Co nowego w prawie - 61

Elektroniczna rejestracja spółki

22.11.2019 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 15.11.2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu i trybu składania wniosków o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego dotyczących spółek, których umowę zawarto przy wykorzystaniu wzorca umowy spółki udostępnionego w systemie teleinformatycznym (DzU poz. 2295).

Poprawia błędy w dotychczasowym rozporządzeniu, które nie korespondowało z ustawą o KRS w zakresie rodzajów podpisów, którymi można opatrywać wnioski do KRS. Ponadto wskazuje, że potwierdzenie złożenia wniosku otrzymuje tylko użytkownik składający wniosek, a nie wszyscy użytkownicy, którzy do chwili złożenia wniosku podpisywali poszczególne dokumenty.

Subwencja ogólna dla gmin

Z obowiązującego od 23.11.2019 r. rozporządzenia Ministra Rozwoju z 20.11.2019 r. w sprawie wykazu gmin, którym przysługuje część rekompensująca subwencji ogólnej za rok 2018 (DzU poz. 2298), wynika, że dostaną ją tylko miasta Legnica i Wałbrzych. Chodzi o gminy, które w roku podatkowym 2018 nie uzyskały dochodów z podatku od nieruchomości na skutek zwolnienia przedsiębiorców w specjalnych strefach ekonomicznych (SSE). Subwencja wyrównuje ten ubytek.

Lista gmin jest krótsza niż w 2017 r. (nie ma miast: Kłodzko, Łódź, Ozorków, Mielec, Nowa Dęba, Stalowa Wola i Tczew, oraz gmin: Polkowice, Słupsk, Tczew i Dobre Miasto), bo wygasła część zezwoleń na prowadzenie działalności w SSE.

Nadzór nad firmami audytorskimi

Ustawa z 19.07.2019 r. o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw, obowiązująca od 5.09.2019 r., wskazała, że MF będzie określał w obwieszczeniu (do 30 listopada roku poprzedzającego dany rok kalendarzowy, za który uiszczane są opłaty z tytułu nadzoru) wysokość stawki procentowej opłat przekazywanych przez firmy audytorskie do Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego (PANA).

29.11.2019 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 27.11.2019 r. w sprawie opłat z tytułu nadzoru wnoszonych przez firmy audytorskie w związku z wykonywaniem usług atestacyjnych oraz usług pokrewnych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu (DzU poz. 2321).

Przy obliczaniu stawki procentowej uwzględnia się takie parametry, jak: prognozowane przychody firm audytorskich w danym roku kalendarzowym, na który jest wyliczana stawka, prognozowane koszty nadzoru PANA oraz jej przychody, wysokość niedoborów opłat nierozliczonych w stawce za rok poprzedni.

Firmy audytorskie wnoszą opłaty „z góry” 3-krotnie: do 30 kwietnia, do 31 lipca oraz do 15 października. Do 15 października danego roku kalendarzowego należy też przekazać do PANA informację o wysokości prognozowanych do osiągnięcia w danym oraz następnym roku kalendarzowym przychodów stanowiących podstawę naliczania opłat – na formularzu stanowiącym załącznik do rozporządzenia. Agencja do 31 października przekaże MF informacje niezbędne do wyliczenia stawki procentowej opłat.

Roczne rozliczenie opłat nastąpi na formularzu: „Roczne rozliczenie opłat z tytułu nadzoru przekazanych przez firmę audytorską do Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego”. Firmy muszą go przesłać do Agencji do końca lutego następnego roku i ew. dopłacić opłaty. W razie nadpłaty, PANA zwróci ją w terminie 3 mies. od dnia złożenia rocznego rozliczenia opłat.

