatkowych poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (tzw. estoński CIT) ponieśli stratę ze źródła przychodów i byli uprawnieni do jej odliczenia na podstawie art. 7 ust. 5 updop.

Zasadą jest, że podatnik (spółka) traci prawo do odliczenia tej straty począwszy od pierwszego roku opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (art. 7 ust. 7 pkt 2 updop). Może ją jednak rozliczyć na szczególnych zasadach, przewidzianych w art. 7 ust. 7 pkt 1 updop. Na mocy tej regulacji o wysokość nieodliczonej straty może obniżyć dochód z tego samego źródła przychodów uzyskany w 2 latach podatkowych bezpośrednio poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.

Odliczając na tej podstawie stratę poniesioną w latach poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem, nie trzeba spełniać warunków wskazanych w art. 7 ust. 5 updop. To oznacza, że strata nieodliczona na mocy tego przepisu, może zostać w całości potrącona od dochodu zgodnie z art. 7 ust. 7 updop – o ile spółka wypracowała dochód pozwalający na takie pełne odliczenie. Potwierdził to MF w objaśnieniach podatkowych z 23.12.2021 r. „Przewodnik do Ryczałtu od dochodów spółek” (dalej „Przewodnik”).

Warunkiem odliczenia straty jest natomiast, by spółka stosowała opodatkowanie ryczałtem przez co najmniej 4 lata podatkowe. W przeciwnym razie straci prawo do odliczenia straty już od dnia, w którym skorzystała z ryczałtu. W konsekwencji będzie musiała zapłacić podatek dochodowy wraz z odsetkami za zwłokę, tj. od zaległości podatkowej (art. 7 ust. 8 updop).

W „Przewodniku” MF wyjaśnił, że odliczenia straty na podstawie art. 7 ust. 7 updop od dochodu osiągniętego w roku podatkowym poprzedzającym pierwszy rok stosowania ryczałtu podatnik dokonuje w zeznaniu podatkowym składanym za ten rok podatkowy. Natomiast dokonując odliczenia straty na podstawie art. 7 ust. 7 updop za drugi rok bezpośrednio poprzedzający pierwszy rok stosowania ryczałtu, podatnik jest zobowiązany złożyć korektę zeznania podatkowego.

W interpretacji z 7.12.2023 r. (0111.KDIB2-1.4010.459.2023.1.AS) KIS wyjaśniła to na przykładzie spółki, która wybrała opodatkowanie ryczałtem od 1.07.2023 r. i w związku tym musiała sporządzić sprawozdanie finansowe za okres od 1.01.2023 do 30.06.2023 r. (do 31.12.2022 r. jej rok podatkowy pokrywał się z kalendarzowym). Złożyła też zeznanie CIT-8 za ten okres. Wykazała w nim stratę w wysokości ok. 1,8 mln zł ze źródeł innych niż zyski kapitałowe.

KIS potwierdziła, że spółka może rozliczyć tę stratę z dochodem osiągniętym z tego samego źródła (tzw. inne źródła przychodów w rozumieniu art. 7 ust. 1 updop, niebędące zyskami kapitałowymi) w roku podatkowym trwającym od 1.01.2022 do 31.12.2022 r. Powinna w tym celu złożyć korektę zeznania za ww. okres – do wysokości wypracowanego dochodu.

Dochód ten – jak podała spółka – wyniósł niecałe 1,4 mln zł. Utraciła więc prawo do odliczenia pozostałej, nieodliczonej kwoty straty (ok. 0,4 mln zł) – wyjaśnił organ.

W interpretacji z 9.05.2023 r. (0111-KDIB2-1.4010.748.2022.2.AR) KIS odniosła się do innego przykładu – spółki z o.o., która najpierw powstała z przekształcenia spółki komandytowej, a następnie wybrała opodatkowanie ryczałtem. W związku z tym 2-krotnie zamknęła księgi rachunkowe i sporządziła sprawozdanie finansowe. Najpierw uczyniła to za okres od 1.01.2022 do 21.09.2022 r. Złożyła też za ten okres zeznanie CIT-8, wykazując w nim dochód podatkowy.

Od 22.09.2022 r. spółka rozpoczęła nowy rok obrotowy (i podatkowy), działając już w formie prawnej spółki z o.o. Następnie podjęła decyzję o wyborze od 1.10.2022 r. ryczałtu od dochodów spółek. Sporządziła zatem sprawozdanie finansowe za okres od 22.09.2022 do 30.09.2022 r. i złożyła zeznanie CIT-8 za ten okres. Wykazała w nim stratę podatkową.

Zarówno ta strata, jak i dochód podatkowy wykazany w zeznaniu CIT-8 za rok podatkowy trwający od 1.01.2022 do 21.09.2022 r. pochodziły z działalności operacyjnej (pozostałe źródła w rozumieniu art. 7 ust. 1 updop, niebędące zyskami kapitałowymi).

KIS potwierdziła, że stratę poniesioną w roku podatkowym trwającym od 22.09.2022 do 30.09.2022 r. spółka z.o.o. może rozliczyć z dochodem uzyskanym przez jej poprzedniczkę prawną (spółkę komandytową) w okresie od 1.01.2022 do 21.09.2022 r. Rozliczenie straty powinno nastąpić przez złożenie korekty zeznania za okres od 1.01.2022 do 21.09.2022 r.

Podobnie KIS wypowiedziała się 21.04.2023 r. (0111-KDIB1-1.4010.732.2022.1.AND) w sprawie spółki, która 17.05.2022 r. została przekształcona ze spółki komandytowej w spółkę z o.o., a następnie od 1.07.2022 r. wybrała opodatkowanie ryczałtem. KIS potwierdziła możliwość odliczenia przez nią straty poniesionej w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym okres opodatkowania ryczałtem (tj. w okresie od 17.05.2022 do 30.06.2022 r.) od dochodu uzyskanego w roku podatkowym poprzedzającym ten rok (tj. w okresie od 1.01.2022 do 16.05.2022 r.).

W „Przewodniku” MF wyjaśnił, że utrata prawa do odliczenia straty na zasadach określonych w art. 7 ust. 5 updop dotyczy wyłącznie straty poniesionej w latach poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem: Oznacza to, że (…) utrata prawa do rozliczenia straty zgodnie z art. 7 ust. 5 nie ma charakteru bezwzględnego. Po zakończeniu opodatkowania ryczałtem podatnik będzie uprawniony do rozliczania przyszłych strat (tzn. powstałych po okresie opodatkowania ryczałtem) na zasadach art. 7 ust. 5 updop.