Konsekwencje wolnej Wigilii

Więcej wolnego

Dotychczasowa pula 13 dni świątecznych w roku kalendarzowym zwiększy się do 14 dni za sprawą 24 grudnia – Wigilia Bożego Narodzenia, który stał się ustawowo dniem wolnym od pracy. W grudniu 2025 r. łącznie z niedzielami pracownicy będą więc mieli 11 dni wolnych (3 dni świąteczne: 24, 25 i 26 grudnia + 4 niedziele + 4 dni wolne z tytułu zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy).

Pierwotna liczba 115 dni wolnych w całym 2025 r. wzrośnie do 116 dni.

Mniej pracy

Pracodawca oblicza wymiar czasu pracy dla przyjętego okresu rozliczeniowego (tzw. nominał) według art. 130 § 1 i 2 Kp. Oznacza to, że wykonuje następujące działania:

• mnoży 40 godz. przez liczbę tygodni w okresie rozliczeniowym,
• dodaje do uzyskanego wyniku iloczyn 8 godz. i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego przypadających od poniedziałku do piątku (tzw. wystających),
• obniża otrzymany rezultat o 8 godz. za każde święto przydające w innym dniu niż niedziela.

Wolna Wigilia przypada w 2025 r. w środę, a więc nominał grudnia dla pracownika pełnoetatowego spada ze 168 do 160 godz., a liczba dni pracy w tym miesiącu zmniejsza się z 21 do 20. To wynik poniższego obliczenia:

(40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) – (8 godz. × 3 święta) = 160 godz. (20 dni po 8 godz.).

Niższe są tym samym wymiary czasu pracy w dłuższych niż jednomiesięczne okresach rozliczeniowych, które obejmują grudzień. Przykładowo 3-miesięczny okres rozliczeniowy październik–grudzień br. to 488 godz. (61 dni) pracy.

Pula godzin/dni pracy za cały 2025 r. wynosi 1992 godz. (poprzednio 2000 godz.)/249 dni (poprzednio 250 dni).

Przeliczenie współczynnika

Obliczając współczynnik urlopowy (niezbędny do ustalenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy), pracodawca:

• sumuje niedziele, święta (wymienione w ustawie z 18.01.1951 r. o dniach wolnych od pracy, tekst jedn. DzU z 2020 r. poz. 1920) oraz dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy, otrzymując roczną liczbę dni wolnych,
• odejmuje roczną liczbę dni wolnych od liczby dni w danym roku kalendarzowym,
• dzieli uzyskany wynik przez 12 (§ 19 rozporządzenia MPiPS z 8.01.1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (DzU nr 2 poz. 14 ze zm.).

Ponieważ w styczniu 2025 r. Wigilia nie była jeszcze dniem ustawowo wolnym, w tym miesiącu współczynnik urlopowy dla pracownika pełnoetatowego to 20,83 [365 dni – (52 niedziele + 11 dni świątecznych przypadających w inne dni niż niedziela + 52 dni wolne wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy) : 12]. Natomiast w okresie od 1.02.2025 do 31.12.2025 r. będzie on wynosić 20,75 [365 dni – (52 niedziele + 12 dni świątecznych przypadających w inne dni niż niedziela + 52 dni wolne wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy) : 12].

Dla pracowników niepełnoetatowych należy go zmniejszyć odpowiednio do wymiaru ich zatrudnienia.

Resort pracy zwraca uwagę, że przy obliczaniu ekwiwalentu dla pracowników, których stosunek pracy zakończy się w dniu przypadającym w okresie od 1 stycznia do 31 stycznia 2025 r. należy stosować współczynnik urlopowy 20,83. Natomiast dla pracowników, których stosunek pracy zakończy się w dniu przypadającym w okresie od 1 lutego do 31 grudnia 2025 r., pracodawcy będą zobowiązani do stosowania nowego współczynnika 20,751.[1]

Niehandlowa Wigilia

W 2025 r. po raz pierwszy będzie zabronione powierzanie wykonywania pracy w handlu lub wykonywania czynności z nim związanych nieodpłatnie w placówkach handlowych w Wigilię (znowelizowane art. 4 i art. 8 ustawy z 10.01.2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, tekst jedn. DzU z 2024 r. poz. 449). Dotychczas zakaz obowiązywał w tym dniu od godz. 14.00.

W grudniu br. będą za to 3 kolejne niedziele (dotychczas 2), poprzedzające Wigilię Bożego Narodzenia, w których placówki handlowe będą otwarte (zmieniony art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy). Jednak pracownik lub zatrudniony będzie mógł pracować nie więcej niż w 2 niedziele (ust. 1b dodany do art. 7 ustawy).