Co nowego w prawie - 97

Dodatek elektryczny

29.11.2022 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z 24.11.2022 r. w sprawie wzoru wniosku o wypłatę dodatku elektrycznego (DzU poz. 2443). Zawiera tytułowy wzór.

E-Urząd Skarbowy komornika

Od 1.12.2022 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 30.11.2022 r. w sprawie korzystania z e-Urzędu Skarbowego (DzU poz. 2465), które zastąpiło dotychczasową regulację z tego zakresu. Oprócz konta osoby fizycznej jest możliwe utworzenie konta komornika. Autoryzację można przeprowadzić za pomocą danych z list i wykazów prowadzonych przez Krajową Radę Notarialną (komornik ID). Obok wydawania zaświadczeń (ZAS-DF, ZAS-DFU i ZAS-W) komornikom sądowym w e-Urzędzie Skarbowym będą również udostępniane generowane automatycznie informacje objęte tajemnicą skarbową.

VAT na nawozy mikrobiologiczne

3.12.2022 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 1.12.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (DzU poz. 2488). Do 31.12.2022 r. stawką 0% VAT objęto nawozowe produkty mikrobiologiczne oraz ich unijne odpowiedniki – biostymulatory mikrobiologiczne.

Właściwość organów podatkowych

Od 6.12.2022 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 2.12.2022 r. w sprawie upoważnienia organów Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z zakresu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych (DzU poz. 2501). Chodzi m.in. o blokady rachunków bankowych.

Wyznaczono naczelników urzędów celno-skarbowych (UCS): łódzkiego, mazowieckiego, dolnośląskiego, podlaskiego i wielkopolskiego, a także dyrektorów Izb Administracji Skarbowej (IAS) w: Łodzi, Warszawie, Wrocławiu, Białymstoku, Poznaniu. Naczelnik UCS może wykonywać działania na terenie całej Polski, a dyrektor IAS – w odniesieniu do naczelników ze swojego województwa.

Także 6.12.2022 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 2.12.2022 r. w sprawie upoważnienia organu Krajowej Administracji Skarbowej do wykonywania zadań Szefa Krajowej Administracji Skarbowej z zakresu informacji o schematach podatkowych (DzU poz. 2502). Zadania te, m.in. nadawanie numeru schematu podatkowego (NSP), wykonuje Dyrektor IAS w Olsztynie.

Konwencja MLI – RPA

7.12.2022 r. weszło w życie oświadczenie rządowe z 16.11.2022 r. w sprawie mocy obowiązującej w relacjach między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Południowej Afryki Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu 24.11.2016 r., oraz jej zastosowania w realizacji postanowień Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Południowej Afryki w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w Warszawie 10.11.1993 r. (DzU poz. 2521). RPA stała się 1.01.2023 r. stroną Konwencji i od tego dnia obowiązuje ona w relacjach między Polską a tym krajem.

Elektroniczny zbiór zgłoszeń holdingów

Obowiązujące od 7.12.2022 r. rozporządzenie MF z 25.11.2022 r. w sprawie wykazu holdingów i niektórych innych podmiotów (DzU poz. 2507) zastępuje dotychczasową regulację z tego zakresu. Zgłoszenie holdingu banków lub instytucji finansowych składa się w terminie 60 dni od dnia jego powstania. Na aktualizację zgłoszenia jest 30 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych. Zgłoszenia drogą elektroniczną trafiają do KNF.

Nowe wnioski o interpretacje podatkowe

Od 9.12.2022 r. obowiązują nowe wzory wniosków o interpretacje podatkowe. We wszystkich przypadkach opłatę należy wnosić na rachunek KIS. Wynika to z rozporządzeń MF z:

• 1.12.2022 r. w sprawie wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej (DzU poz. 2543),
• 2.12.2022 r. w sprawie wniosku o wydanie interpretacji ogólnej (DzU poz. 2545),
• 2.12.2022 r. w sprawie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej (DzU poz. 2548).

