Zmiany w aktach osobowych pracowników – nowelizacja rozporządzenia
Jest to skutek wejścia w życie rozporządzenia MRiPS z 6.03.2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie dokumentacji pracowniczej (DzU poz. 471). Dostosowuje ono akta osobowe do nowych przepisów Kp, obowiązujących od:
- 21.02.2023 r. – w zakresie kontroli trzeźwości pracobiorców i na obecność innych środków oraz
- 7.04.2023 r. – w zakresie pracy zdalnej.
Więcej dokumentów w części B
Od 21.02.2023 r. zakład pracy może wprowadzić kontrolę trzeźwości członków załogi i/lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu. Musi jednak najpierw określić w układzie zbiorowym pracy, regulaminie pracy bądź w obwieszczeniu: grupy pracobiorców objętych kontrolą oraz sposób jej przeprowadzania, w tym rodzaj urządzenia kontrolnego, czas i częstotliwość. Każdej nowo zatrudnionej osobie w grupie podlegającej kontroli ma obowiązek przekazać takie informacje (w postaci papierowej lub elektronicznej) przed dopuszczeniem do pracy. W części B dokumentacji pracowniczej, dotyczącej nawiązania i przebiegu stosunku pracy, trzeba w związku z tym zamieścić potwierdzenie poinformowania pracownika o tych kwestiach (korekta § 3 pkt 2 lit. f rozporządzenia).
Oprócz tego w tej części trzeba od 7.04.2023 r. umieszczać dokumenty dotyczące wykonywania pracy zdalnej (§ 3 pkt 2 lit. w rozporządzenia). Rozporządzenie nie precyzuje, o jakie konkretnie dokumenty chodzi – należy więc uznać, że o wszystkie przewidziane przez nowe przepisy Kp (art. 221c–221h). Będą to przykładowo:
- wniosek o objęcie „uzgodnioną” czy „okazjonalną” pracą zdalną,
- wiążący wniosek pracownika o zastosowanie do niego pracy zdalnej,
- polecenie wykonywania pracy zdalnej,
- cofnięcie polecenia skierowania do pracy zdalnej,
- potwierdzenia pracownika kierowanego do pracy zdalnej, że: zapoznał się z przygotowaną przez zakład pracy oceną ryzyka zawodowego na swoim stanowisku pracy i informacją nt. bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej oraz że na stanowisku pracy zdalnej w miejscu wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą są zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki tej pracy.
Dodatkowa część E
Jednocześnie rozporządzenie dodaje piątą część dokumentacji pracowniczej – część E – poświęconą wdrożonym w firmie systemom kontroli trzeźwości/na obecność innych środków działających podobnie do alkoholu. Pracodawca przechowuje tu określone w art. 221c § 6, art. 221d § 10, art. 221e § 2 i art. 221f § 2 Kp informacje dotyczące przeprowadzonej przez siebie kontroli trzeźwości pracownika bądź na obecność innych środków oraz ew. wykonanego przez policjanta badania trzeźwości lub na obecność innych środków. W części E akt osobowych trzeba wydzielać podczęści (np. osobne zakładki) poświęcone pojedynczej kontroli. Podczęści należy odpowiednio – wraz z ponawianiem kontroli – numerować (E1, E2 itd.) oraz w ramach każdej osobno tworzyć wykaz dokumentów (tj. spis treści), przechowywać dokumenty chronologicznie i je numerować.
W związku z usunięciem z akt osobowych którejkolwiek ze wskazanych informacji nt. kontroli (generalnie po upływie roku od przeprowadzenia kontroli) usuwa się całą wydzieloną podczęść, a w pozostałych podczęściach aktualizuje się ich numerację.
W zakresie dokumentacji odnoszącej się do kontroli trzeźwości nowelizacja wchodzi w życie 21.03.2023 r., jednak pracodawcy dostali jeszcze kolejne 14 dni (do 4 kwietnia) na dostosowanie do nowych zasad sposobu przechowywania informacji o kontrolach wykonanych przez pracodawcę lub policjanta przed tą datą.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych