Możliwość sporządzania sprawozdania finansowego w języku obcym i walucie obcej

W myśl art. 9 uor księgi rachunkowe prowadzi się w języku polskim i w walucie polskiej, natomiast według art. 45 ust. 5 uor sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności jednostki sporządza się w języku polskim i w walucie polskiej. Dane liczbowe można wykazywać w zaokrągleniu do tysięcy złotych, jeżeli nie zniekształca to obrazu jednostki zawartego w sprawozdaniu finansowym oraz w sprawozdaniu z działalności.

Tym samym jednostka – prowadząc księgi i sporządzając sprawozdanie finansowe (sf) zgodnie z uor – nie ma możliwości sporządzenia go w języku innym niż polski oraz ujmowania danych liczbowych w walucie innej niż złoty polski. Wynika to wprost z uor. Nie widzę też możliwości sporządzenia sf „równolegle do wersji polskiej” w innym języku (np. angielskim) i innej walucie (np. euro). Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby spółka takie informacje przygotowała dodatkowo (poza sf).

W przypadku prowadzenia rachunkowości zgodnie z MSR/MSSF, warto przypomnieć, że na mocy art. 2 ust. 3 uor jednostki sporządzające sf zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, zwanymi dalej „MSR”, stosują przepisy ustawy [uor – przyp. red.] oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie, w zakresie nieuregulowanym przez MSR.

Kwestię stosowania waluty w sf opisuje MSR 21 Skutki zmian kursów wymiany walut obcych, który wskazuje:

• (pkt 18) Wiele jednostek sporządzających sf obejmuje szereg jednostek indywidualnych (np. grupa kapitałowa składa się z jednostki dominującej i jednej lub więcej jednostek zależnych). Różne rodzaje jednostek, będące lub niebędące członkami grupy kapitałowej, mogą posiadać akcje/udziały w jednostkach stowarzyszonych lub wspólnych ustaleniach umownych. Mogą także posiadać oddziały. Wynik finansowy oraz sytuacja majątkowa i finansowa każdej indywidualnej jednostki wchodzącej w skład jednostki sporządzającej sf muszą zostać przeliczone na walutę, w której jednostka sporządzająca sf prezentuje to sprawozdanie. Niniejszy standard dopuszcza, aby walutą prezentacji jednostki sporządzającej sf była dowolna waluta (lub waluty). Wynik finansowy oraz sytuacja majątkowa i finansowa każdej indywidualnej jednostki wchodzącej w skład jednostki sporządzającej sf, której waluta funkcjonalna różni się od waluty prezentacji, przeliczane są zgodnie z pkt 38–50;
• (pkt 38) Jednostka może prezentować swoje sf w dowolnej walucie (lub walutach). Jeżeli waluta prezentacji różni się od waluty funkcjonalnej jednostki, przelicza ona swój wynik finansowy oraz sytuację majątkową i finansową na walutę prezentacji. Na przykład, jeżeli grupa kapitałowa składa się z indywidualnych jednostek stosujących różne waluty funkcjonalne, wyniki finansowe oraz sytuację majątkową i finansową poszczególnych jednostek wyraża się we wspólnej walucie, tak aby możliwa była prezentacja skonsolidowanego sf;
• (pkt 55) Jeżeli jednostka prezentuje swoje sf w walucie innej niż jej waluta funkcjonalna, określa ona te sf jako zgodne z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej jedynie wtedy, gdy spełniają one wszystkie wymogi każdego mającego zastosowanie standardu i interpretacji, w tym metody przeliczeniowej przedstawionej w pkt 39 i 42.

Tym samym podmioty stosujące MSR/MSSF mają – odmiennie niż jednostki stosujące uor – prawo wyboru w sf waluty prezentacji (innej niż złoty polski). Takie też stanowisko zajęło Ministerstwo Finansów[1], wskazując, że jednostki stosujące przepisy uor i sporządzające roczne sf lub roczne skonsolidowane sf zgodnie z MSR, mogą wybrać walutę prezentacji inną niż złoty polski. Natomiast w przypadku jednostek sporządzających roczne sf (jednostkowe i skonsolidowane) zgodnie z uor, dane i informacje powinny być prezentowane w walucie polskiej.

Jeśli chodzi o język, w jakim jest sporządzane sf, MSR nie wskazuje, by było dopuszczalne sporządzanie go w języku obcym. Jednostki sporządzające sf zarówno zgodnie z uor, jak i z MSR/MSSF, mają zatem obowiązek stosować język polski (na podstawie art. 45 ust. 5 uor).

Jest to także spójne z art. 45 ust. 1g uor, stanowiącym, że sf jednostek wpisanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego sporządza się w strukturze logicznej oraz formacie udostępnianych w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Na stronie internetowej MF poświęconej strukturom logicznym[2] nie ma struktury w języku angielskim. Jednocześnie w sekcji „Pytań i odpowiedzi”[3] wyraźnie wskazano, że Ministerstwo Finansów udostępniło struktury logiczne sf (…) wyłącznie w języku polskim.

Część podmiotów notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, które sporządzają sf zgodnie z MSR/MSSF, prezentuje je również w języku angielskim, podkreślając jednak, że jest to wyłącznie tłumaczenie, natomiast obowiązuje sf sporządzone w języku polskim.

Nasuwa się pytanie, czy uor powinna w tym zakresie ulec zmianie. Moim zdaniem nie, bo językiem urzędowym w Polsce jest język polski, a – jak pokazuje praktyka – istnieją legalne sposoby na przekazanie interesariuszom danych finansowych w języku obcym (prezentując tłumaczenie sf, z odwołaniem do jego wersji oficjalnej).