Co nowego w prawie - 80

Ewidencja wyrobów akcyzowych

29.06.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 11.06.2021 r. w sprawie ewidencji i innych dokumentacji dotyczących wyrobów akcyzowych i znaków akcyzy (DzU poz. 1150). Zrezygnowano ze wzoru ewidencji podatkowych znaków akcyzy, ksiąg kontroli oraz dokumentacji zawierającej informacje o czynnościach produkcyjnych dotyczących piwa lub wyrobów winiarskich (karta gotowania warki, metryczka nastawu, karta kupażu lub wytwarzania wyrobu winiarskiego). W ich miejsce wprowadzono nowe rodzaje dokumentacji określone w rozporządzeniu.

Nowe ewidencje mają mieć postać elektroniczną, pozostanie jednak możliwość stosowania dotychczasowej postaci papierowej do końca 2021 r. Rozporządzenie zawiera także wzory protokołów:

• utraty/zniszczenia/uszkodzenia/zdjęcia/zniszczenia uszkodzonych lub zniszczonych banderol,
• wydania/zwrotu banderol,
• ustalenia ilości alkoholu etylowego podczas jego wydania z gorzelni,
• skażenia alkoholu etylowego środkiem skażającym/substancjami skażającymi.

Opłata paliwowa

Od 29.06.2021 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 23.06.2021 r. w sprawie określenia wzoru wniosku o zwrot opłaty paliwowej (DzU poz. 1156). Zawiera nowy wzór tytułowego wniosku.

Dłużej pomoc na zatrudnianie niepełnosprawnych

29.06.2021 r. weszły w życie rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 24.06.2021 r., zmieniające rozporządzenia w sprawie:

• refundacji kosztów szkolenia pracowników niepełnosprawnych (DzU poz. 1146); wydłuża możliwość korzystania z pomocy w tej postaci o 3 lata – do 30.06.2024 r.,
• zwrotu dodatkowych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych (DzU poz. 1151); wydłuża okres tej pomocy do 30.06.2024 r.,
• refundacji składek na ubezpieczenia społeczne osób niepełnosprawnych (DzU poz. 1147); wydłuża okres udzielania tych refundacji stanowiących pomoc:

• de minimis – do 30.06.2024 r.,
• de minimis w sektorze rolnym – do 30.06.2028 r.,
• de minimis w sektorze rybołówstwa i akwakultury – do 30.06.2023 r.,

• zwrotu kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej (DzU poz. 1149); wydłuża okres udzielania tych refundacji – w zależności od rodzaju pomocy – na identyczne jak ww. okresy,
• przyznania spółdzielni socjalnej środków na utworzenie stanowiska pracy i finansowanie kosztów wynagrodzenia osób niepełnosprawnych (DzU poz. 1157); wydłuża czas udzielania tych środków – w zależności od rodzaju pomocy – na identyczne jak ww. okresy,
• przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo działalności w formie spółdzielni socjalnej (DzU poz. 1160); wydłuża czas udzielania tych środków – w zależności od rodzaju pomocy – na identyczne jak ww. okresy,
• pomocy finansowej udzielanej pracodawcom prowadzącym zakłady pracy chronionej ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (DzU poz. 1155); wydłuża okres:

• pomocy pracodawcom prowadzącym zakład pracy chronionej w postaci dofinansowania w wysokości do 50% oprocentowania zaciągniętych kredytów bankowych, stanowiącej pomoc de minimis – do 30.06.2024 r., a stanowiącej pomoc de minimis w sektorze rybołówstwa i akwakultury – do 30.06.2023 r.,
• refundacji zwrotu kosztów budowy lub przebudowy związanej z modernizacją obiektów i pomieszczeń zakładu, transportowych lub administracyjnych, stanowiącej pomoc publiczną – do 30.06.2024 r.

Środki z zfron

Od 30.06.2021 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 28.06.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (DzU poz. 1171). Wydłuża okres stosowania tej pomocy. Wydatki ze środków funduszu stanowiące pomoc de minimis mogą być ponoszone do 30.06.2024 r.

Bez podatku u źródła

O pół roku, tj. do 31.12.2021 r., przedłużono wyłączenie stosowania mechanizmu obowiązkowego poboru podatku (PIT i CIT) u źródła przez płatników. Tak wynika z obowiązujących od 30.06.2021 r. rozporządzeń MFFiPR z 25.06.2021 r. – zmieniającego rozporządzenie w sprawie wyłączenia lub ograniczenia stosowania art. 41 ust. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU poz. 1158) oraz zmieniającego rozporządzenie w sprawie wyłączenia lub ograniczenia stosowania art. 26 ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU poz. 1159).

