Zasady obliczania wynagrodzenia za dodatkowy urlop pracownika tymczasowego
Wynagrodzenie za dodatkowy urlop wypoczynkowy pracownika tymczasowego oblicza się na takich samych zasadach, jak za urlop podstawowy. Należy zatem zastosować art. 17 ust. 4–7 ustawy z 9.07.2003 o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (DzU z 2018 poz. 594, dalej ustawa o pracownikach tymczasowych).
10 dni roboczych dodatkowego urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym przysługuje pracownikowi tymczasowemu, jeśli ma znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności. Podstawą jest art. 19 ust. 1 zdanie 1 ustawy z 27.08.1997 o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (DzU z 2020 poz. 426, dalej ustawa o niepełnosprawnych).
Odmienna metoda
Przepisy ww. ustawy nie określają sposobu obliczania wynagrodzenia za taki urlop. Dlatego konieczne jest wykorzystanie art. 17 ust. 4–7 ustawy o pracownikach tymczasowych.
Wprawdzie art. 66 ust. 1 ustawy o niepełnosprawnych odsyła w sprawach nieuregulowanych do Kp, lecz nie dotyczy to wynagrodzenia za dodatkowy urlop pracowników tymczasowych. Ustawa o pracownikach tymczasowych wskazuje bowiem metodę – odrębną od powszechnej – liczenia wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, co jest konsekwencją odmiennych zasad nabywania uprawnień urlopowych przez tę grupę zatrudnionych. Rozwiązania ustawy – jako szczególne – mają więc pierwszeństwo, a dopiero w kwestiach, o których ona nie wspomina, konieczne jest zastosowanie przepisów kodeksowych.
Kolejność działań
Obliczenie wynagrodzenia za dodatkowy urlop pracownika tymczasowego wymaga wykonania następujących działań:
Krok 1. Ustalenie podstawy
Podstawę stanowi suma wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi tymczasowemu w okresie 3 mies. wykonywania pracy na rzecz tego samego pracodawcy użytkownika na jednej umowie lub na kilku umowach o pracę z daną agencją pracy tymczasowej, poprzedzających miesiąc kalendarzowy, w którym udzielono mu dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Przez wymieniony okres 3 mies. należy rozumieć:
- łącznie kolejne 90 dni zatrudnienia na podstawie jednej umowy lub kilku umów o pracę z daną agencją pracy tymczasowej, dotyczących wykonywania pracy na rzecz tego samego pracodawcy użytkownika, przypadające w trakcie 6 mies. kalendarzowych poprzedzających miesiąc kalendarzowy, w którym pracownikowi tymczasowemu udzielono dodatkowego urlopu; bieg okresu kolejnych 90 dni zatrudnienia rozpoczyna się w dniu bezpośrednio poprzedzającym ten miesiąc kalendarzowy,
- łącznie okres kolejnych 3 mies. kalendarzowych, jeżeli w ciągu 6 mies. kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym pracownikowi tymczasowemu udzielono urlopu, był zatrudniony wyłącznie na podstawie jednej umowy lub kilku umów o pracę obejmujących miesiąc kalendarzowy lub jego wielokrotność.
Jeżeli pracownik tymczasowy przed rozpoczęciem korzystania z dodatkowego urlopu otrzymał wynagrodzenie za okres krótszy niż 3 mies., w podstawie uwzględnia się wynagrodzenie wypłacone w okresie faktycznie przepracowanym, przypadającym w trakcie 6 mies. kalendarzowych poprzedzających miesiąc kalendarzowy, w którym pracownik przebywa na tym urlopie.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w stanowisku z 2.08.2017 („Dziennik Gazeta Prawna” z 10.08.2017) przyjęło, że składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż miesiąc należy uwzględnić w podstawie wynagrodzenia urlopowego w wysokości proporcjonalnej do liczby godzin przepracowanych w dane dni umowy, które są wliczane do okresu 90 dni. Trzeba natomiast pominąć wynagrodzenie urlopowe wypłacone w tym czasie.