Statystyka publiczna

14.12.2022 r. weszło w życie rozporządzenie RM z 7.10.2022 r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2023 (DzU poz. 2453). Program obejmuje zbieranie i przekazywanie danych bieżących w 2023 r. i danych za ten rok. Zawiera 258 badań. Nowe badania to m.in.: 1.29.21 Osoby niepełnosprawne prawnie, 1.65.32 Wydatki sektora instytucji rządowych i samorządowych oraz beneficjentów funduszy europejskich na realizację programów rozwojowych. Badania cykliczne to m.in.: 1.23.25 Praca nierejestrowana, 1.25.23 Aktywność na rynku pracy, 1.67.13 Bilans przepływów międzygałęziowych w bieżących cenach bazowych.

Zajęcie wierzytelności

Od 15.12.2022 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 12.12.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wzorów dokumentów stosowanych w egzekucji należności pieniężnych (DzU poz. 2624). Zawiera nowy wzór zawiadomienia o zajęciu innej wierzytelności pieniężnej. W związku ze zmianami ustawowymi zmieniono pouczenia dla dłużnika zajętej wierzytelności. W przypadku zajęcia nadpłaty i zwrotu podatku zajęcie obejmuje wszelkie wierzytelności z tych tytułów, istniejące w chwili zajęcia oraz powstałe po zajęciu. W przypadku zbiegu egzekucji do wierzytelności z tytułu nadpłaty lub zwrotu podatku w wysokości powyżej 100 zł, do zbiegu dochodzi z chwilą zaistnienia podstaw do zwrotu nadpłaty lub zwrotu podatku.

Płatnicy składek

16.12.2022 r. weszła w życie ustawa z 27.10.2022 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 2476). Uregulowano sytuację płatników składek, którzy zawarli umowę o rozłożeniu na raty należności lub odroczeniu terminu płatności składek. Jeśli realizują spłaty terminowo, są uznawani za nieposiadających zadłużenia z tytułu składek.

Zmiany dotyczą też m.in. doręczania pism w postaci elektronicznej, co ma zapewnić skuteczniejsze doręczanie korespondencji – wysyłanej zarówno do ZUS, jak i przez ZUS, np. w postaci elektronicznej na profile PUE do podmiotów publicznych czy też na elektroniczną skrzynkę podawczą w ePUAP. Decyzje oraz inne pisma w sprawach świadczeń przyznawanych lub wypłacanych przez ZUS bądź inny organ emerytalny, sporządzone z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego, mogą zamiast własnoręcznego podpisu zawierać nadruk imienia i nazwiska wraz ze stanowiskiem służbowym osoby upoważnionej do ich wydania.

ZUS wstrzyma wypłatę zasiłku chorobowego, macierzyńskiego itd., jeśli nie będzie możliwe ich doręczenie. Wyda w tej sprawie decyzję, od której można się odwołać.

Osoby, które otrzymywały rentę uczniowską na podstawie ustawy z 14.12.1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, mogą wystąpić o jej zamianę na rentę socjalną (przesłanki są takie same). Konsekwencją będzie m.in. możliwość pobierania tej renty w zbiegu z rentą rodzinną (na zasadach i w wysokości określonej w ustawie o rencie socjalnej).

Opłaty elektroniczne

Od 18.12.2022 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 15.12.2022 r. w sprawie opłat elektronicznych pobieranych w Systemie Poboru Opłaty Elektronicznej KAS oraz przekazywania kar grzywny (DzU poz. 2656). Zastępuje dotychczasową regulację i szczegółowo określa zasady wnoszenia i rozliczania opłat.

Opłatę elektroniczną wnosi się w trybie przedpłaty – przed rozpoczęciem korzystania z dróg krajowych lub ich odcinków, za przejazd którymi jest pobierana, w wysokości pozwalającej na odbycie planowanego przejazdu, nie niższej niż 20 zł, albo płatności okresowej z zabezpieczeniem – po zatwierdzeniu przez Szefa KAS prawidłowo złożonego zabezpieczenia umożliwiającego bezwarunkowe, natychmiastowe, pełne i nieodwołalne ściągnięcie należnej opłaty elektronicznej w przypadku nieterminowego jej uiszczenia.