Nowe formularze CIT

Obowiązujące od 1.12.2019 r. rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 14.11.2019 r. w sprawie określenia wzorów deklaracji, zeznania, oświadczenia oraz informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (DzU poz. 2337) wprowadza nowe wzory zeznania rocznego CIT-8 i CIT-8AB, a ponadto wzory deklaracji CIT-6R, CIT-6AR, CIT-9R, CIT-10Z, CIT-11R, oświadczenia CIT-5, informacji IFT-2/IFT-2R, CIT-8/O, CIT-D, CIT-7, CIT/BR, CIT/MIT, CIT/8S, CIT/8SP, CIT/PGK, a także całkowicie nowych informacji:

• CIT/PM – o wysokości wartości rynkowej składnika majątku tymczasowo przeniesionego poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• CIT/IP – o wysokości dochodu (poniesionej straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej,
• CIT/WW – o wysokości dochodu osiągniętego z odpłatnego zbycia walut wirtualnych oraz podatku dochodowego od osób prawnych.

Wzory te stosuje się do dochodów osiągniętych (strat poniesionych) od 1.01.2019 r. Płatnicy i podatnicy, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy i rozpoczął się przed 1.01.2019 r., stosują wzory dotychczasowe.

Z kolei 1.01.2020 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 9.12.2019 r. w sprawie wzoru zeznania o wysokości osiągniętego dochodu z zagranicznej jednostki kontrolowanej i należnego podatku dochodowego od osób prawnych (DzU poz. 2392), zawierające wzory zeznania CIT-CFC wraz z zał. CIT/CFI.

Stosuje się je do dochodów z zagranicznej jednostki kontrolowanej, osiągniętych od 1.01.2019 r.

Elektroniczne zaświadczenia podatkowe

Od 4.12.2019 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 27.11.2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zaświadczeń wydawanych przez organy podatkowe (DzU poz. 2344). Uwzględnia zmiany dotyczące informatyzacji działania organów. Zaświadczenia wydawane w formie dokumentu elektronicznego organ podatkowy może podpisywać kwalifikowanym podpisem elektronicznym (jak dotychczas), a także podpisem zaufanym albo osobistym. Rozporządzenie zawiera też wzór ORD-M – oświadczenia małżonka podatnika o pozostawaniu z podatnikiem we wspólności majątkowej, a także nowe wzory zaświadczeń:

• ZAS-W – o niezaleganiu w podatkach lub stwierdzające stan zaległości,
• ZAS-S – o wysokości zobowiązań spadkodawcy,
• ZAS-Z – o wysokości zaległości podatkowych zbywającego,
• ZAS-P – o wysokości zaległości podatkowych podatnika,
• ZAS-SC – o wysokości zaległości podatkowych rozwiązanej spółki cywilnej,
• ZAS-HZ – o wysokości zobowiązania podatkowego (zaległości podatkowych), kosztów upomnienia, kosztów egzekucyjnych, zabezpieczonych hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym,
• ZAS-HZU – o wysokości zapłaconej należności zabezpieczonej hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym,
• ZAS-DF – o wysokości obrotu w podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym, a także dochodu podatnika w podatku dochodowym od osób fizycznych,
• ZAS-DP – o wysokości obrotu w podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym, a także dochodu podatnika w podatku dochodowym od osób prawnych,
• ZAS-KP – w zakresie informacji o niezłożeniu lub złożeniu przez podatnika deklaracji lub innego dokumentu, nieujęciu lub ujęciu przez podatnika zdarzeń w złożonej deklaracji lub innym dokumencie oraz zaleganiu lub niezaleganiu przez podatnika w podatkach wynikających z deklaracji lub innego dokumentu.

Przechowywanie dokumentów przekazywanych do KNF

Podmioty nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF) nie będą musiały archiwizować w formie papierowej przekazywanych Komisji dokumentów. Wystarczy, że zachowają odpowiednie warunki ich archiwizacji elektronicznej – w formie dokumentu w postaci elektronicznej opatrzonego podpisem zaufanym, osobistym lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Tak wynika z obowiązującego od 21.12.2019 r. rozporządzenia MF z 2.12.2019 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie środków i warunków technicznych służących do przekazywania niektórych informacji przez podmioty nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego (DzU poz. 2364). Przekazanie powiadomienia o transakcjach, o których mowa w unijnym rozporządzeniu w sprawie nadużyć na rynku, będzie się odbywać za pomocą systemu teleinformatycznego poprzez stronę internetową KNF. Do końca 2019 r. można było wysłać do KNF e-mail z zawiadomieniem.