Ponadto zdaniem resortu pracy gdy pracownik tymczasowy korzysta z urlopu wypoczynkowego na przełomie miesięcy, podstawę płacy urlopowej ustala się tylko raz przed jego rozpoczęciem.
Krok 2. Stawka za godzinę pracy
Podstawę wynagrodzenia za urlop dodatkowy należy podzielić przez liczbę godzin pracy, w czasie których pracownik tymczasowy wykonywał pracę w okresie 3 mies., z których podstawa została ustalona. Wynik będzie stanowił stawkę za godzinę pracy.
Resort pracy w przywoływanym stanowisku z 2.08.2017 uznał, że gdy wypłata wynagrodzenia za pracę następuje w tym samym miesiącu, w którym była wykonywana praca, średnia wartość godziny pracy w okresie 3 mies. przed urlopem będzie wynikać z wynagrodzenia wypłaconego za godziny przepracowane w tym okresie.
Jeśli natomiast termin wypłaty przypada do 10. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni, wówczas ministerstwo podkreśla, że wyliczona średnia wartość godziny pracy nie będzie odpowiadała średniej wartości godziny pracy z okresu 3 mies. poprzedzających miesiąc wykorzystywania urlopu. Jeżeli tak wyliczona średnia wartość jednej godziny pracy byłaby niższa od obliczonej w pierwszym przypadku, należałoby przyjąć, że o wysokości przysługującego pracownikowi wynagrodzenia urlopowego powinny decydować wszystkie składniki wynagrodzenia wypłaconego lub należnego w okresie 3 mies. poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu (uzasadnienie do wyroku SN z 25.04.2014, II PK 192/13).
Krok 3. Kwota wynagrodzenia za dodatkowy urlop
Wynik pomnożenia stawki za godzinę pracy przez liczbę godzin pracy przypadających w dniach, w których pracownik tymczasowy wykonywałby pracę, gdyby nie korzystał z dodatkowego urlopu wypoczynkowego, to wysokość wynagrodzenia za ten urlop.
Pracownik tymczasowy z orzeczoną niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym jest zatrudniony na cały etat. Na jego wynagrodzenie składa się pensja zasadnicza w kwocie 2800 zł i miesięczna premia regulaminowa w wysokości 7% pensji zasadniczej, tj. 196 zł. U pracodawcy użytkownika świadczy pracę po 7 godz. dziennie od poniedziałku do piątku. We wrześniu korzystał z 2 dni dodatkowego urlopu (14 godz.), za które otrzymał 280,84 zł wynagrodzenia urlopowego, zgodnie z wyliczeniami:
- podstawa wynagrodzenia: (2800 zł + 196 zł) × 3 mies. = 8988 zł,
- stawka za godzinę pracy: 8988 zł : 448 godz. (147 godz. w czerwcu + 161 godz. w lipcu + 140 godz. w sierpniu) = 20,06 zł,
- wartość wynagrodzenia urlopowego: 20,06 zł × 14 godz. = 280,84 zł.
Pracownik tymczasowy z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym rozpoczął pracę na ½ etatu 1.08.2020. Otrzymuje wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 1500 zł, płatne do 10. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. W październiku wykorzystał 1 dzień dodatkowego urlopu w dniu, w którym miał do przepracowania 4 godz. Należne za ten dzień wynagrodzenie urlopowe to 81,64 zł, zgodnie z wyliczeniami:
- podstawa wynagrodzenia: 1500 zł × 2 mies. = 3000 zł,
- stawka za godzinę pracy: 3000 zł : 147 godz. (70 godz. w sierpniu + 77 godz. we wrześniu) = 20,41 zł,
- wynagrodzenie urlopowe: 20,41 zł × 4 godz. = 81,64 zł.
Skróty w artykułach
- dyrektywa 112 – dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (DzUrz UE L 347 z 11.12.2006 r.)
- dyrektywa 2013/34/UE – dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek (...) (DzUrz UE L 182 z 29.06.2013 r.)