Pakiet VAT e-commerce

1.07.2021 r. weszła w życie ustawa z 20.05.2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1163). W związku z rozwijającym się handlem e-commerce w UE zmieniono dyrektywy dotyczące podatku VAT. Będzie on należny od towarów przywożonych do UE, zakupionych w ramach sprzedaży na odległość bez względu na ich wartość (dotychczas zwolnienie z VAT dotyczyło przesyłek o wartości do 22 euro). Rozszerzono natomiast zakres transakcji, które dla celów VAT mogą zostać rozliczone za pomocą uproszczonej procedury One Stop Shop. Ma to ułatwić działanie firmom wysyłającym towary z Polski do konsumentów w innych krajach Europy – nie będą musieli się rejestrować jako podatnicy w każdym kraju, w którym sprzedają towary. Szerzej na ten temat była mowa w „Rachunkowości” nr 7/2021.

Ustawa przewiduje także zmiany w innych przepisach podatkowych. Celem zmian w ustawach o podatku dochodowym jest umożliwienie podatnikom odliczania od dochodu wydatków na nabycie zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego, wykorzystywanych do przekazywania danych do systemu poboru opłaty elektronicznej KAS. Można odliczyć do 500 zł za sztukę, przy czym liczba tych systemów lub urządzeń nie może być większa niż liczba pojazdów, które wykonały w 2021 r. co najmniej jeden przejazd, za który podatnik uiścił opłatę elektroniczną z wykorzystaniem tego zewnętrznego systemu lokalizacyjnego lub urządzenia pokładowego. Odliczenia dokonuje się w zeznaniu składanym za 2021 r.

Zwolnienia z kas fiskalnych

Przedsiębiorcy, którzy wdrożą procedury w zakresie pakietu VAT e-commerce, będą zwolnieni z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży w kasie fiskalnej. Tak wynika z obowiązującego od 9.07.2021 r., z mocą od 1.07.2021 r., rozporządzenia MFFiPR z 5.07.2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (DzU poz. 1256). Podmioty, które korzystają z procedury szczególnej i w jej ramach ewidencjonują sprzedaż, nie muszą prowadzić kolejnej ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, czyli ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Zwolnieniem objęto wymienione w załączniku do zmienianego rozporządzenia w:

• poz. 50 – dostawę towarów i świadczenie usług rozliczanych w procedurach szczególnych, o których mowa w dziale XII rozdz. 6a i 7 ustawy o VAT,
• poz. 51 – sprzedaż na odległość towarów importowanych, rozliczaną w procedurze szczególnej, o której mowa w dziale XII rozdz. 9 ustawy o VAT.

Podatnicy, którzy rozliczają się w ww. procedurach szczególnych, nie będą zobowiązani do prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, bez względu na wysokość uzyskanych obrotów, także w wypadkach, gdy w grę wchodzi bezwzględny obowiązek prowadzenia ewidencji. W odniesieniu do podmiotów sprzedających do Polski uznano, że nie ma możliwości skontaktowania się z nimi i w związku z tym obowiązku rejestracji sprzedaży w kasie.

Zwolnienie dotyczy też świadczenia usług oraz dostawy towarów dokonywanych przez operatora pocztowego obowiązanego, czyli Pocztę Polską S.A. (poz. 52 załącznika do zmienianego rozporządzenia).

Cło na poczcie

1.07.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 29.06.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zgłoszeń celnych w obrocie pocztowym (DzU poz. 1184). W związku z pakietem e-commerce zmieniono przepisy krajowe w zakresie dostosowania formalności celnych w obrocie pocztowym do unijnych przepisów celnych w zakresie elektronicznych zgłoszeń celnych dla przesyłek w ramach handlu e-commerce (przesyłki w sprzedaży wysyłkowej o niskiej wartości do 150 euro) i przesyłek pocztowych do 1000 euro.

Zmieniono dotychczasowy model odprawy celnej przesyłek pocztowych, w związku z przyjęciem przez operatora wyznaczonego roli zgłaszającego. Dotychczas rola ta sprowadzała się wyłącznie do przedstawiania przesyłek i pobierania podczas ich doręczania należności celno-podatkowych. Według nowych zasad Poczta Polska S.A. przejmie w przywozie obowiązki polegające na dokonywaniu elektronicznych zgłoszeń celnych na rzecz odbiorców przesyłek pocztowych. Może wystawiać zbiorcze zgłoszenia celne dla przesyłek e-commerce.

