Łagodniejsza sankcja za naruszenie warunków zwolnienia strefowego
Zmianę wprowadza ustawa z 25.06.2025 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU poz. 1022). Dotyczy ona podatników korzystających z tzw. zwolnień strefowych od PIT/CIT, związanych z prowadzeniem działalności w Polskiej Strefie Inwestycji (na podstawie decyzji o wsparciu – dalej decyzja) bądź w specjalnej strefie ekonomicznej (na podstawie zezwolenia), uregulowanych w art. 21 ust. 1 pkt 63a i 63b updof oraz art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a updop.
Zmianę wprowadza ustawa z 25.06.2025 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU poz. 1022). Dotyczy ona podatników korzystających z tzw. zwolnień strefowych od PIT/CIT, związanych z prowadzeniem działalności w Polskiej Strefie Inwestycji (na podstawie decyzji o wsparciu – dalej decyzja) bądź w specjalnej strefie ekonomicznej (na podstawie zezwolenia), uregulowanych w art. 21 ust. 1 pkt 63a i 63b updof oraz art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a updop.
Muszą oni przestrzegać warunków udzielenia tej pomocy publicznej. Sankcją za ich naruszenie jest uchylenie decyzji/cofnięcie zezwolenia i konieczność zwrotu przyznanej pomocy. Wysokość zwrotu zależy przy tym obecnie od tego, czy przedsiębiorca korzystał z pomocy na podstawie jednej decyzji/zezwolenia, czy kilku decyzji i/lub zezwoleń.
Jak jest
W myśl art. 21 ust. 5c pkt 1 i 2 updof oraz art. 17 ust. 6 pkt 1 i 2 updop podatnik z jedną decyzją/zezwoleniem ma obowiązek zwrotu niezapłaconego podatku od dochodu z działalności gospodarczej określonej w tej uchylonej decyzji/cofniętym zezwoleniu.
Jeżeli jednak decyzji/zezwoleń (albo decyzji i zezwoleń) było kilka, w przypadku ich uchylenia/cofnięcia podatnik zwraca maksymalną dopuszczalną pomoc publiczną w formie niezapłaconego podatku, określoną w uchylonej decyzji/cofniętym zezwoleniu.
Różnica jest więc taka, że przy jednej decyzji/zezwoleniu podatnik zwraca ulgę w takiej wysokości, w jakiej została ona faktycznie wykorzystana, a przy kilku decyzjach i/lub zezwoleniach – w maksymalnej wysokości, jaką miałby do wykorzystania na podstawie uchylonej decyzji/cofniętego zezwolenia. Może to dla niego oznaczać obowiązek zapłaty kwoty podatku wyższej niż faktyczna wartość udzielonej mu pomocy publicznej.
Jak będzie
Od 1.01.2026 r. to się zmieni. W obu przypadkach będzie można zwrócić tylko kwotę faktycznie wykorzystanego wsparcia (podatek niezapłacony od dochodu osiągniętego z działalności gospodarczej określonej w uchylonej decyzji/cofniętym zezwoleniu).
U podatnika z kilkoma decyzjami/zezwoleniami warunkiem będzie jednak, by prowadził on „księgę rachunkową” (w odniesieniu do podatników CIT „ewidencję rachunkową zgodnie z odrębnymi przepisami”) w taki sposób, aby zapewnić możliwość określenia dochodu z działalności objętej zwolnieniem – określonej w uchylonej decyzji/cofniętym zezwoleniu – oraz kwoty niezapłaconego od tego dochodu podatku.
Jeśli nie dopełni tego warunku, będzie musiał dokonać zwrotu na dotychczasowych zasadach (w wysokości maksymalnej dopuszczalnej pomocy publicznej wynikającej z uchylonej decyzji/cofniętego zezwolenia).
Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu nowelizacji, skorzystanie z alternatywnego sposobu zwrotu podatku wymaga zatem od podatnika wyodrębnienia dochodu z cofniętego zezwolenia lub uchylonej decyzji o wsparciu, co jest możliwe jedynie w księgach rachunkowych, które zawierają wszystkie zdarzenia finansowe w sposób przejrzysty, co zapewnia prawidłowe rozliczenie zobowiązań podatkowych.
Warunek trudny do spełnienia
Może to być trudne do osiągnięcia, ponieważ nie wszyscy przedsiębiorcy strefowi prowadzą tak szczegółową ewidencję rachunkową – zwłaszcza że dotąd nie była ona wymagana przepisami prawa.
Jak potwierdzają organy podatkowe (np. interpretacja KIS z 11.06.2025 r., 0111-KDIB1-3.4010.288.2025.1.DW), podatnicy z kilkoma decyzjami lub kilkoma zezwoleniami nie mają obowiązku prowadzenia dla każdej/każdego z nich odrębnej ewidencji rachunkowej i mogą rozliczać pomoc publiczną chronologicznie (zgodnie z kolejnością wydania decyzji/zezwoleń). Z kolei stanowisko o dopuszczalności prowadzenia jednej wspólnej ewidencji dla działalności określonej w zezwoleniu i w decyzji (mimo że fiskus to kwestionuje i że w grę wchodzą tu dwa oddzielne zwolnienia podatkowe) ma potwierdzenie w wyrokach NSA z 14.08.2024 r. (II FSK 617/23), 28.05.2024 r. (II FSK 1119/21), 4.07.2023 r. (II FSK 78/21) i 14.06.2023 r. (II FSK 2872/20).
Od kiedy zmiana
Alternatywny sposób zwrotu podatku w przypadku uchylenia decyzji/cofnięcia zezwolenia przez podatników posiadających więcej niż jedną decyzję/zezwolenie lub decyzję i zezwolenie będzie miał zastosowanie do decyzji/zezwoleń, które zostaną uchylone/cofnięte po 31.12.2025 r., w tym wydanych przed dniem wejścia w życie nowelizacji (przed 1.01.2026 r.).
Zaloguj się
Aby czytać dalej, jeśli masz wykupiony abonament
Kup dostęp do tego artykułu
Cena dostępu do pojedynczego artykułu tylko 12,30
Kup abonament
| Abonamenty on-line | Prenumeratorzy | Członkowie SKwP | ||||||||
|
Bezpłatny dostęp do tego artykułu i ponad 3500 innych, dla prenumeratorów miesięcznika „Rachunkowość". Pomoc w uzyskaniu dostępu:
|
15% rabat na wszystkie zakupy. Zapytaj o kod w swoim Oddziale. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce jest organizacją, do której należy ponad 26 000 księgowych, a członkostwo wiąże się z licznymi korzyściami. |
„Rachunkowość” - od 75 lat źródło rzetelnej wiedzy!
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
