Obliczenie VAT od WDT i eksportu towarów w przypadku niespełnienia warunków zastosowania zerowej stawki

Wymogi dokumentacyjne

Warunkiem zastosowania stawki 0% VAT w eksporcie towarów jest to, by podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium UE (art. 41 ust. 6 ustawy o VAT). W przypadku eksportu pośredniego z dokumentu tego powinna wynikać tożsamość towaru będącego przedmiotem dostawy i wywozu (art. 41 ust. 11 tej ustawy).

Niedotrzymanie warunku powoduje, że podatnik nie wykazuje dostawy w ewidencji VAT za dany okres rozliczeniowy, lecz w okresie następnym, stosując stawkę 0%, o ile otrzymał ww. dokument przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za ten następny okres. Jeśli nie, przyjmuje stawkę właściwą dla dostawy towaru w kraju (art. 41 ust. 7 ustawy o VAT). Otrzymanie dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium UE w terminie późniejszym upoważnia go do korekty VAT należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym otrzymał ten dokument (art. 41 ust. 9 tej ustawy).

Z kolei warunkiem zastosowania stawki 0% do WDT jest to, by podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, miał w swojej dokumentacji dowody, że towary zostały wywiezione z kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium innego państwa UE (art. 42 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT).

Jeśli warunek nie został spełniony, podatnik nie wykazuje tej dostawy w ewidencji VAT za ten okres. Wykazuje ją za kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy ze stawką właściwą dla dostawy towaru na terytorium kraju, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji za ten okres nadal nie ma dowodów wywozu (art. 42 ust. 12 pkt 2 ustawy o VAT).

Ich otrzymanie upoważnia do wykazania WDT ze stawką 0% w ewidencji za okres rozliczeniowy, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu tej dostawy, oraz do korekty deklaracji podatkowej i odpowiednio informacji podsumowującej (art. 42 ust. 12a ustawy o VAT).

Podstawa opodatkowania

Podstawą opodatkowania VAT jest – w myśl art. 29a ust. 1 i 6 ustawy o VAT – wszystko, co stanowi zapłatę, którą dostawca lub usługodawca otrzymał bądź ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, w tym:

• podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku,
• koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy bądź usługobiorcy.

Jeżeli podatnik nie ma wymaganych dokumentów potwierdzających eksport towarów i WDT, to nie ma prawa do opodatkowania tych transakcji stawką VAT 0%, lecz stosuje stawkę właściwą dla dostawy w kraju.

Jeśli kwota należna spółce z tytułu sprzedaży (WDT bądź eksport towarów) obejmuje – zgodnie z ustaleniami stron – całość świadczenia otrzymywanego od nabywcy, to gdy dostawa będzie uznana za krajową, trzeba przyjąć, że kwota wskazana na fakturze zawiera także VAT, czyli jest kwotą brutto. Określając podstawę opodatkowania, spółka powinna zatem pomniejszyć kwotę należną z tytułu sprzedaży o kwotę należnego VAT. Tym samym, naliczając podatek należny, powinna posłużyć się metodą „w stu”, wychodząc w obliczeniach od kwoty należnej jej z tytułu WDT lub eksportu towarów.

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (np. interpretacja KIS z 11.01.2024 r., 0111-KDIB3-3.4012.359.2023.3.MPU).