Zgłoszenia celne

Również od 1.07.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 29.06.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zgłoszeń celnych (DzU poz. 1187). Uwzględnia zmiany wynikające z pakietu VAT e-commerce – w zakresie danych wymaganych w zgłoszeniu celnym. Precyzuje zasady dokonywania zgłoszeń celnych w obrocie pocztowym. Zredukowano zestaw danych podawanych w zgłoszeniach celnych przesyłek. Możliwe jest składanie zbiorczych zgłoszeń celnych, w określonych przypadkach (zasadniczo zależnych od wartości przesyłek). Dla przesyłek, od których pobierany jest VAT, należy prowadzić ewidencję.

Wprowadzono też zmiany dostosowawcze do przepisów unijnych związane z przepływem towarów przemieszczanych lub wykorzystywanych w kontekście działań wojskowych, związane z możliwością składania zbiorczych zgłoszeń celnych w wywozie oraz dostosowaniem Reguł Międzynarodowej Izby Handlowej do stosowania w krajowych i międzynarodowych warunkach handlowych, poprzez zastąpienie Incoterms 2010 tabelą odnoszącą się do tych Reguł z 2020 r.

Bez zgłoszenia rejestracyjnego VAT

Kolejny element pakietu VAT e-commerce to obowiązujące od 1.07.2021 r. rozporządzenie MFFiPR z 29.06.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia podatników niemających obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego (DzU poz. 1180). Zgłoszenia nie muszą składać podatnicy nieposiadający w Polsce siedziby działalności gospodarczej, stałego miejsca jej prowadzenia, z którego dokonują transakcji gospodarczych, stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu, jeżeli wykonują na terytorium kraju wyłącznie:

• usługi świadczone na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, których miejscem świadczenia jest Polska, jeżeli zostali zidentyfikowani w innym państwie UE na potrzeby procedury szczególnej rozliczania VAT,
• wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, które w momencie zakończenia wysyłki lub transportu znajdują się w Polsce, jeżeli zostali zidentyfikowani w innym państwie UE (np. w państwie rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów), na potrzeby procedury szczególnej rozliczania VAT,
• krajową dostawę towarów i są podatnikiem ułatwiającym dostawy towarów (operatorem interfejsu elektronicznego), zidentyfikowanym w innym państwie UE na potrzeby procedury szczególnej rozliczania VAT.

Ponadto z obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego zostają wyłączeni podatnicy:

• wykonujący na terytorium kraju wyłącznie sprzedaż na odległość towarów importowanych w ramach procedury szczególnej, zidentyfikowani w Polsce lub za granicą na potrzeby tej procedury oraz
• posiadający siedzibę lub stałe miejsce działalności gospodarczej w Polsce, wykonujący tu wyłącznie sprzedaż na odległość towarów w ramach procedury szczególnej i zidentyfikowani w Polsce na potrzeby tej procedury.

Nowy wzór VAT-R

Rozporządzenie MFFiPR z 29.06.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją w zakresie podatku od towarów i usług (DzU poz. 1186) zawiera nowy wzór VAT-R – Zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług. Weszło w życie 1.07.2021 r. Dotychczasowy wzór można było stosować do końca lipca 2021 r.

Zmiany w JPK_VAT

Od 1.07.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 29.06.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (DzU poz. 1179). Część przepisów ma być stosowana od rozliczenia za styczeń 2022 r. Szerzej na ten temat była mowa w „Rachunkowości” nr 7/2021.

Deklaracje akcyzowe

1.07.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 24.06.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku akcyzowego oraz deklaracji w sprawie przedpłaty akcyzy (DzU poz. 1175). Od tej daty niektórzy podatnicy zostali objęci obowiązkiem składania deklaracji kwartalnych dotyczących wyrobów akcyzowych, co ma umożliwić śledzenie uzyskiwanej pomocy z tytułu zwolnień akcyzowych. Rozporządzenie zawiera nowe wzory:

• AKC-4/L: Podatek akcyzowy od wyrobów gazowych (z wyłączeniem gazu do napędu silników spalinowych),
• AKC-WG: Deklaracja w sprawie podatku akcyzowego od nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów gazowych (z wyłączeniem gazu do napędu silników spalinowych),
• AKC-KZ: Deklaracja kwartalna w sprawie podatku akcyzowego od wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od podatku akcyzowego i zerową stawką podatku akcyzowego.

