Fundusz na cele inwestycyjne – wątpliwości dotyczące zasad wydatkowania środków

Wydatki na nabycie – z VAT czy bez

Powstała m.in. wątpliwość, czy z pieniędzy zgromadzonych w funduszu mogą być pokryte wyłącznie wydatki na nabycie/wytworzenie środków trwałych i opłaty leasingowe w kwotach netto (nieobejmujących VAT, jeżeli podlega on odliczeniu), czy też chodzi o wydatki w kwotach brutto.

Według MFFiR użyte przez ustawodawcę określenie „faktycznie poniesione wydatki na nabycie lub wytworzenie środków trwałych” oznacza kwotę przekazaną przez podatnika za nabywane środki trwałe ich zbywcy. Niemniej, stosując przepis, należy uwzględnić obowiązujące w updop zasady rozliczania takich wydatków, m.in. w zakresie zaliczania do kosztów uzyskania przychodów podatku od towarów i usług (art. 16 ust. 1 pkt 46 updop). Za takim podejściem przemawia również art. 15 ust. 1hd pkt 1 updop, wskazujący, że jednym z warunków rozliczenia wydatków na cele inwestycyjne za pośrednictwem funduszu jest, aby środki funduszu nie były zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Minister argumentował, że celem regulacji zawartej w art. 15 ust. 1hb–he updop nie jest zmiana bazy kosztowej rozliczanej dla celów podatku dochodowego, w związku z nabywaniem lub wytwarzaniem środków trwałych. Skorzystanie z funduszu na cele inwestycyjne umożliwia jedynie szybsze podatkowe rozliczenie takich wydatków, ustalanych na zasadach obowiązujących podatników, którzy wydatki takie rozliczają według dotychczasowych reguł. Uwzględnienie zaś w wydatkach na cele inwestycyjne, w każdej sytuacji, ceny nabycia brutto (z podatkiem VAT) prowadziłoby do każdorazowego uwzględnienia w kosztach podatkowych, poprzez odpis na fundusz, kwoty podatku VAT. Byłoby to niezgodne z systematyką updop, celem przepisu art. 15 ust. 1hb–he updop, jak również w sposób nieuzasadniony istotnie różnicowałoby sytuację prawnopodatkową podatników, którzy rozliczają nakłady na cele inwestycyjne za pośrednictwem funduszu i tych, którzy rozliczają analogiczne nakłady na dotychczasowych zasadach.

Omyłkowa wypłata

MFFiR wypowiedział się też nt. podatkowych skutków omyłkowej wypłaty środków funduszu i niezwłocznego ich uzupełnienia przez spółkę. W myśl art. 15 ust. 1hd pkt 1 updop wydatkowanie środków pochodzących z funduszu na inne niż ww. cele, powoduje, że począwszy od następnego roku podatnik traci prawo zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów na fundusz – przez 3 lata podatkowe, nie krócej jednak niż przez 36 mies. Spółka ma ponadto obowiązek wykazać przychód i zapłacić należny podatek wraz z odsetkami naliczonymi od dnia zaliczenia odpisu do kosztów uzyskania przychodów (art. 12 ust. 1 pkt 6b–6d i ust. 1ab updop).

Jak wskazano w odpowiedzi na interpelację, omawiane regulacje nie zawierają żadnej normy prawnej przewidującej skutki odmienne od wyżej wskazanych, w przypadku wydatkowania przez podatnika środków pieniężnych pochodzących z funduszu na cele inne niż cele inwestycyjne wskazane w art. 28g ust. 1 i 2 updop, a następnie uzupełnienia tych środków o wydatkowaną kwotę.

Minister dodał jednak, że omyłkowo dokonane wypłaty z rachunku funduszu na cele inne niż wskazane w ww. przepisach nie powinny skutkować utratą prawa do podatkowego odliczenia odpisów na fundusz, o ile jest to obiektywna omyłka, właściwie udokumentowana, oraz zostanie niezwłocznie skorygowana poprzez uzupełnienie środków funduszu o omyłkowo wypłaconą kwotę. Zapowiedział jednocześnie, że Ministerstwo Finansów przeanalizuje zasadność wprowadzenia zmian w przepisach regulujących funkcjonowanie funduszu, które złagodzą warunki korzystania z jego środków.

Więcej na ten temat w: https://rachunkowosc.com.pl/fundusz-na-cele-inwestycyjne-w-ksiegach-rachunkowych-i-sprawozdaniu-finansowym i https://rachunkowosc.com.pl/fundusz-inwestycyjny-w-spolce-kapitalowej