Program statystyki publicznej na 2020 r.

Rozporządzenie RM z 11.10.2019 r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2020 (DzU poz. 2366), które weszło w życie od 21.12.2019 r., wprowadza program badań, w tym postanowienia ogólne i objaśnienia, zawierające informacje ułatwiające korzystanie z programu badań na 2020 r. Zawiera 259 badań, z czego: 177 będzie prowadzonych przez GUS i urzędy statystyczne, 49 – wspólnie przez GUS, ministerstwa, NBP, KNF i urzędy centralne, 33 – przez ministerstwa, NBP i urzędy centralne.

Nowe badania to:

1.25.25 – Nadmierne zadłużenie, konsumpcja i zamożność,

1.28.12 – Przemysły kultury i kreatywne,

1.61.18 – Globalne łańcuchy wartości.

Z badań cyklicznych warto odnotować:

1.01.18 – Zielona gospodarka w Polsce,

1.23.22 – Wypadki przy pracy i problemy zdrowotne związane z pracą,

1.24.02 – Struktura wynagrodzeń,

1.24.05 – Zatrudnienie i wynagrodzenia w administracji publicznej,

1.24.10 – Badanie kosztów pracy,

1.27.11 – Ustawiczne szkolenie w przedsiębiorstwach,

1.44.15 – Struktura zużycia materiałów, energii i usług obcych oraz zapasów materiałów,

1.49.10 – Popyt na usługi.

Minister zbierze numery telefonów i adresy e-mail obywateli

22.12.2019 r. weszła w życie ustawa z 16.10.2019 r. o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 2294). Ma na celu stworzenie podstaw prawnych do działania systemu rejestrów państwowych (SRP). Bazowym ma być PESEL – na podstawie tego rejestru będzie następować weryfikacja danych zawartych w innych zbiorach.

Nowością ma być rejestr danych kontaktowych osób fizycznych (RDK) – elektroniczny odpowiednik książki telefonicznej. RDK będzie prowadzony przez ministra informatyzacji. Ma to ułatwić organom i instytucjom kontakt z osobami fizycznymi. Zawierać będzie: PESEL, imię i nazwisko oraz – zależnie od woli obywatela – adres poczty elektronicznej i/lub numer telefonu komórkowego.

Dane kontaktowe będą przekazywane do rejestru dobrowolnie. Ich zmiany i aktualizacji będzie mógł dokonać także sam zainteresowany. Do danych tych będą mieć dostęp: organy administracji rządowej i samorządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy, prokuratura, organy wyborcze, publiczne zakłady opieki zdrowotnej, ZUS, KRUS oraz Polski Czerwony Krzyż w zakresie danych osób poszukiwanych lub poszukujących.

Ustawa nowelizuje też inne przepisy. Od 28.04.2020 r. będzie można samodzielnie pobrać odpis aktu stanu cywilnego (własny, dziecka, rodzica i małżonka) – w postaci elektronicznej bezpośrednio z rejestru stanu cywilnego. Wniosek o wydanie takiego odpisu można złożyć elektronicznie, wnosząc opłatę skarbową do organu podatkowego właściwego ze względu na miejsce sporządzenia aktu stanu cywilnego.

W postępowaniu przed sądami administracyjnymi uzupełniono, że pisma sądu, odpisy pism i załączników oraz orzeczeń, doręczane przez sąd w formie dokumentu elektronicznego, mogą być opatrywane nie tylko kwalifikowanym podpisem elektronicznym, ale od 22.12.2019 r. także kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną.

Ryzyko w kredytach eksportowych

Od 26.12.2019 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 3.12.2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia definicji ryzyka handlowego, politycznego i nierynkowego (DzU poz. 2386). Zmieniło ono definicję ryzyka nierynkowego. Listę tzw. krajów ryzyka nierynkowego (które mogą być obejmowane gwarantowanymi przez Skarb Państwa ubezpieczeniami eksportowymi w zakresie ubezpieczeń krótkoterminowych kredytów eksportowych) dostosowano do aktualnego brzmienia Komunikatu Komisji do państw członkowskich w sprawie zastosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu UE do krótkoterminowego ubezpieczenia kredytów eksportowych. Nastąpiło to przez bezpośrednie odwołanie się w rozporządzeniu do tego Komunikatu.

Nowe wzory formularzy PIT dla płatników

1.01.2020 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 9.12.2019 r. w sprawie określenia niektórych wzorów oświadczeń, deklaracji i informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (DzU poz. 2397). Zawiera nowe wzory oświadczeń PIT-2, PIT-2A i PIT-3, informacji PIT-8C, PIT-11, PIT-R, IFT-1/IFT-1R, deklaracji PIT-4R i PIT-8AR.

Ponadto rozporządzenie określa wzór deklaracji PIT-6 – do wymiaru zaliczek na PIT od dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej ustalanych przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu.

Nowe wzory PIT-2, PIT-2A, PIT-3 stosuje się do przychodów uzyskanych od 1.01.2020 r., a pozostałe – do przychodów uzyskanych od 1.01.2019 r.

Dłużej papierowe deklaracje akcyzowe

Do końca lutego 2020, a nie do końca 2019 r. – jak pierwotnie planowano – można przesyłać deklarację uproszczoną dla podatku akcyzowego od nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodów osobowych AKC-U/S, zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej. Od 1.01.2020 r. obowiązuje nowy formularz AKC-U/S. Wprowadza go rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 5.11.2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorów deklaracji uproszczonej dla podatku akcyzowego od nabycia wewnątrzwspólnotowego (DzU poz. 2320).

Prawo własności przemysłowej

27.02.2020 r. wejdzie w życie ustawa z 16.10.2019 r. o zmianie ustawy – Prawo własności przemysłowej (DzU poz. 2309), która dostosowuje polskie przepisy do unijnych, w szczególności dyrektywy 2004/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 29.04.2004 r. w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej.

Większość zmian dotyczy tego, co uznaje się za wynalazek i jak uzyskać ochronę patentową. Ustawa wprowadza prawo do ograniczenia patentu przez zmianę zastrzeżeń patentowych. Przedsiębiorcy zyskają więcej możliwości zwolnienia z opłat okresowych za pierwszy okres ochrony na wzory przemysłowe i znaki towarowe.

Postępowania przed Urzędem Patentowym RP mają trwać krócej, zarówno sporne, jak i te zmierzające do uzyskania dokumentów potwierdzających udzielenie prawa wyłącznego – nawet do 1 mies. Pełnomocnikiem strony w postępowaniu przed Urzędem Patentowym w sprawach wzorów przemysłowych i oznaczeń geograficznych mogą być, oprócz rzeczników patentowych, adwokaci i radcy prawni.

Zapobieganie erozji podatkowej

Następujące nowe kraje przystąpiły do tzw. konwencji MLI (Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu 24.11.2016 r.), w związku z czym jej postanowienia stosuje się do umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych między Polską i tymi krajami, o czym informują odpowiednie oświadczenia rządowe opublikowane w DzU:

• Zjednoczone Emiraty Arabskie – od 1.09.2019 r. (DzU poz. 2327),
• Rosja – od 1.10.2019 r. (DzU poz. 2347),
• Belgia – od 1.10.2019 r. (DzU poz. 2348),
• Indie – od 1.10.2019 r. (DzU poz. 2372),
• Norwegia – od 1.11.2019 r. (DzU poz. 2361),
• Ukraina – od 1.12.2019 r. (DzU poz. 2400).

W DzU z 2019 r. ogłoszono teksty jednolite następujących

• ustaw:

• Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (poz. 2325),
• Prawo bankowe (poz. 2357),
• o kosztach komorniczych (poz. 2363);

• rozporządzeń:

MF w sprawie:

• zakresu i warunków korzystania z portalu podatkowego (poz. 2367),
• właściwości organów podatkowych (poz. 2371),
• zaświadczeń o uzyskanej wygranej oraz ewidencji zaświadczeń i ewidencji wypłaconych (wydanych) wygranych (poz. 2314),

MRiF w sprawie ewidencji automatów do gier (poz. 2312).