- Kc – ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 2023 r. poz. 1610)
- KIMSF – interpretacje Komitetu ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej
- Kks – ustawa z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy (DzU z 2023 r. poz. 654)
- Kp – ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (DzU z 2023 r. poz. 1465)
- Kpc – ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (DzU z 2023 r. poz. 1550)
- Ksh – ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU z 2022 r. poz. 1467)
- KSR – Krajowe Standardy Rachunkowości
- MSR – Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ang. International Accounting Standards) wydawane od 2002 r. jako MSSF
- MSSF – Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (ang. International Financial Reporting Standards)
- Op – ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (DzU z 2023 r. poz. 2383)
- Ppsa – ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (DzU z 2023 r. poz. 1634)
- rozporządzenie o instrumentach finansowych – rozporządzenie Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (DzU z 2017 r. poz. 277)
- rozporządzenie o konsolidacji – rozporządzenie Ministra Finansów z 25.09.2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (DzU z 2017 r. poz. 676)
- rozporządzenie składkowe – rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU z 2023 r. poz. 728)
- rozporządzenie z 13.09.2017 r. – rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (DzU z 2020 r. poz. 342)
- specustawa – ustawa z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. DzU z 2023 r. poz. 1327)
- uobr – ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (DzU z 2023 r. poz. 1015)
- uor – ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (DzU z 2023 r. poz. 120)
- updof – ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2022 r. poz. 2647)
- updop – ustawa z 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (DzU z 2022 r. poz. 2587)
- upol – ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (DzU z 2023 r. poz. 70)
- US GAAP – Amerykańskie Standardy Rachunkowości (ang. Generally Accepted Accounting Principles)
- ustawa akcyzowa – ustawa z 6.12.2008 r. o podatku akcyzowym (DzU z 2023 r. poz. 1542)
- ustawa emerytalna – ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1251)
- ustawa KAS – ustawa z 16.11.2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2023 r. poz. 615)
- ustawa o KRS – ustawa z 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (DzU z 2023 r. poz. 685)
- ustawa o PCC – ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (DzU z z 2023 r. poz. 170)
- ustawa o VAT – ustawa z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU z 2023 r. poz. 1570)
- ustawa o zfśs – ustawa z 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (DzU z 2023 r. poz. 998)
- ustawa zasiłkowa – ustawa z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2022 r. poz. 1732)
- ustawa zdrowotna – ustawa z 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2022 r. poz. 2561)
- usus – ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2023 r. poz. 1230)
- uzpd – ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Założenia koncepcyjne MSSF – Założenia koncepcyjne sprawozdawczości finansowej (Conceptual Framework for Financial Reporting)
- CEIDG – Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej
- EOG – Europejski Obszar Gospodarczy
- FEP – Fundusz Emerytur Pomostowych
- FGŚP – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
- FP – Fundusz Pracy
- FS – Fundusz Solidarnościowy
- IASB – Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
- IS – izba skarbowa
- KAS – Krajowa Administracja Skarbowa
- KIS – Krajowa Informacja Skarbowa
- KNF – Komisja Nadzoru Finansowego
- KRBR – Krajowa Rada Biegłych Rewidentów
- KRS – Krajowy Rejestr Sądowy
- KSB – Krajowe Standardy Badania
- MF – Minister Finansów
- MPiPS – Minister Pracy i Polityki Społecznej
- MRiF – Minister Rozwoju i Finansów
- MRiPS – Minister Rodziny i Polityki Społecznej
- MSiG – Monitor Sądowy i Gospodarczy
- NSA – Naczelny Sąd Administracyjny
- PANA – Polska Agencja Nadzoru Audytowego
- PIBR – Polska Izba Biegłych Rewidentów
- PKD – Polska Klasyfikacja Działalności
- pkpir – podatkowa księga przychodów i rozchodów
- PPK – pracownicze plany kapitałowe
- RM – Rada Ministrów
- SA – sąd apelacyjny
- sf – sprawozdanie finansowe
- skok – spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa
- SN – Sąd Najwyższy
- SO – sąd okręgowy
- TK – Trybunał Konstytucyjny
- TSUE – Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
- UCS – urząd celno-skarbowy
- UE – Unia Europejska
- US – urząd skarbowy
- WDT – wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
- WNT – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
- WSA – wojewódzki sąd administracyjny
- zfśs – zakładowy fundusz świadczeń socjalnych