Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów dotyczące nowego JPK_VAT

Przypomnijmy, że 1.10.2020 deklaracje VAT i dotychczasowy plik JPK_VAT zostaną zastąpione nowymi rozbudowanymi plikami JPK (JPK_V7M i JPK_V7K). Ich zawartość określa rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15.10.2019 w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (DzU poz. 1988).

Nakłada ono na podatników m.in. obowiązek stosowania dodatkowych oznaczeń w ewidencji – w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług szczególnie narażonych na nadużycia oraz objętych szczególnymi procedurami rozliczenia podatku. Oznaczenia te dotyczą:

• dostawy i świadczenia usług (tzw. symbole GTU 01-13),
• procedur (np. MPP – podzielona płatność, TP – transakcje pomiędzy stronami powiązanymi),
• dokumentów (np. WEW – dokument wewnętrzny, FP – faktura wystawiona do paragonu).

W wyjaśnieniach odniesiono się głównie do kwestii prawidłowego stosowania tych oznaczeń.

Wskazano m.in., że do konkretnej transakcji można będzie przypisać więcej niż jedno oznaczenie (np. fakturę dokumentującą dostawę alkoholu na rzecz podmiotu powiązanego trzeba będzie oznaczyć GTU_01 oraz TP). Oznaczeń nie zamieszcza się na wystawianych fakturach.

Symbole GTU 01-13 dotyczące transakcji sprzedażowych należy stosować także do:

• eksportu usług, np. niematerialnych,
• eksportu lub dostaw wewnątrzwspólnotowych (transakcji z 0% VAT), np. paliw,
• towarów używanych,
• refakturowania usług,
• faktur zaliczkowych,
• faktur z oznaczeniem „FP”, wystawianych do paragonów na rzecz podatników,
• faktur dotyczących bonów jednego przeznaczenia (SPV), które odnoszą się do towarów lub usług objętych kodami GTU.

Symbole te nie dotyczą natomiast:

• transakcji zakupu skutkujących pojawieniem się VAT należnego (np. WNT, importu towarów lub usług),
• korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego na podstawie art. 89a ust. 1 i 4 ustawy o VAT,
• zbiorczych informacji o sprzedaży ewidencjonowanej na kasie rejestrującej,
• zbiorczych informacji o sprzedaży nieudokumentowanej fakturami (nieodpłatnym przekazaniu towarów – art. 7 ust. 2 ustawy o VAT).

Oznaczenia procedur (określone w art. 10 ust. 4 rozporządzenia) dotyczą – w przeciwieństwie do GTU – nie tylko transakcji sprzedażowych, lecz także transakcji zakupowych, które powodują wykazanie podstawy opodatkowania w ewidencji sprzedaży. Należy je stosować do wszystkich dowodów, które wpisuje się w ewidencji dotyczącej podatku należnego, jeżeli w danym dowodzie wystąpi transakcja/procedura objęta obowiązkiem oznaczania. Przy transakcjach zakupowych będą to m.in. oznaczenia TT_WNT i TP.

Oznaczenie dokumentu „WEW” dotyczy m.in. czynności, które nie są udokumentowane oryginalnymi dokumentami zakupu/sprzedaży (fakturą), np.:

• nieodpłatnego przekazania towarów na cele osobiste,
• korekty rocznej podatku naliczonego w związku ze zmianą współczynnika odliczenia VAT,
• sprzedaży zwolnionej, dla której nie wystawiono faktury,
• sprzedaży bezrachunkowej (na rzecz osób fizycznych, która jest zwolniona z ewidencji na kasie fiskalnej).

Transakcje dotyczące świadczenia usług zwolnionych od podatku VAT, które nie są dokumentowane fakturą, ujmuje się w pliku na podstawie dokumentu wewnętrznego. W składanym pliku w polach ,,NrKontrahenta” i ,,NazwaKontrahenta” można wpisać ,,Brak”. W polu „DowodSprzedazy” można wpisać numer dokumentu wewnętrznego, zaś w polu „TypDokumentu” należy wpisać „WEW”.