Zaniechanie CIT

Do 31.12.2025 r. wydłużono zaniechanie poboru CIT od dochodów stanowiących równowartość niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych wniesionych nieodpłatnie przez podmiot tworzący do spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. Tak wynika z obowiązującego od 20.12.2022 r. rozporządzenia MF z 14.12.2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów spółek kapitałowych powstałych z przekształcenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (DzU poz. 2660).

Rekompensaty dla sprzedawców gazu

21.12.2022 r. weszła w życie ustawa z 15.12.2022 r. o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu (DzU poz. 2687). M.in.:

• gwarantuje odbiorcom chronionym paliw gazowych oraz odbiorcom realizującym zadania z zakresu użyteczności publicznej, objętych taryfą, cenę maksymalną paliw gazowych oraz stawki opłat usług dystrybucji paliw gazowych na poziomie nie wyższym od stosowanych w 2022 r.; w 2023 r. sprzedawcy paliw gazowych w rozliczeniach z odbiorcami końcowymi stosują cenę maksymalną 200,17 zł/MWh,
• utrzymuje rekompensaty dla sprzedawców paliw gazowych,
• wprowadza rekompensaty dla operatorów systemu dystrybucyjnego paliw gazowych.

Umorzenie subwencji z PFR nadal bez podatku

Od 22.12.2022 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 15.12.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od dochodów (przychodów) z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez Polski Fundusz Rozwoju (DzU poz. 2706). Do 31.12.2023 r. wydłużono zaniechanie poboru PIT i CIT od dochodów osiągniętych przez podatników z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez Polski Fundusz Rozwoju.

Bez PIT przy umorzonych kredytach

24.12.2022 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 20.12.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (DzU poz. 2743). Zaniechanie podatku od kwot umorzenia kredytów mieszkaniowych wydłużono do 31.12.2024 r.

Środki z funduszu leśnego wolne od podatku

Od 24.12.2022 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 28.11.2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych przychodów (dochodów) otrzymanych na łagodzenie zagrożenia bezpieczeństwa publicznego, w tym zagrożenia pożarowego, w zdewastowanych lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa (DzU poz. 2565). Nie ma PIT od środków otrzymanych przez osoby fizyczne, z funduszu leśnego, na ww. cele realizowane w lasach znajdujących się na terenie gmin poszkodowanych w wyniku działania żywiołu w sierpniu 2017 r. Zaniechanie ma zastosowanie do przychodów uzyskanych w 2022 r.

Rejestr beneficjentów rzeczywistych

24.12.2022 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 2.12.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wniosków o udostępnienie informacji o beneficjentach rzeczywistych oraz udostępniania tych informacji (DzU poz. 2566). Wyszukiwanie informacji z Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych będzie możliwe przy zastosowaniu nowych kryteriów – nazwy (firmy), oraz w przypadku trustu – innych danych pozwalających zidentyfikować trust.

Druki w kontrolach przewozów drogowych

Od 28.12.2022 r. obowiązują rozporządzenia MF z 7.12.2022 r. zmieniające rozporządzenia w sprawie sposobu dokumentowania przeprowadzonej kontroli przewozu towarów oraz wzorów dokumentów (DzU poz. 2592) i w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu dokumentowania przeprowadzonej kontroli przewozu towarów oraz wzorów dokumentów (DzU poz. 2593). Wydłużają terminy na używanie starych druków stosowanych przy kontrolach – do wyczerpania zapasów.

Zamrożone odpisy na zfśs

Z ustawy z 1.12.2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 (DzU poz. 2666), która weszła w życie 1.01.2023 r., wynika m.in., że:

• w 2023 r. do ustalania odpisu na zfśs dla nauczycieli stosuje się kwotę bazową obowiązującą 1.01.2019 r.; podstawą odpisu będzie 110% tej kwoty, czyli 3349,73 zł (jak w 2022 r.),
• podstawę obliczania odpisu na zfśs w 2023 r. stanowi przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w II półroczu 2019 r., czyli 4434,58 zł (bez zmian),
• w 2023 r. podstawą wymiaru ustalania wynagrodzenia osób kierujących niektórymi spółkami jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w IV kwartale 2016 r., czyli 4403,78 zł (w największych spółkach najwyższe wynagrodzenie zasadnicze stanowi 15-krotość tej kwoty) – a więc bez zmian w stosunku do lat poprzednich.

