Czy fakturę w euro można opłacić w podzielonej płatności

Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności (MPP) polega – zgodnie z art. 108a ust. 2 ustawy o VAT – na tym, że zapłaty całości albo części kwoty wynikającej z otrzymanej faktury, odpowiadającej:

• kwocie podatku – dokonuje się na rachunek VAT,
• wartości sprzedaży netto – dokonuje się na rachunek bankowy albo na rachunek w skok, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo rozlicza się ją w inny sposób.

Rachunek VAT jest prowadzony tylko w złotych i wyłącznie dla rachunku rozliczeniowego w walucie polskiej (art. 62a ust. 1, 2 i 5 Prawa bankowego z 29.08.1997 r., tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 2488).

MPP jest, co do zasady, dobrowolny. Jednak obowiązkowo stosują go:

• podatnicy dokonujący płatności za towary lub usługi wymienione w zał. nr 15 do ustawy o VAT, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza 15 tys. zł lub równowartość tej kwoty wyrażoną w walucie obcej, po przeliczeniu według zasad stosowanych w celu określenia podstawy opodatkowania, przyjętych w art. 31a ust. 1 ustawy o VAT (art. 108a ust. 1a tej ustawy),
• sprzedawcy takich towarów i usług, którzy są obowiązani do przyjęcia płatności wynikającej z faktury z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności” z zastosowaniem MPP (art. 108a ust. 1 ustawy o VAT).

Obowiązek wystawiania faktur z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności” występuje (art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT), jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

• należność ogółem na fakturze przekracza 15 tys. zł (lub równowartość w walucie obcej),
• faktura dokumentuje dostawę towarów/świadczenie usług, o których mowa w zał. nr 15 do ustawy o VAT,
• kupującym jest podatnik.

MPP dotyczy wyłącznie transakcji krajowych. Ponadto z reguły faktura wystawiona dla kontrahenta zagranicznego w ramach eksportu towarów, WDT czy tzw. eksportu usług nie będzie wykazywała kwoty VAT z uwagi na zastosowanie stawki 0% albo tzw. stawki NP.

Kwotę VAT na fakturze zawsze wykazuje się w złotych, także gdy kwota należności z faktury jest wyrażona w innej walucie – wówczas przelicza się ją na złote według zasad stosowanych do określenia podstawy opodatkowania, zaokrągla do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 gr pomija się, a końcówki od 0,5 gr zaokrągla do 1 gr (art. 106e ust. 11 ustawy o VAT).

Sprzedawcy towarów/usług objętych obowiązkowym MPP oraz ich nabywcy muszą mieć rachunek rozliczeniowy (lub imienny rachunek w skok) otwarty w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą, prowadzony w walucie polskiej (art. 108e ustawy o VAT).

Jak potwierdza interpretacja KIS z 26.03.2024 r. (0114-KDIP1-1.4012.51.2024.2.AKA), z przywołanych przepisów wynika, że nie jest możliwa zapłata na rachunek VAT w walutach obcych. Umówienie się na transakcję w walucie innej niż złoty polski nie zwalnia przy tym z obowiązku stosowania obligatoryjnego MPP. W przypadku transakcji walutowych, dotyczących towarów/usług objętych obligatoryjnym MPP, należy dokonać dwóch płatności:

• kwoty VAT w złotych – za pomocą komunikatu przelewu na rachunek rozliczeniowy prowadzony w złotych, dla którego jest prowadzone konto VAT (w komunikacie przelewu jako kwota brutto i kwota VAT powinna być wskazana ta sama kwota, odpowiadająca podatkowi VAT wyrażonemu w złotych),
• kwoty netto w walucie obcej – odrębnym standardowym przelewem na dowolny rachunek podany przez kontrahenta; może być też ona rozliczona w inny sposób.

Spółka może więc zarówno płacić, jak i otrzymywać płatności w walucie obcej w zakresie wartości netto wynikającej z faktury w tej walucie, objętej obowiązkowym MPP, jednak VAT w każdym takim przypadku musi zostać zapłacony w złotych na konto VAT.