Stosuje się je począwszy od rozliczenia za wrzesień 2021 r.

Zwolnienia akcyzowe NATO i Frontex

Obowiązujące od 1.07.2021 r. rozporządzenie MFFiPR z 28.06.2021 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (DzU poz. 1178) określa zwolnienie od akcyzy dla wyrobów akcyzowych i samochodów osobowych przeznaczonych do użytku służbowego dowództwa, służących jego utrzymaniu i wykonywaniu jego oficjalnej działalności, w tym do zaopatrzenia kantyn, mes i stołówek, jak również dla paliw silnikowych i samochodów osobowych. Zwolnienia mają przysługiwać w stosunku do wyrobów nabytych w kraju, nabytych wewnątrzwspólnotowo lub importowanych.

Od akcyzy zwolnione jest nabycie na terytorium kraju jednego samochodu osobowego raz na 3 lata w okresie zatrudnienia we Frontex przez członków jej personelu, jak również nabycie wewnątrzwspólnotowe lub import samochodów osobowych stanowiących mienie przesiedleńcze.

Podpisywanie deklaracji

Rozporządzenie MFFiPR z 29.06.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu przesyłania deklaracji i podań oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone (DzU poz. 1183), poszerza katalog dokumentów, które mogą być opatrywane poszczególnymi rodzajami podpisów elektronicznych.

Nowe deklaracje AKC-UAKZ (kwartalna deklaracja uproszczona w sprawie podatku akcyzowego od nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych objętych zerową stawką podatku akcyzowego) oraz AKC-KZ (deklaracja kwartalna w sprawie podatku akcyzowego od wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od podatku akcyzowego i zerową stawką podatku akcyzowego) mogą być opatrywane podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy certyfikatu celnego bądź innym podpisem elektronicznym zapewniającym autentyczność deklaracji i podań.

AKC-US (deklaracje uproszczone w sprawie podatku akcyzowego od samochodów osobowych), wniosek o wydanie banderol podatkowych lub sprzedaż banderol legalizacyjnych, a także o wydanie upoważnienia do odbioru banderol oraz podań w sprawach dotyczących podatku akcyzowego − przesyłanych przez PUESC – można opatrywać podpisem zaufanym albo osobistym.

Rozporządzenie aktualizuje też tytuły i symbole niektórych formularzy. Weszło w życie 1.07.2021 r.

Opłaty za wnioski w KRS

Od 1.07.2021 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 24.06.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (DzU poz. 1167). Wiąże się z wprowadzeniem elektronicznej komunikacji z KRS (o czym piszemy na s. 48). W postępowaniu rejestrowym o wpis do KRS opłatę sądową od wniosku składanego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, którego podstawę stanowi dokument sporządzony przy wykorzystaniu wzorca udostępnionego (w systemie S24), uiszcza się wyłącznie za pomocą systemu obsługującego to postępowanie.

W innych sprawach − jeśli z treści tytułu wpłaty nie będą wynikać niezbędne informacje − można je wskazać w osobnym dokumencie składanym za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Wzory formularzy do KRS

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 23.06.2021 r. w sprawie określenia wzorów urzędowych formularzy wniosków o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego oraz sposobu i miejsca ich udostępniania (DzU poz. 1173) zawiera wzory papierowych formularzy urzędowych dla podmiotów niepodlegających wpisowi do rejestru przedsiębiorców KRS (czyli tych, które nie są składane droga elektroniczną). Mają być one udostępniane w siedzibach sądów gospodarczych oraz w centrali Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego, a niektóre także w gminach.

Weszło w życie 1.07.2021 r.

Prosta spółka akcyjna

Od 1.07.2021 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 30.06.2021 r. w sprawie określenia wzorców dotyczących prostej spółki akcyjnej udostępnionych w systemie teleinformatycznym (DzU poz. 1191). W związku z wejściem w życie przepisów pozwalających na tworzenie tego nowego rodzaju spółki udostępniono w systemie teleinformatycznym wzorce:

• umowy prostej spółki akcyjnej (PSA),
• uchwały o powołaniu pełnomocnika spółki z o.o. do zawarcia z członkiem zarządu umowy PSA przy wykorzystaniu wzorca umowy,
• uchwały o powołaniu pełnomocnika spółki akcyjnej do zawarcia z członkiem zarządu umowy PSA przy wykorzystaniu wzorca umowy,
• oświadczenia członków zarządu albo rady dyrektorów PSA o wysokości kapitału akcyjnego,
• oświadczenia członków zarządu albo rady dyrektorów PSA o wniesieniu wkładów na pokrycie akcji w części przewidzianej w umowie spółki,
• listy akcjonariuszy PSA,
• uchwały o ustanowieniu prokury przez PSA,
• wykazu adresów do doręczeń albo adresów do doręczeń elektronicznych członków zarządu/rady dyrektorów PSA.