Normy szacunkowe w działach specjalnych

Obowiązujące od 1.01.2023 r. rozporządzenie MF z 14.11.2022 r. w sprawie norm szacunkowych dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej (DzU poz. 2478) zawiera wyższe stawki niż ubiegłoroczne. Przykładowo dla upraw w szklarniach ogrzewanych powyżej 25 m2 norma wzrosła z 12,87 do 13,64 zł/m2. W przypadku chowu poza gospodarstwem rolnym krów powyżej 5 szt. stawka wynosi 390,04 zł/szt. (było 367,96 zł), a tuczników powyżej 50 szt. 48,77 zł/szt. (było 46,01 zł).

Obniżony VAT

1.01.2023 r. weszło w życie rozporządzenie MF z 2.12.2022 r. w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług w roku 2023 (DzU poz. 2495). Przedłuża dotychczasowe ulgi, m.in. czasowe obniżenie stawki VAT:

• do 0% – na żywność w ramach kontynuacji tarczy antyinflacyjnej,
• do 30.06.2023 r. do 0% – dla nieodpłatnych dostaw towarów lub nieodpłatnego świadczenia usług na rzecz: Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, podmiotów leczniczych, jednostek samorządu terytorialnego (jst) – na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych w Ukrainie,
• od 1.01.2023 do 31.12.2024 r. do 8% – na towary wykorzystywane w produkcji rolnej:

- środki poprawiające właściwości gleby, stymulatory wzrostu oraz podłoża do upraw, z wyjątkami,

- polepszacze gleby, środki wapnujące, biostymulatory, podłoża do upraw, produkty nawozowe mieszane składające się wyłącznie z nawozu i środka wapnującego, z wyłączeniem podłoży mineralnych i podłoży do upraw grzybów.

Podatek od kopalin – właściwość US

Podatek od wydobycia niektórych kopalin od 1.01.2023 r. należy wpłacać na rachunek bankowy Pierwszego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy, którego terytorialny zasięg działania w tym zakresie obejmuje całą Polskę (dotychczas był to Urząd Skarbowy w Nowym Targu). Tak wynika z rozporządzenia MF z 1.12.2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie właściwości urzędów skarbowych i izb administracji skarbowej w zakresie podatku od wydobycia niektórych kopalin (DzU poz. 2531).

Obowiązujące od tej samej daty rozporządzenie MF z 28.11.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wyznaczenia naczelnika urzędu skarbowego do dysponowania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na wspólnym rachunku bankowym oraz określenia rodzaju należności pieniężnych obsługiwanych przy użyciu tego rachunku (DzU poz. 2568) do katalogu należności obsługiwanych przy użyciu wspólnego rachunku bankowego dodaje podatek od niektórych kopalin.

Zmiany w akcyzie

1.01.2023 r. weszła w życie ustawa z 1.12.2022 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 2707). To obszerna nowelizacja z różnych dziedzin. M.in.:

