Wystawienie faktury do paragonu niezawierającego numeru identyfikacji podatkowej dla podmiotu spoza UE

W myśl art. 111 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Sprzedaż na rzecz klientów indywidualnych spoza UE powinna zatem „przechodzić” przez kasę rejestrującą. Spółka ma obowiązek wystawienia faktury tylko na żądanie takiego nabywcy, zgłoszone w terminie 3 mies., licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar (art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

Natomiast sprzedaż na rzecz podatników spoza UE podatku o podobnym do VAT charakterze w zasadzie nie powinna być ewidencjonowana w kasie rejestrującej, tylko co do zasady „samoistnie”, tj. bez żądania nabywcy być dokumentowana fakturą, stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą m.in. sprzedaż dokonywaną przez niego na rzecz podatnika podatku o podobnym charakterze (tj. podatnika z kraju trzeciego).

Na mocy art. 106b ust. 5 ustawy o VAT w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, potwierdzonej paragonem fiskalnym, fakturę na rzecz podatnika VAT lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający tę sprzedaż zawiera numer, za pomocą którego nabywca jest zidentyfikowany na potrzeby VAT/podatku od wartości dodanej.

Jeżeli podatnik wystawi fakturę z naruszeniem tej regulacji, organ podatkowy ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze (art. 106b ust. 6 ustawy o VAT).

Art. 106b ust. 5 ustawy o VAT dotyczy zarówno polskich podatników VAT, jak i podatników podatku od wartości dodanej, a więc kontrahentów z UE prowadzących działalność gospodarczą (por. interpretacja KIS z 14.07.2022 r., 0114-KDIP1-3.4012.176.2022.1.JG). Muszą oni podać swój identyfikator podatkowy do paragonu fiskalnego, jeżeli chcą następnie otrzymać fakturę.

Natomiast z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, że nie dotyczy on sprzedaży na rzecz podatników podatku o podobnym charakterze, czyli kontrahentów spoza UE. Oczywiście art. 106b ust. 5 ustawy o VAT nie dotyczy także klientów indywidualnych (zarówno z Polski i UE, jak i z krajów trzecich). W świetle literalnego brzmienia przepisu możliwe jest zatem wystawienie faktury do paragonu fiskalnego niezawierającego numeru identyfikacji podatkowej klienta indywidualnego z kraju trzeciego (spoza UE).

Uwaga: wystawiając fakturę do paragonu fiskalnego, należy pamiętać o obowiązku odebrania oryginału paragonu od klienta (zarówno podatnika, jak i osoby indywidualnej) i dołączenia do egzemplarza faktury pozostającego u sprzedawcy (art. 106h ustawy o VAT), a także o szczególnych zasadach ujęcia takich faktur w pliku JPK_VAT (zob. art. 109 ust. 3d i § 10 ust. 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15.10.2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (DzU poz. 1988 ze zm.).