Opłaty za przejazd autostradą – elektroniczna i dodatkowa

Za niewniesienie opłaty za przejazd autostradą jest pobierana opłata dodatkowa. 3.07.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 1.07.2021 r. w sprawie dokonywania zwrotu opłaty dodatkowej oraz rozpatrywania sprzeciwu (DzU poz. 1205). Szef KAS musi rozpatrzeć sprzeciw, w formie pisemnej, w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania. Zwrot jest dokonywany niezwłocznie po uwzględnieniu sprzeciwu, nie później niż w terminie 30 dni od dnia jego uwzględnienia, w sposób, w jaki opłata ta została wniesiona, z tym że jeśli była wniesiona w gotówce, to zwracana jest na konto bankowe.

Od 8.07.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 5.07.2021 r. w sprawie wyznaczenia organu Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania niektórych zadań poboru opłaty elektronicznej (DzU poz. 1239). Dyrektor Izby Administracji Skarbowej (IAS) w Łodzi zajmie się realizacją zadań niezbędnych do prawidłowego pobierania opłaty elektronicznej za przejazd drogami i ich odcinkami, na których Szef KAS tę opłatę pobiera. Będzie w rejestrze uiszczających opłatę elektroniczną weryfikował dane dotyczące podmiotów zobowiązanych do rejestracji. Zapewni również prawidłowe rozliczanie opłaty elektronicznej, przyjmie pełnomocnictwa. Umożliwi korzystającym z dróg publicznych otrzymanie informacji zwrotnej o usunięciu lub o stwierdzeniu niezgodności danych, wprowadzonych do SPOE KAS.

Natomiast 9.07.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 6.07.2021 r. w sprawie wyznaczenia organu Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania niektórych zadań związanych z wnoszeniem opłaty dodatkowej (DzU poz. 1246), które wskazuje jako właściwego do tych zadań Dyrektora IAS w Łodzi. Do niego wnosi się sprzeciw, a także wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wzywa on do wniesienia opłaty dodatkowej i rozpatruje sprzeciw.

Upoważnienie do kontroli celno-skarbowej

Od 8.07.2021 r. obowiązuje nowy wzór tego upoważnienia. Zawiera dodatkowe pouczenie o podstawowych prawach i obowiązkach kontrolowanego. Protokołem zakończy się kontrola celno-skarbowa w zakresie przestrzegania przepisów prawa podatkowego związanych z przywozem i wywozem towarów w obrocie między obszarem celnym UE a państwami trzecimi, jeżeli zakres kontroli nie obejmuje przestrzegania innych przepisów prawa podatkowego. Tak wynika z rozporządzenia MFFiPR z 30.06.2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów upoważnień do wykonywania kontroli celno-skarbowej (DzU poz. 1234).

Waloryzacja emerytur

W 2022 r. wysokość waloryzacji emerytur i rent ustalono na poziomie 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym (czyli minimum gwarantowanego przez ustawę). Tak wynika z rozporządzenia RM z 7.07.2021 r. w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2022 r. (DzU poz. 1253). Weszło w życie 10.07.2021 r.

Bez ponagleń w obszarze pracy i świadczeń

W obowiązującej od 13.07.2021 r. ustawie z 24.06.2021 r. o zmianie niektórych ustaw związanych ze świadczeniami na rzecz rodziny (DzU poz. 1162) zawarto wiele zmian z obszaru zatrudnienia i świadczeń socjalnych, m.in.:

• sprecyzowano, że odpowiedzialność pracodawcy w przypadku bezumownego zatrudnienia dłużnika alimentacyjnego lub wypłacania mu wynagrodzenia „pod stołem”, skutkująca zwiększoną kwotą grzywny (od 1,5 tys. do 45 tys. zł), dotyczy figurujących w Krajowym Rejestrze Zadłużonych; ta zmiana wchodzi w życie 1.12.2021 r.,
• nie można ponaglać urzędników w sprawach dotyczących świadczeń dla bezrobotnych w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, a także w sprawach dotyczących wydania zezwolenia na pracę, zezwolenia na pracę sezonową oraz wpisu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń (wyłączono stosowanie ponagleń, o których mowa w Kodeksie postępowania administracyjnego); nie można także stosować ponagleń, w sytuacji gdy świadczenia rodzinne są przyznawane w związku z koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego,
• zmieniono zasady przyznawania świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych; stypendia dla bezrobotnych finansowane ze środków UE lub FP, niezależnie od podmiotu, który je wypłaca, są wliczane do dochodu (od okresu świadczeniowego 2021/2022); obniżenie wynagrodzenia (dochodu) z powodu COVID-19, a także utrata dodatku solidarnościowego będą uwzględniane przy ustalaniu prawa do świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego na kolejny okres, tj. 2021/2022; Biura Informacji Gospodarczej będą wykazywać informacje o długach dłużników alimentacyjnych wobec Skarbu Państwa z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, dopóki długi te nie zostaną spłacone; co 3 lata ma być waloryzowana kwota kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń alimentacyjnych (od 2023 r.).

Bez podatku od nagrody za szczepienie

Nie będzie pobierany PIT od nagród otrzymanych przez podatników w ramach loterii „szczepionkowej”, których jednorazowa wartość przekracza 2280 zł (poniżej tej kwoty jest zwolnienie ogólne). Wynika to z rozporządzenia MFFiPR z 12.07.2021 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od nagród otrzymanych w „Loterii Narodowego Programu Szczepień” (DzU poz. 1278). Ma ono zastosowanie do dochodów uzyskanych od 14.07.2021 do 11.03.2022 r. Weszło w życie 14.07.2021 r.

Choroby zawodowe

Od 15.07.2021 r. obowiązuje rozporządzenie RM z 23.06.2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie chorób zawodowych (DzU poz. 1287). Ma skrócić proces orzeczniczo-diagnostyczny. Inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej, przeprowadzi ocenę narażenia zawodowego oraz sporządzi kartę oceny tego narażenia. Nie trzeba będzie zawsze prowadzić bezpośredniej oceny narażenia u pracodawcy, gdyż niekiedy wystarczy ocena dokumentacji (np. w wypadku nadmiernego wysiłku głosowego nauczycieli). Ma to pozwolić na skupienie się na cięższych przypadkach, a także szybciej orzekać np. o rozpoznaniu COVID-19 jako choroby zawodowej.

Lekarz może wydać orzeczenie lekarskie na podstawie dokumentacji medycznej, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego – także po śmierci pracownika. W postępowaniu udział bierze wówczas osoba uprawniona do świadczeń po zmarłym.

Bez podatku od umorzonych subwencji z PFR

20.07.2021 r. weszło w życie rozporządzenie MFFiPR z 16.07.2021 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od dochodów (przychodów) z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez Polski Fundusz Rozwoju (DzU poz. 1316).

Zwolnienie z PIT i CIT dotyczy pomocy w ramach rządowego programu udzielania przedsiębiorcom wsparcia finansowego w związku ze skutkami COVID-19 (art. 21a ust. 1 ustawy z 4.07.2019 r. o systemie instytucji rozwoju, DzU z 2021 r. poz. 1010). Obejmuje dochody uzyskane od 1.06.2021 do 31.12.2022 r.

Amerykańskie rachunki raportowane – FATCA

Od 21.07.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 14.07.2021 r. w sprawie upoważnienia do przeprowadzania kontroli wykonywania obowiązków związanych z informowaniem o amerykańskich rachunkach raportowanych (DzU poz. 1321).

Nie jeden (Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego), a 20 naczelników US w regionach zajmie się kontrolą wykonywania przez raportującą polską instytucję finansową obowiązków związanych z informowaniem o amerykańskich rachunkach raportowanych.

Także od 21.07.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 12.07.2021 r. w sprawie upoważnienia do wykonywania niektórych czynności związanych z wymianą informacji w dziedzinie opodatkowania, o których mowa w Umowie FATCA (DzU poz. 1322). Do czynności takich upoważniono więcej organów.

Dyrektor IAS w Poznaniu jest upoważniony do wykonywania czynności związanych z:

• utrzymywaniem (pozyskanych od instytucji finansowych) informacji o amerykańskich rachunkach raportowanych,
• udostępnianiem informacji o polskich rachunkach raportowanych otrzymywanych od strony amerykańskiej Dyrektorom IAS zgodnie z właściwością terytorialną, natomiast Dyrektorowi IAS w Gdańsku niezależnie od terytorialnego zasięgu jego działania oraz miejsca zamieszkania lub siedziby podmiotu, którego informacja dotyczy.