• zmieniono definicję płynu do papierosów elektronicznych,
• jst nie muszą dokonywać zgłoszenia rejestracyjnego do Centralnego Rejestru Podmiotów Akcyzowych, składać deklaracji podatkowych oraz prowadzić ewidencji ilościowej energii elektrycznej – w zakresie produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jst, z uwzględnieniem zasady ustalania łącznej mocy generatorów do 1 MW odrębnie dla każdej z tych jednostek organizacyjnych,
• określono, że System Przemieszczania oraz Nadzoru Wyrobów Akcyzowych jest niedostępny, jeżeli nie ma możliwości przesyłania do niego dokumentów lub informacji, przy jednoczesnym upoważnieniu MF do określenia, w drodze rozporządzenia, przypadków, w jakich uznaje się, że jest on niedostępny,
• zmieniono definicję standardowego zbiornika,
• doprecyzowano zwolnienie drobnych producentów wina i napojów fermentowanych z obowiązku produkcji tych wyrobów w składzie podatkowym,
• podmiot prowadzący skład podatkowy, w którym produkuje wyroby akcyzowe, może w nim magazynować i przeładowywać wyroby objęte zezwoleniem na prowadzenie składu podatkowego, wyprodukowane nie tylko przez inny podmiot, lecz także przez ten podmiot w innym składzie podatkowym, bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków uzyskania zezwolenia,
• ponownie przesunięto obowiązek prowadzenia ewidencji akcyzowej w formie elektronicznej – na 1.02.2024 r.,
• do końca 2029 r. wydłużono zwolnienia od akcyzy dla samochodów osobowych stanowiących pojazdy hybrydowe zasilane energią pochodzącą z zewnątrz, o pojemności silnika spalinowego nieprzekraczającej 2000 cm³,
• do 30.06.2023 r. przedłużono wyłączenia od opodatkowania sprzedaży detalicznej benzyn silnikowych, olejów napędowych, biokomponentów stanowiących samoistne paliwa oraz gazów przeznaczonych do napędu silników spalinowych,
• do końca 2023 r. przedłużono obowiązywanie potwierdzeń o spełnieniu funkcji, kryteriów i warunków technicznych dla kas rejestrujących przez kasy z elektronicznym zapisem kopii o zastosowaniu specjalnym,
• do 30.06.2025 r. przedłużono okres, w którym Szef KAS może ograniczyć liczbę podmiotów, z którymi zostanie zawarta umowa o współdziałanie w zakresie podatków pozostających we właściwości KAS.

Ustawa wprowadza także zmiany dotyczące:

• składania deklaracji podatkowych oraz zapłaty akcyzy w przypadku ubytku lub całkowitego zniszczenia określonych wyrobów akcyzowych,
• zasad dokonywania zwrotów VAT w terminie 15-dniowym,
• okresu obowiązywania wiążących informacji stawkowych wydanych przed 1.01.2023 r.,
• opłaty paliwowej,
• obowiązku przekazywania organom KAS przez agentów rozliczeniowych informacji o transakcjach płatniczych akceptanta wykonywanych przy użyciu terminala płatniczego.

Zwolnienia akcyzowe

Od 1.01.2023 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 12.12.2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zwolnień wyrobów akcyzowych z obowiązku oznaczania znakami akcyzy (DzU poz. 2661). Wydłużono okres stosowania zwolnień:

• do 31.12.2024 r. – z obowiązku oznaczania znakami akcyzy wyrobów akcyzowych, importowanych, nabywanych wewnątrzwspólnotowo i wyprodukowanych na terytorium kraju (m.in. piwa, alkoholu etylowego skażonego, olejów ropy naftowej, gazu ziemnego i pozostałych wyrobów gazowych, preparatów smarowych) oraz wyprodukowanych poza terytorium kraju, przeznaczonych do użycia na wystawach, targach, salonach i imprezach o podobnym charakterze,
• do 19.05.2024 r. – z obowiązku oznaczania znakami akcyzy cygar i cygaretek,
• do 20.05.2026 r. – z obowiązku oznaczania legalizacyjnymi znakami akcyzy cygar i cygaretek wprowadzonych do sprzedaży przed 20.05.2024 r.

E-faktury

Z obowiązującego od 1.01.2023 r. rozporządzenia MF z 8.12.2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (DzU poz. 2667) wynika, że jednostka wewnętrzna jst oraz jej przedstawiciel mogą mieć nadane dodatkowe uprawnienia do korzystania z systemu teleinformatycznego KSeF. Pozwoli to zarządzać uprawnieniami w jednostce wewnętrznej jst oraz ułatwi dostęp do faktur. Analogiczne rozwiązanie dotyczy poszczególnych członków grup VAT w ramach danej grupy.