Natomiast transakcje, które dotyczą importu usług, WNT czy dostaw, dla których podatnikiem jest nabywca, wykazuje się w ewidencji na podstawie dokumentu zakupu (bez oznaczenia „WEW”), jeżeli taki dokument został wystawiony.

Oznaczenie MPP dotyczy wyłącznie transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Odnosi się to zarówno do faktur sprzedażowych (wystawianych), jak i zakupowych (otrzymanych od kontrahenta), niezależnie od tego, czy na danej fakturze znajduje się stosowna adnotacja i czy obowiązek podzielonej płatności dotyczy wszystkich, czy tylko części pozycji na tej fakturze.

Oznaczania transakcji, procedur i dokumentów stosuje się również do:

• faktur korygujących wystawionych do faktur otrzymanych przed wprowadzeniem nowego JPK_VAT,
• faktur wykazywanych w czasie obowiązywania nowej struktury JPK_VAT, a wystawionych wcześniej; dotyczy to również np. faktur zakupowych, gdy podatnik korzysta z prawa do odliczenia po 30.09.2020.

Choć do transakcji można będzie przypisać więcej niż jedno oznaczenie, to jednocześnie nie mogą wystąpić oznaczenia:

• „RO”, „WEW” i „FP” dla dokumentów sprzedażowych,
• „MK”, „WEW”, „VAT_RR” dla dokumentów zakupowych.

W przypadku gdy na fakturze występuje kilka towarów, z których każdy kwalifikuje się do innego GTU (lub jeden towar kwalifikuje się do kilku GTU) struktura pliku JPK_VAT przewiduje możliwość stosowania wielu oznaczeń GTU dla jednej faktury bez dzielenia jej na kilka wpisów.

Również oznaczenia procedur i dokumentów są stosowane do całego dokumentu, a nie do poszczególnych wymienionych w nim transakcji.

Przykładowo, jeśli faktura zawiera dwa wiersze, z których jeden dokumentuje zakup towarów zał. nr 15 do ustawy o VAT, to oznaczenie MPP stosuje się do faktury jako całości, bez rozbicia na wiersze.

W kwestii ujmowania w nowym JPK_VAT sprzedaży ewidencjonowanej w kasie rejestrującej Ministerstwo Finansów wskazało, że:

• sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej trzeba wykazać na podstawie dokumentu zbiorczego,
• podatnik może dokonywać wpisów w ewidencji (oznaczonych „RO”) na podstawie zbiorczych zestawień dobowych lub miesięcznych (jednym zapisem można wprowadzać sprzedaż z kilku kas),
• obrót z oznaczeniem „RO” (czyli sprzedaż z tzw. obcej kasy rejestrującej) wykazuje wyłącznie faktyczny sprzedawca (podatnik), a nie agent lub pośrednik ewidencjonujący tę sprzedaż (ten w swojej ewidencji nie wykazuje sprzedaży prowadzonej w imieniu innego podmiotu),
• faktury wystawione do paragonów (z oznaczeniem „FP”) należy ujmować w ewidencji za okres, w którym zostały wystawione; nie zwiększają one wartości sprzedaży oraz należnego VAT w okresie, w którym zostały wystawione.

Z wyjaśnień Ministerstwa Finansów wynika też, że:

1. Podatnik, który w danym okresie nie wykonał żadnej transakcji, a w efekcie ewidencja i deklaracja nie zawierają żadnych wpisów, powinien złożyć tzw. zerowy JPK_VAT. W elemencie „Deklaracja” powinien wówczas wypełnić pola P_38 oraz P_51, wpisując „0”. Ponadto w polach „LiczbaWierszySprzedazy” oraz „LiczbaWierszyZakupow” wpisać „0”, a w polach „PodatekNalezny”, a także „PodatekNaliczony” wykazać wartość „0.00”.

2. Wszystkie okresy sprzed dnia wejścia w życie nowego JPK_VAT należy korygować przy użyciu struktury JPK_VAT(3). Przykładowo, składając w grudniu 2020 korektę JPK_VAT za luty 2020, należy użyć JPK_VAT(3).

Wyjaśnienia zostały opublikowane na stronie internetowej Ministerstwa Finansów: podatki.gov.pl.