Naczelnicy wskazanych US zajmą się wyjaśnianiem uchybień mniejszej wagi lub pomyłek administracyjnych – zgodnie ze swoim zasięgiem terytorialnym.

Koła gospodyń wiejskich

22.07.2021 r. weszła w życie ustawa z 24.06.2021 r. o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich (DzU poz. 1240). Finansowania na nie udzieli minister do spraw rozwoju wsi (zamiast ministra do spraw rozwoju regionalnego) poprzez dotacje celowe udzielane Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wpis do Krajowego Rejestru Kół Gospodyń Wiejskich koła gospodyń wiejskich, które już ma osobowość prawną, nie będzie skutkował uzyskaniem osobowości prawnej. O wpis ten można wystąpić drogą elektroniczną – za pomocą formularza udostępnionego na stronie ARiMR. W imieniu koła ma działać zarząd.

Sądem do rozstrzygania spraw w przedmiocie likwidacji kół gospodyń wiejskich jest sąd właściwy ze względu na siedzibę koła.

Społeczne agencje najmu

Od 23.07.2021 r. obowiązuje ustawa z 28.05.2021 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1243). Wprowadza rozwiązania, które pozwolą samorządom – we współpracy ze społecznymi agencjami najmu i właścicielami mieszkań przeznaczonych na wynajem – zaspokajać potrzeby mieszkaniowe społeczności lokalnych.

Gminy mają stać się pośrednikami w najmie mieszkaniowym – w formie społecznych agencji najmu (SAN). SAN mają dzierżawić lokale lub budynki mieszkalne od ich właścicieli oraz wynajmować je osobom fizycznym wskazanym przez gminę. Mogą działać w formie spółek z o.o. lub spółek akcyjnych, w których gmina lub gminy dysponują udziałem większościowym, fundacji, stowarzyszeń oraz spółdzielni socjalnych. Najemcy SAN będą mogli korzystać z dopłat do czynszu w ramach rządowego programu „Mieszkanie na Start”.

Ustawa wprowadza także zwolnienia w zakresie PIT i CIT – wolne od tych podatków są przychody z dzierżawy – społecznym agencjom najmu – lokali mieszkalnych lub budynków mieszkalnych jednorodzinnych. Zwolnienie z VAT dotyczy usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu.

Tarcze antycovidowe

23.07.2021 r. weszła w życie ustawa z 24.06.2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1192). Zawiera elementy wsparcia, szczególnie branży turystycznej, m.in.:

• wydłuża termin realizacji vouchera otrzymanego od organizatora turystyki do realizacji na poczet przyszłych imprez turystycznych – z roku do 2 lat od dnia, w którym miała się odbyć impreza turystyczna,
• odracza z 1.04.2021 na 31.12.2021 r. termin rozpoczęcia przez organizatorów turystyki zwrotu środków, jakie Turystyczny Fundusz Zwrotów wypłacił podróżnym z tytułu umów o udział w imprezie, które nie odbyły się w związku z wybuchem epidemii,
• umożliwia staroście umorzenie, w całości lub w części, odroczenie terminów spłaty i rozłożenie spłaty na raty należności otrzymanych z tytułu wsparcia przedsiębiorców ­– z mocą wsteczną od 1.04.2021 r.,
• obniża do 20% wysokość świadczeń uprawnionego z tytułu używania powierzchni handlowej, należnych udostępniającemu na podstawie umowy zawartej przed 14.03.2020 r., w okresie obowiązywania zakazu handlu w obiektach o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m², zaś w okresie 3 mies. od dnia zniesienia każdego zakazu ­– do 50% wysokości tych świadczeń,
• przyznaje sklepikom szkolnym pomoc (według kryterium 40% spadku przychodów): dofinansowanie do wynagrodzeń, świadczenie postojowe, tzw. małą dotację oraz zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (nowy art. 15zs⁴),
• umożliwia jednoczesne skorzystanie przez przedsiębiorców ze zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne pracowników, jak i z dofinansowania z FGŚP,
• wydłuża z 30 do 60 dni terminy na zarejestrowanie pojazdu niebędącego pojazdem nowym, sprowadzonym z terytorium państwa członkowskiego UE, albo zawiadomienie starosty o nabyciu lub o zbyciu pojazdu zarejestrowanego,
• umożliwia płatnikom składek świadczącym usługi przewodnickie na rzecz muzeów, składanie do 30.06.2021 r., wniosków do ZUS o zwolnienie z obowiązku opłacania składek za okres od 1.07.2020 do 30.09.2020 r.,
• wydłuża o 2 mies. okres przyznawania wsparcia przez Polski Instytut Sztuki Filmowej.