Podatek od niektórych instytucji finansowych

Od 1.01.2023 r. obowiązuje ustawa z 16.11.2022 r. o zmianie ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 2745). M.in.:

• obniża koszty finansowania emisji obligacji ustawowo gwarantowanych przez Skarb Państwa przez wyłączenie z podstawy opodatkowania w podatku od niektórych instytucji finansowych wartości aktywów w postaci papierów wartościowych ustawowo objętych gwarancją Skarbu Państwa,
• wyłącza z podstawy opodatkowania w podatku od niektórych instytucji finansowych wartość aktywów wynikających z tzw. transakcji repo, której przedmiotem są skarbowe papiery wartościowe,
• pozbawia podatników PIT i CIT tzw. ulgi podatkowej na robotyzację w odniesieniu do wydatków poniesionych w zakresie działalności niekorzystnie oddziałującej na środowisko,
• osłabia stabilizującą regułę wydatkową.

Nagroda roczna

1.01.2023 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 5.10.2022 r. w sprawie przyznawania nagrody rocznej osobom kierującym niektórymi podmiotami prawnymi (DzU poz. 2447). W jednym rozporządzeniu określono zasady i tryb przyznawania nagrody rocznej osobom kierującym niektórymi podmiotami prawnymi utworzonymi bądź nadzorowanymi przez ministra właściwego ds. gospodarki morskiej, gospodarki wodnej, transportu i żeglugi śródlądowej lub mu podległych. Ma to ujednolicić procedurę przyznawania nagrody w ww. działach administracji rządowej.

Nagroda może być przyznana uprawnionemu, na wniosek, jeżeli podmiot prawny, w którym był on zatrudniony, w roku obrotowym:

• osiągnął dodatni wynik finansowy lub zmniejszył stratę netto,
• terminowo uregulował zobowiązania o charakterze publicznoprawnym,
• uzyskał zatwierdzenie sprawozdania finansowego za rok obrotowy lub złożył prawidłowo sporządzone sprawozdanie finansowe za rok obrotowy, lub złożył w terminach określonych w przepisach prawidłowo sporządzone sprawozdanie budżetowe za rok obrotowy, za który jest przyznawana nagroda.

Do nagród za 2022 r. stosuje się nowe przepisy. Podobne zmiany dotyczą nagród rocznych w innych resortach.

Opłaty na KNF

Od 1.01.2023 r. obowiązuje rozporządzenie MF z 14.12.2022 r. w sprawie opłat na pokrycie kosztów nadzoru nad rynkiem kapitałowym (DzU poz. 2748). Zasadnicza zmiana polega na tym, że dostawcy usług finansowania społecznościowego muszą partycypować w systemie naliczania opłat prowadzonym przez KNF.

Karta wypadku przy pracy

Na podstawie obowiązującego od 1.01.2023 r. rozporządzenia MRiPS z 9.12.2022 r. w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy (DzU poz. 2750) wprowadzono jej nowy wzór o symbolu Z-KW. Pracodawca przekazuje ją w terminie 14 dni roboczych od dnia, w którym został zatwierdzony protokół powypadkowy lub w którym sporządzono kartę wypadku. Część II, uzupełniającą, przekazuje do GUS nie później niż z upływem 6 mies. Właściwa jest droga elektroniczna na portalu GUS, ale pracodawca zatrudniający nie więcej niż 5 osób może przekazać oryginał karty w formie papierowej do Urzędu Statystycznego w Gdańsku. Do wypadków przy pracy zgłoszonych przed 2023 r. stosuje się dotychczasowe przepisy.

Wzmocniony Rzecznik Finansowy

1.01.2023 r. weszła w życie ustawa z 1.12.2022 r. o zmianie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 2640). Ma służyć ochronie klientów podmiotów rynku finansowego. M.in.:

• Rzecznik Finansowy zyskał uprawnienia do nakładania wysokich kar administracyjnych – do 1 mln zł – na podmioty rynku finansowego (było 100 tys. zł), a także na inny podmiot, do którego zwrócił się o określone informacje lub dokumenty, a ich nie uzyskał; może też informować na swojej stronie internetowej o nałożonych karach,
• podniesiono wysokość opłat wnoszonych przez podmioty rynku finansowego na funkcjonowanie Rzecznika Finansowego i wprowadzono roczną deklarację o wysokości opłaty (były deklaracje kwartalne).

