Płatnik nie uwzględnia nowych ulg w PIT, gdy wypłaca pensję byłemu pracownikowi czy zleceniodawcy

Tak wynika z interpretacji KIS z 18.05.2022 r. (0112-KDIL2-1.4011.199.2022.1.AMN).

Wystąpiła o nią spółka, której pracownicy i zleceniobiorcy składają oświadczenia wskazane w art. 32 updof i § 5 rozporządzenia MF z 7.01.2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Są to m.in.:

• oświadczenie PIT-2,
• oświadczenie o zamiarze opodatkowania dochodów łącznie z małżonkiem,
• wniosek pracownika o niepomniejszanie dochodu o kwotę tzw. ulgi dla klasy średniej,
• wniosek o podwyższenie kosztów uzyskania przychodów,
• wniosek o zaniechanie stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów,
• wniosek o niestosowanie kosztów uzyskania przychodów,
• oświadczenie o wychowywaniu (pieczy) co najmniej 4 dzieci (dla celów tzw. ulgi na wielodzietność),
• oświadczenie pracownika w wieku emerytalnym o kontynuowaniu zatrudnienia i niepobieraniu renty rodzinnej (dla celów tzw. ulgi dla pracującego emeryta),
• oświadczenie pracownika o przeniesieniu miejsca zamieszkania na terytorium RP po 31.12.2021 r. (dla celów tzw. ulgi na powrót),
• wniosek o niestosowanie zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 (tzw. zerowy PIT dla młodych),
• wniosek o nieprzedłużanie terminów poboru i przekazania zaliczek na PIT – na podstawie § 5 ww. rozporządzenia.

Zdarza się, że spółka wypłaca wynagrodzenia po rozwiązaniu umowy z pracownikiem/zleceniobiorcą. Są to m.in. ruchome składniki wynagrodzenia, ekwiwalenty za urlop wypoczynkowy, honoraria autorskie, premie, odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji, odprawy i odszkodowania, których wypłata – zgodnie z obowiązującymi w spółce regulaminami lub umowami cywilnoprawnymi – następuje w późniejszym czasie.

Spółka pytała, czy jeżeli pracownik/zleceniobiorca do dnia wypłaty nie odwoła albo nie zmieni ww. oświadczeń, złożonych w trakcie zatrudnienia, ma obowiązek je uwzględniać przy poborze zaliczki na PIT od wynagrodzeń wypłacanych po rozstaniu z tą osobą, a kwalifikowanych do źródła przychód ze stosunku pracy/z umowy zlecenia.

Zdaniem spółki oświadczenia te nadal ją wiążą, a co ma potwierdzenie w wyrokach sądowych i interpretacjach indywidualnych wydawanych na gruncie przepisów updof obowiązujących do końca 2021 r. (np. wyroki NSA z 18.03.2016 r., II FSK 41/14, i WSA w Warszawie z 18.09.2013 r., III SA/Wa 811/13, oraz interpretacja KIS z 19.05.2019 r., 0114 KDIP32.4011.162.2019.2.JG1).

W tym ostatnim piśmie wskazano m.in., że w art. 32 ustawodawca nie użył pojęcia „pracownik”, tylko „podatnik”. Bez znaczenia jest zatem, czy wynagrodzenie jest wypłacane w trakcie trwania stosunku pracy, czy też po jego ustaniu. (…) Istotne jest, aby w chwili wypłaty wynagrodzenia z tytułu stosunku pracy nadał były spełnione warunki, od których ustawodawca uzależnia prawo do zmniejszenia zaliczki na PIT. Jeżeli nie doszło do zmiany stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia określonego w art. 32 ust. 3 updof, to sam fakt ustania stosunku pracy powodujący, że strony tego stosunku przestają być dla siebie „pracownikiem” i „zakładem pracy”, nie oznacza, że płatnik traci uprawnienie do pomniejszenia zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek od wypłaconego wynagrodzenia za ostatni miesiąc obowiązującej umowy o pracę. Płatnik nadał wypłaca wynagrodzenie z tytułu stosunku pracy, a więc jako zakład pracy, jeżeli podatnik, którym jest były pracownik, nie powiadomił o zmianach stanu faktycznego wynikającego ze złożonego oświadczenia. A zatem, skoro od ustania stosunku pracy do dnia wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego stan faktyczny wynikający ze złożonych oświadczeń PIT-2 nie uległ zmianie, wnioskodawca powinien zmniejszyć obliczoną zaliczkę na podatek dochodowy o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek.

Zasadniczo w tym zakresie brzmienie przepisu się nie zmieniło (choć został znacznie rozbudowany katalog różnego rodzaju oświadczeń składanych płatnikowi przez zatrudnionych), niemniej stanowisko fiskusa uległo obecnie diametralnej zmianie. W interpretacji z 18.05.2022 r. KIS stwierdziła, że wszystkie oświadczenia, o których mowa we wniosku, są ważne tylko w czasie trwania zatrudnienia. Z chwilą ustania umowy o pracę czy umowy cywilno-prawnej automatycznie tracą one ważność. Tym samym (…), przekazując wypłaty po dniu rozwiązania umowy o pracę (i ustania stosunku pracy) lub rozwiązania umowy cywilno-prawnej, pobierając zaliczkę na podatek dochodowy, nie są Państwo zobowiązani uwzględniać oświadczeń złożonych przez pracownika/zleceniobiorcę w trakcie trwania umowy o pracę/umowy zlecenia.

Dodajmy, że pogląd ten – w odniesieniu do oświadczenia PIT-2 – wyrażało już wcześniej Ministerstwo Finansów w opublikowanym na swojej stronie internetowej „Przewodniku dla podatnika PIT-2”.

Pisaliśmy na ten temat: PIT-2 i podwyższone koszty uzyskania przychodów przy wypłacie wynagrodzenia po ustaniu zatrudnienia.