Przewóz olejów i LPG

Od 24.07.2021 r. obowiązuje rozporządzenie MFFiPR z 24.06.2021 r. w sprawie dodatkowych danych podlegających wskazaniu w zgłoszeniu przewozu towarów (DzU poz. 1259). Chodzi m.in. o to, aby nie wykorzystywać różnicy w wysokości VAT w wypadku oleju rzepakowego jako oleju jadalnego, opodatkowanego stawką VAT 5% i tzw. oleju technicznego opodatkowanego stawką VAT 23%. W przypadku olejów będzie więc konieczne wskazanie dodatkowych danych. Podmiot odbierający musi przed rozpoczęciem przewozu towaru na terytorium kraju wskazać stawkę VAT zastosowaną dla przewożonego towaru.

Wśród towarów objętych systemem monitorowania przewozu i obrotu znajdują się towary będące odpadami przekazywanymi do dalszego przetworzenia albo utylizacji, np. przepracowane oleje zbierane z warsztatów samochodowych. Obecnie trzeba podać 6-cyfrowy kod tych towarów, zgodnie z katalogiem odpadów (chodzi o ich odróżnienie od innych towarów). Obowiązek ten spoczywa odpowiednio na podmiocie wysyłającym, odbierającym i przewoźniku.

W przypadku przewozu do stacji paliw, towarów klasyfikowanych do pozycji CN ex 2711 ‒ propan, butan albo mieszaniny propanu-butanu, w tym LPG ‒ w zgłoszeniach należy wskazać dodatkowe dane: stany liczników sumarycznych ze wszystkich dystrybutorów, z których wydawane są te towary – odczytane bezpośrednio przed załadunkiem towaru do zbiornika – wraz ze wskazaniem numeru fabrycznego danego dystrybutora oraz objętości towaru. Obowiązki te spoczywają na podmiocie odbierającym. W przypadku dostarczenia towaru do innego miejsca niż stacja paliw musi on tylko podać objętość towaru w litrach.

Przedsiębiorcy prowadzący gospodarkę magazynową w formie elektronicznej muszą sporządzać w ramach JPK struktury JPK_MAG, zawierające m.in. dane o ilości wydanego towaru (WZ).

Bez represji wobec zgłaszających pracowników

31.10.2021 r. wejdzie w życie rozporządzenie MFFiPR z 14.07.2021 r. w sprawie odbierania zgłoszeń dotyczących działań o charakterze represyjnym wobec pracowników oraz osób wykonujących czynności na rzecz instytucji obowiązanej (DzU poz. 1330).

Przewiduje procedurę zgłaszania przez pracowników instytucji obowiązanych informacji o podejmowanych wobec nich działaniach o charakterze represyjnym, w sytuacji gdy dokonują zgłoszeń zgodnie z ustawą o tzw. przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy.

Zgłoszenia należy dokonać do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF). Ten ma zapewniać poufność, integralność i dostępność zgłaszanych informacji, w tym ich zabezpieczenie przed odczytaniem przez osoby nieuprawnione. Musi też zapewnić ochronę danych osobowych zgłaszającego, a także wskazać mu podjęte działania następcze.

W DzU z 2021 r. ogłoszono teksty jednolite następujących

• ustaw o:

• świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (poz. 1285),
• delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług (poz. 1140),
• spółdzielniach mieszkaniowych (poz. 1208),
• przedsiębiorstwach państwowych (poz. 1317),

• rozporządzeń MF w sprawie:

• dokumentacji cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (poz. 1195),
• wzorów deklaracji o wysokości dochodu z niezrealizowanych zysków i informacji o wysokości wartości rynkowej składnika majątku określonej w państwie członkowskim Unii Europejskiej do celów opodatkowania podatkiem równoważnym do podatku od dochodów z niezrealizowanych zysków, obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (poz. 1338),
• informacji o liczbie papierosów poszczególnych marek i ilości tytoniu do palenia oznaczonych maksymalną ceną detaliczną (poz. 1241),
• zgłoszeń przewozu towarów oraz zgłoszeń obrotu paliwami opałowymi (poz. 1345),
• określenia trybu i terminów dokonywania wpłat z zysku oraz składania deklaracji przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa, a także określenia wzorów tych deklaracji (poz. 1231),
• określenia terminów i trybu wpłat z zysku oraz wzorów i terminów składania deklaracji przez przedsiębiorstwa państwowe (poz. 1282).