Umowy w systemie

Od 23.01.2023 r. (niektóre przepisy w innych terminach) obowiązuje ustawa z 16.11.2022 r. o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów (DzU poz. 2754). Ma być stworzony system teleinformatyczny do obsługi umów o pracę, umów zlecenia oraz umów uaktywniających. Będzie w nim możliwe zawieranie tych umów, a także ich zmienianie, rozwiązanie i obsługa wygaśnięcia oraz dokonywanie innych czynności niezbędnych do realizacji praw i obowiązków wynikających z umowy, np. obliczanie urlopu wypoczynkowego, wydawanie świadectwa pracy. Za pośrednictwem systemu można też będzie przekazywać do US informacje o pobranych zaliczkach na PIT, obliczać należności podatkowe, dokonywać formalności związanych ze zgłoszeniem do ZUS. Na obsługę umowy za pośrednictwem systemu muszą się zgodzić obie strony, a zgody tej nie będzie można odwołać. Umowa zostanie zawarta lub zmieniona z chwilą opatrzenia jej odpowiednim typem elektronicznego podpisu.

Narzędzie to ma służyć mikroprzedsiębiorcom, rolnikom, rodzicom, a także innym podmiotom zatrudniającym nie więcej niż 9 osób. System ma być udostępniony w ciągu 3 lat.

Waloryzacja emerytur

Ustawa z 27.10.2022 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 2461) podnosi od 1.03.2023 r. kwoty minimalnych świadczeń emerytalno-rentowych do:

• 1588,44 zł/mies. – emerytura i renta z tytułu niezdolności do pracy dla osób całkowicie niezdolnych do pracy, renta rodzinna i renta socjalna,
• 1191,33 zł/mies. – renta z tytułu niezdolności do pracy dla osób częściowo niezdolnych do pracy,
• 1600,70 zł/mies. – świadczenie przedemerytalne, z wyjątkiem świadczeń dla osób, których świadczenie nie może być wyższe niż ostatnio otrzymywana renta (kwota, do której świadczenie może być zmniejszone to 800,35 zł).

Podstawę wymiaru renty inwalidzkiej (mundurowej) stanowi kwota 3485,25 zł.

Emerytury i renty od 1.03.2023 r. wzrastają o ustawowy wskaźnik waloryzacji, ale nie mniej niż o 250 zł. Dotyczy to też emerytur rolniczych. W przypadku renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy i renty inwalidzkiej III grupy kwota gwarantowana podwyżki wyniesie nie mniej niż 187,50 zł, a w przypadku emerytury częściowej – nie mniej niż 125 zł. Jeśli świadczenie jest niższe od kwoty najniższego danego świadczenia, to zastosowany będzie tylko wskaźnik waloryzacji.

Podwyższono próg dochodowy (z 2450 do 3046,29 zł), od którego przysługuje świadczenie wyrównawcze dla osób, które pobierają emeryturę lub rentę inwalidzką albo rentę z tytułu niezdolności do pracy w wysokości niższej niż określona w ustawie (dotyczy działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych). Z kolei próg dochodowy uprawniający do świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji podniesiono z 1750 do 2157,80 zł.

W DzU z 2022 r. ogłoszono teksty jednolite następujących

• ustaw:

- Ordynacja podatkowa (poz. 2651),

- o podatku dochodowym od osób prawnych (poz. 2587),

- o podatku dochodowym od osób fizycznych (poz. 2647),

- o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (poz. 2540),

- o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (poz. 2561),

- o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (poz. 2500),

- o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (poz. 2554),

- o prawie autorskim i prawach pokrewnych (poz. 2509),

- Prawo ochrony środowiska (poz. 2556);

• rozporządzeń:

- MF w sprawie wzorów upoważnień do wykonywania kontroli celno-skarbowej (poz. 2486),

- MRiF w sprawie urzędów celno-skarbowych oraz podległych im oddziałów celnych, w których są dokonywane czynności przewidziane przepisami prawa celnego w zależności od rodzaju towarów lub procedur celnych, którymi mogą być obejmowane towary (poz. 2530).